کوئل چیست و چه وظیفه ای در خودرو دارد؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، یکی از قطعات مهم برقی خودرو کوئل است که نقش مهمی را در جرقه زنی و تولید انرژی در خودرو بازی می کند.

موتور برای روشن شدن نیاز به چهار عمل دارد. مکش هوا – متراکم کردن مخلوط سوخت وهوا – احتراق سوخت و هوای متراکم شده و تخلیه ی مواد حاصل از احتراق که همان دود اگزوز می باشد.

در مرحله ی احتراق بعد از این که پیستون از پایین به بالا حرکت می کند مخلوط سوخت و هوایی که در مرحله مکش به داخل سیلندر آمده را متراکم می کند و بعد با یک جرقه شمع این مخلوط منفجر شده و پیستون را به پایین هل می دهد که باعث حرکت میل لنگ و ایجاد قدرت در موتور می شود.

اما این جرقه چه ویژگی هایی دارد؟

این جرقه موتور به صورت لحظه ای می باشد و باید حداکثر قدرت را برای احتراق داشته باشد. ولتاژ این جرقه به بیش از بیست هزار ولت می رسد. اما چگونه؟ در صورتی که باتری فقط میتواند 12 ولت برق تولید کند.

کویل دارای سیم پیچ تقویت کننده است . ولتاژی که از باتری به کویل میرسد توسط کویل تقویت شده و با توجه به تصمیمات ECU توسط وایرها به شمعی که زمان احتراقش فرا رسیده می رسد.

ساختار کویل

بین سیم پیچ ها و داخل آن تشکیل شده از واد عایق پوکسی است. این عایق از نفوذ آب و هر گونه گرد و خاک و آلودگی به محفظه سیم پیچ ها جلوگیری می کند. کویل علاوه بر 4 عدد پایه برای جرقه شمع ها ، 4 عدد پایه برای دیگر عملیات لازم برای جرقه دارد. قابل ذکر است تعداد پایه های جرقه کویل به تعداد سیلندر ها بستگی دارد به طور مثال خودروی شش سیلندر شش پایه جرقه شمع دارد. البته نوعی دیگر از کویل وجود دارد که برای هر شمع یک کویل است که سر هر کدام از آن ها نصب میشود و نیازی به وایر ندارد.

اساس کار کوئل خودرو

کوئل درواقع یک ترانسفورماتور افزاینده برق است که از سه بخش اصلی سیم پیچ اولیه، سیم پیچ ثانویه و هسته فلزی تشکیل می شود. جنس سیم پیچ ها معمولا از نوع مسی است و هسته نیز از آلیاژهای مقاوم در برابر حرارت مانند آلیاژ پلاتین ساخته می شود.

جریان متغیر ورودی به سیم پیچ اولیه با تعداد دورهای پایین، موجب ایجاد شار مغناطیسی در هسته فلزی می شود. شار مغناطیسی از طریق هسته به سوی اطراف سیم پیچ ثانویه حرکت می کند و بر اساس قانون القای فارادی، جریان القایی درون سیم پیچ ثانویه تولید می شود. سیم پیچ ثانویه دارای تعداد دور سیم چندهزار برابر است و جریانی با ولتاژ بسیار بالا ایجاد می کند. بدین ترتیب، انرژی الکتریسیته موردنیاز جهت ایجاد جرقه در سر شمع های درون محفظه سیلندر تامین می شود و مرحله انفجار در موتور به راحتی انجام خواهد شد.

انواع کوئل

کوئل به طور کلی، به دو دسته وایردار و بدون وایر طبقه بندی می شود. وایر در واقع همان کابل یا سیم انتقال دهنده جریان برق از کوئل به شمع ها است که امروزه به دلیل جلوگیری از افت انرژی، در بسیاری از خودروها حذف شده است.

کوئل های وایردار

این نوع کوئل ها به دو دسته معمولی و دوبل دسته بندی می شوند:

1. کوئل معمولی

کوئل معمولی حالتی استوانه ای شکل دارد و در کنار یک دلکو (توزیع کننده برق بین سیلندرها) به کار می رود. معمولا در خودروهای کاربراتوری یا سیستم های انژکتوری مجهز به دلکو، از این نوع کوئل ها استفاده می شود.

2. کوئل دوبل

خودروهای انژکتوری نسبتا جدیدتر نظیر انواع پژو و پراید موجود در بازار کشور، از این نوع کوئل ها بهره می برند. در کوئل دوبل، جرقه زنی به صورت دو به دو بین سیلندرهای یک و چهار و ۲ و ۳ انجام می شود.

کوئل های فاقد وایر

همان طور که از نام این نوع کوئل پیداست، وایر به عنوان واسطه انتقال دهنده برق کوئل به شمع ها حذف شده است تا میزان هدررفت انرژی به حداقل برسد. انواع کوئل بدون وایر شامل موارد ذیل است:

کوئل کتابی

این نوع کوئل، از لحاظ ساختار شبیه به کوئل های دوبل است و حالتی پهن دارد؛ اما وایر در آن حذف شده است.

کوئل های قلمی

کوئل های قلمی، فرمی مشابه استوانه های نسبتا باریک و بلند دارند و به صورت جداگانه روی هر شمع در قسمت فوقانی سرسیلندر بسته می شوند. کوئل های قلمی، ارتباط مستقیمی با شمع خودرو دارند و کوئل خودروهایی هم چون ال ۹۰ و ساندرو از این مدل است.

علائم خرابی کوئل

اگر کوئل خودرو به طور کامل از کار بیفتد، مسلما دیگر جریان برق به سر شمع ها نخواهد رسید و درنتیجه، موتور روشن نمی شود؛ اما در صورتی که اصطلاحا کوئل نیم سوز شود یا یکی دو مورد از کوئل های قلمی ایراد پیدا کنند، موتور خودرو اصطلاحا سه یا ناقص عمل می کند، ریپ می زند و قدرت موتور بسیار کاهش می یابد.

بداستارت خوردن و روشن نشدن راحت موتور، افزایش مصرف سوخت، کاهش توان موتور، عدم کشش در سربالایی، روشن شدن چراغ چک، نبود جرقه در سر وایر و… از جمله دیگر علائم خرابی کوئل خودرو به شمار می روند.

دلایل خرابی کوئل

معمولا قطعات الکتریکی بر اثر گذشت زمان و گرمای زیاد دچار استهلاک می شوند و درنهایت از کار خواهند افتاد. کوئل نیز از این قاعده مستثنا نیست و می تواند به واسطه این دو عامل از مدار خارج شود.

هم چنین مواردی هم چون اتصال وایر به بدنه خودرو، برق دزدی یا عدم عایق بندی مناسب سیستم انتقال برق از کوئل به سر شمع، عملکرد نامناسب باتری، کیفیت پایین قطعه کوئل و عدم عملکرد روان موتور می تواند به بروز ایراد در کوئل منجر شود.