جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی مهاباد

غار سهولان  

سهولان که در زبان کردی به معنای یخبندان است غاری است در ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر مهاباد میان مهاباد- بوکان و همچنین در ۲۸ کیلومتری شهر بوکان در استان آذربایجان غربی واقع شده است. دمای این غار در تمام طول سال ثابت و بین ۱۰ تا ۱۳ درجه بالای صفر است و عمق آب درون آن از یک متر تا ۶۲ متر است.

دخمه سنگی فخریگاه در مهاباد

یکی دیگر از جاهای دیدنی مهاباد که در فاصله ۱۰ کیلومتری این شهر واقع شده دخمه سنگی فخریگاه است. قدمت این دخمه به هزاره‌ی اول قبل از میلاد بازمی‌گردد و منتسب به مادهاست. برخی باستان‌شناسان مقبره موجود در این گوره دخمه را متعلق به یک شاهزاده مانایی می‌دانند. اما یک باوری در بین ساکنین روستای اگریگاش وجود دارد که میگویند این دخمه بزرگ کنده شده در دل کوه زمانی اقامتگاه فرهاد بوده و مدت زمانی را در اینجا سپری کرده و به یاد معشوق خود حجاری‌هایی را انجام داده است.

حمام میرزا رسول(موزه مردم شناسی مهاباد)

در داخل شهر مهاباد یک مکانی وجود دارد که وقتی وارد آن می‌شوید حال و هوایتان عوض می‌شود؛ این مکان دیدنی حمام میرزا رسول یا به عبارتی موزه مردم شناسی مهاباد است. این موزه نخستین موزه مردم‌شناسی استان آذربایجان غربی است که در یکی از حمام‌های قدیمی مهاباد تاسیس شده است. با وجود اینکه زمان ساخت دقیق این حمام مشخص نیست اما با توجه به فُرمِ معماری آن که با آجرهای سرخ‌رنگ مسجد جامع و پل سرخ شبیه است به احتمال بسیار زیاد این حمام تاریخی متعلق به دوره صفویه و قاجاریه است. این حمام هم نیز همانند حمام‌های قدیمی ایران دارای رختکن، گرمخانه و فضای انتقال و گنبد است. هرکدام از گنبدهای گرمخانه و رختکن چهار نورگیر در بغل و یک نورگیر در مرکز دارد.

این حمام در کنار یکی از گذرگاه‌های قدیمی بازار در مرکز شهر(تقاطع خیابان طالقانی و سید نظام)قرار گرفته است. این مکان امروزه به موزه مردم شناسی در شهرستان مهاباد تبدیل شده و به عنوان یکی از جاهای دیدنی مهاباد هرسال هزاران بازدیدکننده را به خود می‌بیند.در بخشی از این موزه انواع ظروف سفالی، مسی، مفرغی و انواع سکه‌های قدیمی وجود دارد که زمانی استفاده از آن در امر داد و ستد این منطقه رایج بوده است که نام حاکمان دوران خود را به یادگار دارد. همچنین بازدید از این موزه شمارا به سبک زندگی مردم این منطقه کردنشین در آذربایجان غربی آشنا می‌کند.

تالاب بین المللی کانی برازان 

یکی دیگر از جاهای دیدنی مهاباد تالاب بین‌المللی کانی برازان نخستین سایت پرنده‌نگری در کشور است که در بالای جاده مهاباد-میاندوآب قرار دارد. این تالاب یکی از باارزش‌ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر و بومی در شمال غرب کشور به شمار می‌رود. اگر از علاقه‌مندان به طبیعت باشید این تالاب شگفت انگیز و زیبا به طور حتم یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌ها در سفر شما به مهاباد خواهد بود. نحوه دسترسی به این تالاب بدین صورت است که در امتداد جاده ارومیه به میاندو آب از طریق کمربندی دارلک به پل دارلک می‌رسیم. این پل بر روی رودخانه مهاباد بنا شده است. از این پل عبور کرده و در امتداد جاده آسفالت باریکی در امتداد ساحل رودخانه مهاباد چیزی در حدود ۹ کیلومتر جلو رفته و بعد از آن به یک جاده شوسه میرسیم که طول آن ۱۰ کیلومتر است؛ آن را طی می‌کنیم و بعد از گذشتن از روستای قره‌داغ و تپه‌های مشرف به آن به محدوده تالاب می‌رسیم.

دریاچه سد مهاباد 

سد مهاباد که در زمان احداث خود دور از شهر بوده امروزه بدلیل گسترش مهاباد این سد در داخل شهر قرار گرفته است. در اطراف این سد و دریاچه آن جاده‌های ارتباطی مهاباد به سردشت و مهاباد به پیرانشهر قرار دارد. از جمله جاهای دیدنی اطراف این دریاچه می‌توان به جزیره گردشگری، قاضی‌آباد، سرمیدان و تاقه دار اشاره کرد. از جمله تفریحات و سرگرمی‌ها در دریاچه سد مهاباد شنا و ماهیگیری است. ماهی کپور و سوف از جمله ماهی‌های این دریاچه است. دریاچه سد مهاباد در روزهای تعطیل، آخر هفته‌ها و همچنین در ایام نوروز و شب سال‌ نو گردشگران بسیاری را از جنوب استان، شهرها و حتی کشورهای دیگر دارد.

مقبره بداق سلطان

در جنوب غربی هر مهاباد و داخل قبرستان عمومی این شهر، مقبره یکی از بزرگان این خطه قرار دارد. بداق سلطان در زمان شاه سلیمان صفوی می زیسته و بسیار مورد احترام شاه و مردم این منطقه بوده است. بنای مقبره بداق سلطان فاقد تزئینات خاص بوده و تزئیناتش محدود به طاقنماهای جداره خارجی آن است. این مقبره هر ساله پذیرای گردشگران زیادی ازسراسر کشور است.

باغ میکاییل(پارک ملت مهاباد)

از دیگر جاهای دیدنی مهاباد که در کنار دریاچه سد مهاباد و در سمت پایین آن قرار دارد باغ میکاییل است. یکی از جذابیت‌های این پارک آن است که رودخانه مهاباد دقیقا از دل آن می‌گذرد که همراه با نورپردازی زیبا و سنگ‌های بزرگ و زیبای داخل آب این رودخانه مکان بسیار جذابی را در دل کوه ایجاد کرده و به همین دلیل همواره گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.

محوطه تاریخی برده کنته

یکی از آثار تاریخی برجسته غرب کشور، محوطه باستانی برده منته می باشد که در ۷ کیلومتری شمال شهر مهاباد و بر سر راه این شهر به ارومیه قرار گرفته است. برده کنته در زبان کردی به معنای سنگ حفره دار است. قدمت این آثار را به دوره مانائیها نسبت داده اند. این منطقه نیز نیازمند حفاری ها و کاوش های بیشتری برای کشف رمز و رازهایش می باشد.

 

حمام لج

از جمله جاذبه های گردشگری مهاباد حمام لج در روستای لج می باشد. این اثر یکی از شکیل ترین آثار دوران صفویه است که در منطقه مهاباد قرار گرفته است. با توجه به تاریخ منطقه و بناهای مشابه قدمت این بنا به سال های ۱۰۵۰ هجری قمری لغایت ۱۱۰۰ هجری می رسد. مصالح به کار رفته در ساخت آن، سنگ، آجر و گچ می باشد. حمام لج در ۲۱ کیلومتری شمال مهاباد و در داخل روستای لج واقع شده است.

 

موزه مردم شناسی حمام میرزا رسول

موزه مردم شناسی مهاباد در مرکز این شهر و بین بازار و مسجد جامع مهاباد قرار دارد. این موزه از طرف سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، در حمام میرزا رسول و در سال ۱۳۸۰ مورد بهره برداری قرار گرفت. در موزه مردم شناسی مهاباد، آداب و رسوم، فرهنگ و پوشش مردم کرد این منطقه در معرض نمایش گذاشته شده است.

 

مسجد جامع مهاباد

یکی از زیباترین آثار تاریخی بر جای مانده از دوره صفویه در منطقه غرب ایران، مسجد جامع مهاباد یا مدرسه شاه سلیمان می باشد که اکنون در قلب شهر قرار گرفته است. این اثر تاریخی، در عین قدمت بالایش، از سالم ترین آثار دوره اسلامی شهر مهاباد به شمار می رود. به این مسجد، مسجد سرخ هم می گویند. دلیل آن به کار گیری آجرهایی سرخ در ساخت مسجد است.  مسجد جامع مهاباد در سال ۱۳۴۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

سرای هیمن (موزه مفاخر فرهنگی – هنر مهاباد)

شهرداری مهاباد در سال ۹۲ اقدام به تاسیس موزه مفاخر فرهنگی – هنری مهاباد در منزل ادیب و شاعر بزرگ کرد، سید محمد امین شیخ الاسلامی ملقب به هیمن کرد. در این موزه وسایل شخصی و دستنوشته های بزرگان فرهنگ و هنر مهاباد در معرض دید علاقه مندان قرار گرفته است. این موزه در خیابان شهید شهریکندی و کوچه بهمنی واقع شده است.

 

حوضخانه رستم بیک

حوضخانه رستم‌بیگ در شهر مهاباد اندکی دورتر و بالاتر از حوضخانه شاه درویش در خیابان صلاح الدین شرقی ـ کوچه قاضی زاده در صحن مسجد رستم بیگ واقع شده است . سال تاسیس بنا به سال ۱۲۳۰ هجری قمری بر می گردد . بنای حوضخانه از آجر و زیر بنای آن از سنگهای متراکمی است که تا ارتفاع ۹۰ سانتی متری دیواره صاف و صیقلی شده اند . گنبد بنا آجری و مدور است و طاقهای سه قسمتی (جناغی) آجری می باشند . آجرهای بنا از نوع چهارگوش قرمز می باشد و ملات بکار رفته در بنا گچ و خاک می باشد . کف بنا هم موزائیک کاری شده است . چون این حوضخانه درون مسجد رستم بیگ قرار دارد در نتیجه برای گرفتن وضو از آن استفاده می شده است . در سال ۱۳۷۸ تعمیراتی در داخل حوضخانه انجام گرفته است که شامل بندکشی دیوارها و آجر کاری و ... می باشد.