مراحل ساخت و تجهیز یک خودروی آفرود

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، چشم بسته دل به دریازدن، نه نشانه جرات است و نه نمادی از قدرت. رانندگان واقعی آفرود، افرادی تیزهوش و با اطلاعات عمومی بسیار بالا هستند. یک خودروی آفرود هرچقدر هم توانمند و کارآمد باشد باز هم بدون حضور یک راننده زبده، غیر از یک آهن پاره تنومند چیز دیگری نیست. حرفه ای ها می گویند قبل از حرکت و آفرود کردن باید به چند نکته در ظاهر ساده توجه کرد.

1.ماشینتان را بشناسید

این کمی پیش پاافتاده به نظر می آید ولی تصور کنید شب هنگام و در دل کویری دورافتاده، یکی از قطعات اصلی خودرو دچار آسیب شد. این اتفاق می تواند در بهترین سناریو فقط معطل شدن را به همراه داشته باشد ولی موارد متعددی از مرگ ومیر ناشی از نقص فنی هنگام آفرود کردن نیز گزارش شده است. این برای راننده آفرود یک الزام حیاتی است که تسلطی کامل روی نحوه کار و تعمیر وسیله نقلیه خود داشته باشد.

2. قطعات یدکی را چک کنید

یکی از پراستفاده ترین لوازم در یک خودروی آفرود، لاستیک است. اولین نقص فنی که می تواند یک آفرودر را زمین گیر کند، پنچری است. سوراخ شدن لاستیک ها در یک پروسه بیراهه نوردی سنگین، اجتناب ناپذیر است. بنا بر این ابتدا نسبت به سلامت تایرهای خود اطمینان کامل حاصل کنید و مهم تر از آن درباره سالم بودن لاستیک زاپاس نیز مطمئن شوید. این فقط یکی از آیتم های چک لیست قطعات یدکی خودروی آفرود بود. لامپ، روغن، طناب، سیم بکسل، تسمه و حتی بنزین اضافی را نیز باید به همراه داشته باشید.

3. نسبت به ابعاد و اوزان حساس باشید

در یک اتوبان چهاربانده فرقی نمی کند که شما پشت هاچ بک کوچکی نشسته باشید یا یک شاسی بلند فول سایز. شما فضای کافی برای مانور را دارید؛ اما وقتی قرار باشد در یک جنگل با انبوهی از درختان و موانع طبیعی حرکت کنید، حتی یک سانتی متر نیز می تواند تأثیرگذار باشد. یادتان باشد یکی از جذابیت های آفرود مسیر غیرقابل پیش بینی آن است. به وفور پیش آمده است که یک راننده آفرود به دلیل محاسبه غلط مسیری طولانی را باید بازگردد. در این میان وزن خودرو نیز باید مهم باشد. ورود به یک مسیر باتلاقی و عبور از میان رودخانه بدون احتساب وزن خودرو عواقب خوشایندی به همراه ندارد.

4. از زوایای آفرودی چه می دانید؟

رانندگان حرفه ای آفرود فقط به ارتقای فنی خودروی خود فکر نمی کنند. همان طور که گفته شد، مسیرهای آفرود هرگز قابل اطمینان نیستند. اگر حتی خودرویی با ارتفاع بلند و لاستیک های پهن در گودالی نه چندان بزرگ گرفتار شد، ایراد کجاست؟ درواقع این همان بحث مهم 3 زاویه آفرودی است. زاویه اول Approach Angle یا زاویه نزدیک شدن و یا به اصطلاح آفرودرها زاویه حمله است. این زاویه بین خط افقی زیر لاستیک و لبه پایینی سپر است. زاویه حمله رابطه مستقیمی با کیفیت ورود به شیب، سربالایی و یا یک دست انداز بزرگ مانند تخته سنگ دارد. زاویه دیگر Departure Angle یا زاویه انحراف و یا به قول حرفه ای ها زاویه فرار است. می توان پیش بینی کرد که مفهوم این زاویه چیست. وقتی قرار باشد از یک مسیر صاف ناگهان وارد یک مسیر شیب دار شوید، فاصله سپر تا سطح زمین با این زاویه اندازه گیری می شود. در آخر به زاویه Break-Over Angles یا زاویه شکست می رسیم. محاسبه زاویه فوق به این صورت است که مرکز ثقل خودرو را یک نقطه در نظر می گیریم و از سطح زیرین لاستیک های عقب و جلو دو خط به سمت آن نقطه می کشیم. فاصله بین این دو خط که عموماً یک زاویه باز است، زاویه شکست نامیده می شود. در نظر داشته باشید هرچه این زاویه کوچک تر باشد ارتفاع خودرو از سطح زمین بیشتر است. درواقع این سه زاویه معیارهایی برای جلوگیری از برخورد سینی و سپرها به زمین هستند.

5. ایمنی را رعایت کنید

بدترین اتفاق در یک سفر آفرودی پرماجرا، حادثه و آسیب است که می تواند در یک لحظه همه چیز را به کام شما تلخ کند. بنا بر این لجوج نباشید و حتماً جعبه کمک های اولیه به همراه داشته باشید. مثل مدیران تیم فرمول یک، قبل از روز حرکت وضعیت آب و هوایی را چک کنید. تجربه نشان داده اغلب مشکلات زمانی پیش می آیند که راننده آفرود تک وتنها به بیراهه می زند. پس دست کم یک همسفر دیگر داشته باشید یا حداقل به صورت گروهی حرکت کنید. قبل از حرکت آدرس دقیق مسیر پیمایشی خود را به چند نفر اطلاع دهید تا در صورت بروز هر حادثه، نیروهای امداد بتوانند شما را پیدا کنند. از وسایل ارتباطی مانند قطب نما، موبایل، جی پی اس و باتری اضافه غافل نشوید.

آب و غذای اضافی از یک و البسه و پوشش گرمایی از سوی دیگر را هم به این لیست اضافه کنید. اگر کپسول اطفای حریق درون خودرو باشد که اقدام خوبی خواهد بود.

اصول اولیه رانندگی آفرود در شرایط بحرانی

همان طور که نمی توان مهارت رانندگی را به صورت نوشتار برای تازه کاران توضیح داد، آفرودسواری نیز بدون تجربه میدانی عملی نیست. با این حال نیاز است تا از اصول و هشدارهای اولیه آگاه باشید:

– حق تقدم با کیست؟

در پیمایش های آفرودی اغلب به دلیل کوچک بودن مسیر، درصورتی که دو خودرو از روبرو به هم برسند، چالشی بزرگ پیش می آید. قوانین حرفه ای می گوید حق تقدم در آفرود با خودرویی است که مسیر سربالایی را می پیماید. چراکه حرکت در سربالایی همواره سخت تر و درگیرانه تر است.

– مراقب رد پاها باشید

حرکت ممتد از یک مسیر با وجود خودروهای سنگین و البته بارش، می تواند یک گودال بزرگ را ایجاد کند. از ورود به آن خودداری کنید تا هم خود را با چالش مواجه نکرده باشید و هم اینکه گودال بزرگ تر از چیزی که هست، نشود.

– گیر افتادن در شیب ها

مسیر سربالایی و سرپایینی، اجباری طبیعی در آفرودسواری است. اگر به هر دلیل خودروی تان در این مسیر گیر افتاد، خونسرد باشید و این دستورالعمل را رعایت کنید. با کلاچ زیادی بازی نکنید و بگذارید درگیر شدن گیربکس حالت طبیعی خود را طی کند. به جای آن سعی کنید با ترمز خودروی تان را کنترل کنید. اگر همه چیز در حال بحرانی است، خودرو را خاموش کنید تا شفت ها از حرکت بایستند. تکنیک گاز دادن و رها کردن ترمزدستی در این مواقع بسیار کارساز است. هرگز خودرو را در دنده عقب نگذارید چراکه در اولین لحظه رها شدن ترمز، نیروی پیشرانه به سمت عقب انتقال داده می شود.

– گیر افتادن روی صخره ها، سنگ ها و چوب ها

اگر به زوایای سه گانه آفرود توجه نداشته باشید این احتمال وجود دارد که مرکز ثقل خودروی شما درست روی یک برجستگی طبیعی مانند چوب و سنگ قرار بگیرد. در این حالت چرخ ها با زمین درگیر نخواهند شد و یا کمترین میزان درگیری را خواهند داشت. قاعدتاً در این شرایط باید دست به یک حرکت تهاجمی بزنید؛ بنابراین بررسی کنید کدام حرکت می تواند کمترین آسیب را به خودروی شما وارد کند. گاهی اوقات با سنگ و چوب اضافی می توان از این چالش عبور کرد. گاهی هم جک و وینچ به داد شما می رسد. راهکار دیگر این است که کمی باد لاستیک ها را کم کنید. البته مهم است که بعد از عبور از این مرحله باید باد لاستیک ها به حالت اول برگردند.

مرامنامه آفرودرها

قوانین نانوشته ای میان رانندگان واقعی آفرود وجود دارد که پایبندی به آن ها نشانه شخصیت حرفه ای آن ها دارد.

• به طبیعت احترام بگذارید

تردیدی نیست که آفرود در مسیرهای مصنوعی هرگز قابل مقایسه با یک مسیر طبیعی نیست؛ اما تعدد حرکت در همین مسیرهای طبیعی باعث از بین رفتن اقلیم آن سرزمین می شود. سعی کنید از مسیری که پیش تر توسط خودرو یا خودروهای دیگر پیموده شده، حرکت کنید. حضور در مسیر جدید باعث فرسایش خاک و زمین می شود.

• نظافت را رعایت کنید

این شاید محترمانه ترین رفتار اهالی آفرود با طبیعت باشد. یک کمپ چندروزه قاعدتاً با پکیجی از زباله ها همراه است. به نظر می رسد نیازی نیست توضیح بیشتری درباره آلودگی محیط زیست ناشی از پسماند و زباله ها حرف بزنیم.

• مسیر را به حالت اول برگردانید

گاهی اوقات نیاز است برای عبور از یک منطقه از سنگ و چوب اضافی زیر چرخ ها استفاده کرد. بعد از عبور، این سنگ ها و چوب ها را سر جای خود بگذارید تا در مسیر سایر خودروها نباشد.

• کاری به حیوانات و گیاهان وحشی نداشته باشید

لذت دیدن یک قوچ وحشی و یا یک گیاه کم یاب در یکی از بکرترین مناطق کشور، تجربه ای تکرارنشدنی است. متأسفانه گاهی پیش می آید که افراد برای یادگاری اقدام به کندن گیاهان می کنند. سعی کنید آرامش قلمرو حیوانات را بر هم نریزید. پس آرام رانندگی کنید.

چگونه خودروی آفرود بسازیم؟

حالا که اصول و مبانی اولیه آفرود را مرور کردیم به بخش ساخت یک خودروی آفرود می رسیم. یادتان باشد یک خودروی آفرود واقعی حقیقتاً گران است. برای شروع و آموزش های اولیه می توانید با تغییراتی ساده روی لاستیک ها آغاز کنید. در این رابطه مشاوره حرفه ای ها کمک خوبی به شما می کند. قاعدتاً یک خودروی آفرود باید یک شاسی بلند دو محور باشد. همان طور که بارها توضیح دادیم، نوع پیمایش شما ارتباط عمیقی با نوع تجهیزات و تنظیمات خودروی شما دارد.

حتی معروف ترین شاسی بلندهای بازار مانند نیسان پاترول و تویوتا لندکروز نیز نیاز به تغییرات و به روزرسانی هایی دارند. در ادامه با لیستی از مهم ترین لوازم و تجهیزات آفرود آشنا می شوید که برخی از آن ها الزاماً به خودرو ارتباطی ندارند و در زمره ملزومات کمکی مهم به حساب می آیند.

• ارتقای فنی خودرو

گام اول در ساخت و تجهیز یک خودروی آفرود، بهینه سازی مکانیزم فنی آن است. برخلاف تصور هر خودرویی که سیستم تعلیق بلند و لاستیک قطور داشته باشد، نمی تواند یک خودروی آفرود به حساب بیاید. پروسه بهینه سازی یک خودروی آفرود شامل موارد زیر می شود:

• سیستم برق

از آنجایی که در یک خودروی آفرود انبوهی از تجهیزات اضافی مانند وینچ و پروژکتورها قرار دارد، تقویت سیستم برق خودرو چیزی بیش از یک الزام است. آفرودرها اغلب تحت فشار هستند و به همین دلیل بازبینی سیم کشی ها را باید جدی گرفت. تغییر آمپراژ باتری یکی از راه های به روزرسانی سیستم برق است.

• سیستم تعلیق

یکی از مهم ترین ویژگی های خودروهای آفرود، توانایی حرکتی آن ها در مسیر ناهموار است. بازیگر اصلی این میدان فنربندی و به عبارتی همان سیستم تعلیق است. توجه داشته باشید که افزایش ارتفاع خودرو تضمینی برای تبدیل کردن یک شاسی بلند به یک خودروی آفرود نیست. نصب فنر لول، شمش فنر و کمک فنرهای بادی یا روغنی نیازمند دانش فنی و زیرساخت خودروی شما است.

• سیستم تنفس

کافی است بدون رعایت اصول مربوط به سیستم تنفس خودرو وارد رودخانه یا گودال عمیق آب شوید تا کل موتور شما از کار بیفتد. تغییر مکانیزم تنفس خودرو از طریق اسنورکل یا همان لوله هایی که از محفظه موتور به ستون اول چسبیده اند باعث می شود غوطه ور شدن درون آب ساده تر باشد. از سوی دیگر بهبود عملکرد اگزوزها می تواند تنفس پیشرانه را نیز تغییر دهد.

• تقویت شاسی

آفرودرها همواره در حال حرکت بالا و پایین و پیچشی هستند. درصورتی که شاسی خودروی تان آمادگی لازم برای تحمل این فشار را نداشته باشد، باید منتظر حوادث بدی بود. تقویت شاسی می تواند با ایجاد نقاط جوش بیشتر، تقویت ستون ها، تقویت زیربندی و البته ارتقای اتصالات اتاق شود.

• رول بار

یکی از قوانین ایمنی خودروهای آفرود، رول کشی کردن کابین توسط میله های فلزی است. این کار باعث می شود در صورت بروز واژگونی، راننده و سرنشین از آسیب احتمالی در امان باشند.

• لاستیک

پیش تر اشاره کوتاهی به اهمیت لاستیک در خودروهای آفرود کردیم. انتخاب یک لاستیک مناسب بی اندازه در کیفیت بیراهه نوردی مؤثر است. آج لاستیک را باید حسب نوع مسیر انتخاب کرد. طبیعتاً مسیرهایی با گل ولای لاستیک های متفاوتی نسبت به مسیرهای شن و ماسه ای می طلبند.

• سینی زیر

محافظت از تجهیزات زیربندی خودرو به خصوص در مواقعی که خودرو قرار است از روی موانع سخت مانند سنگ و صخره عبور کند، یکی از راهکارهای طلایی برای خودروهای آفرود است. صفحه فلزی زیر خودرو باعث می شود حتی در صورت برخورد با یکشی سخت، سیستم انتقال قدرت از آسیب در امان بماند.

• سپر

در بخش زوایای آفرودی اشاره کردیم که همه تلاش ها برای این است که در شیب زنی سپر جلو و عقب به زمین گیر نکند. تغییر شکل سپرها به نمونه های مخصوص آفرود که کمی کوتاه تر از نمونه های استاندارد هستند، می تواند پروسه ورود و خروج به شیب را به راحتی میسر کند.

• گلگیر

حرکت در مسیرهای باریک، در پیمایش های جنگلی و یا در هنگام صخره نوردی باعث برخورد کناره های خودرو با موانع جانبی می شود. نصب فلاپ دور گلگير (بچه گلگیر) می تواند بدنه اصلی خودرو را از این صدمات حفظ کند.

تجهیزات خودروی آفرود

بعد از ارتقای فنی خودرو، نوبت به نصب تجهیزات و ملزوماتی می رسد که یک خودروی آفرود را حرفه ای تر می کند.

• وینچ

وینچ درحقیقت همان قرقره ای است که اغلب در جلوی خودروهای آفرود نصب می شود تا در صورت لزوم بتواند خودروی گیر افتاده و یا حتی خودروهای دیگر را هم بکشد. وینچ ها در انواع دستی، برقی و کلاچ دار در بازار موجود هستند.

• نردبان

خودروهای شاسی بلند فی نفسه ارتفاع بلندتری نسبت به سایر خودروها دارند. درصورتی که سیستم تعلیق مخصوص نیز زیر این خودروها نصب شود، دسترسی به سقف برای گذاشتن و برداشتن لوازم تقریباً غیرممکن می شود. نردبان آفرودی می تواند راهکاری ساده برای این مشکل است.

• باربند

در پیمایش های طولانی آفرود اغلب نیاز به حمل وسایل بیشتری است. درصورتی که این وسایل در قسمت عقب قرار بگیرد شاید باعث بر هم خوردن توزیع وزن خودرو شود؛ اما قرار دادن وسایل روی سقف می تواند راه حل معقولی باشد. در صورت استفاده از باربندهای متعارف، تکان های شدید می تواند به سقف خودرو آسیب برساند. باربندهای آفرودی مخصوص این کار طراحی شده اند.

• وافل بُرد یا سند لدر

یکی از قطعات جالب و کاربردی خودروهای آفرود، Waffle Borad و یا Sand Ladder است. قطعاتی ساده و در عین حال بسیار مهم که می تواند در مواقعی که چرخ خودرو دچار بکسووات شده، با قرار دادن آن در زیر چرخ به راحتی از مهلکه فرار کرد.

• گارد

برخورد از جلو با موانع پیش بینی نشده، می تواند منجر به آسیب به رادیاتور و حتی بلوک موتور شود. گارد آفرود علیرغم وزن پایینی که دارد از این اتفاق جلوگیری می کند.