به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، بسیاری از ما در هنگام خرید طلا به فاکتور آن اهمّیت چندانی نمی دهیم یا در نگهداری آن دقت نمی کنیم، امّا درست در هنگام فروختن طلا متوجه می شویم آن تیکه کاغذی که یک زمان به آن اهمّیت ندادیم، چقدر مهم است و طلاهایی که در این مدّت مثل جانمان از آن ها مراقبت کردیم، بدون فاکتور خریداری ندارند. در نتیجه می توان گفت فاکتور طلا سندی کوچک برای نشان دادن مالکین مصنوعات طلا است. به عبارت دیگر در این روزها که قیمت طلا سر به فلک کشیده، فاکتور طلا از خود طلا مهم تر است. فاکتور طلا مشخص می کند که آن طلاجات، خدایی نکرده سرقتی یا دزدی نیست. ممکن است بپرسید که می توان فاکتور تقلبی و جعلی برای آن دسته از طلاجات درست کرد و تحویل داد. امّا با دانستن چند نکته کوچک و مهم در مورد فاکتور طلا، به راحتی فاکتورهای جعلی طلا قابل شناسایی هستند و می توان پیگرد قانونی کرد. در این مقاله می خواهیم این نکات را با شما در میان بگذاریم. البته تصمیم داریم هر آنچه در مورد فاکتور طلا ممکن است برایتان مبهم باشد را شرح دهیم. در ابتدا به بخش های اصلی که در فاکتور برای یک قطعه طلا باید درج شود، اشاره ای می کنیم.
بخش های اصلی یک فاکتور طلا
یک فاکتور معتبر طلا فاکتوریست که باید در آن تمامی خصوصیات طلا و همچنین اطلاعات ارتباطی طلافروش را دربر بگیرد. مانند شماره تماس و آدرس دقیق مغازه به همراه کد پستی محل و همچنین آدرس تمامی وب گاه ها یا شبکه های اجتماعی مربوط به مغازه و دیگر اطلاعات ارتباطی طلا فروش. در ادامه علاوه بر ذکر چند نکته که حتماً باید در فاکتور طلا قید کرد، نمونه ای از یک فاکتور معتبر را برایتان به نمایش می گذاریم تا در هنگام خرید طلا به راحتی بتوانید تمام جزئیات آن را با فاکتوری که طلافروش به شما می دهد چک کنید.
- سربرگ فاکتور: اولین و مهم ترین قسمت از فاکتور، سربرگ آن می باشد. در سربرگ باید نام، آدرس، تلفن و لوگوی طلافروشی وجود داشته باشد. سریال یا شماره فاکتور نیز یکی موارد مهم در سربرگ است.
- مشخصات خریدار: فروشنده، نام خانوادگی و شماره موبایل شما را در این قسمت یادداشت می کند. همچنین بعضی از طلافروشان، کد ملی خریدار را جهت انجام امور مالیاتی و اطمینان بیشتر در این قسمت می نویسند.
- نام کامل محصول خریداری شده: طلافروشی موظّف است نام محصول فروخته شده خود را به صورت دقیق در فاکتور درج کند.
- قیمت روز طلا: قیمت روز طلا یعنی همان قیمت یک گرم طلای آبشده ۱۸ عیاری که سود و اجرت آن صفر است. معمولاً زرگرها، “مظنه” را به جای قیمت طلای ۱۸ عیار می نویسند. مظنه همان قیمت یک مثقال طلای ۱۷ عیار (۷۰۵) می باشد. به همین خاطر طلافروش، مظنه را در فاکتور می نویسد و زیر آن خط می کشد و عدد ۷۰۵ را زیر خط کشیده شده، می نویسد. در بعضی از فاکتورها این قسمت وجود ندارد و موردی هم ندارد. چون اعتقاد دارند، این فیلد باعث سردرگمی خریداری می شود و آن را با قیمت های نهایی اشتباه در نظر می گیرد.
- عیار: برای شفافیت بیشتر، عیار طلای خریداری شده را یادداشت می کنند تا مشکلی برای خریدار پیش نیاید. معمولاً عدد ۷۵۰ یا ۱۸ را در این قسمت می نویسند.
- فی اجرت: فی اجرت یعنی کارمزد یا به عبارتی اجرت ساخت محصول خریداری شده که بسته به نوع و پیچیدگی ساخت در مورد هر محصولی ممکن است متفاوت باشد.
- سود تک فروشی: سود تکفروشی که اتحادیه طلا و جواهر برای تمامی فروشندگان طلا و جواهر الزام کرده است ۷% می باشد و چنانچه عدد سود بیش از این عدد باشد تخلف محسوب می شود که در این صورت شما می توانید آن را به اتحادیه طلا و جواهر گزارش دهید. بعضی از طلافروشان برای رقابت با دیگر طلافروشان، سود خود را کمتر از ۷ درصد در نظر می گیرند. این سود کاملاً به خود مغازه طلافروش بستگی دارد. همچنین بعضی از فاکتورها، اجرت و سود تک فروشی و قیمت یک گرم طلای آبشده را باهم جمع کرده و به عنوان قیمت یک گرم طلا در فاکتور ذکر می کنند. در این حالت باید قیمت یک گرم طلای آبشده یا مظنه را در فاکتور درج کنند.
- متعلّقات طلا: ممکن است خرید شما یک دستبند سنگی، گردنبند سنگی و… باشد که قیمت سنگ، چرم و… در این قسمت به طور جداگانه درج می شود.
- مالیات بر ارزش افزوده: طبق قانون کشور به ازای فروش هر نوع خدمت و کالا ۹% مالیات بر روی کل مبلغ فاکتور آورده می شود و فروشنده موظف است این مالیات را از خریدار گرفته و به صورت فصلی آن را به اداره مالیات گزارش و پرداخت کند. هرچند این مالیات باید بر روی اجرت کار گرفته شود. امّا معمولاً روی کل قیمت طلا، حساب می کنند.
- قیمت نهایی پرداختی: مانند فاکتورهای دیگر اجناس، فروشنده باید قیمت نهایی را به صورت حروف و عدد در فاکتور یادداشت نماید.
- مهر و امضاء طلافروشی: این قسمت مهم ترین بخش فاکتور است که باید به آن توجه داشته باشیم. مهر تا حدودی اعتبار آن طلافروشی را نشان می دهد. مهر شامل نام طلافروشی (به صورت لوگو)، آدرس و شماره تماس هست. حواستان باشد تا طلافروش حتماً مهر خود را روی فاکتور بزند.
توجه کنید برخی طلا فروشان فاکتورهای چاپ شده به شما تحویل می دهند (غالباً این طلافروشان از نرم افزار حسابداری مخصوص طلا و جواهر استفاده می کنند) و برخی دیگر هم از فاکتورهای دستی برای خرید و فروش های خود استفاده می کنند؛ مهم نیست که فاکتور کامپیوتری باشد یا دستی تنها چیزی که بسیار اهمیت دارد این است که باید ۱۱ اصلی که در بالا گفته شد دقیق و حساب شده روی آن درج شود و فاکتوری که بی نام و نشان باشد یا برخی از این ۱۱ اصل مثل اجرت، عیار و… روی آن قید نشود فاکتوری نامعتبر است و در صورت وجود مشکل فروشنده می تواند هیچ موردی را گردن نگیرد پس در نهایت این شما هستید که متضرر می شوید. برای مثال فرض کنید طلا فروش به شما بگوید اجرت یک قطعه طلا ۱۰ هزار تومان است اما روی ماشین حساب خود اجرتی معادل ۲۰ هزار تومان را وارد کند و قیمت آخر طلا را به شما با اجرت ۲۰ هزار تومانی بیان کند؛ در این صورت اگر قیمت روز طلا یا اجرت را در فاکتور شما وارد نکند شما پس از خرید هیچگاه نمی توانید کلکی که به شما زده است را ثابت کنید و سرتان کلاه می رود برای جلوگیری از چنین مسائلی است که می گوییم فاکتوری اصل و معتبر از فروشنده تحویل بگیرید که تمامی جزئیات به صورت مشخص و واضح روی آن درج شده باشد، همیشه یادتان باشد شفافیت در هر موضوعی معجزه می کند به خصوص در خرید و فروش طلا و جواهرات! در زیر نمونه ای از فاکتور طلا که همه موارد را شامل می شود را نشان می دهم.
خرید طلا بدون فاکتور ممنوع
بنا به گفته ی رئیس اتحادیه طلا و جواهر هر فروشنده ی طلا باید برای هر قطعه طلایی که می فروشد به خریدار فاکتوری معتبر ارائه دهد و هیچ دلیلی برای عدم ارائه فاکتور غیر قابل قبول است؛ حواستان باشد! به هیچ عنوان از این طلافروشی ها خرید نکنید، چرا که ممکن است این افراد به دلیل وجود برخی مشکلات، نمی خواهند مدرک به دست کسی بدهند. پیشنهاد می کنیم اگر با چنین طلافروشی مواجه شدید آن را به اتحادیه طلا و جواهر گزارش دهید تا مسئله رسیدگی و تخلفات واحد مربوطه مورد بازرسی قرار گیرد. در این شرایط اگر تخلفی صورت گرفته باشد، حتی امکان پملب واحد متخلف نیز وجود خواهد داشت اما اگر فردی به خرید کالای بدون فاکتور بپردازد و پس از آن ادعای خسارت کند، دیگر راهی برای پیگیری موضوع وجود ندارد و کوتاهی از خود فرد است.
اهمیت و ارزش فاکتور طلا
حال که متوجه شدیم ارزش فاکتور طلا دست کمی از خود طلا ندارد و کسی خریدار طلاهای پر زرق و برقمان بدون فاکتور، نیست توصیه می کنیم مراقب فاکتور طلاهای خود باشید و در جایی مطمئن از آن ها نگهداری کنید همچنین پیشنهاد می کنیم از فاکتورهای خود عکس بگیرید تا اگر فاکتور طلایتان گم شد حداقل عکس آن را داشته باشید تا در هنگام فروش و تعویض طلاهایی که دیگر به آن ها نیاز ندارید دچار دردسر نشوید.
علاوه بر همه این ها بهتر است اگر طلایی را برای کسی به عنوان هدیه یا کادو می خرید، فاکتور آن قطعه طلا را به نام خود شخص بگیرید و حتماً آن را با قطعه طلا به او بدهید. ( نگران آن نباشید که او از طریق فاکتور بهای کادوی شما را متوجه شود فراموش نکنید طلا در هر لحظه ی خود گرم به گرمش با ارزش است! و فقط با ارائه دادن فاکتور، هدیه ی گرانبهای او را با ارزش تر کرده اید.)
توصیه ی دیگر ما این است که فاکتورهای طلاجات خود را دور از محل نگهداری طلاهای خود بگذارید تا اگر خدایی نکرده طلاهایتان مورد سرقت قرار گرفت بتوانید با استفاده از فاکتورهای آن راحت تر به طلاهای خود دست پیدا کنید؛ جالب است بدانید این روزها آنقدر فاکتورهای طلا ارزشمند هستند که بسیاری از سارقین قبل از آنکه طلایی را سرقت کنند به دنبال فاکتور آن می گردند! چراکه اگر سارقین طلایی را با فاکتورش سرقت کنند با دمشان گردو می شکنند چون احتمال گیر افتادنشان بسیار کم می شود.
خرید طلای بدون فاکتور
شاید بسیاری از شما با خود بگویید که برای طلافروشان چه فرقی دارد که طلا را بدون فاکتور یا با فاکتور بخرند؟ مگر نه اینکه طلا فروشان هر طلایی که می خرند را به دست کوره های ذوب طلا می سپارند و سود خود را می کنند! بله ظاهراً حرف شما درست است اما تا به حال به این فکر کرده اید که اگر روزی، بدشانسی در خانه طلافروشی که طلاهای بدون فاکتور خریده است را بزند، چه می شود؟! یا اگر یک درصد هم شخصی که طلای بدون فاکتور می فروشد سارق و طلایی که فروخته است طلایی سرقتی باشد، چه بلایی سر طلافروش می آید؟ حال به این فکر کنید سارق دستگیر شود و به جرم خود اعتراف کند و آدرس مغازه ی طلافروشی که طلاهای بدون فاکتور خریده است را در اعتراف نامه ی خود بنویسد؛ در این صورت تکلیف آن طلافروش بدشانس چه می شود؟! قطعاً طلا فروش دادگاهی می شود و به جرم مال خری و خرید جنس سرقتی بدون فاکتور به دستان قانون سپرده می شود، اینجاست که می گویند دیگر حساب طلافروش با کرام الکاتبین است! به همین خاطر است که کمتر طلافروشی پیدا می شود که طلای بدون فاکتور بخرد و عطای این کار را به لقایش می بخشد؛ مگر آن که مشتری آشنا یا از بستگانش باشد و او را بشناسد و مطمئن باشد آن طلا سرقتی یا قاچاق نیست.
در این مورد، چند وقت پیش یک اتفاق خوبی برای ما افتاد که گفتن آن خالی از لطف نیست. حدود شش ماه پیش، یک نفر با ۲۳۰ گرم طلا وارد گالری ما شد و می خواست آن ها را بفروشد. انواع گوشواره، سرویس طلا، النگو داخل این طلاها بود و حدود ۸۷ میلیون تومان قیمت داشت. ما از فروشنده، فاکتور طلا خواستیم. خوشبختانه سرویس طلا و موارد بزرگ تر فاکتور داشت. با بررسی فاکتورها به چند مورد برخوردیم. اول اینکه نام خریدار و شماره تلفن این فاکتورها با یکدیگر متفاوت بود در حالی که صاحب آن، ادعا داشت که شخصاً خودش این طلاها را خریداری کرده است. دوم اینکه وزن یکی از النگوها با وزن نوشته شده در فاکتور تفاوت چشم گیری داشت و در نهایت اینکه یک فاکتور فیلد اجرت و کارمزد را نداشت. ما به تقلبی بودن فاکتور پی بردیم و قبل از اینکه به بررسی طلاها برسیم، بی خیال این طلاها شدیم. امّا ساعتی طول نکشید که دوستان کلانتری پاساژ، شخص خاطی را در یکی از مغازه های همکار دستگیر کردند.
فروش طلای بدون فاکتور
می رسیم به سوال اصلی که هرکسی ممکن است شامل حالش باشد! تکلیف طلاهای بدون فاکتور ما چیست؟ قطعاً هر کسی قطعه طلایی بدون فاکتور در خانه دارد که یا فاکتور آن را گم کرده یا آن قطعه طلا هدیه بوده و فاکتور آن به دستش نرسیده است! در این صورت چاره ی کار چیست؟ اگر به هر دلیلی تصمیم به فروش طلا داشته باشیم باید چه کار کنیم در این خصوص در بیانیه ای رئیس اتحادیه طلا و جواهر می گوید: «این افراد می توانند به طلافروشی های زیر نظر اتحادیه که از آن ها چندین بار طلا خریده اند مراجعه کنند طلا فروش هم موظّف است نشانی کامل و مشخصات کامل و معتبر فرد را ثبت کند تا در صورت وجود هر گونه مشکل از فرد بخواهند که پاسخ گو باشد.» البته باید بگوییم هر طلافروشی این کار را نمی کند و زیر بار خرید طلا بدون فاکتور نمی رود، برای این کار باید از چندین طلافروشی سوال کنید و ببینید کدام یک طلای بدون فاکتور شما را با آن شرایط و به قیمت خریداری می کند. راه دیگر این هست که به طلافروشی که شما را می شناسد و قابل اعتماد هم هستید، طلای بدون فاکتور خود را بفروشید. مثلاً طلافروشی نزدیک محل خانه و کار، بهترین گزینه برای این کار می باشد.
فاکتور جواهرات
همانند طلاجات گرفتن فاکتور برای جواهرات هم الزامی است اما تنها فرقی که فاکتور طلاجات با فاکتور جواهرات دارد این است که در فاکتور جواهرات علاوه بر مشخصات طلای آن باید مشخصات دقیق سنگ های آن قطعه جواهر هم ذکر کرد مثل وزن و رنگ سنگ ها. البته قابل ذکر است که اگر سنگ جواهر درشت بوده و اصطلاحاً چند قیراطی بود به احتمال زیاد شناسنامه ای مجزا که مشخصات سنگ در آن نوشته شده است، دارد در غیر این صورت حواستان جمع باشد تا تمام مشخصات سنگ های جواهر در فاکتوری که از جواهر فروش می گیرید، قید شود تا هم ارزش سنگ های قیمتی جواهرات حفظ شود و هم در هنگام فروختن آن ممکن است به دلیل نداشتن فاکتوری کامل یا شناسنامه ای معتبر برای سنگ های جواهر از قیمت آن به طرز چشمگیری کاسته شود.