آموزش انگلیسی برای نوآموزان ( چطور لغات جدید یاد بگیریم؟) 

چرا یادگرفتن واژه های انگلیسی فقط با معادل فارسی اشتباه است؟

جواب این سوال را با یک مثال می دهیم. واژه “غیرت” را در فارسی در نظر بگیرید. “غیرت” در فارسی در معنای اصلی اش به معنای حس محافظت از افراد نزدیک خانواده به ویژه زنان است. در فرهنگ فارسی “غیرت” یک مفهوم مثبت است. یعنی اگر به کسی بگویند “با غیرت” از او تعریف کرده اند.

حال به سراغ معادل این واژه در انگلیسی می رویم. لغت نامه به ما واژه jealousy را معرفی می کند (معادل هایی دیگری مانند zeal هم معرفی می شود که خیلی نزدیک نیست!) و ما هم از این واژه بدون توجه به معنای آن استفاده می کنیم. درحالی که واژه jealousy در زبان انگلیسی واژه ای منفی است، یعنی اگر به کسی jealous گفته شود احتمالا از او انتقاد شده است.

معادل های اینچنینی در بین دو زبان فارسی و انگلیسی بسیار است. به ویژه در بین واژه های مذهبی یا فرهنگی خیلی از واژه ها اصلا معادلی در انگلیسی ندارند. مثلا اگر بخواهید به یک انگلیسی زبان توضیح دهید که برایش یک عطر به صورت “تبرک” از مشهد اورده اید احتمالا به مشکلات زیادی برخورد می کنید.

برعکس همین موضوع هم اتفاق می افتد. مثلا در زبان انگلیسی ما واژه ای داریم به نام “jaywalk” داریم که به “بدون توجه از خیابان رد شدن” گفته می شود. ما در فارسی هیچ معادلی برای این واژه نداریم. (شاید چون ما زیاد به قوانین راهنمایی و رانندگی اهمیتی نمی دهیم)

موضوع اصلی این است که معادل کردن همه مفاهیم از یک زبان به زبان دیگر کار جالبی نیست. اگر می خواهید به عنوان یک مترجم حرفه ای کار کنید باید برای ساختن یا یافتن معادل ها دوره های خاصی ببینید. اما اگر نمی خواهید مترجم شوید بهتر است مفاهیم را مستقیم با واژه هایش یاد بگیرید.

در زمان یادگیری یک واژه باید به چه نکاتی توجه کرد؟

در زیر چند نکته بسیار مهم را برای یادگیری واژه های جدید یاد می گیرید:

• یادگرفتن واژه های جدید از طریق زبان مادری سرعت شما را در یادگیری خیلی افزایش می دهد، اما به شرطی که با دقت این کار را انجام دهید. در مورد واژه هایی که به اجسام حقیقی اشاره می کنند مثل اسم میوه ها، حیوانات، محل ها و … معمولا کار ساده است. اما در مورد افعال و صفات باید دقت زیادی در استفاده از آنها کنید. بعد از یادگیری معادل فارسی یک واژه حتما سعی کنید آن را در مثال های متعدد هم ببنید. مثالها به شما کمک می کنند با نحوه درست استفاده از آن آشنا شوید.
• اولویت یادگیری را رعایت کنید! اولویت یادگیری یعنی ابتدا یادگیری را با واژه های بسیار کاربردی و رایج شروع کنید و رفته رفته به سمت واژه های پیچیده تر بروید. اشتباه بسیار رایجی که در بین زبان آموزان می بینیم استفاده از کتاب هایی مثل 504 یا Essential words for TOEFL برای افزایش بازه لغات است. گرچه این کتاب ها مفید هستند اما واژه های ارائه شده در آنها خیلی رایج نیستند. بخشی از این واژه ها را تنها در متون ادبی می توانید پیدا کنید، پس شروع کردن با این کتاب ها کمکی به شما نمی کند. ما سعی کرده ایم در طول دروس، اولویت یادگیری واژه ها را تا جای ممکن حفظ کنیم تا بتوانید بهترین استفاده را از آنها بکنید.
• هر واژه ای را نمی توان هر جایی استفاده کرد!
• استفاده از واژه نامه های فارسی به انگلیسی می تواند گاهی گول زننده باشد. این واژه نامه ها گاهی معادل هایی به شما ارائه می دهند که گرچه معنای نزدیکی به واژه مورد نظر شما دارد اما در متون امروزی استفاده نمی شود (مثلا تخصصی، یا باستانی است.). استفاده از برخی واژه ها تنها در کاربردهایی خاص انجام می شود. مثلا واژه abolish در واژه نامه به معنای “تمام کردن”، “پایان دادن”، “منسوخ کردن” مورد اشاره قرار گرفته اما معمولا تنها برای اشاره به “ممنوعیت برده داری” یا ممنوعیت های قانونی در متون حقوقی استفاده می شود. اگر از این واژه برای کاربردهای روزمره استفاده کنید ممکن است کسی منظور شما را متوجه نشود.
• توصیه ما این است که سعی کنید در زمان پیدا کردن یک واژه حتما معنای آن را در چند جمله هم بررسی کنید. ما سعی کردیم در طول دروس به واژه های با کاربری های خاص به طور مجزا اشاره کنیم.
• نقش واژه (اقسام کلمه) را حتما همراه آن یاد بگیرید! Part of speech که در دستور زبان فارسی به آن اقسام کلمه گفته می شود، به معنای نقش کلمه در جمله است. یک کلمه از نظر نقش می تواند اسم، فعل، صفت، قید و … باشد. اینکه کلمه کدام نقش را دارد بسیار مهم است چراکه بسیاری از واژه های انگلیسی شکلی مشابه برای اسم و فعل دارند اما معنای آنها متفاوت است.
• تلفظ یا واگویی هر واژه را همراه آن یاد بگیرید! Pronunciation یا تلفظ یک واژه به معنای نحوه ادا کردن آن واژه در یک زبان است. در زبان فارسی ما در بیشتر موارد واژه ها را دقیقا به همان صورت که می نویسیم می خوانیم. متاسفانه در زبان انگلیسی این موضوع صادق نیست. انگلیسی قاعده ای یکپارچه برای تلفظ هم ندارد، بنابراین باید در زمان یادگرفتن هر واژه حتما تلفظ آن را هم یاد بگیرید. بهترین راه برای یادگیری تلفظ یک واژه استفاده از شکل فونتیک آن است. در طول دروس در کنار هر واژه می توانید نحوه تلفظ آن به صورت فونتیک را که با استاندارد IPA نوشته شده را بیابید. اگر نحوه خواندن فونتیک را بلد نیستید نگران نباشید، در بخش تلفظ زبان انگلیسی آموزشی دقیق برای نحوه تلفظ هر آوا وجود دارد.
• نیازی نیست همه واژه های انگلیسی را یاد بگیرید. جالب است بدانید که با دانستن تنها 1000 واژه می توانید در سطح متوسط انگلیسی صحبت کنید، به این شرط که از واژه ها به درستی استفاده کنید. پس به یاد داشته باشید نحوه استفاده از یک واژه دقیقا به اندازه معنای آن مهم است. سعی کنید روزی بیش از 10 واژه یاد نگیرید (چون همه را به سرعت فراموش خواهید کرد.)
• تکرار کنید! حافظه انسان بر اساس المان های متفاوتی کار می کند، اما یکی از ساده ترین و موثرترین المان های یادگیری تکرار است. هر چه بیشتر یک چیز را تکرار کنید احتمال به یادآوری آن بیشتر خواهد شد. از تکرار کردن واژه ها خسته نشوید. ما سعی کردیم ترکیب دروس را به نحوی بسازیم که تکرار واژه ها در متن های ساده به خودی خود اتفاق بیوفتد. با این حال خوب است اگر زمان بیشتری برای تکرار بگذارید.
• نکته آخری که باید به آن اشاره کرد تفاوت اندک برخی واژه ها در زبان انگلیسی آمریکایی و بریتانیایی است. گاهی در یکی از این کشورها برای مفهومی یکسان از یک واژه متفاوت استفاده می شود. اگر در جایی نیاز به اشاره به نکته ای در این زمینه وجود داشت در همان درس به آن اشاره می شود.

چند توصیه دیگر برای یادگیری واژگان جدید

لغت انگلیسی را باید مکررا به کار بگیرید. فرقی نمی کند دستور زبانتان چقدر خوب باشد، اگر دایره لغت وسیعی برای استفاده کردن همراه با آن نداشته باشید عملاً نمی توانید بهره ی کافی را از مهارت های زبانی تان ببرید: واژگان درهایی را رو به دنیاهای جدید می گشاید و یادگیری را مفرح و رضایت بخش می کند.

اما توسعه ی دایره ی واژگانی که می دانید، مانند رژیم گرفتن است: باید برای آن تلاش کنید و هیچ ترفند و راه میانبری برای آن وجود ندارد. برای هر شخصی روشی مؤثر است که باید آن را پیدا کند. اما صبور بودن، تعیین اهداف واقع بینانه و پاداش دادن به خودتان در صورت رسیدن به آن اهداف راهکارهای خوبی است که می توان با نکات زیر به آنها دست یافت.

• برای حفظ لغت انگلیسی از شیوه های حفظ کردن استفاد کنید: یک روش رایج برای حفظ کردن لغت استفاده از وسایل یادیار است که عبارت است از میانبرهایی که به شما در یادآوری مفاهیم و واژه های پیچیده تر کمک می کنند. به عنوان مثال می توانید رابطه هایی را بین واژه های ایجاد کنید: مثلاً اگر نمی دانید املاء کلمه ی accommodation را حفظ کنید می توانید آن را به این ترتیب حفظ کنید که دوتا cots (تخت مسافرتی) داریم که دو تا mattress (تشک) دارند. یا می توانید با استفاده از حروف اول کلمات یک کلمه ی مخفف ایجاد کنید. مثلاً به STORE بروید تا Spaghetti، Tomatoes، Olives، Rice، Eggs بخرید. البته مسئله ای که وجود دارد این است که باید این مخفف ها، آهنگ ها و رابطه ها را هم حفظ کنند، اما با کمی تمرین می توانید در استفاده از ارتباطات مفید بین کلمات خلاقانه عمل کنید. هر چه بیشتر در مورد مخفف ها یا رابطه ها فکر کنید بهتر می توانید کلماتی که همراه با آن ها می آیند را حفظ کنید.

• یک محیط یادگیری ایجاد کنید: وقتی خارج از کشور درس می خوانید همه جا زبان هدف را می شنوید و می خوانید و از طریق غرقه سازی یادگیری تان تسریع می شود. اما برای اینکه تعداد لغت انگلیسی که یاد می گیرید را افزایش دهید لازم نیست که به خارج از کشور بروید. می توانید هر جا که هستید یک محیط الهام بخش متناسب برای مطالعه ایجاد کنید: کتاب ها و مجلاتی را به زبان هدفتان خریداری کنید، فیلم ببینید و غذاهای محلی آنها را بپزید (یا فقط بخورید).

• لغات انگلیسی را در متن یاد بگیرید: یک ایده ی خوب برای یادگیری هر چه سریعتر لغات این است که آنها را در متن به کار ببرید. به جای اینکه فهرستی از لغات تصادفی بنویسید سعی کنید آنها را در جمله قرار دهید. به این ترتیب یاد می گیرید که لغت در دنیای واقعی چگونه به کار گرفته می شود. به علاوه اگر جملات با مزه ای برای خودتان بسازید حفظ کردن حتی آسان تر هم می شود. بر اساس روش یادگیری تان، حتی می توانید نقاشی بکشید یا تصاویری را پیدا کنید که مکمل جملاتتان باشند و به این ترتیب لغات را در یک بافت طبیعی قرار دهید.

• از موقعیت های واقعی زندگی یاد بگیرید: از متن صحبت شد: فیلم ها، برنامه های تلوزیونی، کتاب ها، پادکست ها یا آهنگ ها نه تنها یک منبع عالی برای رایج ترین لغات هستند بلکه می توانند به حفظ کردن لغات کمک کنند، زیرا همیشه با یک صحنه، شخص یا رویداد (زندگی واقعی) همراه هستند. پس سعی کنید کتاب هایی به زبان اصلی بخوانید یا فیلم هایی به زبان اصلی(با زیرنویس) ببینید و بفهمید یک لغت به چه معناست. اگر به عبارت یا جمله ی برخوردید که معنی آن را نمی دانستید، آن را یادداشت کنید، در دیکشنری چک کنید و حفظش کنید.

• به سطح بعد بروید: اگر می خواهید یادگیری زبانتان را به سطح بعدی ببرید فضای کافی برای نقشه های ذهنی همراه با واژگان همراه، هم معنی ها یا متضادها بگذارید. اگر می خواهید بیشترین بهره را از فرایند یادگیری تان ببرید سعی کنید کلمات را به زبان مادری تان ترجمه نکنید، بلکه آن را به زبانی که در حال یادگیری اش هستید توضیح دهید و توصیف کنید.

• ابزارهایی که برایتان مؤثر هستند را پیدا کنید: روش یادگیری هر کس منحصر به فرد خود اوست، پس اگر هنوز نمی دانید چه چیزی برای شما اثرگذار است هر چند راهی که می توانید یا ترکیبی از روش های مختلف را امتحان کنید: فلش کارت ها، اپلیکیشن ها، فهرست ها یا بازی ها روش های فوق العاده ای برای حفظ کردن واژگان هستند. همین روند برای یافتن زمان مناسب هم کار می کند: بعضی ترجیح می دهند زمان جداگانه ای را به یادگیری اختصاص دهند و بعضی دیگر همزمان یاد می گیرند. فرقی نمی کند چه روشی را انتخاب می کنید، مطمئن شوید که روشتان با نوعی ریتم همراه است که تمرین بیشتر آن را تقویت می کند.

• دانشتان را تعاملی کنید: درست همانطور که یافتن ابزار مناسب خودتان برایتان حائز اهمیت است، مهم است کاری کنید که تجربه ی یادگیری تان تا حد ممکن بیشترین موارد را در بر بگیرد: فقط لغات را از فهرست ها و کارت ها نخوانید، تلفظ آنها را بشنوید، برای خودتان با صدای بلند تکرارشان کنید و آنها را بنویسید یا تایپ کنید. هرچه بیشتر مواجهه تان با لغات را به تجربه ای برای تمامی احساسات تبدیل کنید، بهتر است (چرا وقتی بستنی می خورید سعی نکنید طعم های مخلف را یاد بگیرید؟)

• روی واژگان مفید تمرکز کنید: اگر قصدتان از توسعه ی دایره لغاتتان کار کردن در یک شرکت بازاریابی در خارج از کشور است، احتمالاً نباید رمان های شکسپیر را بخوانید یا روی لغاتی که به قرون وسطا مربوط می شوند تمرکز کنید. هر چه لغاتی که یاد می گیرید برای شغلتان، سرگرمی هایتان و مکالمه های زندگی واقعی تان کاربردی تر باشند، راحت تر آنها را یاد می گیرید و بیشتر قادر خواهید بود از آنها استفاده کنید. ( این می تواند مثل یک بازی باشد: می توانید هر بار که از لغت خاصی در موقعیت واقعی زندگی استفاده کردید به خودتان پاداش دهید.)

• تکرار کنید و باز هم بیشتر تکرار کنید: یادتان باشد که نه تنها لغات جدید را بلکه باید لغات قدیمی را که فکر می کنید قبلاً یاد گرفته اید تکرار کنید. لازم نیست که برای یادگیری لغات جدید، لغات قدیمی را هم تکرار کنید اما هرچه بیشتر از لغات استفاده کنید بهتر می توانید آنها را به خاطر بیاورید.