خواص کاهوی وحشی در طب سنتی
نام علمی گیاه کاهوی وحشی Lactuca virosa می باشد. این گیاه بومیِ اروپای مرکزی و آسیای شمالی است و امروزه به شمال آمریکا و سایر مناطق اروپا نیز راه پیدا کرده است. برای مصرف این گیاه می توانید از چای کاهوی وحشی استفاده کنید که از برگ های خشک شدۀ کاهوی وحشی تهیه می شود. این برگ ها خواص آرام بخش دارند.کاهوی وحشی را در برخی مناطق کاهوی سمی هم می گویند زیرا مقدار ماده سمی و مخدر لاکتو کاروم در آن زیادتر از کاهوی پرورشی است.
بخش دارویی کاهوی وحشی
- شیرابه (خشک شده)
- برگ (خشک شده)
ترکیبات شیمیایی کاهوی وحشی
- از نظر ترکیبات شیمیایی ماده تلخ آلکالوئید و لاکتوسین وجود دارد.
- در گیاه تازه در حدود 0/0019 درصد و در گیاه خشک 0/071 درصد اکسالیک اسید یافت می شود و به علاوه از گیاه ماده لاکتوکوپیکرین جدا شده است.
- در گزارش دیگری آمده است که در دانه های گیاه حدود 35/2 درصد از یک نوع روغن نیم خشک که خاصیت خواب آور و ضد تب دارد و در شیرابه کاهوی وحشی نیز لاکتو کاروم و بیش از 55 درصد شیرابه لاکتو کاروم را لاکتو سرین تشکیل می دهد.
- چون در آب حل نمی شود برای به دست آوردن آن باید ماده لاکتو کاروم را در الکل جوش قرار دهند و این ماده را به دست آورند.
خواص و فواید کاهوی وحشی
- گونه وحشی دیگری نیز از کاهوی وحشی در ایران می روید که کاربرد دارویی ندارد و تحت عنوان جارو فراشی شناخته می شود.
- گونه ای دیگر از جنس لاکتوکا می باشد که با کاهو کاملا متفاوت است و به فارسی جارو فراشی و جاروی همدانی گفته می شود.
- درختچه ای است کوچک، خیلی کم برگ، شیرابه دار، ساقه آن سفید با رگه های سبز، بلندی آن حداکثر تا یک متر، این درختچه در نواحی استپی البرز و در دامنه های زاگرس می روید.
- از نظر خواص مشابهت زیادی به کاهوی مزروع دارد ولی برگ های آن در موارد زیادی جانشین هند بابری است.
- کاهوی وحشی نیز از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی سرد و مرطوب است و کاهوی وحشی با تخم سیاه آن دارای رطوبت کمتر از کاهوی وحشی با تخم سفید است.
- در هندوستان از جوشانده تخم کاهوی وحشی به عنوان نرم کننده و از خود گیاه به عنوان خنک کننده، آرام بخش، مدر، معرق، ضد عفونی کننده، خواب آور و نرم کننده سینه استفاده می شود و برای برونشیت و آسم و سیاه سرفه و سل ریوی مفید است.
- سمیت لاکتو کاروم کمتر از تریاک است و داروی موثری برای تسکین تشنج ها و تحریک های نسجی است که منشا عصبی دارند بدون این که موجب تجمع خون به مغز شود با ایجاد یبوست و بی اشتهایی بنماید و مقدار خوراک آن 0/5 _ 0/1 گرم در روز است.
- جوشانده برگ و ساقه کاهوی وحشی به مقدار 30 _ 50 گرم در هزار گرم آب مصرف می شود.
- داروی گیاهی خواب آور : خوردن مقدار کمی از آن خنک کننده، آرامبخش، مدر، معرق، ضدعفونی کننده و خواب آور است،
- درمان گیاهی سیاه سرفه
- نرم کننده سینه است، برای برونشیت، آسم
- برای درمان سل ریوی مفید میباشد.
- درمان گیاهی تب : سی تا پنجاه گرم از آن را در یک لیتر آب بجوشانید و به مرور آب آن را بنوشید. تشنجات و تحریکاتی که منشاء عصبی دارد را درمان میکند.
توصیه های و تجویز مصرف کاهوی وحشی
-
تنتور کاهوی وحشی:تنتور کاهوی وحشی را به میزان 1 الی 2 میلیگرم روزانه سه نوبت مورد استفاده قرار دهید.
-
داروی ترکیبی کاهوی وحشی:از ترکیب برگ های کاهوی وحشی به همراه دم گیلاس برای درمان سرفه های دردناک استفاده میشود، جهت درمان بی خوابی برگهای خشک این گیاه را به همراه سنبل الطیب و گلهای گیاه زلف پیر مصرف می کنند.
- هیچگاه گیاهی را بدون آگاهی از خواص آن مورد استفاده قرار ندهید، برخی گیاهان دارای واکنش های خاص دارویی هستند، لطفاً قبل از مصرف گیاهان دارویی با پزشک متخصص مشاوره انجام دهید.
-
عرق کاهوی وحشی:عرق کاهوی وحشی را با خواص آرام کننده، نرم کننده، ضد تشنج، صفرا آور، خلط آور، تامین کننده آهن و ویتامین های بدن، زیاد کننده ادرار می باشد.
عوارض مصرف بیش از اندازه کاهوی وحشی
- اثرات آرام بخش قوی این گیاه باعث شده اند تا بسیاری از مردم از این گیاه سوءاستفاده کنند.
- اگر چای کاهوی وحشی با غلظت بالایی مصرف شود، می تواند باعث مسمومیت و عوارض جانبی مختلفی نظیر حالت تهوع و استفراغ گردد.
- برای بهره مند شدن از فواید این چای باید آن را حداکثر روزی ۱ یا ۲ فنجان میل کنید.
- در صورت مصرف بیش از اندازه کاهوی وحشی و بروز علائم زیر بلافاصله به اورژانس اطلاع داده و تا رسیدن اورژانس بیمار را وادار به استفراغ کنید
- افزایش ضربان قلب
- تعریق شدید
- گیجی
- افزایش سرعت تنفس
- وزوز گوش
موارد منع مصرف کاهوی وحشی
- بارداری
- شیردهی
طرز تهیه چای کاهوی وحشی
می توانید این چای را به راحتی در منزل تهیه کنید:
- ۱ قاشق چای خوری از برگ های خشک شدۀ کاهـوی وحشی را درون یک قوری چای بریزید.
- ۲ فنجان آب را درون یک قابلمه جوش آورید.
- آب را بر روی برگ ها ریخته و بگذارید برای ۱۰ تا ۲۰ دقیقه دَم بکشد. (هرچه بیشتر دَم بکشد، چای قوی تر خواهد بود)
- چای را از صافی گذرانده و داغ سرو کنید.