بی راه نگفته ایم اگر بگوییم، ابزار Adobe Photoshop Lightroom بسیاری از عکاسان جدید را سردرگم می کند. احتمالاً پیش خود می پرسید که این اپلیکیشن نام فوتوشاپ را یدک می کشد اما در حقیقت نرم افزاری با قابلیت های فوتوشاپ نیست. به طور کلی باید بگوییم که Lightroom اپلیکیشنی مهم برای عکاسان است. لایت روم هم اکنون روی پلتفرم های ویندوز، مک، اندروید و iOS (هرچند نسخه ی دیوایس های همراه آن چنان قوی نیستند) به عنوان یک برنامه ی مستقل با قیمتی معادل 149 دلار در دسترس است. همچنین قادر هستید این نرم افزار را تحت برنامه ی Creative Cloud Photography Plan شرکت ادوبی با هزینه ی ماهانه 9.99 دلار تهیه نمایید.
همانطور که گفتیم، لایت روم یکی از نرم افزارهای قدرتمند شرکت ادوبی است که به عنوان محبو‌ب‌ترین نرم افزار مورد استفاده توسط عکاسان شناخته شده است. لایت روم در واقع ترکیبی از امکانات مدیریت و دسته بندی برنامه Adobe Bridge و پلاگین ویرایشگر فایل‌های خام فتوشاپ یا همان Adobe Camera RAW است. لایت روم یک مبدلRAW است و هنگام اضافه کردن تصویر، نوع فایل را در پس زمینه مدیریت می‌کند. هنگام استفاده از سایر نرم افزارها ممکن است مجبور شوید از برنامه‌های دیگری برای ویرایش و تبدیل استفاده کنید، اما با استفاده از لایت روم تمامی این امکانات در اختیار شما قرار می‌گیرد.
شرکت ادوبی جهت افزایش کیفیت و قابلیت‌های نرم افزارهای تولیدی خود، هر چند سال یکبار، نرم افزارها را به روزرسانی کرده و قابلیت‌های جدیدی را به آن‌ها اضافه می‌کند. این شرکت، جدیدترین نسخه لایت روم را در سال 2021 منتشر کرد. در این به روزرسانی، رتوش و اصلاح تصاویر، حرفه‌ای‌تر و ساده‌تر شده است. نرم افزار لایت روم در دو نسخه lightroom cc و lightroom classic منتشر می‌شود که ظاهر و منو‌های آن‌ها کمی با یکدیگر متفاوت است اما ماهیت هر دو نرم افزار یکی است.
اولین و مهم ترین چیزی که باید در مورد این ابزار بدانید این است که لایت روم برای هر عکسی که می گیرید یک فهرست (کاتالوگ) به حساب می آید. لایت روم شباهت کمی به فوتوشاپ داشته و بیشتر مشابه Picasa یا Apple Photos عمل می کند و برای عکاسان حرفه ای و یا آماتورهایی که به صورت جدی به دنبال این حرفه هستند، ساخته شده است.
ابزار شرکت ادوبی برای کمک به وارد کردن، پردازش، بررسی و ذخیره ی ده ها هزار عکس طراحی شده است. هر زمان که عکس جدیدی ثبت کردید، به راحتی آن را از داخل دوربین و یا کارت SD وارد فهرست لایت روم خود کنید. این تصاویر به صورت طبیعی روی هارد دیسک تان ذخیره می شوند و می توانید از طریق برنامه های دیگر نیز به آن ها دسترسی داشته باشید.
در حالی که مشغول وارد کردن عکس ها هستید، قادر خواهید بود کلمات کلیدی، عنوان، شرح تصاویر، نام مدل و دیگر اطلاعات مورد نیاز را به این تصاویر اضافه کنید. پس از آن که عکس هایتان را با موفقیت وارد این نرم افزار کردید، لایت روم مرور تصاویر و انتخاب بهترین عکس های ثبت شده را برای شما ساده تر می کند.
در ادامه قادر هستید، عکس های قابل قبول و یا رد شده را علامت بزنید و به آن ها امتیاز دهید. پس از آن نیز می توانید به فیلتر کردن این تصاویر به وسیله امتیاز و یا فرا داده دیگر بپردازید. این به شما کمک می کند تا به عنوان مثال با استفاده از فیلترهای 5 ستاره و سال 2016 بهترین تصاویری که طی سال گذشته به ثبت رسانده اید را ببینید.
لایت روم از ابزار قدرتمند فهرست نویسی برخوردار است؛ این در حالی است که اپلیکیشن های دیگر مثل Picasa یا Apple Photos تنها به ذخیره کردن تصاویر می پردازند و گزینه های زیادی را برای ذخیره سازی، دسته بندی و پیدا کردن عکس های دلخواه در اختیار شما قرار نمی دهند.
برای مثال در Apple Photos تنها می توانید تصاویر مورد علاقه ی خود را مشخص کنید و هیچ راهی برای امتیاز دادن به آن ها و یا علامت گذاری موارد رد شده وجود ندارد. اگر عکس های زیادی می گیرید، لایت روم ابزار مناسبی برای پیگیری آن ها محسوب می شود.
همچنین لایت روم یک ویرایشگر بسیار قدرتمند تصاویر RAW است. تصاویر RAW، عکس های گرفته شده در یک فایل با فرمت Lossless هستند. به جای آن که فقط اطلاعات کافی برای ثبت یک فایل مناسب JPEG ذخیره شود، DSLR ها و دیگر دوربین های با کیفیت می توانند توسط فایل های RAW تمامی اطلاعاتی گرفته شده از سنسور دوربین را ذخیره کنند.
این داده اضافی فضای بیشتری را برای پردازش و تغییر تصاویر به شما می دهد. اگر عکس هایتان کمتر از حد معمول است، فایل JPEG بی فایده خواهد بود. این در حالی است که یک فایل RAW تقریبا تمامی اطلاعات گرفته شده از سنسور را ذخیره کرده و داده کافی را برای ویرایش تصاویر در اختیارتان می گذارد.
به عنوان مثال یک دوربین کانن 5D III تصاویر ثبت شده را تقریباً به صورت یک فایل 4 مگابایتی JPEG و یا 25 مگابایتی RAW ذخیره می کند. این یک تفاوت بزرگ در مقدار داده است که شما مجبور به استفاده از آن در هنگام ویرایش هستید. معمولاً حرفه ای ها و کسانی که در رابطه با عکاسی جدی هستند ترجیح می دهند از فایل های RAW استفاده نمایند.
چرا که این نوع فایل ها انعطاف پذیرتر بوده و شانس بهتری را برای گرفتن یک عکس خوب در اختیارتان می گذارند. البته لایت روم می تواند ویرایش های ساده و معمول مثل تثبیت رنگ، کنتراست و تمیز کردن هر گونه لکه را به راحتی انجام دهد. اگر نمی خواهید ویرایش های پیچیده را روی تصاویر خود اعمال کنید، باید بگوییم که لایت روم اپلیکیشن بهتری برای استفاده است.
این ابزار در مقایسه با فوتوشاپ ساده تر و قابل درک تر بوده و از برنامه هایی چون Picassa یا Photos قدرت بیشتری دارد. اگر در حال عکس برداری با فایل های RAW هستید، لایت روم بهترین اپلیکیشن برای ویرایش آن هاست. استفاده از آن ساده است و این امکان را فراهم کرده که بیشترین بهره را از تصاویر خود بگیرید.
در نهایت لایت روم یک ابزار قدرتمند برای استخراج تصاویر است. اگر به بارگذاری تصاویر روی شبکه های اجتماعی، ذخیره سازی آن ها روی هارد دیسک، چاپ تصاویر و یا تبدیل مجموعه ای از آن ها به یک گالری تحت وب و کتاب علاقه مند هستید، این برنامه می تواند فایل های بزرگ و حجیم RAW را به JPEG تبدیل نماید.
لایت روم از انواع فرمت‌های تصویری پشتیبانی می‌کند که برخی از آن‌ها عبارتند از: DNG، TIFFوJPEG . همچنین این نرم افزار با CR2 وNEF که فرمت فایل‌های RAW canon و Nikon هستند نیز سازگار است. نسخهLightroom cc، دارای یک رابط کاربری ساده است که به شما امکان سازماندهی و پردازش تصاویر را می‌دهد. حتی میتوانید از آن برای انجام پروژه روتوش عکس، چاپ و اشتراک گذاری فایل‌ها نیز استفاده کنید. در آخرین نسخه نرم افزار، این امکان به کاربران داده شده است که بتوانند از عکس‌های خود کتاب تهیه کنند و همچنین از نقشه‌های مجازی برای برچسب گذاری جغرافیایی استفاده کنند. در ادامه برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های لایت روم را بررسی خواهیم کرد.
لایت روم نرم افزاری غیرمخرب و ایمن است. ایمن بودن در اینجا به این معناست که عملیات ویرایش روی عکس اصلی انجام نمی‌شود بلکه به صورت نمایشی بر روی کپی عکس انجام می‌شود.
یکی دیگر از ویژگی‌هایی که لایت روم را به یک نرم افزار محبوب تبدیل کرده است، نحوه کار و مدیریت فایل‌ها در آن است. شیوه کار در لایت روم به صورتی است که در کنار فایل‌های اصلی و فایل‌های ویرایش شده، فایلی ایجاد می‌کند به نام کاتالوگ و کلیه ویرایش‌ها در آن ذخیره می‌شود به طوریکه در فایل‌های ویرایش بعدی، قابلیت تکرار و استفاده مجدد دارد و مانند کپی پیست عمل می‌کند. به این شیوه، ویرایش غیردائم می‌گویند که یکی از تفاوت‌های لایت روم با فتوشاپ است.
لایت روم یک ابزار حرفه‌ای است که برای عکاسی پرتره، حیوانات خانگی، پروژه‌های مستند خیابانی و به طور کلی برای انواع سبک های عکاسی قابل استفاده است. این نرم افزار، علاوه بر داشتن امکانات قوی، در حدی ساده طراحی شده است که حتی عکاسان آماتور نیز قادر به استفاده از آن هستند. علاوه بر ویژگی‌های بالا، شرکت ادوبی برای افزایش کیفیت نرم افزار لایت روم، در سال 2021 امکانات و قابلیت‌های دیگری را هم به نرم افزار افزوده است. این امکانات باعث می‌شود که افراد راحت‌تر و به صورت حرفه‌ای‌تری با لایت روم کار کنند. از جمله ویژگی‌های مهم اضافه شده در آخرین نسخه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بهبود رابط کاربری
افزایش سرعت شناسایی دوربین‌ها و لنزهای مختلف
افزایش سرعت عملکرد
ارتقاء عملکرد tethered capture
افزایش سرعت و حرفه‌ای‌تر شدن تبدیل پانوراما و HDR
افزودن پنل color grading
رفع ارورها و افزایش سرعت اجرای نرم افزار
امکان شناسایی لنزها و دوربین‌های جدید
هماهنگی بهتر جهت بهره‌گیری از GPU
یکی از پرسش‌هایی که ذهن بیشتر مبتدیان در رشته عکاسی را به خود مشغول می‌کند این است که از کدام نرم افزار برای اصلاح و ادیت عکس‌ها استفاده کنند؟ گزینه‌های بسیاری مقابل شما قرار دارد اما مشهورترین آن‌ها، نرم افزارهای فتوشاپ و لایت روم هستند. برای اینکه بتوانیم پاسخ درستی به این سوال بدهیم، لازم است برخی ویژگی‌ها و شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو نرم افزار را بدانیم.
این دو نرم افزار شباهت‌های بسیار زیادی به یکدیگر دارند. در درجه اول، هر دو این نرم افزارها، یک کاربرد دارند و آن ویرایش تصاویر است، اگر به دنبال نرم افزاری هستید که به آسانی عکس‌های خود را ویرایش کنید، هر دو گزینه برای شما مناسب است. همچنین هر دو نرم افزار توانایی کار با فرمت‌های متفاوتی مانند TIFF، PNG، JPEG و RAW را دارند. نحوه ادیت و کنترل در هر دو نرم افزار در هنگام تنظیم خلوص رنگ، کار با Curves و تنظیم زاویه‌ها نیز یکسان است.
هر دو نرم افزار مجموعه‌ای وسیع از ابزارهای ادیت و ویرایش را ارائه می‌دهند که امکان ویرایش‌های ساده مانند برش تصویر، نمایش تنظیمات و تغییرات پیشرفته‌ای مانند کار با قلم‌ها،tone curve و فیلترهای حرفه‌ای را فراهم می‌کنند. هر دو نرم افزار دارای افکت‌هایی متنوع هستند که امکان اعمال ویرایش‌هایی مانند سیاه و سفید، و دیگر سبک‌های هنری را فراهم می‌کنند.
این دو نرم افزار علاوه بر شباهت‌های بسیار، تفاوت‌هایی نیز دارند. یکی از بارزترین تفاوت‌های آن‌ها، این است که لایت روم برخلاف فتوشاپ، در واقع عکس‌ها و تصاویر را ویرایش نمی‌کند بلکه یک کپی از آن‌ها را ویرایش می‌کند. تفاوت دیگر این است که ابزار ویرایش در لایت روم، بسیارسریع است و می‌توان فرآیندهای مختلف کوچک را با آن انجام داد؛ اما لایت روم قدرت انجام عملکردهای بزرگ را ندارد. در مقابل، فتوشاپ شامل فیلترهای گوناگون و ابزارهای بسیاری است که امکان اجرای انواع اصلاحات و تغییرات کوچک و بزرگ بر روی تصاویر را ممکن می‌کند.
تفاوت سوم، برتری لایت روم نسبت به فتوشاپ، در جریان کار مداوم برای عکاسان است. از آنجایی که نرم افزار لایت روم برای پاسخگویی به نیاز عکاسان طراحی شده است، همه موارد از جمله وارد کردن عکس‌ها از کارت حافظه تا مرتب سازی، ویرایش، انتشار و در نهایت چاپ تصاویر را انجام می‌دهد. نرم افزار لایت روم، از لغات کلیدی و پوش‌های مجازی برای پیگیری تصاویر استفاده می‌کند که میتوانید از آن، برای ایجاد اسلایدها یا کتاب‌های عکس استفاده کنید. این امکان در فتوشاپ وجود ندارد.
اگر عکاس حرفه‌ای باشید، با تصاویر و عکس‌های متعددی برخورد خواهید کرد که مرتب کردن و نظم دادن به آن‌ها با استفاده از نرم افزار فتوشاپ غیرممکن است. در چنین حالتی، اگر بعد ازچند ماه یا حتی چند سال بخواهید عکس یا فایلی را پیدا کنید، کاری طاقت‌فرسا و تا حدودی ناممکن در پیش خواهید داشت.
فتوشاپ و لایت روم هر کدام روش‌های متفاوتی برای ویرایش دارند. بهترین انتخاب جهت انجام پروژه روتوش عکس، انتخاب هر دو نرم افزار به صورت هم زمان است. بسیاری اوقات هنگام استفاده از لایت روم نیاز به تغییراتی مانند ریتاچ یا قابلیت‌هایی داریم که از لایت روم از عهده آن بر نمی آید. در این شرایط، میتوانید به راحتی به فتوشاپ رفته و ویرایش مورد نظر را انجام داده و بعد از ذخیره کردن عکس، به ادامه ویرایش در لایت روم بپردازید. به طور کلی، هنگام انجام پروژه‌های لایت روم، داشتن دانش فتوشاپ نیز کمک کننده است. اگر به ادیت عکس و یا عکاسی نیاز دارید میتوانید هنگام استخدام عکاس، آشنایی با این نرم افزارها را در مهارت‌های مورد نیاز خود قرار دهید.
لایت روم ابتدا برای استفاده روی کامپیوتر طراحی شده بود و به دلیل استقبال بسیار بالای کاربران، در مدت زمان بسیار کوتاهی، شرکت ادوبی نسخه گوشی آن را نیز تولید و روانه بازار کرد.
نرم افزار لایت روم نسخه گوشی، در مقایسه با نسخه کامپیوتر، به مراتب ضعیف‌تر است؛ نسخه کامپیوتر در ویرایش عکس از نسخه گوشی حرفه‌ای‌تر است. با وجود اینکه نسخه گوشی لایت روم قدرت کمتری نسبت به نسخه کامپیوتر آن دارد، ولی همچنان می‌تواند به صورت حرفه‌ای برای عکاسان کاربرد داشته باشد.
در جدیدترین نسخه لایت روم موبایل، امکان به اشتراک گذاشتن تصاویر ویرایش شده در شبکه‌های اجتماعی نیز فراهم شده است. همچنین امکان باز کردن تمام تصاویر موجود در موبایل، در نرم افزار لایت روم ایجاد شده و ادیتور یا عکاس می‌تواند با استفاده از قابلیت تنظیم نور و کنتراست، تصاویر خود را به صورت کاملا حرفه‌ای، ویرایش کند.
در سال 2014، شرکت ادوبی اولین نسخه نرم افزار لایت روم برای گوشی‌های آیفون را در اختیار کاربران قرار داد. در ابتدا این نرم افزار به صورت 30 روزه در اختیار کاربران آیفون قرار گرفت که بعد از اتمام این زمان، کاربر برای فعال کردن نرم افزار باید مبلغی را به صورت ماهیانه پرداخت می‌کرد. ولی در جدیدترین نسخه، نرم افزار لایت روم به صورت کاملا رایگان در اختیار کاربران گوشی‌های آیفون قرار گرفته است. اکنون کاربران سیستم عامل IOS می‌توانند بدون پرداخت هزینه‌های اضافی، این نرم افزار حرفه‌ای را بر روی گوشی‌های خود نصب کنند، با استفاده از آن تصاویر خود را به صورت پیشرفته مدیریت کرده و ویرایش کنند.
نرم افزار لایت روم در ابتدا به نام نسخه lightroom csو سپس lightroom cc وارد بازار شد و از آن به بعد این نرم افزار بر اساس نسخه 1 تا 6 به ترتیب نامگذاری می‌شد و این شرکت پس از چهار سال نسخه جدید خود را به نام lightroom classic وارد بازار کرد که همین اقدام باعث سردرگمی تعدادی از عکاسان و ادیتورها شد. در واقع لایت روم کلاسیک همان نسخه به روزرسانی شده لایت روم سی سی است که با یکدیگر تفاوت ویژه‌ای ندارند. به خصوص در ایران که بابت نسخه لایسنس برنامه‌ها هزینه‌ای پرداخت نمی‌گردد. اما در بخش‌های پولی، ممکن است در امکانات و هزینه‌های دریافتی تفاوت‌هایی بین دو نسخه وجود داشته باشد.
بنابراین لایت روم اساساً یک تاریک خانه ی کامل دیجیتال است. کارهای سنتی که پیش از این عکاسان روی تصاویرشان اعمال می کردند را حالا می توانند توسط لایت روم انجام دهند. اگر راجع به عکاسی دیجیتال جدی هستید، اپلیکیشن کمپانی ادوبی ابزاری ارزشمند برای شما به شمار می شود. همچنین برای مشاهده ی مطالب مرتبط دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
