هزینه دادرسی ، مبلغی است که بر اساس نوع دعوی و میزان خواسته آن تعیین و توسط خواهان یا شاکی پرونده پرداخت می شود و هزینه ایاب و ذهاب شاهد نیز به نوعی هزینه دادرسی شناخته می شود که بر عهده شاکی است. بطور کلی شاکی موظف به پرداخت هزینه های شکایت کیفری می باشد . اما قوه قضاییه در مواردی که گواهان به تشخیص مقام قضائی احضار می شوند ، هزینه ایاب و ذهاب آن ها را می پردازد . نرخ هزینه دادرسی در ابتدای هر سال اعلام می شود و افراد می توانند با مراجعه به آن از تعرفه های قضایی مطلع شوند. اما با این حال سامانه قضایی کشور تمهیداتی اندیشیده است ، تا افراد بتوانند به صورت آنلاین اقدام به محاسبه هزینه دادرسی خود نماید .
درخواست شاهد برای پرداخت هزینه
شاکی موظف به پرداخت هزینه های شکایت کیفری می باشد ، که از جمله آن پرداخت هزینه ایاب و ذهاب گواهان است . اگر شاهد یا مطلع برای حضور خود درخواست هزینه ایاب و ذهاب کند ، بازپرس هزینه ایاب و ذهاب را طبق تعرفه ای که قوه قضاییه اعلام کرده ، تعیین می کند .
اگر شاهد یا مطلع ، مدعی ضرر و زیانی از حیث ترک شغل خود شود ، بازپرس ضرر و زیان ناشی از ترک شغل را در صورت لزوم با استفاده از نظر کارشناس تعیین می کند . لازم به ذکر است که وظیفه شاکی در پرداخت هزینه های شاهد ، پس از تعیین هزینه های شاهد ، بازپرس شاکی را مکلف به تودیع آن در صندوق دادگستری می نماید .
موارد پرداخت هزینه های شاهد
علی الاصول پرداخت هزینه های مربوط به شاهد بر عهده شاکی است . اما در مواردی قوه قضاییه پرداخت هزینه های مربوط به شاهد را برعهده می گیرد ، بر این اساس موارد پرداخت هزینه های شاهد از محل اعتبارات مصوب قوه قضاییه عبارتند از :
- اگر شاکی به تشخیص بازپرس توانایی پرداخت هزینه های شاهد را نداشته باشد ، قوه قضاییه عهده دار پرداخت هزینه ها می شود .
- اگر شاهد یا مطلع از طرف بازپرس احضار شده باشد ، قوه قضاییه باید این هزینه را پرداخت نماید .
- اگر جرم غیر قابل گذشت باشد و شاکی علی رغم وجود ملائت از پرداخت هزینه ها خودداری کند .
- اگر متهم متقاضی احضار شاهد یا مطلع باشد نیز قوه قضاییه هزینه ایاب و ذهاب را می پردازد .
نکته قابل توجه این است که اگر شاهد یا مطلع به علل بیماری یا کهولت نتواند حاضر شود ، یا اگر تعداد شهود یا مطلعان زیاد و در یک یا چند محل باشد ، تنها در صورتی که فوریت امر اقتضا کند قوه قضاییه عهده دار هزینه ها خواهد شد .
پرداخت هزینه ها در جرایم مختلف
پرداخت هزینه ها در جرایم مختلف اندکی متفاوت است که می توان در دو دسته بررسی کرد :
- دسته اول : در خصوص جرایم قابل گذشت باید گفت که اگر شاکی با با وجود ملائت از پرداخت هزینه ها خودداری کند ، استماع شهادت یا گواهی مطلعین معرفی شده از جانب وی به عمل نمی آید .
- دسته دوم : درباره جرایم غیر قابل گذشت می باشد که منظور هزینه های شاهد یا مطلع به دستور بازپرس از محل اعتبارات مصوب قوه قضاییه پرداخت می شود . در واقع هرگاه متهم متقاضی احضار شاهد یا مطلع باشد ، هزینه های مذکور از محل اعتبارات مصوب قوه قضاییه پرداخت می شود .
بنابراین شاکی موظف به پرداخت هزینه های شکایت کیفری می باشد که از جمله آن پرداخت هزینه ایاب و ذهاب گواهان است . اما در مواقعی قوه قضایی هزینه های شاکی را بر عهده می گیرد از جمله این موارد عبارتند از اینکه شاکی به تشخیص بازپرس توانایی پرداخت هزینه های شاهد را نداشته باشد. امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .