با توجه به پیشرفت تکنولوژی، شیوه ارتکاب جرم کلاهبرداری، مصادیق مختلفی یافته و کلاهبرداران، از هر تکنولوژی و ابزاری، برای بردن مال افراد، استفاده می کنند که از جمله این شیوه ها، کلاهبرداری تلفنی یا کلاهبرداری از طریق تماس تلفنی است که متاسفانه، امروزه، شیوع بسیاری داشته و از همین رو، قانون گذار، مجازات سنگینی را برای آن، لحاظ کرده است. البته، اجرای این مجازات، منوط بر اثبات ارکان کلاهبرداری تلفنی است. لذا در این محتوا، قصد داریم تا توضیح دهیم جرم کلاهبرداری تلفنی چیست، انواع آن، کدام است و چه مجازاتی دارد، سپس، نحوه شکایت و رسیدگی به آن را بررسی کرده و بگوییم که آیا امکان گزارش این جرم، به پلیس فتا، وجود دارد یا خیر.
جرم کلاهبرداری تلفنی
از آنجا که جرم کلاهبرداری تلفنی، یکی از مصادیق جرم کلاهبرداری است، برای پاسخ به این پرسش که جرم کلاهبرداری تلفنی چیست؟ در ابتدا باید، جرم کلاهبرداری و ارکان آن را بررسی نماییم. برای تعریف جرم کلاهبرداری، باید به ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری، مراجعه کرد. مستفاد از این ماده:
- جرم کلاهبرداری، از سه رکن فریب خوردن شخص زیان دیده و تقدیم مال با رضایت به کلاهبردار، اعمال مانورهای متقلبانه توسط کلاهبردار و بردن مال دیگری، به واسطه مانورهای متقلبانه، تشکیل می شود و بنابراین، هرکس با اعمال مانور های متقلبانه و توسل به حیله و فریب، کاری کند که دیگری، مال خود را با رضایت، به او تقدیم کرده و بدین ترتیب، مال دیگری را ببرد، مرتکب جرم کلاهبرداری شده است.
- با توجه به تعریف فوق، در پاسخ به این پرسش که جرم کلاهبرداری تلفنی چیست ؟ باید گفت، جرم کلاهبرداری تلفنی، جرمی است که در آن، مرتکب، از طریق تماس تلفنی و انجام مانورهای متقلبانه در تلفن، دیگران را فریب دهد و با متقاعد کردن آن ها، بر، کارت به کارت وجه یا در اختیار قرار دادن اطلاعات حساب بانکی و دسترسی به رمز پویای آن ها، مال آن ها را ببرد که در این شرایط، می توان گفت، جرم کلاهبرداری تلفنی، محقق شده و قابل پیگیری از طریق مراجع ذی صلاح می باشد.
- با توجه به اینکه جرم کلاهبرداری تلفنی، می تواند در قالب ها و مصادیق متعددی محقق شود، در ادامه قصد داریم، در خصوص انواع کلاهبرداری تلفنی، صحبت کنیم و بگوییم که میزان مجازات آن، چقدر است. علاقمندان به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص جرم کلاهبرداری از طریق پیامک، می توانند، نسبت به مطالعه محتوا زیر، اقدام کنند.
انواع کلاهبرداری تلفنی
جرم کلاهبرداری تلفنی می تواند، در حالت های مختلفی، محقق شود و به واسطه آن، مال افراد، از دستشان، خارج شده و در اختیار کلاهبردار، قرار بگیرد. لذا در این بخش از مقاله، قصد داریم تا پیرامون انواع کلاهبرداری تلفنی، صحبت کرده و مصادیق آن را بگوییم که به شرح زیر است:
- کلاهبرداری تلفنی، با جعل عنوان کارمند بانک: در این شیوه، کلاهبردار، با شماره شخصی فرد، تماس گرفته و به بهانه مشکل و نقصی در اطلاعات حساب او، پس از دریافت اطلاعات حساب، نظیر شماره کارت، از فرد می خواهد تا کد پیامک شده به تلفن همراهش را برای وی، بازخوانی کند. در این شیوه، کلاهبردار، پس از دریافت اطلاعات حساب، اقدام به خرید اینترنتی می کند و پس از اینکه رمز پویای ارسال شده برای تلفن همراه فرد را به دست آورد، در کمتر از دو دقیقه، موجودی حساب وی را خالی می نماید.
- کلاهبرداری تلفنی، با جعل عنوان سازمان های دولتی: در این شیوه، کلاهبردار، با فرد، تماس گرفته و به عنوان مثال، خود را نماینده سازمان بنیاد شهید معرفی می کند و پس از دریافت اطلاعات شخصی از فرد، او را متقاعد می کند که برای بهره مندی از امتیازات این سازمان، باید، اطلاعات حساب بانکی خود را برای تکمیل پرونده، در اختیار سازمان قرار دهد یا مبلغ مشخصی را به حساب بانکی سازمان، واریز کند و بدین ترتیب، کلاهبردار، از حساب فرد، مبالغی را برداشت می کند.
- کلاهبرداری تلفنی، با عنوان برنده جایزه شدن: در این شیوه نیز، فردی تحت عنوان کارمند بانک یا کارمند یک سایت فروش کالای اینترنتی، با فرد، تماس می گیرد و اعلام می دارد که شخص برنده جایزه مشتری خوش حساب شده یا به علت خرید اینترنتی از یک سایت اینترنتی، جوایز نقدی ای به او، تعلق گرفته است. پس از اعتماد سازی و دریافت اطلاعات حساب فرد و استفاده از شیوه هایی نظیر خرید اینترنتی برای دستیابی به رمز دوم یا متقاعد کردن فرد برای کارت به کارت وجه، اقدام به کلاهبردای از حساب فرد می کند.
مجازات کلاهبرداری تلفنی
پس از توضیح در این خصوص که کلاهبرداری تلفنی چیست، در این بخش از مقاله، قصد داریم درباره مجازات این جرم، صحبت کنیم و بگوییم که مرتکب کلاهبرداری تلفنی، در صورت اثبات کلاهبرداری، مشمول چه مجازات هایی خواهد شد. مجازات کلاهبرداری تلفنی، عبارت است از:
- یک تا هفت سال حبس، در مواردی که مبلغ مورد کلاهبرداری، بیش از صد میلیون تومان باشد و شش ماه تا سه سال و نیم حبس، در کلاهبرداری با مبالغ کمتر از صد میلیون تومان.
- در شرایطی که مرتکب، مستخدم دولت باشد یا خود را اینگونه معرفی کند یا از طریق تبلیغات در رسانه های جمعی و نشر آگهی، اقدام به کلاهبرداری تلفنی کند، میزان حبس کلاهبرداری، در مبالغ بالای 100 میلیون تومان، دو تا ده سال و در مبالغ کمتر از صد میلیون تومان، یک تا پنج سال، خواهد بود.
- رد مال به شخصی که از او، کلاهبرداری شده است و پرداخت جزای نقدی، به صندوق دولت، معادل مالی که در جریان کلاهبرداری به دست آمده است. نکته قابل ذکر اینکه، در صورتی که مرتکب، مستخدم دولت باشد، از سمت خود، انفصال دائم خواهد یافت.
نحوه شکایت و رسیدگی به کلاهبرداری تلفنی
در صورتی که شاکی از جرم کلاهبرداری تلفنی، قصد داشته تا از این جرم، شکایت کرده و از دادگاه صالح، تقاضای رسیدگی و صدور حکم مجازات آن را داشته باشد، باید بر اساس نحوه شکایت از این جرم، اقدام کند تا به صورت قانونی، به جرم رخ داده، رسیدگی شده و حکم مجازات آن، صادر گردد. نحوه شکایت و رسیدگی به جرم کلاهبرداری تلفنی، به شرح زیر است: در ابتدا، شاکی باید، نسبت به تشکیل حساب کاربری سامانه ثنا، اقدام کند که این امر، با مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی یا از طریق اینترنتی و مراجعه به آدرس sana.adliran.ir، با ثبت نام در سامانه ثنا و پس از احراز هویت در سامانه احراز هویت ثنا، امکان پذیر می باشد. سپس، شاکی باید، با کمک نمونه شکواییه های موجود در اینترنت یا با کمک یک وکیل، شکواییه جرم کلاهبرداری تلفنی را تنظیم کرده و فایل ورد آن را بر روی یک حافظه، نظیر رم یا سی دی و یا تلفن همراه خود، ذخیره کند. در مرحله بعد، شاکی باید، برای ثبت و ارسال شکواییه خود به دادگاه، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مراجعه نماید. پس از ثبت شکواییه، پرونده جرم کلاهبرداری تلفنی، تشکیل شده و دادسرا، اقدام به تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم رخ داده می نماید؛ در صورت کافی نبودن ادله، دادسرا، قرار منع تعقیب را صادر خواهد کرد و پرونده، مختومه می گردد. اما، در شرایطی که ادله، برای انتساب یا اثبات جرم، کافی باشد، دادسرا، اقدام به صدور قرار جلب به دادرسی نموده و پس از صدور کیفر خواست، از سوی دادستان، پرونده را به دادگاه کیفری دو، ارسال می کند.
گزارش کلاهبرداری تلفنی به پلیس فتا
یکی از امکاناتی که در سایت پلیس فتا، به آدرس cyberpolice.ir، پیش بینی شده، ثبت گزارش در خصوص جرایمی می باشد که از طریق وبسایت ها، پیامک، پست الکترونیکی و شبکه های اجتماعی، رخ داده است. پرسشی که مطرح می گردد، این است که آیا گزارش کلاهبرداری تلفنی به پلیس فتا، از طریق سایت اینترنتی آن، امکان پذیر است یا خیر؟ در حال حاضر، امکان گزارش کلاهبرداری تلفنی، از طریق سایت پلیس فتا، وجود ندارد و تنها در شرایطی که پس از تماس تلفنی، پیامکی نیز برای فرد، ارسال شده باشد و از طریق آن پیامک، فرآیند کلاهبرداری تلفنی، تکمیل شده باشد می توان، از طریق سایت پلیس فتا، برای گزارش تخلف از طریق پیامک، اقدام نمود. در غیر شرایط فوق الذکر، شاکی باید، همانند آنچه در قسمت قبلی مقاله، توضیح داده شد، برای ثبت شکایت، اقدام نماید. شایان ذکر است که در هر صورت، گزارش به پلیس فتا، به منزله شکایت نیست و فرد، حتما باید، برای ثبت شکایت خود و پیگیری حق ضایع شده به واسطه کلاهبرداری، مطابق آنچه در قسمت قبل، توضیح داده شد، عمل کند.
بنابراین جرم کلاهبرداری تلفنی که مجازات حبس، رد مال و پرداخت جزای نقدی به دولت را در پی دارد، جرمی است که در آن، کلاهبردار، از طریق تماس تلفنی و توسل به فریب و مانورهای متقلبانه، به نحوی از انحا، به اطلاعات حساب فرد، دسترسی می یابد یا او را بر کارت به کارت وجه متقاعد می نماید و بدین ترتیب، مال افراد را از دستشان، خارج می کند. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .
هر آنچه که باید در مورد تبدیل مجازات که باید بدانید!
