به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از فرارو، کمتر از ۲۴ ساعت بعد، وزیر اقتصاد در گفتگو با خبرگزاری رسمی دولت اعلام کرد تاکنون تصمیمی برای افزایش یارانه ها در سال جاری گرفته نشده و نمی توان تاریخ دقیقی برای اجرای آن درنظر گرفت. این اظهارات احسان خاندوزی اگرچه بخشی از سخنان محسن رضایی درباره زمان و تاریخ تغییر در شیوه پرداخت یارانه ها را تکذیب می کند، اما اصل ماجرا، یعنی تغییر در رقم پرداخت یارانه ها را به شکل ضمنی تایید کرده. به نظر می رسد اگر همه چیز خوب پیش برود، سال آینده پس از حدود ۱۱ سال می توانیم شاهد تغییراتی در یارانه نقدی باشیم.
اولین گمانه زنی درباره افزایش یارانه نقدی
دو برابر شدن یارانه نقدی نه، ولی تغییر شیوه پرداخت یارانه یکی از طرح های مهمی است که دولت دنبال خواهد کرد. مرور لایحه بودجه، احتمال پرداخت یارانه ۸۰۰ هزار تومانی در سال آینده را تقویت می کند، اما جزییات طرح چیست، هر نفر چقدر یارانه دریافت می کند و این یارانه به چه کسانی پرداخت می شود؟ برای پاسخ دادن به این سوال باید کمی به عقب برگردیم. به روز هایی که لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ توسط دولت سیدابراهیم رئیسی تقدیم مجلس شد. در بخش هایی از لایحه آمده، دولت قصد دارد سال آینده یارانه جدیدی به مردم پرداخت کند که مبلغ آن بین ۹۰ تا ۱۲۰ هزار تومان است. تفسیر های مختلفی از این خبر انجام شده است مثلا می گویند مبلغ یارانه دهک اول تا چهارم ماهانه ۱۲۰ هزار تومان است و مبلغ یارانه دهک های پنجم، ششم و هفتم ۹۰ هزار تومان. بر اساس این فرضیه یک خانوار پنج نفره که جزو هفت دهک اول درآمدی باشد، سال آینده بین ۴۵۰ هزار تومان تا ۶۰۰ هزار تومان دریافتی خواهد داشت. صبر کنید! موضوع هنوز حل نشده و ابهامات زیادی دارد.
مشمولان دریافت یارانه نقدی جدید
دولت (شامل دولت فعلی و دولت های قبلی) هنوز نتوانسته دهک های درآمدی را به درستی تفکیک کند و مرز میان آن ها را به زبان ساده شرح دهد. تقسیم بندی های فعلی، بر اساس درآمد خانوار ها انجام می شود. خانوار هایی که درآمد ماهانه آن ها کمتر از سه میلیون و ۶۰۰ هزار تومان باشد، جزو چهار دهک اول درآمدی به حساب می آیند. اگر همین دسته بندی را به عنوان متر و معیار پرداخت یارانه جدید در نظر بگیریم، این خانوار در سال آینده مشمول یارانه ۱۲۰ هزار تومانی خواهد بود.
خانوار هایی که درآمدشان بین سه میلیون و ۶۰۰ تا پنج میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است، در حال حاضر در دهک پنجم تا هفتم طبقه بندی می شوند و سال آینده مشمول یارانه ۹۰ هزار تومانی می شوند. پس تا الان فهمیدیم خانوار هایی که با محاسبات دولت درآمد ماهانه آن ها زیر پنج میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است، باید سال آینده منتظر یارانه جدید دولت باشند؟
پرداخت یارانه نقدی جدید در سایه، اما و اگر
پرداخت یارانه به سبک و سیاق جدید در سال آینده به، اما و اگر گره خورده است؛ «اگر» دولت بتواند بعضی طرح ها را اجرا کند، «اگر» دولت بتواند با تغییر روش رتبه بندی دهک ها و محاسبه و کشف درآمد واقعی خانوار ها سره را از ناسره جدا کند، «اگر» دولت بتواند قیمت بنزین را افزایش دهد و «اگر»، «اگر»، «اگر» ... این وسط یک سری «اما» هم خواهیم داشت. افزایش قیمت بنزین، گسترش درآمد های مالیاتی و حذف بخشی از ثروتمندان، قطعا توان دولت در پرداخت یارانه های را بهبود می دهد «اما» هیچکدام این طرح ها نباید التهابی در جامعه ایجاد کنند. همان مورد اول را در نظر بگیرید! اگر شما جای سیدابراهیم رئیسی و تیم اقتصادی دولتش بودید، بعد از آبان ۹۸، چقدر می توانستید روی بالا بردن قیمت بنزین حساب باز کنید؟
آیا پرداخت یارانه تجمیع می شود؟
دو برابر شدن یارانه نقدی یا افزایش رقم یارانه به طور مستقیم در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نیامده، اما به تناوب توسط مقامات و مسئولان دولتی از آن یاد می شود. با این حال به نظر می رسد پیش از هر افزایشی، باید انتظار داشته باشیم، دولت دستی به سر و روی لیست فعلی یارانه ها بکشد، شیوه جدیدی برای شناسایی مشمولان اختراع کند و در ادامه با ترکیب یارانه نقدی و معیشتی که فعلا یکی در ابتدای ماه و دومی در انتهای ماه واریز می شوند، بن و پایه این چرخه معیوب را اصلاح کند. بعید است سال آینده، آن ها بخواهند سه بار در ماه به حساب مردم واریزی داشته باشند. شناسایی افرادی که واقعا استحقاق دریافت یارانه دولتی را داشته باشند، اولین قدم است. مشمولان یارانه معیشتی، به احتمال زیاد در فهرست دریافت یارانه باقی می مانند. از طرفی، چون این افراد جزو دهک های درآمدی پایین جامعه هستند، نامشان در لیست یارانه نقدی حفظ می شود. خانوار های حاضر در دهک های هشتم، نهم و دهم کاندید های جدی حذف از فهرست یارانه ها هستند. در شیوه رتبه بندی فعلی آمده این سه دهک، هر ماه درآمدی بالای پنج میلیون و ۴۰۰ هزار تومان دارند.
توضیحات جدید سخنگوی دولت درباره طرح یارانه بنزین افزایش یارانه نقدی ۱۴۰۱ برای هر خانوار چقدر است؟
خانوار هایی که در هفت دهک اول درآمدی قرار دارند، در حال حاضر ماهی دو نوبت یارانه دریافت می کنند. اول یارانه نقدی در نیمه نخست ماه که مقدار آن به ازای هر نفر ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان است و دوم یارانه معیشتی که بر اساس بُعد خانوار در نیمه دوم ماه واریز می شود. میزان این یارانه برای خانوار یک نفره ۵۵ هزار تومان، برای خانوار دونفره ۱۰۳ هزار تومان، برای خانوار سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، برای خانوار چهارنفره ۱۷۲ هزار تومان و برای خانوار پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان در نظر گرفته می شود. جمع هر دو یارانه در ماه برای خانوار پنج نفره می شود ۴۳۲ هزار و ۵۰۰ تومان. حالا بیایید سناریو های خوشبینانه درباره وعده دولت را تصور کنیم. همان قسمتی که می گوید سال آینده به هر مشمول بین ۹۰ تا ۱۲۰ هزار تومان یارانه اضافی جدید تعلق می گیرد. با درنظر گرفتن حداقل یارانه ۹۰ هزار تومانی، واقعا فکر می کنید دریافتی یک خانواده پنج نفری به ۸۸۲ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش پیدا کند؟ اگر دولت در نظر داشته باشد با جمع بندی یارانه ها به هر نفر حداقل ۹۰ هزار تومان و حداکثر ۱۲۰ هزار تومان یارانه پرداخت کند چی؟ در این صورت برای خانوار پنج نفره حاضر در دهک اول تا چهارم ماهی ۶۰۰ هزار تومان و برای خانوار حاضر در دهک پنجم، ششم و هفتم ۴۵۰ هزار تومان واریز خواهد شد. خانوار هایی که همین الان مشمول طرح های برخی نهاد های حمایتی مانند کمیته امداد یا بهزیستی هستند هم می توانند مشمول سقف یارانه قابل پرداخت یعنی همان ۸۰۰ هزار تومان باشند. بالاخره این سناریو را هم باید درنظر داشت یا نه؟
افزایش یارانه نقدی ۱۴۰۱ در لایحه بودجه
چرا می توانیم به سناریو های خوشبینانه درباره پرداخت یارانه سال ۱۴۰۱ امیدوار باشیم؟ جواب این سوال مشخص است؛ دولت در لایحه بودجه سال آینده، برای حذف تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی تلاش می کند و در کنار آن پیشنهاد پرداخت ۱۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه جدید را مطرح کرده است. آن هایی که بودجه را نوشته اند، می گویند یارانه جدید به منظور جبران اصلاح نرخ کالا های اساسی، دارو، یارانه نان و خرید تضمینی گندم پرداخت خواهد شد. به این ترتیب، کل یارانه پرداختی در سال آینده طبق این لایحه ۳۳۶ هزار میلیارد تومان پیشنهاد شده که ۷۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان آن یارانه نقدی و معیشتی است. رییس سازمان برنامه و بودجه دوشنبه هفته قبل در نشست خبری گفته متوسط پرداختی یارانه ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بین ۹۰ تا ۱۲۰ هزار تومان خواهد بود و این مساله براساس وضعیت دهک ها در جلسات کارشناسی تعیین خواهد شد. بخشی از جلسات کارشناسی مورد نظر سیدمسعود میرکاظمی در کمیسیون و صحن علنی مجلس برگزار می شود و هرچیزی درباره رقم و پرداخت یارانه (حتی خود این گزارش) فقط در حد گمانه زنی ارزش دارد، حتی اگر از قول معاون اقتصادی رییس جمهوری نقل شده باشد.
3 سال پیش
3 سال پیش
3 سال پیش