جایپور (به هندی: जयपुर) معروف به شهر صورتی، از شهرهای تاریخی هندوستان و مرکز ایالت راجستان است. شهر جایپور در شمال غربی کشور هند قرار دارد. این شهر ۳٫۱ میلیون نفر جمعیت دارد.شهر جایپور نخستین شهر دارای طرح شهری در هندوستان بود.این شهر از مراکز مهم گردشگری در هند است و به خاطر وجود ساختمان های پرشمار صورتی رنگ در شهر، به آن لقب شهر صورتی داده شده است. از نقاط دیدنی آن می توان به دژهای ناهارگر و جایگر و همچنین کاخ هوامحل و رصدخانه قدیمی یا مجموعه اخترشناختی جنتر منتر اشاره کرد.آب وهوای شهر نیمه خشک است و باران های موسمی نیز دارد. رایج ترین زبان ها در شهر هندی و راجستانی هستند اما انگلیسی، پنجابی و سِندی نیز رواج زیادی دارند.
تاریخچه شهر جایپور
در سال ۱۷۲۷ توسط مهاراجه سوای جای سینگ دوم، فرمانروای آمبر بنیاد شد. در طول سال های ۱۷۲۵ تا ۱۷۶۷ نه بخش از این شهر گسترش یافت. عواملی از جمله تأسیس مراکز آموزش و افتتاح راه آهن مرتبط به دهلی در سال ۱۸۸۲ مجموعاً پایه و اساس رشد سریع شهر شد. پس از استقلال، در سال ۱۹۴۹ شهر جایپور به عنوان مرکز ایالت راجستان معرفی شد و بدین ترتیب نقش اداری هم به آن افزوده شد.
آب و هوای جیپپور
آب و هوای جیپپور به طور کلی نیمه خشک است ، تابستان های به شدت گرم و زمستان های سردی دارد ، شروع تابستان مصادف با فروردین می باشد و تا تیر طول می کشد ، در زمستان دمای هوا بین 5 تا 15 درجه سانتی گراد است و خبری از رطوبت نیست اما صبح ها و شب ها مه بسیار زیبا و غلیظی شهر را فرا می گیرد جیپورتابستان های به شدت گرم وزمستان های سردی دارد ، فصل باران های موسمی مصادف با ماه های مرداد و شهریور است که هر سال در این شهر 650 لیتر باران می بارد ؛ ماه های اکتبر تا مارس بهترین زمان برای سفر به جیپور می باشد برای بازدید از مکان های تاریخ و گردش و تفریح و لذت بردن از جاذبه های شهر جیپور است ، در این ماه ها حرارت کمتر بوده و هوای خنک بازدید شما را از شهر آسان تر و دلپذیر تر می کند .
موقعیت شهر جیپور
یکی از مهمترین ایالت های هند بـا تنـوع فرهنگـی و هنـری کـه دارای هویت خاص خود است ایالت راجستان می باشد که شهر جایپور یا جیپور در مرکز این ایالت قرار دارد ، شهر جایپور در شمال غربی کشور هند قرار دارد و تا دهلی پایتخت کشور هند 273 کیلومتر فاصله دارد بـرخلاف سایر مناطق هند این ایالت از پوشش گیـاهی کمتـری برخـوردار است به طوری که بیشتر مناطق غربی آن کویری است و ایـن کـویر زیبا نیز جذابیت های خاص خود را دارد و سالانه بسیاری از گردشگران را به خود جلب میکند ، شهر جیپور نخستین شهر دارای طرح شهری در هندوستان بوده است و جمعیت آن حدود 3.1 میلیون نفر می باشد.
جاذبه های گردشگری شهر جایپور
در میان تمام شهرهای بزرگ هندوستان ، جیپور به لحاظ رنگ آمیزی متفاوتی که دارد و سبک و رنگ ساختمان هایش چهره ی شاخصی به خود گرفته است و و به خاطر وجود ساختمان های پرشمار صورتی رنگ در شهر به آن لقب شهر صورتی داده شده است و این شهر به سبب داشتن تاریخچه بسیاری که دارد و بناهای تاریخی زیبا و بی شمار از پربازدیدترین شهرهای هندوستان است که سالانه گردشگران زیادی را به خود جلب می کند .
کاخ شهر | City Palace
این کاخ که در قلب شهر واقع شده، یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری جیپور است که به قرن ۱۹ تعلق دارد. این بنا که توسط مهاراجه ساوای جای سینگ (Sawai Jai Singh) ساخته شده، تلفیقی بی همتا از سبک های معماری راجپوت، مغول و اروپایی را به همراه حیاط ها، باغ ها و سازه های مخصوص درون مجموعه قصر به نمایش می گذارد. معماری این کاخ بینشی از مهارت های عالی معماران، طراحان و مهندسان عصر گذشته به شما می دهد. بسیاری از بخش های مجموعه به جز «چاندرا محل» (Chandra Mahal)، امروزه تبدیل به گالری های هنری و موزه هایی شده اند که مجموعه ای عتیقه از زره، لباس، کالسکه و یادبودهایی مربوط به مهاراجه های سابق و همسرانشان را نشان می دهند. چاندرا محل، هنوز هم به عنوان منزلگاه خانواده سلطنتی جیپور مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از جاذبه های اصلی، ۴ دروازه هستند که هر کدام به روشی یکتا، به نمادی از چهار فصل طراحی شده اند.
هاوا محل | Hawa Mahal
یکی از برجسته ترین نقاط شهر صورتی، «هاوا محل» در نزدیکی کاخ شهر است. آداب و رسوم راجپوت در گذشته بسیار در مورد زنان سختگیر بود، زنان با نظام پورْدا محدود می شدند و اجازه نداشتند به میام مردم رفته و با غریبه ها ارتباطی داشته باشند. برای اینکه به زنان خانواده سلطنتی این امکان داده شود تا زندگی روزمره و مراسم و اعیادی که در خیابان جشن گرفته می شدند را بدون دیده شدن توسط مردان تماشا کنند، «مهاراجه ساوای پراتاپ سینگ» در سال ۱۷۹۹ دستور ساخت این بنای مخصوص را داد. این ساختمان که از ماسه سنگ قرمز و صورتی ساخته شده و نمادی از شکل تاج کریشناست، یک شاهکار معماری با بیش از ۹۰۰ پنجره کوچک حکاکی شده با طرح های پیچیده است. این پنجره ها یا همان جاروکا ها (Jharokhas) به صورتی طراحی شده بودند که حتی در اوج تابستان نیز تهویه ای مطبوع با هوایی خنک و سبک در بنا به وجود آورند.
رصدخانه جانتار مانتار | Jantar Mantar Observatory
جانتار مانتار در جیپور یکی دیگر از جاذبه های گردشگری معروف جیپور است. صدها تاریخدان، منجم و مسافر کنجکاو، این مکان را برای کشفِ مهارت های نجومی یک پادشاه هندی (در زمانی که مفاهیم علمی در جامعه هند بسیار نوپا بودند) بازدید می کنند. این بنا در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و در سال ۱۷۳۸ به دستور «مهاراجه ساوای جای سینگ» که علاقه شدیدی به نجوم داشت ساخته شده است. در اینجا می توان مجموعه ای یکتا و تحسین برانگیز از لوازم ستاره شناسی و نجوم که از سنگ و بر اساس قوانین نجومی متون هندی و علم جدید طراحی شده اند را تماشا کرد. سامرات یانترا (Samrat Yantra) در این رصدخانه یکی از بزرگ ترین شاخص های آفتاب جهان بوده و توجه ویژه ای را می طلبد.
موزه آلبرت هال | Albert Hall Museum
این موزه که قدیمی ترین موزه راجستان به حساب می آید، در باغ «رام نیواس» (Ram Niwas) واقع شده و در سال ۱۸۸۷ به روی عموم بازگشایی شد. سنگ بنای موزه در سال ۱۸۷۶ توسط شاهزاده ی ولز، «آلبرت ادوارد» که نام موزه از وی گرفته شده، نهاده شد. طاق های حکاکی شده و گنبدهای زیبای ماسه سنگی صورتی، حتی از دور دست ها هم قابل شناسایی است. مجموعه ای نادر از دست سازه ها شامل نقاشی، اسلحه، صنایع دستی آهنی و چوبی، آلات موسیقی، فرش، لباس و جواهراتی متعلق به قبیله های گوناگون راجستان در موزه قابل مشاهده است. چیزی که بیشتر توجه بازدیدکنندگان را جلب می کند، بخش هایی هستند که هنر حنای بی همتا و مجموعه عروسک های راجستان را به نمایش گذاشته اند.
باغ وحش جیپور | Jaipur Zoo
با فاصله اندکی از موزه آلبرت هال می توانید به باغ وحش جیپور برسید که به باغ جانورشناسی هم شناخته می شود و یکی از جاذبه های معروف گردشگری به ویژه برای کودکان است. این باغ وحش به دستور «مهاراجه ساوای رام سینگ ۲» در سال ۱۸۷۷ ساخته شده و گونه های متعددی از پستانداران، پرندگان و خزندگان در آن نگهداری می شوند. در اینجا می توانید از تماشای ببرها، پلنگ ها، چیتاها، کفتارها، گوزن خالدار و گونه های رنگارنگ و وسیع پرندگان شامل طاووس سفید، طوطی ها و پرندگان مهاجر لذت ببرید؛ بخش کروکدیل ها نیز یکی از نقاط پر طرفدار باغ وحش محسوب می شود. همچنین موزه ای در این مکان وجود دارد که حیات وحش راجستان را نشان می دهد.
جال محل | Jal Mahal
جال محل که به «کاخ آب» هم شهرت دارد، درست در قلب دریاچه «مَن ساگِر» (Man Sagar) در کنار تپه های باشکوه «ناهارگِت» (Nahargarh) واقع شده و مکان بی همتا و زیبایی افسونگر این کاخ، آن را تبدیل به یکی از زیباترین نقطه های عکاسی در جیپور کرده است. این کاخ توسط «مهاراجه ساوای مادو سینگ» در ۳ قرن پیش به عنوان عمارتی برای مهمانی های شکار اردکش ساخته شد و بعدها توسط پسرش نوسازی گشت. تنها باغ ایوان آن برای دسترسی عموم باز است و گردشگران برای بازدید از این نقطه باید قایق رزرو کنند. اگر علاقه شدیدی به تماشا پرندگان دارید، اینجا به شما موقعیت های فراوانی برای تماشای فلامینگوها و گونه های متعدد دیگر پرندگان مهاجر می دهد. نماهای خیره کننده تپه ها با قلعه ها و معبدها از ایوان این کاخ قلب و جانتان را تسخیر خواهد کرد.
قلعه آمیر | Amer Fort
قلعه آمیر واقع شده در شهرک آمیر، در ۱۱ کیلومتری جیپور، یکی از تحسین برانگیزترین استحکامات راجستان بوده و سالانه توسط گردشگران بی شماری بازدید می شود. این شاهکار معماری راجپوت، مشرف به دریاچه زیبای مائوتاست و توسط «راجامان سینگ اول» در قرن ۱۶ ساخته شد و در آن تلفیقی از عناصر معماری راجپوت و هندو به چشم می خورد. ستون های تزئین شده، موزاییک کاری هایی از دیوان خاص، اثری باشکوه از عاج و چوب صندل از سوک نیواس، نقاشی دیواری های زیبا و مشبک کاری حیرت انگیز گانِش پُل یا شیشه کاری افسونگر شیش محل، همگی نشان از نبوغ هنری طراحان و هنرمندان عصر راجپوت دارند. در کنار کمال هنری، نماهای نفس گیری که این قلعه از شهرها و تپه ها به شما ارائه می دهد فوق العاده هستند. بسیاری از فیلم های مشهور بالیوود در اینجا فیلم برداری شده اند.
قلعه جاگار(جایگراه) | Jaigarh Fort
این بنا، مشرف به قلعه آمبِر و دریاچه مائوتا بوده و بر بلندای تپه چیل کاتیلا (Cheel Ka Teela) قرار دارد. «مهاراجه ساوای جای سینگ ۲» در قرن ۱۸ دستور ساخت این قلعه را به عنوان سپری دفاعی برای محافظت از قلعه آمبر و شهر جیپور داد. به خاطر اینکه این دژ هرگز شاهد شکست نبود، آن را به «قلعه پیروزی» هم می خوانند. نکته جالب توجه سالم بودن معابد، منابع آب و مجموعه های مسکونی داخل دژ است. بزرگ ترین توپ جنگی جهان یا جیوانا (Jaivana) هنوز هم در مجموعه قرار داشته و بازدیدکنندگان برای تماشای آن به این بنا هجوم می آورند.
خرید در بازارهای رنگارنگ | Bazaars
هیچ سفری بدون تجربه خرید در منطقه کامل نمی شود. این باور به ویژه در شهر سرزنده جیپور، جایی که پاهایتان ناخودآگاه شما را به سمت بازارهای محلی می کشاند کاملاً صدق می کند. بازار جوهْری (Johri) جایی است که می توانید جواهرات نقره، طلا و سنگ های قیمتی راجستان را از آن تهیه کنید. در خیابان گوپالجی کاراستا (Gopalji ka Rasta) می توانید جواهرات میناکاری شده بخرید. اگر به دنبال لحاف های سنتی جیپوری، روتختی و کوسن می گردید بازار باپو (Bapu) بهترین منطقه برای جستجو می باشد. برای گستره وسیعی از دست سازه های مرمری، به سمت بازار چانپول (Chandpol) بروید. فهرست بازارهای جیپور بسیار طویل و بی انتهاست، می توانید آن قدر به خرید ادامه دهید تا از پا بیفتید.
اِلِفَنتَستیک | Elefantastic
سفر به جیپور بدون تجربه فیل سواری ناقص خواهد ماند. این مکان که در شهرک آمبِر قرار دارد یک مزرعه فیل جالب توجه است، جایی که می توانید به این موجودات بسیار نزدیک شوید. این مزرعه توسط خانواده کوچکی که از قرن ۱۶ به شغل فیل سواری علاقه داشتند برپا شد. در کنار فیل سواری می توانید خود را با این حیوانات غرق در تفریحات متعددی کنید. می توانید بر پشت آن ها سوار شده و به گردشی در جنگل بروید و یا با آن ها مشغول آب بازی شوید. به آن ها غذای مورد علاقه شان را هدیه دهید و یا حتی آن ها را با رنگ های طبیعی نقاشی و تزئین کنید. در انتهای این بازی و تفریحات، خود را به یک غذای خانگی عالی راجستانی در مزرعه مهمان کنید.
و در پایان...
با توجه به رنگ صورتی دیوارها و ساختمان ها که ریشه ای تاریخی دارند، جایپور به شهر صورتی نیز معروف است. مکان های تاریخی و قلعه های چشم گیر از بزرگ ترین جاذبه های جایپور محسوب می شوند که به عنوان یادآوری های خیره کننده ای از میراث سلطنتی جایپور عمل می کنند.کاخ باشکوه شهر که تلفیقی از معماری مغولی و راجستانی ست، مجموعهایست متشکل از حیاط ها، ساختمان ها و باغ های باشکوه. این کاخ هم اکنون نیز محل زندگی خانواده سلطنتی ست. سایر نقاطی که در جایپور نباید از قلم انداخت، قلعه و دژ عامر، قصر هوامحل و رصدخانه جانترمانتر هستند.به عنوان یکی از شهرهای مثلث طلایی، می توان گفت که هیچ لیستی از بهترین شهرهای هند بدون در نظرگرفتن این شهر فوق العاده زیبا کامل نخواهدبود.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.