هنگام خرید دف به چه نکاتی باید توجه کرد؟

نکات مهم در مورد خرید دف

همانگونه که در اکثر راهنماهای خرید سازهای مختلف موسیقی هم به شما می گویند، دف خوب هیچ ارتباطی به مارک آن و سازنده ندارد. یک روش برای خرید دف خوب این است که فاکتورهای آن را مسلط بوده، یا اینکه به فروشنده اعتماد داشته باشید. یک نکته مهم این است که خرید دف را به استاد خود نسپارید و یا به فروشگاهی که استادتان می گوید بروید و بگویید از طرف فلانی آمده ام نروید (واقعا این کار را نکنید!) مگر اینکه 100 درصد به استاد خود اطمینان داشته باشید یا اینکه استاد شما توان جسمی و سلیقه شما را کاملا بداند. در این مقاله راهنمای کاملی در این مورد تهیه کرده ایم.

وزن ساز

یکی از مهمترین نکاتی که در مورد خرید دف باید به آن توجه کرد، اندازه و وزن این ساز است. ساز دف باید متناسب با اندازه دست های نوازنده و همچنین قدرت جسمانی او انتخاب شود. ساز دف در سایزهای مختلف از کوچک تا بزرگ ساخته می شود و افرادی که قصد خرید این ساز را دارند، با مراجعه به راهنمای کامل خرید دف، می توانند ساز مورد نظر خود را خریداری کنند.

وزن ساز دف تحت تاثیر عرض کلاف و همچنین ضخامت آن می باشد و بهتر است افرادی که به تازگی شروع به نواختن این ساز کرده اند، از دف هایی که دارای طوق باریک هستند، استفاده کنند. ولیکن اگر نو آموز درشت جسه و دارای دستانی قدرتمند و بزرگ باشد باید دفی با وزن بالاتر انتخاب گردد چون دفی با وزن سبک ، هماهنگی با دست آن شخص ندارد و نوآموز احساس ناراحتی می کند مثلا مواردی مثل بازی کردن بسیار زیاد دف در دست و یا کوچک بودن طوق و گیر کردن شصت دست به پوست دف در نتیجه برای این افراد ف دف هایی با وزن بیشتر و طوق پهن تر توصیه می شود .

دف هایی که طوق باریکی دارند، عرض کلاف آنها کم تر بوده و در نتیجه سبک تر هستند. افراد تازه کار با انتخاب سازهای سبک، در موقع تمرین خسته نمی شوند در نتیجه این سازها بهترین انتخاب برای افراد مبتدی محسوب می شوند. افرادی که قوی هیکل هستند باید برای شروع آموزش، سازهای سنگین را انتخاب کنند تا بر آن کنترل کافی داشته باشند.

تغییر وزن دف : به دو روش وزن دف تغییر می کند روش اول به وسیله تغییر در نوع چوب استفاده شده در طوق و روش دوم به وسیله باریک کردن طوق که در صورتی که طوق بیش از حد باریک شود دف تاب بر می دارد .در نتیجه این امکان فراهم می شود که طوق پهن باشد ولی ساز هم سبک باشد ولی نه برای همه برند ها

کلاف و پوست ساز

کلاف اصلی دف، بدنه ای استوانه شکل و کوتاه از جنس چوب است که در یک طرف آن استوانه، پوست حیوانات (معمولا بز) یا طلق (دارای چندین نمونه) کشیده شده است. لازم به ذکر است بهترین نوع دف، با پوست حیوانات و در فصل بهار ساخته می شود. ابتدا و انتهای قاب اصلی با برش زاویه دار به هم چسبیده می شوند و ضخامت یک سمت از کلاف با تراشیدن چوب کمتر شده و پوست با سریش روی این لبه می چسبد و با گل میخ محکم می شود. به طور عمده دو نوع دف وجود دارد:

دف هاي با پوست طبيعي: عموماً دف هاي پوستي صداي بهتر و قيمت بالاتري در مقايسه با دف هاي طلقي دارند. اما خريد آن را به هيچ وجه به مبتديان توصيه نمي كنم. چه بسا دف هايي كه به دليل تجربه پايين در نگهداري، گرم كردن و نواختن آسيب ديده اند. در خرید دف های با پوست طبیعی باید دقت کنید که اگر نوازنده کنسرت هستید، این دف ها با تغییر آب و هوا منقبض و منبسط می شوند و صدا تغییر می کند، پس برای هر منطقه آب و هوایی (سرد و گرم) یک دف نیاز دارید.

دف هاي با پوست مصنوعي يا همان دف هاي طلقي: پوست مصنوعی ساده یا سفید طرح خورشیدی، طرح پوست، طرح الیت و . . . جنس طلق های دف مشابه است و فقط ضخامت آن ها متفاوت می باشد. مثلا برای پوست دف ساده از ورق کالک نقشه کشی استفاده می کنند. بهترین نمونه پوست مصنوعی در بازار ساخت شرکت رمو آمریکا می باشد که در دف های هاپا استفاده می شود.

دف هاي طلقي به نسبت مقاوم ترند چرا كه نيازي به گرم كردن نداشته و محيط بر آنها بي اثر است. البته آنچه گفته شد به معناي بي كيفيت بودن دف هاي طلقي نيست (به عنوان مثال بسیاری از دف های مارک حبیبی طلقی هستند ولی کیفیت نزدیک به پوستی دارند). معمولاً دف های طلقی به دو رنگ سفید و قهوه ای یافت می شوند و طلق استفاده شده در این دف ها همان کاغذ کالک پلاستیکی است که معمولاً برای رسم نقشه های فنی مورد استفاده قرار می گیرد. این طلق ها سطحی مات دارند. اگر طلق دف مورد نظر شما سطحی صیقلی و براق داشت، از خرید آن صرف نظر کنید. به این جهت که طلق مذکور چیزی شبیه به طلق طبل هایی است که در ایام محرم استفاده می شود و برای دف مناسب نیستند.

شکل ظاهری دف

بطور کلی باید به شکل کلی دف نگاه کنید و هر گونه نقص و بدفرمی را سریعا تشخیص دهید:

1. دقت کنید كه شكل آن دايره كامل باشد. بسياري از دف ها حالتي بيضي مانند دارند. براي تشخيص اين مطلب كافي است كه دف را از فاصله اي مناسب با دقت نگاه كنيد. سپس دف را از كنار مطابق شكل نگاه كنيد. گاهي به دليل كشش پوست روي كمه (قسمت چوبي دف) شاهد انحناي عرضي كمه هستيم كه امري نامطلوب است.
2. حال بايستي مسطح بودن دف را در جهتي كه روي آن پوست كشيده شده ، كنترل كرد.در موارد بسيار شاهد بوده ايم كه توجهي به اين موضوع نشده است. براي كنترل كردن مي توانيد دف را از جهتي كه پوست روي آن كشيده شده ، روي يك سطح صاف (مثلاً شيشه مغازه اي كه از آن خريد مي كنيد) قرار دهيد. اگر احساس كرديد كه بين دف و سطح صاف لقي وجود دارد ، بدانيد كه لبه كمه در جهت پوست مسطح نيست. روش ديگري هم وجود دارد. دف را افقي نگه داريد به طوري كه پوست به سمت بالا باشد. حال از كنار و در راستاي افق به پوست دف نگاه كنيد و سعي كنيد راستاي نگاهتان را در امتداد سطح افقي پوست قرار دهيد. اگر مشكلي وجود داشته باشد به سادگي مشخص خواهد شد. گفتني است نا مسطحي كمتر از 2 ميليمتر قابل چشم پوشي است.
3. جای شصتی همیشه ثابت نیست و می توانید دف های مختلف را با انحنای مختلف و فرو رفته گی های مختلفی ببینید ولی اگر با دست شما سازگار نبود می توانید فوم آن قسمت را باز کرده و بر اساس دست خود تنظیم کنید و در نهایتا فوم روی آن را بچسبانید. در ضمن افراد حرفه ای معمولا از طریق جای شصتی نمی نوازنند بلکه از طرف قسمت های صاف طوق دف را نگه می دارند. در برخي از دف ها ديده مي شود كه برجستگي نامطلوبي در لبه در زير پوست وجود دارد كه مبين ساخت ضعيف سازنده است.

جای شصتی دف

جای شصتی معمولا استاندارد خاصی ندارد و می توانید دف های مختلف را با انحنای مختلف و فرو رفته گی های مختلفی ببینید ولی نکته اصلی این هست که اگر با دست شما سازگار نبود می توانید فوم آن قسمت را باز کرده و بر اساس دست خود شخصی سازی کنید و در نهایتا فوم روی آن را بچسبانید . در ضمن افراد حرفه ای معمولا از طریق جای شصتی نمی نوازنند بلکه از طرف قسمت های صاف طوق دف را نگه می دارند .

صدای دف

افرادی که قصد نوازندگی ساز دف را دارند، باید با توجه به راهنمای کامل خرید دف، سازی را انتخاب کنند که صدای آن خیلی زیر یا خیلی بم نباشد. اگر کمانه ساز به شکل دایره بوده و دارای تقارن کامل باشد و علاوه بر این پوست روی ساز از دو طرف به یک اندازه کشیده شود،صدای ساز بسیار مطلوب خواهد بود.بهتر است افرادی که تازه شروع به نوازندگی این ساز کرده اند، سازی را بخرند که صدای تیزی داشته باشد زیرا پوست دف بعد از مدتی کار کردن شل شده و به صدای اصلی خود می رسد. اگر در هنگام خرید دف، صدای آن دقیقاً همام صدایی باشد که مورد نظر نوازنده است، بعد از مدتی تغییر کرده و صدای آن بم می شود.در انتخاب نوع دف ، نوع نواختن نوازنده بسیار مهم می باشد در صورتی که نوازنده به صورت آرام و یا فقط با نوک انگشتان ساز بنوازد ، به احتمال خیلی زیاد صدای ساز هیچ تغییری نخواهد کرد در نتیجه باید صدای مورد نظر خود را خریداری کنند نه یک مقدار تیز تر و در صورتی که نوازنده به صورت شلاقی وار دف نوازی می کند می توان از تکنیک بالا استفاده کرد .

صلابت صدایی دف

صلابت صدای دف بدین معتی هست که صدای دف باید پر قدرت و محکم باشداین نمونه صدا در دف هایی که درویشان می زنند به خوبی دیده می شود و لازم به ذکر هست که این نمونه دف ها معمولا به درد نوآموزان موسیقی نمی خوردند ولی چه چیزی باعث به وجود آمدن این صدا می شود

قیمت دف

قیمت دف بستگی به موارد مهمی از جمله جنس پوست، کیفیت کمانه ساز، تقارن در ساخت و همچنین نوع مارک و برند آن دارد. به این ترتیب قیمت دف از چند صد هزار تومان شروع شده و در نوع حرفه ایی آن به چند ملیون تومان نیز می رسد.

در حقیقت می توان گفت نکته ایی که نوازنده بدون در نظر گرفتن قیمت این ساز باید به آن توجه کند، میزان توانایی اش در نوازندگی است. نوازنده باید با توجه به سطح نوازندگی اش، دف بزرگ یا کوچک را با مارک مورد نظر خریداری کند.

دف های نامناسب برای خرید

بعضی دف ها به دف های 40 تکه معروف هستند و کمه آنها از قطعات چوبی کوچک زیادی تشکیل شده است. این دف ها بسیار زیبا هستند ولی به خاطر وزن زیاد و صدای نامطلوبی که دارند، برای خرید مناسب نمی باشند.

دف های طرح دار نیز جنبه دکوری دارند و صدای نا مناسبی دارند در نتیجه نوازندگان باید با بررسی دقیق راهنمای کامل خرید دف، ساز مورد نظرشان را انتخاب کنند. دف های طلقی نیز در دو رنگ سفید و قهوه ایی ساخته می شوند و طلقی که در آنها به کار رفته از کاغذ کالک درست شده است و دارای سطحی مات هستند.

دف هایی که سطح آنها براق و صیقلی است، دف های مناسبی برای نوازندگی نیستند و بهتر است نوازنده هنگام خرید به این مورد توجه داشته باشد.

خراب شدن دف

دف ها معمولا چند ایراد مخفی و آشکار بر می دارند از ایرادات اشکار آن می توان به پاره شدن دف و شکستن طوق اشاره کرد و در موارد مخفی می توان به تاب برداشتن دف ، ول شدن پوست ،

معمولا تاب برداشتن به دلیل فشار ناهمگون پوست یا جسم خارجی ایجاد می شود و ول شدن پوست در دف های پوستی به دلیل آب خوردگی ، رطوبت زیاد و سرد بودن هوا ایجاد می شود و در دف های پوست مصنوعی به دلیل عدم کشیدن پوست در هنگام تولید و ناتوانی تولید کنند در ساخت دف می باشد و پاره شدن دف به دلیل برخورد جسم خارجی تیز با دف و یا در دف های پوستی گرم شدن بیش از حد پوست دف .

نگه داری دف باید چگونه باشد؟

• ساز نباید در محیط های مرطوب نگه داری شود.
• توصیه می شود دف را در معرض تابش نور خورشید و مجاورت حرارت قرار ندهید.
• بهتر است ساز در جعبه یا کاور نگه داری گردد.
• با دست چرب و کثیف از ساز استفاده نکنید.
• دف را به شکل آویزان نگه داری نمایید.
• بهتر است هر از چندگاهی ساز را بنوازید تا اصطلاحاً صدایش نخوابد.
  مهر سنتور چیست و چه نقشی در خرید آن دارد؟