گواهی عدم سوپیشینه چگونه صادر میشود؟

سوء پیشینه چیست؟

سوء سابقه یا سوء پیشینه، شناسنامه کیفری افرادی ست که مرتکب جرم شده اند. این شناسنامه گاهی به صورت ابدی همراه فرد است و گاهی به صورت موقتی ست. پیش از هر چیز لازم است به این نکته توجه کنید که ارتکاب به بعضی از جرم ها بر خلاف تصور رایج مردم در اثر اشتباه صورت می گیرد، مانند بسیاری از جرایم رانندگی. در این موارد جرایم، غیر عمد محسوب می شوند و با جرمی مانند قتل یا سرقت متفاوت است. به همین دلیل همه جرم ها را نمی توان در یک دسته بندی قرار داد و ارتکاب به هر جرمی را باعث ایجاد سوء پیشینه دانست.

گواهی عدم سوء پیشینه چیست؟

برای احراز صلاحیت در بسیاری از مشاغل به ویژه مشاغلی که به ارگان های دولتی مرتبط است، باید گواهی عدم سوء پیشینه را به عنوان یکی از مدارک ارائه دهید. این گواهی نشان دهنده این است که هیچ گونه سابقه کیفری در جرایمی که در قانون به آن ها اشاره شده است، وجود ندارد. این نکته را در نظر داشته باشید که ارتکاب به هر نوع جرمی ایجاد سوء پیشینه کیفری برای شما نمی کند؛ به عبارت دیگر برخی از جرایم در پرونده ثبت می شوند ولی با استعلام گواهی عدم سوء پیشینه به آن ها اشاره نمی شود، مگر به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات؛ در نتیجه موجب محرومیت از حقوق اجتماعی نیست.

پیگیری سوء پیشینه:

ذهنیت عامه مردم از سوءپیشینه کیفری یا سوءسابقه، با مفهوم قانونی آن متفاوت است. شاید گاهی اوقات در نتیجه ارتکاب جرائم غیرعمد مانند جرائم ناشی از تخلفات رانندگی و جرائم ناشی از تقصیر کارفرمایان و شاغلان به مشاغل پزشکی و مهندسی، پای برخی افراد به کلانتری باز و برای مدت محدودی نیز بازداشت شوند، که این نوع بازداشت ها، مشمول محکومیت قطعی کیفری به حساب نمی آیند و حتی تحمل هر مجازاتی نیز منجر به سوءسابقه نخواهد شد. در قانون جدید مجازات اسلامی ضمن مشخص کردن محکومیت های موثر و منجر به محرومیت از حقوق اجتماعی، سایر محکومیت ها تاثیری در حقوق افراد ندارد. بنابراین، اجرایی شدن قانون سوءپیشینه از تضییع حقوق افرادی که به دلیل وجود سوابق کیفری از حقوق اجتماعی و استخدام در برخی مشاغل محروم اند، جلوگیری می کند. برای دریافت این گواهی باید به دفاتر پلیس + ۱۰ مراجعه کرد. با ارائه و تکمیل مدارک مورد نیاز، جواب ظرف یک هفته برای شما ارسال خواهد شد

مدارک لازم جهت دریافت تشخیص هویت (گواهی عدم سوء پیشینه)

• اصل و کپی شناسنامه
• اصل و کپی کارت ملی
• یک قطعه عکس جدید رنگی تمام رخ زمینه سفید بدون عینک (برای خانم ها بدون آرایش)
• معرفی نامه از محل کار و یا تکمیل فرم درخواست
• همراه داشتن کد پستی ۱۰ رقمی به همراه آدرس کامل پستی
• پرداخت هزینه های زیر از طریق دستگاه کارتخوان (POS) مستقر در دفاتر

توجه: واریز از طریق اینترنت، عابربانک و فیش واریزی بانک به هیچ عنوان قابل قبول نیست.

توجه: در صورت نیاز به نسخه دوم و سوم گواهی عدم سوء پیشینه باید مبلغ(پانزده هزار تومان) است که از طریق دستگاه های کارت خوان موجود در دفاتر دریافت می شود.

قانون در مورد سابقه کیفری می گوید:

طبق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ افرادی که مرتکب جرمی بشوند و مجازات آن ها به شرح زیر باشد دارای محکومیت موثر کیفری هستند و تا پایان این موارد نمی توانند گواهی عدم سوء پیشینه بگیرند و پس از گذشت این زمان ها با توجه به نوع جرم، پاک نخواهد شد، ولی در استعلامات در سابقه ذکر نخواهد شد. قانون مجازات اسلامی با اصلاحاتی که در سال های اخیر در آن صورت گرفته، مجازات ها را درجه بندی کرده است. درجات مختلف، شدید یا خفیف بودن جرایم را مشخص می کند؛ بنابراین قانون گذار هم با تمام مجرمان برخورد یکسانی اتخاذ نکرده و با هر یک به تناسب جرم ارتکابی برخورد کرده است.

ماده ٔ ۲۵ این قانون در تکمیل مادهٔ ۱۹، بحث «مجازات تبعی» را مطرح می کند. اعمال مجازات های تبعی بر خلاف مجازات تکمیلی الزامی است و خود به خود اعمال می شود؛ بنابراین مجرم با ارتکاب جرم تبعات آن را نیز می پذیرد. آنچه عامه ٔ مردم به آن سوء پیشینه کیفری می گویند، در لفظ قانونگذار، «محکومیت موثر کیفری» است. جرایم درجه ٔ یک تا پنج در این ماده به دنبال خود مجازات های تبعی را می آورند و این همان محکومیت موثر کیفری است

ماده ۲۵: محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کند:

• پس از ۷ سال در محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی در سابقه درج نخواهد شد
• پس از ۳ سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنیٌ علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه ۴
• ۲ سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنیٌ علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه ۵

تبصره ۱: در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می شود، لکن در گواهی های صادره از مراجع ذی ربط منعکس نمی شود، مگر به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات

تبصره ۲: در مورد جرایم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می شود.

تبصره ۳: در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت های فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می شود.

در اجرای تبصره ۱ ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در خصوص افرادی که سابقه محکومیت کیفری داشته، اما سابقه آن ها در حال حاضر موثر نیست آیا فرم شماره یک (فاقد سابقه کیفری) یا فرم شماره ۲ (فاقد سابقه موثر کیفری) صادر و به وی تحویل می شود یا خیر؟

با توجه به اینکه صرفاً محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی طبق ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ محکومٌ علیه را در مدت های مقرر در ذیل این ماده از حقوق اجتماعی محروم می کند؛

بنابراین در غیر موارد مذکور در بندهای ذیل این ماده محکومٌ علیه فاقد سابقه کیفری محسوب می شود و لزومی به درج در گواهی صادره نیست و باید گواهی عدم سوء پیشینه کیفری صادر شود.

تصور اشتباه مردم از سوء پیشینه کیفری:

عامه مردم تصور می کنند فردی که مرتکب جرم می شود، غیرقابل اعتماد است و باید از جامعه طرد شود. افرادی که باید منزوی شوند و سهم زیادی از جامعه نداشته باشند. اغلب مردم معتقدند که وقتی کسی در مراجع کیفری محکوم می شود، صلاحیت تصدی شغل را از دست می دهد.