حافظه SSD چیست و چگونه کار می کند؟

  پنجشنبه، 20 آذر 1399   زمان مطالعه 7 دقیقه
حافظه SSD چیست و چگونه کار می کند؟
SSDها نوع نسبتا جدید و بسیار سریعی از حافظه هستند که نسبت به هارد دیسک‌ها دارای سرعت و امنیت انتقال داده‌ی بالاتری هستند. اما این حافظه‌ها معایبی از جمله قیمت بالا و کند شدن به مرور زمان دارند. با ما باشید تا با هم به بررسی نحوه‌ی عملکرد این حافظه‌ها بپردازیم.

هارد SSD :

امروزه این نوع هارد رو با سرعت بیشتر نسبت به هارد HDD میشناسیم و تقریبا نسل جدید فضای دخیره سازی به شماره میاد ، SSD مخفف کلمه Solid-State Disk هستش و تکنولوژی ساخت این نوع ، به طوری کلی با هارد HDD متفاوت هستش و در ساخت هارد SSD از تکنولوژی فلش NAND استفاده شده و دیگه از بخش مکانیکی در آناتومی داخلی اون خبری نیست .

البته این نوع هاردها به دلیل سرعت بالا گرانتر از هاردهای HDD هستند و در حجم های پایین تر (…,128 ,256) نسبت به هارد HDD عرضه شده اند . در کامپیوتر های شخصی و لپ تاپ های رده متوسط رو به بالا از هارد SSD در کنار هارد HDD استفاده میشود تا بتوان ویندوز و برخی برنامه های کاربردی رو روی اون نصب کرده و از سرعت بالای اون لذت برد .

نحوه ی کار هارد SSD :

همانگونه که در بالا اشاره شد این نوع هارد بخش مکانیکی نداشته و در ساخت این نوع هارد از تکنولوژی فلش بر پایه ی ناند (NAND) استفاده شده البته حافظه SSD برپایه ی روش سنتی فرار DRAM بود که در سال 2009 از تکنولوژی بر پایه NAND تغییر یافت .حال در این بخش با نحوه ی ساز و کار اون آشنا میشیم البته سعی میکنم به طور خلاصه تشریح کنم تا هم مفید باشه و هم حوصلتونو سر نبره .

اساس کار هارد SSD بصورت یک کنترلر میباشد که بین حافظه های NAND و کامپیوتر میزبان مانند پلی عمل میکند . برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید :

تصویر
اساس معماری داخلی هارد SSD

بخش Interface (رابط) :

این بخش رابط بین کامیوتر و هارد میباشد که در نوع هارد داخلی (اینترنال) از رابط SATA یا PATA و در نوع هارد خارجی (اکسترنال) از رابط USB استفاده می شود .

بخش Controller (کنترل کننده) :

این قسمت از هارد SSD مغز فلش های NAND میباشد و دارای قسمت ها و بلوک های مختلف می باشد وظیفه این قسمت کنترل ذخیره ، بازیابی ، کش و … می باشد . این قسمت دقیقا بین فلش های NAND و قسمت ورودی و خروجی می باشد .

در زیر بخش های مختلف قسمت Controller هارد SSD رو مشاهده می کنید :

تصویر
اساس شکل بخش کنترولر هارد SSD

بخش حافظه فلش NAND :

این بخش محل ذخیره داده هارو بر عهده دارد و همونطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید از چندین فلش بر پایه ی NAND تشکیل شده که جمع حجم این فلش ها حجم کل هاردو رو تشکیل میده این فلش ها با اندازه های 40 یا در نسخه های جدیدتر از فلش های 20 نانومتری استفاده میشود .

مزیت ها و تفاوت های هارد SSD نسبت به HDD :

  • اولین و بزرگترین مزیت هارد SSD نسبت به هارد HDD سرعت بالای اون هستش .
  • هیچ صدایی رو تولید نمیکنه .
  • مصرف برق کمتری داره .
  • طول عمر زیادتری داره .

به مقایسه زیر توجه کنید :

تصویر
مقایسه هارد SSD و HDD

درایو های حالت جامد چگونه عمل می کنند؟

حافظه های SSD یا «Solid-State Drives» که از نظر لغوی به معنای «درایوهای حالت جامد» هستند، هدفی یکسان با درایو های هارد دیسک یا همان HDD ‏(Hard Disk Drives) دارند؛ هر دوی این حافظه ها برای نگه داری طولانی مدت اطلاعات تهیه شده اند. تفاوت این دو در این است که حافظه های SSD از نوعی حافظه به نام «حافظه ی فلش» (Flash Memory) استفاده می کنند که تقریبا همانند حافظه ی RAM است. تفاوت اساسی بین SSD و RAM در مانایی داده ها است؛ بر خلاف RAM که پس از هر بار قطع جریان برق اطلاعاتش را از دست می دهد، اطلاعات داخل SSD برای همیشه در جای خود باقی خواهند ماند.

اگر یک هارد دیسک معمولی را باز کنید، تعدادی دیسک مغناطیسی به همراه یک سوزن مشاهده خواهید کرد که عمل خواندن داده ها را انجام می دهد. به عبارتی دیگر این هارد ها بسیار شبیه به رکورد پلیرها یا گرامافون ها عمل می کنند. قبل از این که سوزن موجود بتواند اطلاعات را بخواند، دیسک ها باید چرخیده و در محل صحیح قرار بگیرند.

حافظه های SSD از جدولی از سلول های برقی استفاده می نمایند تا امکان خواندن و نوشتن داده ها را با سرعت بالایی فراهم کنند. این جداول به بخش هایی به نام «صفحه» یا «pages» تقسیم شده اند که اطلاعات در آن ها ذخیره می شود. مجموعه ای از صفحات تشکیل «بلوک» می دهند.

دلیل این که به حافظه های SSD «حالت جامد» می گویند این است که هیچ عضوی از آن در حال حرکت نیست و همه چی ثابت و در سر جای خود قرار دارد.

تصویر

شاید برایتان سوال شده باشد که دانستن ثابت بودن حافظه ی SSD چه کمکی به کاربر می کند؟ دلیل اهمیت این قضیه این است که حافظه های SSD تنها می توانند داده ها را در صفحات خالی هر بلوک بنویسند. در هارد دیسک ها امکان نوشتن داده ها در هر جایی از دیسک در هر لحظه فراهم بود که این مساله باعث سهولت در بازنویسی (overwrite) داده ها می شد. در حافظه ی SSD داده های صفحات را نمی توان مستقیما بازنویسی کرد و تنها می توان داده ها را در فضای خالی صفحات هر بلوک نوشت.

پس حذف داده ها در این حافظه ها چگونه انجام می شود؟ زمانی که تعداد کافی صفحه ی خالی در هر بلوک وجود داشته باشد، حافظه ی SSD تمام اطلاعات موجود در بلوک را وارد RAM کرده، تمام بلوک را حذف نموده و سپس اطلاعات را مجددا از RAM وارد بلوک می کند و صفحات استفاده نشده را خالی می گذارد. توجه داشته باشید که حذف کردن اطلاعات از حافظه ی SSD صرفا به معنای حذف دائمی آن ها نیست.

این مساله به این معنا است که حافظه های SSD با گذر زمان آهسته تر می شوند.

هنگامی که یک حافظه ی SSD جدید تهیه می کنید، تمام بلوک های آن را صفحات خالی تشکیل داده اند. در این شرایط زمانی که اقدام به نوشتن داده ی جدیدی در آن نمایید، این حافظه می تواند فورا با سرعتی شگفت انگیز این کار را برای شما انجام دهد. با این حال با گذر زمان اطلاعات بیشتری در آن نوشته خواهند شد و صفحات خالی بیشتری پر می شوند که این قضیه باعث به وجود آمدن صفحات خالی کوچک و پراکنده در سراسر بلوک ها می شود.

از آنجایی که یک حافظه ی SSD امکان بازنویسی مجدد داده های موجود در یک صفحه را ندارد، از این پس هرگاه بخواهید داده ی جدیدی در آن بریزید، SSD باید مراحل زیر را انجام دهد:

  1. بلوکی را پیدا کند که صفحات استفاده نشده ی کافی داشته باشد.
  2. صفحات مورد نیاز بلوک را شناسایی و ثبت کند.
  3. تمام صفحات آن بلوک را خالی کند.
  4. صفحات مورد نیاز را در بلوک خالی شده بازنویسی کند.
  5. صفحات باقیمانده را با اطلاعات جدید پر کند.

به طور خلاصه، پس از این که تمام صفحات خالی یک حافظه ی SSD را پر کنید، این حافظه برای نوشتن هر داده ی جدیدی باید مراحل بالا را تکرار کند. بیشتر حافظه های فلش با این روش کار می کنند.

البته اشتباه نکنید، با وجود تمام این موارد، هنوز هم حافظه های SSD بسیار سریعتر از هارد دیسک های سنتی هستند و افزایش سرعتی که از این حافظه ها حاصل می شود، به طور کامل ارزش قیمت بالای آن ها نسبت به هارد دیسک ها را دارد.

مشکل بزرگ حافظه های SSD

حالا که می دانیم حافظه های SSD چگونه کار می کنند، می توانیم به سادگی متوجه مشکل بزرگ آن ها شویم. حافظه های فلش تنها می توانند به دفعات محدودی داده در خود بنویسند و پس از آن ذره ذره به مرگ خود خواهند رسید.

این که چرا چنین اتفاقی می افتد مساله ای بسیار علمی است، ولی به طور ساده شده می توان این چنین تعریف کرد: در هنگام استفاده از یک حافظه ی SSD، جریان الکتریکی موجود در هر سلول داده ای آن باید به طور دوره ای ریست شود. متاسفانه با هر بار ریست شدن آن، مقاومت الکتریکی موجود در هر سلول افزایش می یابد که باعث افزایش ولتاژ مورد نیاز برای نوشتن اطلاعات در هر سلول می گردد. با مرور زمان ولتاژ مورد نیاز به قدری زیاد می شود که نوشتن در آن سلول غیر ممکن خواهد شد.

به همین دلیل، تنها می توان به دفعات محدودی اقدام به نوشتن در سلول های داده ای SSD کرد. البته این بدین معنا نیست که حافظه های SSD نمی توانند عمر طولانی مدتی داشته باشند.


دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
خلاقیت خنده دار هندونه فروش شیرازی، برای فرار از گرما حماسه آفرید/ هنر نزد ایرانیان است و بس... (214 نظر) نگاهی به اعلامیه ترحیم مادر جوان حمید گودرزی که دیشب خبر فوتش را آقای بازیگر اعلام کرد +عکس/ روحش شاد (113 نظر) نگاهی به سفره مفصل و تمام و کمال حضرت ابوالفضل در منزل شاه نشین علی دایی+عکس/ از گل آرایی و شمع‌دان‌هایی طلایی تا پَک هایی لاکچری و جذاب (109 نظر) مراسم تشییع پدر حامد بهداد، با حضور چهره های سرشناس و بازیگران +عکس/ روحش شاد و یادش گرامی (70 نظر) رهبر معظم انقلاب: بعد از فوت پدرم همه‌ی موجودی خانه‌اش 45 هزار تومان شد که نمی‌شد با آن گاز یا یخچال خرید (44 نظر) خلاقیت خنده دار میوه فروش وانتی با عکس رضا گلزار حماسه آفرید/هنر نزد ایرانیان است و بس+ عکس (43 نظر) سینه زنی شاهرخ خان، بازیگر معروف هندی در هیئت عزاداری امام حسین (ع) +ویدئو (39 نظر) رونمایی از همزاد و بدل ایرانی هانده ارچل، بازیگر ترکیه‌ای محبوب ایرانی ها/ ایشون هم بازیگر خیلی معروفیه+عکس (33 نظر) خلاقیت خنده‌دار اوستا بنّا در ساختن توالت کنار روشویی برای راحتیِ صاحبخانه حماسه آفرید+ عکس/ مغز نیست که فسفر خالصه😂 (29 نظر) انتخاب محمدرضا گلزار و بهرام رادان به عنوان خوش‌تیپ‌ترین و خوش قیافه‌ترین بازیگران ایران از منظر الیف ارول بازیگر چشم آبیِ ترکیه‌ای+ ویدیو/ چشم آیسان خانوم و مینا مختاری روشن! (28 نظر) مات و مبهوت موندن مهران مدیری از دیدن همزاد خودش تو دورهمی/ چقدرم که شبیه همدیگه هستن!+عکس (26 نظر) نگاهی به ماشین مازراتی هوش پران علی دایی که همه آرزوشو دارن/ شهریار فوتبال ایران سوار بر دلبر مشکی😍 (27 نظر) درخت خرمای بزرگ حیاط باصفای خونه ویلایی زهرا گونش/ نخل های هم قد والیبالیست مشهور ترکیه ای (19 نظر) خلاقیت منحصر به فرد آرایشگر خوش ذوق در تغییر چهره داماد حماسه ساز شد+ویدئو/سلطان بی چون و چرای گریم در سطح خاورمیانه😂 (18 نظر) برادر رهبر معظم انقلاب: ایشان در عروسی من با ماشین فولکس‌شان، شب تا ساعت12 برای آنهایی که جهاز آورده بودند دنبال شام بودند+ عکس (17 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
خاطرات ناصرالدین‌شاه در فرنگ؛ «پادشاه آلمان جنّی است»!
ایده هایی برای استفاده از اکسنت وال در تغییر دکوراسیون خانه
فال ابجد روزانه دوشنبه 1 مرداد 1403
فال روزانه امروز دوشنبه 1 مرداد ماه 1403
فال شمع روزانه امروز دوشنبه 1 مرداد 1403
یک فوتبالیست کچل دوست داشتنی مشعل المپیک پاریس را حمل می کند!
فال قهوه با نشان روز دوشنبه 1 مرداد ماه 1403
فال حافظ با تفسیر روز دوشنبه 1 مرداد 1403 + فیلم
با این 8 تا روش خونه رو بدون نیاز به کولر خنک نگه دار
پانته‌آ بهرام، نقش اول سریال دلدادگان ممنوع الفعالیت شد+عکس
کوه زنوزی موش زائید/ قول مهدی ترابی به هواداران پرسپولیس: نگران نباشید برمی گردم!
نگاهی به موجودی حساب ثروتمندترین زن گدای مشهدی ! / هوش از سرتان می پراند !
شام امشب با من: سفره‌های رنگارنگ؛ 24 غذای ساده و ارزان برای شام
واگذاری سرپرستی فرزندان افغانی به ایرانیان واقعیت دارد؟
نقطه مشترک همسر دوم علی دایی با همسر حضرت علی(ع) در انتخاب مهریه/ مهریه ضامن خوشبختی نیست
منتخب روز   
(فیلم) سکانس فوق عاشقانه شهاب حسینی و لیلا حاتمی در فیلم "پرسه در ماه" / ما کاملا شبیه همیم طرز نگاهامون دو دو زدن چشامون ...😍 استارت تمرینات سخت علیرضا بیرانوند در تراکتور +فیلم/ آقای دروازه بان آمادگی بدن بالایی دارد! سکانس عاشقانه دل باختن قباد به شهرزاد/ نشود فاش کسی آنچه میان من و توست (فیلم) سکانس فوق العاده احساسی و عاشقانه از شهاب حسینی و معشوقه‌اش در سریال "شهرزاد" / با چراغی همه جا گشتم و گشتم در شهر هیچکس به تو مانند نشد😍 (فیلم) خرید دکتر مسعود پزشکیان از یک سوپرمارکت در تهران به همراه نوه‌ها و عروسش با کارت بانکی شخصی / نوه‌ها پدربزرگ را به خرج انداخته‌اند اقدام منحصربفرد و زیبای طلافروش یزدی به احترام دختر سه ساله امام حسین(ع)+عکس/ این جور تصاویر مخصوص ایران ماست والسلام👌 (فیلم) رهبر معظم انقلاب: به من می‌گویند شما گفتید سوءاستفاده جویان را افشا نکنید / ما حق نداریم افراد را به صرف گمان متهم کنیم سکانس خوشحالی قُباد از بارداری شهرزاد/ قُباد: من تا الان نمیدونستم از این دنیا و از این زندگی چی میخوام اما الان.... (عکس) هدایای ارزشمندی که پزشکیان در پشت صحنه یک هیئت دریافت کرد / خوشا راهی که آغازش با حسین است ... (ویدئو) شعر سوزناک شهریار برای مادر بزرگش که با شنیدنش اشک از چشمانتان سرازیر خواهد شد به یادماندنی ترین سکانس عاشقانه سریال شهرزاد / از بله گفتن شهرزاد تا مرگ مرگ بزرگ آقا نقش دختر رهبر انقلاب در ترمیم دست مجروح ایشان/ فرزند دختری که به پدر اُنس داشت