حذف یارانه‌ها جدی است؟ 

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از ایسنا، تکلیف حذف دهک های بالای درآمدی برای چندمین سال متوالی، در حالی پیش روی دولت قرار دارد که حداقل می تواند ۱۰ هزار میلیارد تومان از محل آن در شرایط موجود صرفه جویی کند، اما این که دولت به حذف پردرآمدها وارد می شود یا این که مانند گذشته محتاطانه عمل می کند و اقدام جدی در این رابطه صورت نمی گیرد، جای سوال دارد.

از سال ۱۳۸۹ تاکنون هر ماه مبلغ ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به حساب افراد حاضر در لیست سازمان هدفمندی یارانه ها واریز می شود که طبق آخرین اعلام مسوولان دولتی حدود ۷۸ میلیون نفر یعنی بالای ۹۰ درصد جمعیت ایران را در بر می گیرد.

این مبلغ هر چند ناچیز سالانه هزینه سنگین بیش از ۴۲ هزار میلیارد تومانی را برای دولت ها به همراه داشته که در مقاطعی حتی به دلیل کسری منابع در تامین هزینه آن، استقراض از بانک مرکزی نیز صورت گرفته است؛ در عین حال که موجب شده سهم بخش های دیگر از جمله تولید یا هزینه های مربوط به دولت در منابع هدفمندی یارانه ها نادیده گرفته شود.
به هر صورت برای ممانعت از ایجاد کسری بیشتر منابع و هدر رفت آن، چند سالی است که در قانون بودجه الزام حذف سه دهک بالای درآمدی از جمعیت گسترده یارانه بگیر وجود دارد، اما دولت در مقاطعی رسما اعلام می کرد که توانایی چنین حذفی را ندارد و در مواردی هم که نسبت به آن اقدام کرد با اعتراض مواجه شده و نتیجه چندان مثبتی به همراه نداشت.

در سال گذشته دولت اعلام کرد که برای انجام تکلیف بودجه در حذف سه دهک بالا ورود کرده و از شهریور ماه ۱۳۹۸ بود که حذف را آغاز کرد، ولی طولی نکشید که ظاهرا این ماجرا نیمه کاره باقی ماند؛ به طوری که اعلام شد حدود یک میلیون نفر حذف شدند و با توجه به ابعادی که می توانست به دنبال داشته و نگرانی های در بین مردم از جهت حذف یارانه بگیران ایجاد شود، ظاهرا برنامه دولت برای اجرای قانون تکمیل نشد و آخرین اظهارات از پرداخت یارانه به همان حدود ۷۸ میلیون نفر حکایت داشت.

این در حالی است که براساس قانون بودجه امسال نیز دولت موظف به حذف سه دهک بالای درآمدی شده است و اخیرا هیات وزیران آیین نامه مربوط به تبصره هدفمندی را تدوین کرد که طبق آن وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف شد تا با استفاده از کلیه بانک های اطلاعاتی نسبت به شناسایی سه دهک بالای یارانه بگیران اقدام کند.

به هر صورت هزینه سنگین پرداخت یارانه های نقدی و کسری منابعی که در یارانه و در حال حاضر در بودجه دولت وجود دارد موضوعی است که حذف یارانه ها را الزامی می کند اما تجربه گذشته نشان داده که تضمینی برای حذف سه دهک بالا و اجرای قانون بودجه وجود ندارد؛ آنهم در شرایطی که اقدام دولت در اجرای طرح کمک معیشتی نشان داد که به سهولت می تواند برای این سه دهک پرداختی انجام ندهد.

در سال گذشته و با اجرای طرح کمک معیشتی که با اصلاح قیمت بنزین در دستور کار قرار گرفت، دولت از بین ۷۸ میلیون یارانه بگیر، ۶۰ میلیون نفر را گزینش کرد تا به آنها کمک معیشتی پرداخت کند که این نشان می داد می تواند به راحتی ۱۸ میلیون باقی مانده که معتقد بود در دهک های بالا قرار دارند را حذف کند اما تاکنون درباره جمعیت یارانه بگیران چنین اقدامی انجام نداده و در حذف این گروه ملاحظه کرده است.

برای ۱۸ میلیون نفر در یک سال حداقل ۱۰ هزار میلیارد تومان منابع برای پرداخت یارانه نقدی لازم است که البته خانوارها نیازی نیز به دریافت آن ندارند، اما در شرایط موجود کسری بودجه می تواند کمکی به منابع دولت باشد.

اخیرا نیز نوبخت - رئیس سازمان برنامه و بودجه- با اشاره به شرایط کنونی بودجه ای و کسری منابع و همچنین الزام برای تامین جایگزین های درآمدهای نفتی به یارانه های پرداختی اشاره کرده و گفته که در حال حاضر ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان به صورت آشکار و پنهان یارانه پرداخت می شود که باید بتوان درصدی از آن را برای منابع دولتی استفاده کرد.

این در شرایطی است که از ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداختی در سال حداقل ۷۰ هزار میلیارد آن به صورت نفدی است که ۴۲ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی ۴۲ هزار و ۵۰۰ تومانی و حداقل ۳۰ هزار میلیارد تومان بابت کمک های معیشتی پرداخت می شود که در صورت پرداخت هدفمند این منابع به گروه های هدف طبق بانکهای اطلاعاتی که دولت اعلام کرده در اختیار دارد ، می تواند در زمان فعلی کمکی به تامین منابع باشد.