کدام ویژگی های شخصیتی را نمی توان عوض کرد؟

طبق تعریف خصوصیات شخصیتی، ویژگی های روانی پایدار در نظر گرفته می شوند. فرد را با ویژگی های فکری و رفتاری او در حال حاضر و احتمالا فردا و حتی یک سال بعد او می شناسند. در واقع تحقیقات بر رشد شخصیت نشان می دهد که حداقل در دوران بزرگسالی، خصوصیاتی از قبیل برون گرایی، سازگاری و وظیفه شناسی نسبتا پایدار هستند و ممکن است با تغییر شخصیت همراه باشد. در همین حال واضح است که شخصیت افراد در طول عمر، از کودکی تا سنین بالاتر، به تدریج رشد کرده و می تواند هم زمان با وقایع مهم زندگی از قبیل روابط عاطفی، به طور بالقوه تغییر پیدا کند. با وجود این که خصوصیات شخصیتی در طول زمان از خود پایداری نشان می دهند، تغییر شخصیت می تواند اتفاق بیفتد و روانشناسان در حال بررسی این موضوع هستند که چرا، چگونه و چه زمانی این اتفاق رخ می دهد.

کدام فاکتورها به شخصیت ما شکل می دهند؟

برای آنکه امکان تغییر شخصیت را بررسی کنیم، در ابتدا باید فاکتورهایی را بشناسیم که به شخصیت ما شکل می دهند. در اینجا باز هم بحث همیشگی ذات و تربیت مطرح می شود. آیا شخصیت ما تحت تأثیر ژنتیک است یا تربیت/تجربه و محیط؟

در گذشته، محققان بر این باور بودند که فقط یکی از آنها در شکل گیری شخصیت ما مؤثر هستند، اما امروزه ثابت شده است که ترکیبی از هر دو در نهایت بر شخصیت ما تأثیرگذار هستند.علاوه بر این، تعامل بین این دو می تواند باعث غلبه یکی بر دیگری شود. برای مثال، یک نفر ذاتاً انسان خوش مشربی است، اما زندگی در یک محیط پر تنش از او فردی عصبی و پرخاشگر می سازد.

تغییر شخصیت با افزایش سن چگونه شکل می گیرد؟

آیا یک دختر نوجوان مهربان، سخت کوش و درون گرا، این خصوصیات را در سن ۵۵ سالگی نیز حفظ می کند؟ آیا یک پدربزرگ رک و تندخو همیشه این گونه بوده است یا در طول سال ها این خصوصیات را به دست آورده است؟ یک شیوه برای پاسخ به این سوال ها می تواند این باشد: بله و خیر.

روان شناسانی که اطلاعات جمع آوری شده از شخصیت افراد در دهه های مختلف طول عمر آن ها را بررسی کرده اند، شواهدی از تغییر شخصیت و ثبات یافته اند. افراد بیشتر از آن که دچار تغییرات شدید و قابل توجه شوند، به همان صورتی که هستند، باقی می مانند و اگر در اوایل زندگی خود برون گرا یا عصبی باشند، احتمالا به همین صورت باقی خواهند ماند. اما روندهای کلی دیگری نیز وجود دارد که نشان می دهد افراد ممکن است در گذشت سال ها، میزان برخی خصوصیات را کم یا زیاد کنند.

در بزرگسالی تغییر شخصیت چگونه است؟

به طور خلاصه طبق اطلاعات به دست آمده در تست های شخصیتی، افراد در طول زمان بالغ تر و با اجتماع سازگارتر می شوند. اطلاعات شخصیتی جمع آوری شده در جوانی و سپس در ۵۰ سال بعد نشان داده است که خصوصیاتی از قبیل آرام بودن (که در ارتباط با پایداری عاطفی است) و حساسیت اجتماعی (در ارتباط با سازگاری است) در طول زمان افزایش می یابند.مطالعه دیگر شواهدی یافته است که نشان می دهد خودشیفتگی به طور میانگین در طول زمان کاهش می یابند.

آیا تغییر شخصیت بعد از اتفاقات مهم زندگی رخ می دهد؟

ممکن است. برخی تحقیقات دریافته اند که سازگاری در بین زن و شوهرهای جدید به طور کلی کاهش پیدا می کند. شوهرها به طور میانگین در طول زمان برون گرایی کمتر و وظیفه شناسی بیشتری نشان داده و زنان صراحت و عصبی بودن کمتری نشان می دهند. مطالعات گذشته روابط طولانی مدت اول را با کاهش عصبی بودن در ارتباط می دانند. طبق مطالعات اخیر شخصیت انسان ها در طول زندگی تغییر می کند و آن ها می توانند جنبه های مختلف شخصیتی خود را در اتفاقات مختلف تغییر دهند. عوامل زیادی روی افراد، ارزش ها، باور ها و رفتار آن ها اثرگذار است.به این معنا که شخصیت همیشه ثابت باقی نمی ماند و می توان آن را تغییر داد. در این قسمت نگاه جامعی به بخش هایی از شخصیت انسان می اندازیم که در طول زندگی قابل تغییر یا غیر قابل تغییر است.

چه چیزهایی را در شخصیت می توان تغییر داد؟

جنبه های شخصیتی مختلفی وجود دارد و شما می توانید با تلاش روزانه آن ها را تغییر دهید. این جنبه ها شامل موارد زیر هستند:

• عادات و رفتار
• طرز فکر و نگاه به زندگی
• پاسخ فیزیکی و شفاهی به چیزها و اتفاقات

بسیاری از محققان در گذشته باور داشتند که شخصیت ها معمولاً بعد از رشد و بلوغ افراد ثابت باقی می ماند اما اکنون بر این عقیده هستند که در هر مرحله از زندگی، شخصیت افراد قابل تغییر است. تغییرات شخصیتی مخصوصاً در حدود سن 24 سالگی بیشتر اتفاق می افتد. علت آن هم این است که انسان ها در این سنین خودشان را کشف می کنند.شخصیت بر اساس محرک هایی مثل عادات خاص و تمایلات خاص دچار تغییر می شود. به عنوان مثال خیانت یا دروغگویی معمولاً تحت شرایط خاصی اتفاق می افتد که اگر اصلاح نشود، تغییر نمی کند.

معمولاً افراد مختلف از رفتارهای متفاوتی برای مقابله با شرایط چالش زا استفاده می کنند اما با راهبرد صحیح می توانند خودشان را تغییر دهند. افرادی که معمولاً به خاطر چیزهایی که انجام می دهند شرمنده هستند و احساس پشیمانی می کنند، احتمال تغییر رفتار آن ها بیشتر است اما کسانی که قول می دهند تغییر کنند اما هیچ پشیمانی ندارند، احتمالاً در عوض شدن ناموفق باشند.

چه چیزهایی در شخصیت ما تغییر نمی کند؟

همانطور که شما می توانید چیزهایی را در مورد خودتان تغییر دهید، چیزهایی هم هستند که نمی توانید آن را تغییر دهید که در ادامه ی این بخش سه جنبه شخصیتی مختلف که غیر قابل تغییر است را به شما معرفی می کنیم.

رفتارهای مرکزی

شخصیت افراد در طول زندگی می تواند تغییر داشته باشد؛ حتی سن میانسالی اما بعضی از چیزها ثابت باقی می ماند که شامل موارد زیر است:

• تمایل به تجربه های مختلف سازگاری
• روان رنجورخویی
• برون گرایی
• وجدان

این رفتارهای شخصیتی معمولاً سخت تر تغییر می کنند و یا اصلاً تغییر نمی کنند. به عنوان مثال فردی که همیشه درون گرا است، به یکباره نمی تواند برونگرا شود و همین موضوع برعکس هم ممکن است. بعضی از افراد می توانند روی مهارت های اجتماعی خود کار کنند اما خیلی در این رفتار خود موفق نباشند.

احساسات

احساسات و عواطف و واکنش های مربوط به آن را نمی توان تغییر داد. حداقل به آسانی نمی توان تغییر داد . شما نمی توانید احساسات خود در مورد چیزها و پدیده ها را نادیده بگیرید. پس باید در هر مرحله از زندگی احساسات را بفهمید و یاد بگیرید که چگونه آن ها را مدیریت کنید.

وضعیت سلامت ذهن

شما نمی توانید مشکلات فیزیولوژی موجود را به راحتی تغییر دهید. اگر مشکل سلامت ذهنی زمینه ای دارید، باید به دنبال درمان یا مکانیزم های متفاوتی برای مقابله با آن ها باشید. مشکلات سلامت ذهن شامل موارد زیر است:

• اضطراب
• افسردگی
• اختلال شخصیتی
• اختلال استرس پس از حادثه

مراحل تغییر در شخصیت ما

تغییر فرآیندی است که نیاز به زمان دارد و همیشه به راحتی پیشرفت نمی کند. جدا از این که باید این موضوع را بفهمید، باید دانست که در این مسیر با چالش های زیادی روبرو هستید.پس همانطور که گفتیم تغییر کردن ممکن است اما چگونه تغییر باید درونی باشد. یعنی شما نمی توانید تغییر کنید؛ مگر اینکه خودتان بخواهید یا بدانید که چرا نیاز به تغییر هست.

روی تغییر عادت ها تمرکز کنید

عادت ها قابل یادگیری هستند. پس اگر به رفتاری عادت کنید، همیشه بر اساس آن عمل خواهید کرد. البته، رسیدن به یک عادت جدید و شکستن عادت های قبلی ساده نیست، بلکه به زمان و تلاش جدی نیاز دارد. با تلاش و تمرین کافی می توانید هر رفتاری را در خود تغییر دهید و به عادت جدیدی برسید. برای مثال، اگر عادت دارید در هنگام خشم وسایل را بشکنید، روی خودتان کار کنید که در زمان خشم محیط را بلافاصله ترک کنید، از تمام وسایل شکستنی دوری کنید و تا زمانی که آرام نشده اید دوباره بحث را شروع نکنید.

به خودتان باور داشته باشید

اگر باور کنید که نمی توانید شخصیتتان را تغییر دهید، هرگز تغییر نخواهید کرد. اگر دائماً می گویید «من همینم که هستم.» همیشه همین طور باقی خواهید ماند.اگر باور داشته باشید که آدمی منزوی و غیراجتماعی هستید که خانه ماندن را بیشتر دوست دارید و هرگز نمی توانید بیرون بروید، هرگز به خودتان شانس شروع یک رابطه دوستی و بیرون رفتن از خانه را نخواهید داد. اما اگر به این باور برسید که می توانید با تمرین و تلاش به تغییر شخصیت برسید، برای آن قدم های بزرگی برخواهید داشت.

روی روند تمرکز کنید

محققان در این مورد توافق دارند که تحسین تلاش و پشتکار بیشتر از توانایی های شما در رسیدن به نتیجه تأثیر دارند. به جای اینکه به خودتان بگویید «من باهوشم»، «من خیلی بااستعدادم» به این فکر کنید که «من خیلی پرتلاشم» و «من بالاخره راه خوبی برای این مشکل پیدا خواهم کرد» به نتیجه بهتری خواهید رسید. در واقع با تغییر ذهنیت ثابت به ذهنیت روبه رشد، تغییر و رشد برای شما ساده تر خواهد شد.

تقلید کنید تا زمانی که واقعی شود

کریستوفر پترسون، روانشناس مشهور، دریافت که ویژگی درون گرایی او تأثیر بسیار بدی در آینده شغلی او دارد. مراجعان نمی توانند به خوبی با او ارتباط برقرار کنند و او را انسانی خشک می دانند که رابطه خوبی با دیگران برقرار نمی کند. ازاین رو، تصمیم گرفت در موقعیت هایی که لازم است، مانند ارائه سخنرانی در کلاس یا حرف زدن با یک مراجع، ادای برون گرایی، خوش مشربی و اجتماعی بودن را دربیاورد.در نهایت پس از مدتی، او توانست این رفتار را به یک عادت ثانویه تبدیل کند. بدین صورت که او هنوز هم خود را فردی درون گرا می دانست، اما می توانست در جایی که لازم است یک فرد برون گرا باشد.

شخصیت شناسی انسان های موفق و خوشحال