وقتی پای صحبت پدر ها و مادرهایمان می نشینیم از خوبی و سادگی ازدواج های قدیمی برایمان می گویند و همیشه تأکید می کنند که خودشان در زمان شروع زندگی چیزی نداشتند و گاه با زندگی در یک خانه کلنگی اجاره ای و پیکان مدل56 سرکرده اند اما چطور می شود همین آدم ها که با تمام سختی که در دوران جوانی کشیده اند برای فرزندان خود به کمتر از صدها سکه مهریه و چند صد میلیون جهیزیه راضی نمی شوند و اصل زندگی را بر مادیاتی مانند داشتن خانه و ماشین می بینند که خودشان شاید به تازگی آن را به دست آوردند و برای فرزندانشان یک زندگی ایده آل را متصورند؟!
کمال گرایی یکی از ویژگی های شخصیتی رایج در جهان است که یک مشکل به حساب می آید. کمال گرایی در ازدواج باعث می شود فرد کم کم ناامید شده و دست از ازدواج کردن بکشد چون احساس می کند نمی تواند فردی را پیدا کند که مطابق با معیارهای سختگیرانه اش است. این افراد اگر نتوانند بی نقص و کامل باشند و عمل کنند، احساس شکست خوردگی و پوچی خواهند داشت.
کمال گرایی در ازدواج
کمال گرایی به مجموعه از رفتارها و فکرهای تخریب کننده گفته می شود که همراه با خودخوری است و شما را مجبور می کند به هدف های نهایی برسید که هیچ گونه صحت عملی ندارند و غیر واقع بینانه هستند که احساس ارامش و شادی و رضایت را از فرد میگیرد،که بیشتر ریشه در استرس و اضطراب و ضعف درخودباوری فرد دارد. این موضوع در ازدواج هم تاثیر گذار است که به آن کمال گرایی در ازدواج می گویند.بیشتر افراد از اینکه آنها را فردی کمال گرا می نامند احساس خوشنودی می کند و این احساس به آنها دست می دهد که مورد تحسین بقیه افراد قرار گرفته اند و در حقیقت این افراد تصور می کنند که ما نگران بودند از ویژگی های موفق شدن یا برتری نسبت به سایر افراد است ولی این تصور اشتباه است که آنها بعدها به اشتباه بودن این باور پی خواهند برد البته قابل انکار نیست که این صفت همیشه منفی نیست و می توان درست و به جا و به صورت مثبت نیز از آن استفاده کرد.
منظور از منفی بودن فرد کمال گرا همان احساس وسواس در انجام امور به صورت بی نقص است و منظور از مثبت بودن آن این است که می تواند به رشد و تکامل انسان کمک کند. بدیهی است که انجام دادن کاری غیرواقع گرایانه اسیب هایی هم به شما خواهد زد.
ایده آل گرایی یا کمال گرایی ریشه در چه عواملی دارد؟
کمال گرایی بیشتر ریشه در خودباوری و اعتماد به نفس فرد دارد و اثرات مخربی بر روی آن می تواند بگذارد. علاوه برآن کمال گرایی منفی نوعی اختلال می باشد که بهتر است برای درمان آن به روانشناس یا مشاور مراجعه کرده و از آنها کمک بخواهیم. همچنین اگر فرد در یک خانواده کمال گرا بزرگ شده باشد امکان دارد او نیز کمال گرایی را در خود تقویت کند. برای ازدواج می توان گفت ناپختگی فرد و تحت تاثیر جامعه قرار گرفتن می تواند در انتخاب ملاک هایش نقش داشته باشد.
نشانه های کمال گرایی در ازدواج
- به دنبال فردی کامل و بی نقص برای ازدواج هستید.
- هر خواستگاری که می آید حتما رویش یک عیب می گذارید و او را در می کنید. احساس می کنید انگار هیچکس باب میل شما نیست و نمی توانید قبول شان کنید.
- احساس می کنید هر کسی را که برای ازدواج انتخاب کنید، در آخر قرار است رابطه تان به طلاق و جدایی منجر شود.
- وقتی کوچک ترین بحث یا اختلاف نظری در رابطه تان پیش می آید، احساس می کنید دیگر این رابطه با شکست مواجه شده است.
- در رابطه کنترل گر هستید چون می خواهید همه چیز تحت کنترل شما باشد تا بتوانید بی نقص و عالی پیش بروید.
- شما هر چیزی را به صورت ریز، دقیق و وسواسی بررسی می کنید. مثلا هر کدام از رفتارها و حرف های شریک عاطفی تان را ساعت ها در ذهن تان تحلیل و بررسی می کنید.
- معیارهایی که دارید، معیارهای جزئی و غیرواقع بینانه است. مثلا می خواهید حتما همسر آینده تان چشمان سبز، موهای مشکی، با تناسب ندام، وکیل و… باشد. هر کسی به غیر از این ویژگی ها باشد، مورد قبول شما واقع نمی شود. یا مثلا در رابطه این معیار را دارید که هر روز صبح باید به یکدیگر صبح بخیر بگویید. اگر حتی یک بار به دلیل منطقی این اتفاق نبیفتد، احساس می کنید شکست خورده اید و این رابطه دیگر ارزشی ندارد.
- احساس تنهایی عمیقی در وجودتان دارید.
- عزت نفس تان پایین است.
کمال گرایی در ازدواج چه تاثیری دارد؟
قبل از اینکه بخواهیم توضیح دهیم که کمال گرایی در ازدواج چه تاثیری دارد، ذکر این نکته ضروری است که همه افراد کمال گرا مثل هم نیستند و کمال گرایی شدت و درجه های مختلفی دارد.اینکه کمال گرایی در ازدواج چه تاثیری دارد (مثبت یا منفی)، بستگی به شخصیت دو طرف دارد. اگر هر دو فرد کمال گرا هستند، که می توانند بدون اختلاف سلیقه زیاد کنار یکدیگر زندگی کنند. اما اگر یکی از افراد کمال گرا بوده و دیگری فردی با شخصیت معمولی باشد؛ چه اتفاقی در زندگی آن ها رخ می دهد؟این مسئله می تواند چالش های بسیاری در زندگی آن ها ایجاد کند از جمله :
-
انتقاد کردن از طرف مقابل
از آن جایی که افراد کمال گرا همیشه و همه جا می خواهند در بهترین حالت و وضعیت ممکن باشند؛ به احتمال زیاد به طور دائم در مورد همه مسائل مربوط به طرف مقابل (نحوه لباس پوشیدن، غذا خوردن، صحبت کردن، کار کردن و …) انتقاد می کنند و به نوعی از او ایراد می گیرند. زیرا می خواهند همسر آن ها نیز همیشه بهترین باشند. (البته بهترین از دیدگاه این افراد)
-
دست کشیدن از هدف و افسردگی پس از آن
افراد کمال گرا هر کاری را در بهترین حالت ممکن انجام می دهند و انتظار ایده آل ترین نتیجه را هم دارند. این افراد هنگامی که می خواهند کاری را شروع کنند با شور و شوق و انرژی فراوان شروع می کنند اما اگر به نتیجه دلخواه نرسند و احساس کنند که موفق نشده اند، به شدت سرخورده و افسرده می شوند.
-
بسیار دقیق و منظم
اگر همسر شما فردی کمال گراست از همین حالا باید بدانید که نظم، وقت شناسی و برنامه ریزی برای او اهمیت بسیاری دارد. معمولا این افراد برای تمام کار هایشان برنامه ریزی دارند و آن ها را دقیق و سر تایم مشخص شده انجام می دهند. اگر شما فردی بسیار دقیق و منظم نیستید؛ احتمال اینکه با او دچار اختلاف شوید بسیار زیاد است.
درمان کمال گرایی در ازدواج و زندگی مشترک
در جواب به این سوال باید پاسخ داد که مفیدترین درمان کمال گرایی عوض کردن باور های شناختی اشتباه و ناکارآمد با باورهای شناختی درست و کارآمد و برابر با واقعیت است.
- تلاش کنیم که فرد کمال گرا را با کسی مقایسه نکنید و تحت هیچ شرایطی او را تحت فشار برای تغییر قرار ندهید.
- اهداف زندگی مشترک خود را به هدف های کوتاه مدت تقسیم کنید و بعد از دستیابی به هر کدام احساس رضایت و خشنودی کنید.
- زمان بیشتری را برای لذت بردن از زندگی و سرگرمی و تفریح و با هم بودن اختصاص دهید.
- پس از انجام هر کاری لذت ببرید بدون آنکه درگیر نتیجه آن باشید به جنبه های مثبت خود بیشتر ارزش و بها بدهید.
- با ترس های خود روبه رو شوید همواره در مورد موضوع های گوناگون ناآشنا با هم صحبت کنید و از سایرین کمک بخواهید.
- همیشه این موضوع را با خود تکرار کنید و یادآور شوید که اگر تمایل دارید فردی موفق باشید هیچوقت نخواهید توانست همه افراد را از خود راضی نگه دارید.
- شما مجبور نیستید که رابطه ای سالم خودتان با افراد مختلف را برای به دست آوردن موفقیت ها قربانی کنید
- کمال گرایی متاسفانه مانع رشد و پیشرفت می شود اما اگر فرد به ویژگی خود آگاه شود از همین ویژگی می تواند در جهت رشد استفاده کند.
- کمال گرایی باید در خدمت شما قرار گیرد اگر شما در خدمت کمال گرایی باشید متاسفانه آسیب های سختی خورده و لذت از زندگی نخواهید برد.
سخن نهایی
کمال گرایی یعنی برتری طلبی که باعث می شود انسان تلاش کند برای رسیدن به اهدافش و رسیدن به کمال و برتری. تا این حد از کمال گرایی خوب است اما اگر کمال گرایی تا حدی زیاد شود که در فرد اضطراب، معیارهای سختگیرانه و تنبلی ایجاد کند، این می شود کمال گرایی منفی که باید درمان شود. این نوع کمال گرایی، زندگی را برای انسان دشوار و پر از اضطراب می کند و مانعی برای رشد انسان در زمینه های مختلف است.