گرایش های مهندسی آب و موقعیت های شغلی آن 

آشنایی با چگونگی شکل گیری رشته علوم و مهندسی آب

بازنگری در آموزش های دانشگاهی در زمینه آب به طوری که با تغییر و تحولات جهانی و نیازهای روز هماهنگ باشد، یک ضرورت اجتناب ناپذیر قلمداد می شود. مدیریت یکپارچه منابع آب یکی از چالش های پیچیده است که به عنوان یک اولویت در سیاست گذاری ها در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفته است. تغییرات در حال وقوع در اقتصاد، تکنولوژی و حتی اقلیم، نیازمند نسل جدیدی از افراد متخصص و متعهد است که در علوم بین رشته ای چون علوم آب، مدیریت و تصمیم گیری، آموزش دیده باشند. در واقع نسل آینده تصمیم گیران باید قابلیت تصمیم گیری های بسیار چالش بر انگیزی را برای توسعه، تخصیص و مدیریت مشکلات بخش آب چه در سطح ملی و منطقه ای و چه در سطح بین المللی با توجه به ریسک و عدم قطعیت های موجود در شرایط تغییر اقلیم داشته باشند.

علاوه بر این، پیچیدگی مسائل آبی ابعاد مسائل را از بخش آب به بیرون برده، دامنه وسیعی از سایر علوم به ویژه علوم انسانی نظیر مدیریت، اقتصاد، حقوق، جامعه شناسی و… را نیز در بر میگیرد؛ از این رو لازم خواهد بود زمینه مداخله و تاثیر گذاری متخصصان سایر رشته ها نیز در مسائل آبی فراهم شود و متقابلاً متخصصان آب نیز توانایی برقراری گفتمان اثر بخش را با متخصصان سایر رشته ها بدست آورند. در راستای نیل به این مقصود و تربیت مهندسین آب، رشته کشاورزی-آب و رشته عمران-آب از لیست رشته های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری حذف و رشته ی جدیدی با برنامه درسی بازنگری شده تحت عنوان رشته علوم و مهندسی آب در مقطع کارشناسی تعریف گردید.

انواع گرایش های علوم و مهندسی آب و موقعیت شغلی آن:

• گرایش آبیاری زهکشی

رشته ای در امتداد و ادامه رشته مهندسی آب است.

زمینه های فعالیت فارغ التحصیلان:

• در زمینه آبیاری و زهکشی و توانمندی های جانبی دارای موقعیت بسیار ممتاز می باشد.
• طراحی و اجرای سیستم های انتقال آب، تحت فشار و قطره ای، مطالعات هیدرولوژیکی شرکت ها

زمینه های اشتغال مربوط به رشته مهندسی آب بسیار زیاد و متنوع می باشد. فارغ التحصیلان رشته مهندسی آب با توجه به علاقه و مهارت خود، توانائی اشتغال در زمینه های طراحی خطوط انتقال آب، طراحی سازه های آبی، طراحی سیستم های آبیاری سطحی، طراحی سیستم های آبیاری تحت فشار، طراحی سیستم های زهکشی، هیدرولوژی، سیستم پمپاژ و ایستگاه پمپاژ و … را به عنوان پیمانکار، مشاور و یا ناظر خواهند داشت. در مقطع کارشناسی ارشد، در گرایش آبیاری و زهکشی بیشتر به زمینه های طراحی سیستم های آبیاری، طراحی سیستم های زهکشی، مدیریت و بهره برداری از آنها پرداخته می شود. در حال حاضر نيز فارغ التحصيلان اين رشته در بخش خصوصي، وزارت نيرو، وزارت جهاد كشاورزي، مهندسين مشاور آب و خاك، پيمانكاري هاي مختلف و شيلات زمينه كاري دارند.

• گرایش سازه های آبی

این رشته، رشته ای بین گرایش های عمران آب و آبیاری زهکشی می باشد. بطوریکه از لحاظ دروس تخصصی تفاوت زیادی با رشته عمران ندارد. ولی رقابت برای قبولی در این گرایش نسبت به عمران –آب ساده­تر است.

زمینه های فعالیت فارغ التحصیلان:

• بیشتر زمینه های کارایی این رشته در جنوب کشور به ویژه استان خوزستان می باشد.
• گرایش مدیریت منابع آب
• کارهای قبل از سد، کارهایی نظیر کشف منابع جدید آب، تأمین آب مورد نیاز و کارهایی از این قبیل، در حیطه کار مهندسین منابع آب خواهد بود.

رشته ای که خیلی ها آن را بهترین و یا حالا باکلاس ترین گرایش ارشد رشته مهندسی آب می دانند! کارهای قبل از سد، کارهایی نظیر کشف منابع جدید آب، تأمین آب مورد نیاز و کارهایی از این قبیل، در حیطه کار مهندسین منابع آب خواهد بود. ایجاد سد و بندها نیز بیش تر در حیطه کار کارشناسان عمران خواهد بود، البته با همکاری کارشناسان دیگر. انتقال آب از سد و رساندن آن به سر مزرعه و در دسترس کشاورز قرار دادن، حال به وسیله کانال، لوله های انتقال آب و یا روش های دیگر در حیطه کار مهندسین سازه های آبی خواهد بود. توزیع آب در درون مزرعه با ایجاد انواع سیستم های آبی وظیفه ی مهندسین آبیاری و زهکشی خواهد بود، البته در کنار کار زهکشی که مهم ترین وظایف آنها خواهد بود.