دریاچه نمک خور و بیابانک با 2000 کیلومتر وسعت، بزرگترین دریاچه فصلی نمک ایران به حساب میآید و با ارتفاع 707 متر از سطح دریا، جزو کم ارتفاعترین نقاط فلات ایران محسوب میشود. از ویژگیهای این دریاچه، عمق کم نمک آن نسبت به سایر دریاچههای نمکی است؛ بهگونهای که عمق آن به پنج تا 10 سانتیمتر میرسد. این امر به دلیل حرکت دائمی سفرههای آبهای شور زیرزمینی و لجنهای سیاه لایههای زیرین است که مانع شکلگیری و تراکم پلتفرمهای نمکی میشود. دریاچه نمک خور، از دو چاله شمالی و جنوبی تشکیل شده که چاله جنوبی سه برابر بزرگتر از شمالی بوده و ارتفاع چاله شمالی از سطح دریا، 15 متر بیشتر از چاله جنوبی است. این دریاچه، آبوهوای گرم و خشکی دارد و میزان بارندگی آن حدود 20 میلیمتر در سال است. دمای هوا در گرمترین زمان به 55 درجه و در سردترین زمان به 25 درجه میرسد. میزان رطوبت موجود در هوا در فصول گرم در حد بسیار ناچیزی کاهش مییابد. در زمان بارندگی با ورود سیلابهای زمینهای اطراف، سطح دریاچه را آب فرا میگیرد. آبهایی که وارد دریاچه میشوند، به دلیل شوری کویرهای اطراف، مملو از نمک هستند که در اثر دمای بالای هوا به سرعت تبخیر میشوند و نمک خود را در دریاچه باقی میگذارند.
دهکده گردشگری پتاس یکی از متفاوتترین جاذبههای استان اصفهان محسوب میشود که در حدود 30 کیلومتری شرق شهر خور واقع شده است. آبشار نمک پتاس از شگفتیهای گردشگری این دهکده میباشد. آبشار نمکی پتاس با ارتفاع 25 متر، در شمال مجتمع معدنی پتاس و در دهکده نمکی توریستی پتاس خور و بیابانک واقع شده است. نورپردازی آبشار در شب، زیبایی آن را دو چندان میکند. مسیر منتهی به آبشار نیز با زیبایی تمام نورپردازی شده است. سوئیتهای نمکی، از دیگر جاذبههای دهکده هستند که معماری زیبا و جذابی داشته و گزینه مناسبی برای اقامت در کویر و لذتبردن از آسمان شب به شمار میروند.
کویر طبقه که با نام کویر نمک سیاه نیز شناخته میشود، در مرز دریاچه نمک خور قرار دارد و یکی از جاذبههای گردشگری خور محسوب میشود. علت نامگذاری این کویر، نمکهای سیاه و شکل قرارگیری آنها است؛ بهگونهای که نمکهای سیاه رنگ بهصورت جزیره جزیره در بین نمکهای سفید رنگ قرار دارند. وجود این اشکال تیز و برنده، عبور از این منطقه نمکی را بسیار دشوار کرده است.
روستای بیاضه از روستاهای کویری ایران محسوب میشود. ستارهها در شبهای کویری روستای بیاضه به حدی زیبا و نزدیک به نظر میرسند که گاهی تصور میکنید که به راحتی میتوانید این ستارهها را بچینید. پیادهروی روی ماسههای بادی کویری یا استراحت در قلب کویر و در زیر درختچههای گز از جذابیتهای دیگر روستای بیاضه هستند.
ارگ بیاضه یا قلعه بیاضه قلعهای قدیمی است که در روستای بیاضه قرار دارد و از جاهای دیدنی خور به شمار میرود. این بنای چند طبقه و خندق عریض و عمیق و مجموعه خشتی گسترده و به هم پیوسته پیرامون آن، نمونه ارگ و دژ کویری است. این ارگ مربوط به دوره ساسانیان و دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان خور و بیابانک، روستای بیاضه واقع شده است. این قلعه باستانی با سبک معماری ساسانی، قرنها کارکردهای دفاعی و مسکونی داشته و در دوره اسماعیلیه پایگاه هواداران حسن صباح بوده است. اتاقهای متعدد و طبقات مختلف قلعه تا چند سال قبل به عنوان محل نگهداری اموال و انبار غله روستاییان مورد استفاده قرار میگرفته است.
روستای گرمه از توابع شهرستان نایین، بخش خور و بیابانک محسوب میشود که در حاشیه کویر مرکزی فلات ایران و در شمال شرق استان اصفهان قرار دارد. این روستا در بین کوه و دشت با پوششی از درختان خرما و انار واقع شده است. منطقهای که روستای گرمه در آن جای گرفته پوشیده از باتلاقها، تپههای شنی و خاکهای رس نمکی است. این روستا از سطح آبهای آزاد 750 متر ارتفاع دارد و آبوهوای آن در اثر مجاورت کویر گرم و خشک محسوب میشود. قلعه، قبرستان کشتهها، امامزادگان و استودان گبرها از جمله آثار تاریخی و دیدنی روستای گرمه محسوب میشوند. به خصوص قلعه ساسانی که در مرکز روستا قرار دارد، یکی از دیدنیترین بناهای تاریخی روستای گرمه خور است. قدمت قلعه و مسجد آن به هزاران سال پیش برمیگردد و دو امامزاده آن بسیار دیدنی هستند. خانههای گرمه از همان بدو ورود به روستا نظرتان را به خود جلب میکنند؛ خانههایی ساده و صمیمی که روی تپههای خاره بنا شدهاند و مشرف به نخلستان هستند. این منازل مثل سایر معماری کویری، برای خنک ماندن فضای داخلی آنها از مصالح و معماری خاصی استفاده شده است. چشمه آب معدنی روستای گرمه هزاران سال است که از دل کوه میجوشد و در گذشته ماهیهای زیادی در این چشمه زندگی میکردند. این آب گرم برطرفکننده درد پا، درد کمر و آرتروز است و هرساله مردم بیشماری برای استفاده از این چشمه و زیارت امامزاده به این روستا میآیند.
