معرفی شهر زیبای خوشاب

شهرستان خوشاب یکی از شهرستان های غرب استان خراسان رضوی است.مرکز این شهرستان، شهر سلطان آباد است.

جمعیت شهر خوشاب

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان خوشاب در سال ۱۳۹۵ برابر با ۳۷۱۸۱ نفر بوده است.

موقعیت جغرافیایی شهر خوشاب

شهرستان خوشاب با وسعتی بالغ بر ۱۸۸۶ کیلومتر مربع در غرب استان خراسان رضوی بین ۳۶ درجه و ۲۰ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۵۰ دقیقه عرض جغرافیایی و ۵۷ درجه و ۴۲ دقیقه تا ۵۸ درجه و ۵۱ دقیقه طول جغرافیایی و همچنین شهر سلطان آباد مرکز شهرستان در ۳۶ درجه و ۲۴ دقیقه عرض جغرافیایی و ۵۸ درجه و ۲ دقیقه طول جغرافیایی قرار گرفته که از سمت جنوب به شهرستان سبزوار، از سمت شمال به شهرستان اسفراین و شهرستان فاروج، از سمت شرق به شهرستان فیروزه و شهرستان نیشابور و از سمت غرب به شهرستان جوین محدود می شود. در جنوب شهرستان ارتفاعات طبس قرار دارد که شامل کوه های سلیمانیه، کوه سیاه آب، کوه سیاه، کوه سفید، کوه زول و کوه سوراخدار می شود. ادامه این ارتفاعات به کوه های جغتای می رسد. در جنوب شرقی شهرستان کوه گوین و ارتفاعات امامزاده حیدر و در شمال منطقه، کوه ینگ، ارتفاعات مشکان و مارکوه در دره یام قرار دارد. قله قوچ خوار با ۲۰۸۴ متر ارتفاع از سطح دریا مرتفع ترین نقطه و ایستگاه راه آهن سبزوار در نزدیکی شهر سلطان آباد با ۱۱۳۵ متر ارتفاع از سطح دریا پست ترین نقطه شهرستان است.

پیشینه ی شهر خوشاب

بر اساس وجه تسمیهٔ به جا مانده بر روستاهای این شهرستان، پیشینهٔ اساطیری آن به دوره کیانیان می رسد که پیش از سلاله اشکانیان در ایران پادشاهی می کردند. در اوستا از هشت تن افراد این سلسله یاد شده که کیخسرو از جملهٔ این نام ها است.براساس بقایای بجا مانده از حرکت فرهنگی انسان ها مستند به بررسی سطح الارض به روش پیمایشی پیشینه باستانی محل به هزاره دوم و اول قبل از میلاد می رسد. همچنین آثاری از دوره ساسانیان از جمله آتشکده میر مظفر در این منطقه وجود دارد که نشان از قدمت این منطقه است.خوشاب همچون دیگر شهرهای خراسان سال ۲۹ تا ۳۰هجری قمری قبول اسلام کرد سبزوار و نیشابور در سال ۳۰هجری به تصرف مسلمین درآمد و در آن سال عبدالله بن عامر کریز که مأمور تسخیر خراسان بود به بیهق آمد و پس از تصرف آن منطقه اسود بن کلثوم عدوی را از دوران طاهریان تا قاجاریه حاکم بیهق نمود. در دوران اسلامی و بعد از آن، خوشاب یکی از حوزه های پر رونق در منطقه قدیمی و آباد بیهق بوده است.

صنایع دستی و سوغات شهر خوشاب

از جمله هنرهای سنتی این شهرستان، منبت کاری، بافت قالی و گلیم، گلدوزی و … بوده و محصولاتی از جمله گردو و بادام، انواع برگه زرد آلو و کشمش، تخمه هندوانه، و گیاهان دارویی مانند آویشن، خربزه مشکان، پسته رباط جز و انگور دیمه کیخسرو و علیک و روغن زرد گوسفندی روستای کیخسرو سوغات محلی این شهرستان به حساب می آیند. بلغور، جوش پره، آش، نان محلی و غیره از غذاهای محلی این شهرستان محسوب می شوند.

فرهنگ و مذهب شهر خوشاب

زبان بیشتر اهالی این شهرستان ترکی و فارسی خراسانی است. با وجود این، اقلیتی از مردم این شهرستان، به زبان های کردی خراسانی و بلوچی صحبت می کنند. کرد زبانان این شهرستان عمدتاً در شهر مشکان و روستاهای عادل آباد، حجت آباد، نظرآباد، عبدالله آباد، آبروان و سوزنده و بلوچ زبانان عمدتاً در شهر مشکان سکونت دارند. شهر مشکان تنها مکان در غرب خراسان رضوی است که چهار زبان ترکی خراسانی، فارسی خراسانی، کردی خراسانی و بلوچی در آن رواج دارد. اهالی این شهرستان شیعه مذهب هستند.

جاذبه های گردشگری شهر خوشاب

این شهرستان آب و هوایی مناسب، طبیعتی بسیار زیبا و کم یاب دارد و با داشتن جاذبه های گردشگری طبیعی گوناگون، همه ساله پذیرای گردشگرانی از سراسر استان و کشور می باشد.

مجموعه بابا لنگر خوشاب

مجموعه بابا لنگر خوشاب مربوط به دوره سلجوقیان تا دوره قاجار است و در شهرستان خوشاب، روستای بابالنگر واقع شده و این اثر در تاریخ ۵ آذر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۴۶۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.شهرستان خوشاب به مرکزیت شهر سلطان آباد با حدود ۴۰ هزار نفر جمعیت در شمال غربی خراسان رضوی از جنوب به سبزوار، از شمال به اسفراین، از غرب به جوین و از شرق به شهرستانهای نیشابور و فیروزه محدود است.سلطان آباد مرکز شهرستان خوشاب در ۲۰۰ کیلومتری غرب مشهد قرار دارد.از جاذبه های تاریخی شهرستان خوشاب مجموعه تاریخی روستای بابالنگر شامل آرامگاه حاج بابا توکل، آرامگاه میرمطهر، آب انبار، چشمه، دژ یا کلانتر، حمام، سردابه و چهارطاقی بابالنگر (آتشکده) می توان نام برد که مرمت ومحافظت هر کدام از آین آثار ارزشمند در جذب و توسعه گردشگران داخلی و خارجی اثرگذارخواهند بود.آرامگاه بابا لنگر مربوط به سدهٔ قرن هفتم هجری بوده است.مجموعه تاریخی روستای بابالنگر شامل دو آرامگاه به نامهای آرامگاه میرمطهر و آرامگاه بابا توکل و ورودی این آرامگاهها و حمام و سردابه های پیرامون آنهاست. این مجموعه بر فراز ارتفاعات روستا و در جبهه شمالی آن قرار دارد.آرامگاههای روستای بابالنگر متعلق به دوران سلجوقی و قرن هفتم هجری است البته در ادوار بعدی حتی تا عهد قاجار مورد مرمت و تعمیرات فراوان قرار گرفته اند.بنای قدیمی تر که سازه ای از سنگ با ملات گچ دارد از بیرون یک پلان مربع شکل است که ایوانی بلند و رفیع روی ضلع شرقی آن تنها راه دسترسی به فضای درونی را میسر می سازد. ایوان با عمقی حدود ۲متر کم عرض و بلند با قوس جناقی که البته بخش اعظمی از آن فرو ریخته با دری کوچک و کوتاه روی اسپر آن امکان دسترسی به فضای داخل آرامگاه را با پلانی چهار گوش به عنوان گنبدخانه و چهار طاقنمای کم عمق در چهار ضلع اصلی دارد.

امامزاده شاهزاده حسین اصغر ( ع )

امامزاده حسین اصغر(ع) از فرزندان حضرت امام زین العابدین(ع) است ، حرم وی بر فراز ارتفاعات سنگی قرار دارد که با راه ارتباطی سخت اما با چشم انداز زیبای طبیعت در اطراف خود، میعادگاه مسافر و زائران دلباخته فراوانی است که از شهرستان های مختلف خراسان از جمله خوشاب به این مکان مشرف می شوند.زیارتگاه امامزاده حسین اصغر (ع)، نامدارترین و مهم ترین اثر فرهنگی و تاریخی برزنون است.آرامگاه امامزاده، بر فراز ارتفاعات سنگی اردلان و جازندر و بین روستای گرماب شاهزاده از توابع دهستان طاغنکوه شمالی شهرستان فیروزه و روستای برزنون، قرار گرفته است. موقعیت جغرافیایی این بقعه متبرکه، ۳۶ درجه و ۳۲ دقیقه و ۵۳ ثانیه شمالی و ۵۸ درجه و ۱۷ دقیقه و ۴۲ ثانیه شرقی با ارتفاع ۱۹۶۰ متر از سطح دریا می باشد. قرار گرفتن زیارتگاه در موقعیت میانی شهرستان های نیشابور، فیروزه، قوچان، چناران، مشهد، فاروج، اسفراین، خوشاب، جوین، جغتای و سبزوار، موقعیت ممتازی را برای آن فراهم نموده و بالتبع، بیشترین مسافران و زائران امامزاده، از این شهرستان هایند که برای زیارت و ادای نذورات خود به امامزاده مشرف می شوند.شخصیت مدفون در این بقعه به نام حسین الاصغر، فرزند بلافصل امام زین العابدین (ع) مشهور بوده است.از فرزندان امام زین العابدین (ع) امام چهارم شیعیان است. این زیارتگاه مورد احترام ویژه و تقدس اهالی منطقه است و سالانه پذیرای زائران پرشماری از سرتاسر خراسان می باشد.ینای امامزاده شامل یک بقعه گنبد دار، یک ایوان رفیع در شرق بنا و مسجد و نماز خانه در غرب و جنوب بنا ست. پوشش بنا در ابتدا یک پوش بوده و بعد ها پوشش دیگری هم به آن اضافه شده است. در حال حاضر الحاقات زیادی به آن اضافه شده است.برای اقامت کوتاه مدت زوار، اطراف بقعه و در جهت شمال و شرق آن واحد هایی وجود دارد و همچنین دارای چند واحد فروشگاهی و تجاری نیز می باشد. . کشتارگاه و آشپزخانه و واحد کرایه ظروف و واحد سیار پاسگاه نیروی انتظامی از دیگر اماکن موجود در امامزاده است.کارشناسان میراث فرهنگی، با توجه به شواهد موجود و فرم معماری، قدمت بقعه را مربوط به قرن هفتم هجری می دانند. ورودی اصلی بقعه از ایوان بزرگ شرقی است که در حال حاضر ویژه ورود برادران است. دو ایوان کوچک هم در ضلع شمالی وجود دارد که یکی از آنها ویژه ورود خواهران به امامزاده است. در جلو بقعه فضای باز مناسب و وسیعی وجود دارد که برای برگزاری مراسم مختلف مانند شبیه خوانی استفاده می شود.

روستای چرو

چرو، روستایی از توابع بخش مرکزی است و در شهرستان خوشاب استان خراسان رضوی قرار دارد. این روستا در دهستان طبس قرار داشته و بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۶۵۳ نفر بوده است. شغل مردم روستا کشاورزی و دامداری می باشد. گندم، جو، پسته و چقندر قند از جمله محصولات کشاورزی این روستا است. کمبود آب در این روستا از مشکلات مهم بخش کشاورزی بشمار می رود که همین امر مسبب مهاجرت اهالی روستای چرو به شهر های اطراف است.

یخدان یا یخچال سلطان آباد

این یخدان از نظر شکل هندسی دایره شکل بوده که دارای قطر هشت متر و دو درودی می باشد. نوع پوششی که برای طاق آن استفاده شده بستو است. مصالح به کار رفته در آن از خشت و گل است که به عنوان عایق مورد استفاده قرار گرفته است.چاله یخ این یخدان در حدود ۶ متر عمق دارد. از مشخصات و سبک معماری آن برمی آید که مربوط به دوره قاجاریه می باشد. برای جلوگیری از آب شدن یخ ها، داخل چاله یخ را حفر می نموده اند که رطوبت چاله به داخل آن هدایت شود.

آرامگاه حاج بابا توکل

این مقبره سازه ای سنگی بوده که در آن از مصالح بوم یا بوم سنگ بهره برده اند با این تفاوت که این بوم سنگ ها به صورت تراشیده نیستند. فواصل ملات خور بین سنگ ها دارای بندکشی است. از نظر معماری داخلی، درون آن گچ اندود بوده و تزئین های گچ کاری آن به شکل استامپی می باشد. نمونه این نوع گچ کاری در بنای امامزاده سیرغان واقع در جوین نیز دیده می شود. این بنا دارای سردابه بوده و ضریحی چوبی نیز در مرکز آن جای دارد که از جاذبه ها و دیدنی های خوشاب محسوب می گردد.

حمام روستای داراب

روستای داراب یکی از روستاهای کوهپایه ای به شمار می آید که بافت تاریخی آن روی کوه قرار دارد. کوچه های کم عرض آن به صورت تو در تو بوده که نشان دهنده اظطراب سیاسی آن دوران ها می باشد. در میان این روستا بقایای یک حمام خزینه ای مانند: گرمخانه، بینه، گلخن و سربینه به جای مانده است.از آنجا که روستای داراب از موقعیت بسیار خوبی برخوردار بوده و مشرف به دشت و رودخانه یام می باشد به عنوان یک جاذبه گردشگری دارای قابلیت های بالایی است. با توجه به معماری و نوع ساختار این حمام می توان گفت که مربوط به دوره قاجاریان می باشد.

آبشار نورآباد

آبشار زیبای نورآباد با بهترین پتانسیل های گردشگری در پنج کیلومتری جنوب شرق روستای نورآباد خوشاب واقع در منطقه سبزوار بزرگ می باشد. این آبشار در ۵۰ کیلومتری شهرستان سبزوار قرار دارد. آب آبشار نورآباد از کوه های اطراف روستای نورآباد تامین شده و پس از طی مسیری نه کیلومتری به روستای زعفرانیه که یکی از روستاهای تابعه بخش مرکزی سبزوار می باشد، می ریزد. در اطراف این آبشار بقایای معماری بوم کند یا دستکند وجود داشته که حاکی از محل سکونت آسیابان ها بوده است.

کوهسار و روستای درفک

روستای درفک در ۳۵ کیلومتری غرب شهر سلطان آباد قرار دارد که به دو بخش علیا و سفلی تقسیم شده و در رشته کوه البرز واقع گردیده است. در بخش علیا این روستا اقوام فارس، عرب، ترک و کرد زندگی می کنند ولی درفک سفلی محل زندگی اقوام ترک و ترکمن است. زبان های غالب این روستا فارسی و ترکی بوده ولی در بخش هایی هم کردی و عربی تکلم می شود.مردمان این دیار از دیرباز به کشاورزی و دام پروری مشغول بوده اند. استخودوس، شاتره و آویشن از گیاهان دارویی معروف این روستا هستند. از آنجا که درفک در کوهسار و منطقه کوهستانی واقع گردیده، زمینه مناسبی را برای توسعه طبیعت گردی به وجود آورده است. این روستا یکی از دیدنی های خوشاب بوده که هر سال گردشگرانی از سراسر ایران را به دامان خود می پذیرد.

و در پایان...

سراسر کشور ایران مملو از جاذبه های گردشگری و دیدنی­ های دلچسپ است. ایران دارای چهار فصل است. طول و عرض جغرافیایی آن به صورتی بوده که مناطق کویری، نیمه کویری، کوهستانی و دشت های حاصلخیز را در کنار هم دارا می ­باشد که حاکی از تنوع اقلیمی ایران است. علاوه بر این، از شمال تا جنوب کشور تنوع آب و هوایی بی نظیری وجود دارد.خوشـاب در شـمال غربی اسـتان خراسـان رضوی و در میان محـور گردشـگری جوین و جغتای واقـع شده است. این شهرستان در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۹ به عنوان یک نقطه شهری در نقشه ایران جای گرفت. جمعیت خوشاب ۳۷۰۰۰ نفر و مرکز آن شـهر سـلطان آباد اسـت. در جنوب این منطقه کوه­هایی نظیر: سلیمانیه، سـیآب، کوه سـیاه، کـوه سـفید، کـوه زول و کوه سـوراخدار وجـود دارد کـه در امتـداد خود بـه رشـته کوه­های جغتـای منتهی می گردند.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.

معرفی شهر زیبای ماه نشان