مکانهای دیدنی و جاذبه های گردشگری شیراز

آرامگاه حافظ

حافظیه به گونه ای ساخته شده که هر گوشه اش حرفی برای گفتن داشته باشد و دنیایی از نشانه ها را در خود جای دهد.

آرامگاه حافظ در مقابل یکی از شلوغ ترین و پررفت وآمد ترین خیابان های شیراز قرار گرفته و نمای آرامگاه از خیابان مذکور قابل مشاهده نیست. این خیابان نماد اسارت در جهان صنعتی و مدرن است

بخش جنوبی حافظیه نمادی از دنیای مادی ما انسان ها است. هر چه به آرامگاه نزدیک تر می شویم از بندهای نفسانی و هوا و هوس آزاد می شویم و با بالا رفتن از ایوان به معراج الهی می رسیم.

بخش شمالی آرامگاه نماد ملکوت است. این بخش ۸ درب ورودی و خروجی دارد و آرامگاه هم ۸ ستون سنگی دارد که از دوره مظفریان تا امروز دست نخورده باقی مانده است. عدد ۸ درواقع نماد قرن هشتم است که حافظ در آن قرن زندگی می کرده است، و می توان این ۸ را نمادی از ۸ درب بهشت هم دانست.

نمای بیرونی گنبد نمادی است از آسمان، این نما شبیه به کلاه درویشان، ترک است. رنگ های استفاده شده در داخل گنبد عبارت است از آبی فیروزه ای، سرخ ارغوانی، سیاه وسفید و قهوه ای سوخته.

آرامگاه، به طور کلی نماد خورشید است؛ اما درون آن نمادهای دیگری نیز وجود دارند. نمای بیرونی گنبد آرامگاه، به شکل کلاه درویشان تُرک است و از آن با عنوان نماد آسمان یاد می شود. درون گنبد مجموعه ای از رنگ های عرفانی است که هر یک نماد خاصی هستند :

آرامگاه حافظ یا حافظیه برای ادب، هنر و معماری ایران ارزش زیادی دارد و در سال 1354 توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره 1009 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آرامگاه سعدی

خواجه شمس الدین محمد صاحب دیوان وزیر ، معروف به آباقا در قرن هفتم هجری مقبره ای بر فراز مدفن شیخ اجل ساخت که در سال ۹۹۸ هجری قمری توسط یعقوب ذوالقدر، حکمران فارس ویران شد. بعدها کریم خان زند عمارتی دو طبقه از آجر و گچ بر مزار سعدی برپا کرد.

آرامگاه کوروش کبیر

کوروش، بزرگ مرد تاریخ، از محبوب ترین و شهیرترین نامداران ایرانی است که طی دوران های مختلف از او به بزرگی و احترام بسیار یاد شده و در میان تمام ملت ها و ادیان جایگاه ویژه ای دارد.

آرامگاه این پادشاه کبیر در زمره پرطرفدارترین جاذبه های ایرانی قرار گرفته است و هر ساله تعداد زیادی از مردم برای بازدید از این مکان تاریخی بار سفر می بندند.

آرامگاه کوروش در گذشته میان باغ های سلطنتی قرار داشت و از هر سوی دشت نمایان بود؛ بنایی ساده اما بسیار زیبا و چشم گیر که با ۱۵۶ متر مربع مساحت و ۱۱ متر ارتفاع، پس از گذشت ۲۵ قرن هنوز استوار و پابرجا مانده است.

آرامگاه شاه شجاع

یکی از ممدوحان حافظ شیرازی، معروف به شاه شجاع یکی از پادشاهان آل مظفر که ۳۳ سال حاکم فارس بود و در سال ۷۸۶هجری براثر بیماری درگذشت و چون وصیت کرده در زمین های مصلی و در جوار قبر شیخ محمود قطب الدین به خاک سپرده شد.

یکی از نوادگان وی در زمان کریم خان زند، سنگ قبری را بر روی قبر شاه نصب کرد. بنای امروزی مقبره شاه شجاع حاصل تلاش انجمن آثار ملی است.

درون آرامگاه مزین به کاشی و معرق کاری و چهارکتیبه از اشعار شاه شجاع و حافظ درون گنبد و چهار کتیبه از اشعار حافظ در ستایش شاه شجاج در قسمت بیرونی گنبد به خط نستعلیق می باشد. این بنا در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

آرامگاه خواجوی کرمانی

قبر آرامگاه خواجو مشرف بر دروازه قرآن می باشد. آب چشمه معروف رکناباد نیز از کنار مقبره خواجو می گذرد. این آرامگاه در سال ۱۳۱۵ شمسی با اعتبارات اداره فرهنگ فارس ساخته شد.

محل آرامگاه در محوطه ای بدون سقف قرار دارد. در وسط صفه آن سنگ قبری است که بالای آن محدب و دارای برآمدگی است. روی این سنگ کتیبه ای که بیانگر قبر خواجو باشد وجود ندارد.

باغ هفت تنان شیراز

باغ هفت تنان در نزدیکی حافظیه واقع شده که یکی از قدیمی ترین اماکن تاریخی شیراز است. در داخل این باغ یک تالار بسیار بزرگ قرار دارد که تنها روی دو ستون ساخته شده است.

این باغ در گذشته و در روزهای خشکسالی آغوشی پر از امید به روی مردم می گشود و مردم شیراز در طلب باران و استجابت دعا در آن گرد هم می آمدند. اثری که تا سال ها پیش خانقاه درویش ها و مرتاضان بود و این روزها مرمت شده است تا به عنوان موزه سنگ و کاشی از مردم میزبانی کند

این بنا تا سال ها پیش، خانقاه درویش ها و مرتاضان بود و اکنون چند سالی است که به موزه سنگ تبدیل شده و نمونه هایی از سنگ های تاریخی و کتیبه های کهن در آن نگه داری می شود.

علت نامگذاری این بنا به هفت تنان، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریمخان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبه ای نصب کرده است.

حوض بزرگی هم در وسط عمارت اصلی به چشم می خورد که در گذشته از آب رکن آباد پر می شده است.

دیدنی های جالب باغ هفت تنان شیراز عبارتند از :

مقبره های عارفان

یکی از دلایل اهمیت این باغ، وجود 7 سنگ در آن است که گفته می شود مقبره عارفانی گمنام هستند.

بر اساس روایات، این 7 عارف در گذشته در این باغ به عبادت و ریاضت می پرداختند و هرگاه یکی از دنیا می رفت، دیگران مراسم کفن و دفنش را انجام می دادند. وقتی آخرین نفر که از مرگ خود آگاهی یافت به غسال شهر خبر داد و او را احضار کرد و گفت: ما هفت نفر بودیم که شش نفرمان یکی یکی جهان را بدرود گفته و به جهان دیگر پا نهادند و من تنها ماندم؛ حال که مرگ من نیز فرا رسیده است، تو را احضار کردم و قبر خود را نیز در سمت پایین پای نفر ششم حفر کرده ام. بدن مرا غسل بده و در آن جا دفن کن.

نقاشی های چشم نواز

نقاشی های ایوان عمارت هفت تنان از بخش های جذاب آن هستند؛ شاهکارهایی از رنگ روغن بر روی گچ که هنر «آقا صادق» نقاش چیره دست روزگار زندیه را به رخ می کشند.

موزه کاشی و سنگ

سنگ هایی از پاسارگاد، تخت جمشید، خانه زینت الملوک، تابوت های سنگی پیش از تاریخ، سنگ قبرهای باستانی، پایه ستون های قصر ابونصر، آثار سنگی دوران ساسانیان تا دوره قاجار و ... از جمله آثاری هستند که در این موزه به نمایش درآمده اند.

شاه چراغ شیراز

شاه چراغ اصلی ترین جاذبه ی مذهبی شیراز است که از محبوبیت ویژه ای برخوردار هست. در این مکان مقدس فرزند امام هفتم شیعیان، امام موسی کاظم (ع) آرمیده است.

گفته می شود که معماری شاه چراغ مربوط به دوران قاجاریه می شود. در معماری مسجد شاه چراغ بیش از هر چیز دیگری ، کاشی کاری و آینه کاری های نفیس دست ساز خودنمایی می کنند.

تخت جمشید شیراز

بنای باشکوه تخت جمشید بی شک برترین بنای تاریخی شیراز است، این بنای عظیم در فاصله ی ۵۷ کیلومتری شیراز قرار دارد و قدمت آن به ۵۱۸ سال قبل از میلاد مسیح بازمی گردد. این بنای تاریخی به دستور داریوش، شاه هخامنشی ساخته شده است.

براساس خشت نوشته ها و سنگ نوشته های کشف شده در تخت جمشید، نام اصلی آن پارسه است. این نوشته ها که روی دیوار تچر و از زمان ساسانیان باقی مانده اند، نشان می دهند که در آن زمان این جا صد ستون نام داشته است. پس از خلق شاهنامه توسط فردوسی، جمشید پادشاه اسطوره ای ایران باستان، جانشین سلیمان شد و ایرانیان گفتند شاهی که در این جا بر روی تخت ها و روی دست افراد در سنگ نگاره ها نشان داده شده است، جمشید بوده و این جا را تخت جمشید نامیدند. اروپایینان هم به این مکان پرسپولیس می گویند که به معنای مرکز تمدن پارس یا شهر پارسیان است.

ساخت تخت جمشید که یکی از برترین بنا های تاریخی جهان است، در حدود دو هزار و پانصد سال پیش به دستور داریوش شروع شد و توسط جانشینان او ادامه یافت و تغییراتی در ساختمان اولیه ی آن داده شد.

بازار وکیل

بازار وکیل شیراز که در قسمت مرکزی شهر شیراز و در ضلع شرقی میدان شهرداری قرار دارد یکی از مشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران و یادگار زیبا از کریم خان زند است که شروع ساخت آن حدودا از سال 1137 خورشیدی آغاز شد و تا سال 1156 توسعه و تکمیل آن به طول انجامید.

بازار وکیل با گذشت سال ها از تاسیسش همچنان کارایی اقتصادی خود را حفظ کرده و هنوز مورد بهره برداری قرار می گیرد.

معماری این بنا بر گرفته از بازار قیصریه لار و همچون بازارچه بلند اصفهان ساخته شاه عباس کبیر است اما پهنای بازار وکیل بیش از سایر بازارهاست.

سرای مشیر

سرای مشیر نیز که یکی از جاذبه های خوب شیراز به شمار می رود در جنوب شرقی بازار وکیل جنوبی واقع شده است و معماری جالب توجهی دارد.

مسجد وکیل

مسجد وکیل یکی از قدیمی ترین مساجد شیراز است که در دوره ی کریم خان زند، با استفاده از بهترین مصالحی که در آن زمان در دسترس بوده ساخته شده است.

حمام وکیل

حمام وکیل یکی از جاذبه های گردشگری شیراز است که در کنار مسجد و بازار وکیل که دو آثار برجسته ی دیگر از دوران زندیه هستند قرار دارد. حمام وکیل یکی از بزرگ ترین حمام های ساخته شده در زمان خود بود و با رعایت پیشرفته ترین اصول معماری زمان خود طراحی و ساخته شده است.

باغ جهان نمای شیراز

باغ جهان نما که یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شیراز است و به عنوان قدیمی ترین باغ شیراز شناخته می شود. این باغ در خیابان حافظ واقع شده است.

این باغ با مساحت ۲/۸ هکتار دارای ۳۵۰۰ متر مربع فضای سبز است. عمده ی فضای سبز جهان نما را درخت های تنومند و کهن سرو و نارنج، شمشاد سبز، رزهفت رنگ، بنفشه، اطلسی و گل های داوودی تشکیل می دهد. این عمارت هشت ضلعی دارای ۴ شاه نشین و اتاق های دو طبقه ای است که در میان شاه نشین ها واقع شده است. پنجره های چوبی این باغ بعد از مرمت و بازسازی توسط مالک خصوصی آن جای خود را به پنجره های آهنی داده است. عمارت وسط این باغ مربوط به دوره ی زند است. خیابان کشی های اطراف عمارت ذکر شده به همراه درختکاری های زیبا در سال ۱۱۸۵ هجری قمری به دستور کریم خان زند انجام گرفت. نمای عمارت کلاه فرنگی این باغ باشکوه بدون هیچ نقاشی و کاشی کاری بنا شده است.

مسجد عتیق شیراز

مسجد عتیق از دیگر مکان های دیدنی و قدیمی ترین مسجد در شیراز است که هفت درب دارد و افسانه های زیادی در خصوص آن ها وجود دارد. این مکان پررمزوراز در بخش شرقی شاه چراغ قرار دارد.

بنای اولیه این مسجد در سال ۲۸۱ هجری قمری در زمان عمرو لیث صفاری ساخته شده است.

دروازه قرآن شیراز

دروازه قرآن یکی از دروازه های به جای مانده از دوره های قدیم در شیراز است که امروزه به عنوان یکی از آثار تاریخی این شهر به حساب می آید.

این دروازه به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شده است. وجه تسمیه آن بخاطر قرآنی است، که به دستور امیر در آن گذاشته شده بود تا مسافرین به سلامت از زیر آن عبور کنند. این طاق به مرور زمان به خرابی رفت، تا این که در زمان کریم خان زند از نوساخته شد.

قرآن معروف به هفده من که منسوب به خط سلطان ابراهیم نوه شاهرخ تیموری در اتاقک بالای آن گذاشته شد. قران مذکور در حال حاضر در موزه پارس شیراز نگهداری می شود.

عمارت دیوانخانه شیراز

عمارت دیوانخانه قوام ملکی مربوط به دوره قاجار است و در شیراز، خیابان لطفعلی خان زند ـ محله قوام واقع شده است.

این عمارت یکی از ابنیه ارزشمند دوره زندیه درشیراز بشمار می آید که در نزدیکی ارگ کریم خانی واقع شده و در گذشته به عمارت دیوان خانه کریم خان زند مشهور بوده است.

عمارت دیوانخانه از تالاری بزرگ تشکیل شده که این تالار بر دو ستون چوبی استوار شده است البته پیش ازاین به جای این دوستون چوبی دو ستون سنگی قرار داشته که در زمان قاجاریه توسط آقا محمد خان قاجار به تهران منتقل شده اند.

این بنا در دوره کریم خان زند به عنوان مرکز حکومتی و رسیدگی برامور اداری حکومت زندیه مورد استفاده بوده واز مهمترین ویژگی های معماری این بنا می توان به وجود نقاشی های بسیار زیبا در تمام بدنه ساختمان، مقرنس کاری های روی چوب و سنگ، مقرنس کاری های گچی وحجاری های روی سنگ ها با نقوش حیوانات و گیاهان اشاره نمود.

بنا 2 طبقه ساخته شده است و در حیاط آن یک حوض سرتاسری و یک حوض افقی در جلو شاه نشین به چشم می خورد. سبک معماری عمارت دیوانخانه همچون سایر بناهای دوره زندیه درونگرا است به گونه ا ی که ظاهر ساختمان ساده و فضای اندرونی مزین به انواع نقوش و تزئینات هنری است. این بنا در تاریخ 10/3/1351 به شماره 914 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

موزه پارس یا عمارت کلاه فرنگی شیراز

موزه پارس در میان باغ نظر بنا شده است. این موزه به عنوان قدیمی ترین موزه استان فارس شناخته می شود و آثار با ارزش بسیاری از ادوار مختلف تاریخی در خود جای داده است.

در این موزه آثار نقاشان مشهور دوره زندیه به چشم می خورد همچنین در محوطه بیرونی موزه پارس، سنگ های ازاره کاخ خورشید با نقوش شاهنامه وجود دارد

عمارت کلاه فرنگی با نظارت مستقیم کریم خان زند در دو طبقه با سقف شیروانی به ارتفاع ۱۴/۸۰ متر ساخته شد. این بنا به روی سکویی با ارتفاع ۱/۳۰ سانتی متر از کف باغ قرار دارد.

مسجد نصیرالملک شیراز

مسجد نصیرالملک یکی از مساجد قدیمی شیراز است. این مسجد در محله گود عربان که در قدیم به محله اسحق بیگ معروف بوده واقع در جنوب خیابان لطفعلی خان زند و در نزدیکی شاه چراغ و در کوچهٔ نصیرالملک قرار دارد.

ارگ کریمخانی

ارگ در دوره ی زندیه، بین سال های ۱۷۶۶ تا ۱۷۶۷ میلادی و به عنوان مکانی برای زندگی کریم خان زند ساخته شد. در زمان سلسله ی پهلوی این مکان به زندان تبدیل شد و به همین خاطر آسیب هایی به آن وارد شد که البته امروزه تا حد زیادی ترمیم شده است.

باغ نارنجستان قوام

نارنجستان قوام در خیابان لطفعلی خان زند واقع شده و با شاهچراخ حدود ۹ دقیقه (بدون ترافیک) فاصله دارد. مجموعه ی قوام در دوره ی قاجار و بین سال های ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ تکمیل شد.

این مجموعه شامل یک حمام گچینه، حسینیه ی قوام، مکتب خانه ی قوام، اندرونی قوام (خانه ی زینت الملک)، دیوان خانه، حمام اختصاصی و اصطبل و زنجیرخانه بود که تعدادی از آن ها اکنون از بین رفته اند. در سال های اخیر زیرزمین ضلع شمالی نارنجستان مرمت شده و به عنوان موزه مورد استفاده قرار می گیرد.

خانه زینت الملک

خانه زینت الملک از آثار به جای مانده از دوران قاجار است و به دلیل سکونت زینت الملک قوامی، دختر قوام الملک چهارم، به این نام معروف است.

سقف تمام اتاق های این خانه از جنس چوب است که با نقاشی هایی تزئین شده اند.

خانه زینت الملک در مجاورت نارنجستان قوام شیراز قرار دارد و از طریق یک راهروی زیرزمینی به آن ارتباط دارد.

باغ دلگشا

باغ دلگشا یکی از باغ های تاریخی شیراز است که پیشینه ی آن به دوران پیش از اسلام و زمان فرمانروایی ساسانیان می رسد و نخستین کلاه فرنگی ایران در این باغ به ثبت رسیده است.

باغ ارم شیراز

باغ ارم یکی از زیباترین باغ های استان فارس و حتی کل کشور است که گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به سوی خود می کشاند.

گهواره دید

برج دیده بانی و خبررسانی در سمت چپ تنگ الله اکبر واقع شده که در دوره دیلمیان برای فرستادن پیام های فوری در این بنا از آتش، تابش نور در آیینه، بوق و شیپور استفاده می کردند. در سال 1381 در کنار این بنا هشت شهید گمنام را به خاک سپرده و در آنجا صبح جمعه دعای ندبه می خوانند.

بند امیر

یک پل تاریخی متعلق به قرن چهارم هجری ( دوره دیلمی ) بر روی رود کر قرار دارد. این پل به دستو.ر عضدالدوله در فاصله ی پل خان و دریاچه ی بختگان به طول 120 متر پنج متر عرض با لاشه سنگ ساخته شده است.

این پل به منظور آبیاری دشت وسیع کربال علیا بنا شد که این منطقه را از مشکل بی آبی نجات داده و وسیله ای برای به راه انداختن آسیاب ها نیز بوده است.

تنگ بستانک

تنگ بستانک یا بهشت گمشده در ۱۲۰ کیلومتری شمال غرب شیراز و در منطقه ای خوش آب و هوا به نام کامفیروز واقع شده است،این منطقه عمدتا کوهستانی و همراه با پوشش خاص جنگی است که در فصل تابستان آب و هوای آن خنک و در زمستان بسیار سرد و یخبندان می باشد.

در زمان قدیم فقط بومی ها به این منطقه دسترسی داشتند و از آب آن برای خوردن و آشامیدن و همچنین کشاورزی روستاهای پایین این دره استفاده می شد، ولی بعدها این منطقه توسط گروهی کوهنورد و گردشگر به همگان معرفی شد و به خاطره زیبایی تحسین برانگیزش نام آن را “بهشت گمشده” گذاشتند.

تنگ تیزاب

طبیعت کوهپایه ای همراه با پوشش جنگلی، منظره خارق العاده ای را در تنگ تیزاب به وجود آورده است، تنگه تیزاب در شمال غربی شهرستان اردک ( ۲۸ کیلومتری شهرستان سپیدان ) و در ۹۰ کیلومتری شهر شیراز واقع شده است، رودخانه اصلی این دره از کوه سپیدان نشات میگیرد.

کسانی که عاشق طبیعت هستند بهتر است حتما در فصل بهار و مخصوصا در اوایل اردیبهشت از این مکان دیدن کنند.

تنگ دم اسب

تنگ دم اسب یکی از بکرترین دیدنی های اطراف شیراز است. این منطقه دیدنی و خوش آب و هوا در کوهمره سرخی در فاصله ۵۰ کیلومتری جنوب شیراز و شرق روستای کره بس قرار گرفته و به دلیل داشتن رودخانه و گذر از معابر آبی، طرفداران زیادی دارد. اطرافش را درختان انبوه بلوط و کوه های سربه فلک کشیده پوشانده و برای عبور از آن باید از راه های تنگ و شکاف های متعدد گذشت. رودخانه دم اسب بعد از طی مسیر تنگی وارد روستای کره بس می شود. در ادامه مسیر دریاچه ای به طول ۲۰۰ قرار گرفته که با شنا یا قایق های بادی می توان از آن گذشت. ادامه این مسیر به آبشار تنگ دم اسب منتهی می رسد، جایی که صدای آبش آدم را حسابی آرام می کند و زیبایی اش چشم را خیره.

دشت ارژن

دشت ارژن، ارجن یا ارزن، تنها ۶۰ کیلومتر با شیراز فاصله دارد. این منطقه که در حاشیه جاده اصلی شیراز – بوشهر قرار دارد به دلیل کوچ پرنده های مهاجر به دریاچه آن در شش ماه دوم سال دیدنی تر هم می شود. ارژن منطقه ای حفاظت شده و پر از گونه های مختلف گیاهی و جانوری است و در گذشته ای نه چندان دور شیر ایرانی هم در آن زندگی می کرده. دشت ارژن همه زیبایی ها را یکجا دارد. در بهار پر می شود از شقایق های وحشی و در تابستان نسیم خنکی صورتت را نوازش می کند.

آبشار دشت ارژن در زمستان به مجسمه ای یخی بدل می شود که قشنگی های خودش را دارد. وقتی هوا مطبوع است می شود در دشت و روی چمن هایش ولو شد و بعد به دیدن آبشار چرونیز رفت. در مسیر آبشار، چشمه های پرآب زیادی هست و بعد از دیدن همه اینها می توان به دیدن بازار سنتی ارژن در کازرون رفت.

دریاچه مهارلو

دریاچه مهارلو در ۱۵ کیلومتری شیراز واقع شده و با وسعتی حدود ۶۰۰ کیلومتر مربع پناهگاهی برای حیات وحش و پرندگان محسوب می شد از جمله فلامینگو ،آنقوت و …

به واسطه همجواری مهارلو با شیراز این دریاچه یکی از مناطق گردشگری و تفرجگاهی محسوب می شود.

می توان گفت به علت تبخیر بالای آب، بخش اعظمی از این منطقه را بستری ازلایه ی نمک پوشانده است.

یکی از پدیده هایی که در این منطقه به علت شوری بیش از حد آب به وجود می آید “پدیده قرمز ” نام دارد که نوعی جلبک مقاوم در برابر شوری آب است و با افزایش شوری آب این منطقه ، رشد این نوع خاص از جلبک افزایش میابد و تکثیر بیش از حد آن برای جانوران این دریاچه بسیار خطرناک و مضر است.

غار شاپور

در جنوب ایران و در انتهای تنگ چوگان و در چهار کیلومتری شهر باستانی بیشاپور یکی از اسرارآمیزترین غارهای ایران قرار دارد.

تصور کنید شما بالای این کوه و در دهانه این غار هستید، آنچه که در وهله اول میبینید مجسمه ای عظیم جسه از شاپور اول، دومین امپراطور قدرتمند سلسله ساسانیان است، همچنین در دهانه غار دو کتیبه سنگی وجود دارد که یکی از آنها ترجمه کتیبه شاپور در نقش رجب و دیگری نحوه برپاسازی مجدد مجسمه پس از هزار سال است.

روستای قلات

به عقیده خیلی ها نباید بدون دیدن قلات شیراز آن را ترک کرد. روستای قلات در ۳۶ کیلومتری شیراز در جاده شیراز- سپیدان قرار گرفته و ۲۵۰۰ سال قدمت دارد. اینجا پر از باغ های سرسبز و کوچه پس کوچه های پرپیچ و خمی است که می شود ساعت ها در آن پیاده روی کرد. کوچه هایی که جوی آب هم از وسط آن می گذرد. قدیم ها، قلات روستایی بود با خانه های کوهستانی که بیشتر خانه هایش از خشت و گل و آجر بود، ولی این روزها با باز شدن پای بساز و بفروش ها به آن، در برخی از قسمت هایش دیگر خبری از خانه های ساده قدیمی نیست. آبشارهای سه گانه روستا از بین صخره ها سرازیر می شود و درحواشی رودخانه های شب شتری و چشمه انجیری، گیاهان دارویی ای مثل ختمی، آویشن، پونه، مرزه وجود دارد که از جذابیت های روستاست.

وجود باغ های میوه ای مثل گردو، بادام، انگور، انجیر، انار، زردآلو، آلو و گوجه سبز و فرآورده های لبنی مثل شیر، پنیر، کره و کشک، شیره انگور، رب انار و آب غوره از قلات روستای همه چیز تمامی ساخته. از این گذشته گیوه، سبدها و وسایل چوبی قلات نیز برای سوغات مناسب است. کشک پیاز، کشک گردو، عدسی، کله پاچه و آش رشته های قلات معروف است و نباید از خیرش گذشت. کلیسای روستا، آسیاب های آبی، گورستان قلات، بازار قدیمی و سنگ فرش شده، قلعه قزل ارسلان از دیدنی های قلات است. بهترین وقت رفتن به روستای قلات بهار و تابستان است، هرچند در پاییز و زمستان هم صفای خودش را دارد.