کابل برق شامل یک سیم یا گروهی از سیم برق است که برای انتقال برق از یک نقطه به نقطۀ دیگر و برقراری ارتباط بین دستگاه‌ها یا سیستم‌های الکتریکی استفاده میشود. این کابل‌ها دارای یک روکش بیرونی برای محافظت از سیم‌های داخلی در برابر خطرات فیزیکی مانند خوردگی یا آسیب‌های مکانیکی هستند و همچنین کاربر را در برابر خطر برق‌گرفتگی محافظت می‌کنند.
کابل‌های برق در صنعت به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. این کابل‌ها براساس نوع هادی، نوع عایق، تعداد رشته‌ها و کاربردهای خاص خود تقسیم‌بندی می‌شوند، برای مثال از نظر سطح ولتاژ می‌توان کابل‌های برق را به سه گروه فشار قوی، فشار متوسط و فشار ضعیف تقسیم کرد. در ادامه به بیان ویژگی‌ها و کاربردهای انواع کابل برق می‌پردازیم:
این کابل برای انتقال انرژی الکتریکی با فشار بالا به کار می‌رود. کابل‌های فشار قوی برای ولتاژهای بالای 33 کیلوولت طراحی شده‌اند و دارای عایق و شیلد بسیار قوی برای مقابله با ولتاژهای بالا هستند. این کابل‌ها در خطوط انتقال برق بین نیروگاه‌ها و ایستگاه‌های برق و همچنین در سیستم‌های توزیع برق استفاده می‌شوند و به نام کابل قدرت هم شناخته می‌شوند.
کابل‌های فشار متوسط برای ولتاژهای بین 1 کیلوولت تا 33 کیلوولت طراحی شده‌اند. این کابل‌ها در سیستم‌های توزیع برق شهری، صنایع سنگین، و نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این کابل‌ها برای ولتاژهای کمتر از 1000 ولت طراحی شده‌اند و در سیستم‌های توزیع برق، کابل‌کشی داخلی ساختمان‌ها، سیستم‌های روشنایی و لوازم برقی استفاده می‌شوند.
کابل برق افشان از تعداد زیادی رشتۀ نازک انعطاف‌پذیر تشکیل شده است. از این کابل در اتصالات داخلی لوازم برقی، سیم‌کشی ساختمان‌ها، ماشین‌آلات صنعتی و هرجا که کابل نیاز به جابجایی و خم شدن مکرر دارد، استفاده میشود.
کابل‌های مفتولی از یک یا چند رشته سیم‌های برق با کیفیت تشکیل شده‌اند که نسبت به کابل‌های افشان سفت‌تر هستند. این کابل‌ها معمولاً در سیم‌کشی‌های ثابت و دائمی مانند داخل دیوارها و زیرزمین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سیستم‌های توزیع برق و تابلوهای برق نیز کاربرد دارند.
این کابل‌ها به‌صورت چند رشته‌ای و با شیلد به‌منظور کاهش نویز و تداخل الکترومغناطیسی طراحی شده‌اند و در انتقال داده‌ها و سیگنال‌های دقیق در تجهیزات صنعتی و سیستم‌های کنترلی حساس مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کابل‌های نسوز دارای عایق‌های خاصی مانند سیلیکون هستند که مقاومت بالایی در برابر حرارت و آتش دارد. این کابل‌ها در سیستم‌های اضطراری، مانند سیستم‌های اعلام حریق و تخلیۀ اضطراری، و در محیط‌های با خطر آتش‌سوزی بالا استفاده می‌شوند.
قیمت سیم و کابل باتوجه به موارد مختلفی تعیین میشود. عواملی مانند جنس هادی و عایق، کاربرد، شرکت سازنده، نرخ تورم و نرخ ارز، عرضه و تقاضا، و شرایط متغیر بازارهای داخلی و جهانی می‌تواند بر قیمت سیم و کابل اثر بگذارد.
همچنین گفتنی است که باتوجه به افزایش قیمت مس در حال حاضر شرکت‌های تولیدکننده بیشتر از آلومینیوم استفاده می‌کنند زیرا قیمت کابل آلومینیوم ارزان‌تر از کابل مسی تمام میشود و تقاضا برای آن بیشتر است.
هنگام خرید سیم برق و کابل باید به انواع آنها و کاربردهای هریک توجه کنید. استفادۀ ناصحیح از این کابل‌ها می‌تواند منجر به افت فشار، ایجاد جرقه‌های الکتریکی یا اتصالی برق، سوختن دستگاه‌های برقی، خرابی سیم و کابل، و حتی آتش‌سوزی شود و خسارت‌های جانی و مالی بسیاری به بار آورد. لازم است که هنگام استفاده از سیم و کابل برق تمامی استانداردهای مربوط به آن را لحاظ کنید و از کارشناسان کمک بگیرید.
هنگام کار با سیم و کابل برق به ولتاژ عبوری توجه داشته باشید و برای عبور جربان‌های قوی از کابل‌های فشار قوی که تحمل جریان برق را دارند استفاده کنید و هرگز از حد مجاز ولتاژ تجاوز نکنید.
در این صفحه به معرفی انواع مختلف کابل برق و کاربردهای آنها پرداختیم. همان‌طور که گفتیم در صنعت برق، انواع مختلفی از کابل‌های برق برای انتقال انرژی الکتریکی استفاده می‌شوند و باتوجه به ویژگی‌های خاص خود در صنایع مختلف مانند نیروگاه‌ها، کارخانه‌ها، ساختمان‌ها و شبکه‌های ارتباطی کاربرد دارند. کابل برق قدرت، کابل افشان، کابل مفتولی، کابل ابزار دقیق و کابل نسوز برخی از انواع کابل‌های برق هستند.
سیم‌ها و کابل‌های برق به‌طور معمول از جنس آلومینیوم و مس با خلوص بالا در حد 99% ساخته می‌شوند. در لایۀ عایق نیز از مواد مختلفی از جمله پی‌وی‌سی استفاده میشود. قیمت سیم و کابل باتوجه به نوع و کاربرد آن و شرکت تولیدکننده ممکن است متفاوت باشد. در گذشته بیشتر کابل‌ها از فلز مس ساخته می‌شد اما با افزایش قیمت مس شرکت‌ها بیشتر به سمت استفاه از آلومینیوم گرایش یافته‌اند و از این فلز به‌عنوان هادی در تولید سیم و کابل استفاده می‌کنند. قیمت کابل آلومینیوم در مقایسه با مس کمتر و بنابراین مقرون‌به‌صرفه‌تر است. برای خرید سیم برق باید با انواع مختلف آن و کاربرد هریک آشنا باشید تا بتوانید محصولی را که متناسب با نیاز و کاربرد شما است انتخاب کنید.
