مسجد اورتاکوی که بصورت رسمی به نام بیوک میسیدیه چامی (Büyük Mecidiye Camii) شناخته می شود در محله بشیکتاش شهر استانبول واقع شده است. این مسجد یکی از محبوب ترین جاذبه های گردشگری در بسفر محسوب می شود.
تاریخچه مسجد اورتاکوی
مسجد اورتاکوی با نام رسمی مسجد بزرگ سلطان عبدالمجید یکم شناخته می شود. سلطان عبدالمجید در سال ۱۸۵۴ میلادی، به معماران ارمنی که در دربار بودند، دستور ساخت مسجد را داد. محل ساخت مسجد را، کنار پل بغاز و نزدیک تنگه بسفر در نظر گرفتند. مسجد در کنار اسکله ای با نام اورتاکوی بنا شد و بعدها به نام اسلکه شهرت یافت.
به گفته منابع تاریخی، در حدود بیش از ۱۳۰ سال پیش از ساخت مسجد اورتاکوی، داماد ابراهیم پاشا (وزیر سلطان سلیمان قانونی) مسجدی را در آن حوالی ساخته بود. این مسجد که معماری آن را محمود آقا به عهده داشت، در پی شورش پاترونا خلیل در سال ۱۷۳۰، به طور کامل از بین رفت. بعد از آن، پس از گذشت ۱۳۰ سال، سلطان عبدالمجید اول، مسجد اورتاکوی را به جای آن مسجد بنا کرد.
معمار بنای مسجد اورتاکوی، فردی به نام میکونوس بالیان بود که با اعضای خانواده خود در استانبول زندگی می کرد و جزو معماران عثمانی شناخته می شد. ویژگی های معماری مسجد اورتاکوی با کاخ دلمه باغچه، اشتراکاتی دارد که نشان می دهد معماران این دو بنا یکی بوده اند. ساخت بنای مسجد اورتاکوی دو سال طول کشید. این مسجد بعدها در اثر بلایایی چون زلزله و آتش سوزی آسیب دید. آتش سوزی در سال ۱۹۸۴ میلادی رخ داد و سبب شد بنای مسجد اورتاکوی به طور کامل تخریب شود و از بین برود. بنا بعد از آن مرمت شد و پس از بازسازی، جلوه پیشین خود را دوباره به دست آورد.معماری مسجد اورتاکوی به سبک نئوباروک ساخته شده و معمار آن بالیان بود
مسجد اورتاکوی با سبک معماری نئوباروک بنا شد. سبک نئوباروک برای بار اول در فرانسه شکل گرفت. باروک نوعی از هنر تلقی می شود که در آن حس هنرمند بر تناسب هنر غالب است. این نوع هنر که عنصر اصلی آن را جنبش و تحرک تشکیل می دهد، از سبک کلاسیک فاصله بسیار می گیرد.
چشم انداز مسجد اورتاکوی بسیار زیبا است و به جرئت می توان گفت بر تمامی مساجد استانبول برتری دارد. اولین چیزی که در این مسجد خودنمایی می کند، سنگ های مرمر این بنای جذاب هستند. وقتی نزدیک مسجد بشوید، نقش های برجسته آن، چشمان شما را جلا می دهند و از دیدن زیبایی های آن شگفت زده می شوید.
مسجد اورتاکوی مانند دیگر مساجد بازمانده از دوره عثمانی، دارای گنبد و مناره است. این مسجد، پنجره هایی بزرگ دارد که نور را به درون آن، منعکس می کنند. مسجد اورتاکوی علاوه بر معماری جذاب، در مکانی خاص نیز بنا شده است و همین موقعیت مکانی سبب می شود که گردشگران از حضور در آنجا و تماشای زیبایی های اطراف مسجد، لذت ببرند.
نمای بیرونی مسجد اورتاکوی
نمای بیرونی مسجد اورتاکوی در استانبول از جنس سنگ مرمر استفاده شده است و با کمی دقت به آن متوجه خواهید شد که برجسته کاری ها و نقش و نگارهای زیادی را شامل می شود. ساختمان مسجد اورتاکوی در استانبول به دو بخش تقسیم می شود و بر روی بخش اصلی آن گنبدی زیبا به چشم می خورد. در این بخش از مسجد دو ردیف پنجره وجود دارد که نور کافی را برای مسجد فراهم می آورد، این پنجره های وسیع و بلند به گونه ای طراحی شده اند که نور متغیر تنگه بسفر را به داخل مسجد منعکس می نماید. مسجد اورتاکوی دو مناره دارد و بر روی هر کدام از مناره ها، یک شرفه به چشم می خورد. فرورفتگی روی مناره ها با مرمر سفید و موزاییک تزئین شده و بالاترین بخش مناره ها را از سنگ مرمر ساخته اند و رویش با سنگ آذرین پوشیده شده است.
نمای اندرونی مسجد اورتاکوی
در سمت شمالی مسجد اورتاکوی در استانبول ورودی اصلی این مسجد تعبیه شده است، جلوی ورودی مسجد یک در نرده ای سفید وجود دارد که زمانی که داخل آن شدید با یک پلکان الپتیکال مواجه می شوید. از پله های مسجد که بالا می روید می توانید ساختمان های حرم را که روبرویتان قرار دارند را نیز مشاهده کنید. در دو طرف مسجد نیز مسیرهایی وجود دارد که بسیار ساده هستند و برای نمازگزاران تعبیه شده اند. خانم ها معمولا در این بخش ها به نماز می ایستند، درست جایی که چشم اندازی بی نظیر از تنگه بسفر در جلو چشم نمازگزاران جلوه گری می کند و این خود یک نمونه از جذابیت های مسجد اورتاکوی در استانبول می باشد. کمی که پله های مستقیم ادامه دهید، با قشنگ ترین قسمت مسجد مواجه خواهید شد. جایی که ۹ لوستر زیبا در ردیف هم قرار داده شده اند. در داخل ساختمان، نام های الله و چهار خلیفه سنی ها با خط نستعلیق به چشم می خورد. همه این نوشته ها، توسط خود سلطان عبد المجید اول خطاطی شده است؛ عبدالمجید خطاطی فردی ماهر بود، در هنگام نماز جماعت، آقایان در این جا به نماز می ایستند.
گنبد بزرگ مسجد اورتاکوی
در حالی که مسجد منظره زیبایی را برای افرادی که به تنگه بسفر سفر می کنند ایجاد می کند، داخل مسجد نیز منظره فوق العاده ای دارد. گنبد مرکزی مسجد که بر روی پلان مربع ساخته شده است، تمام قسمت نمازخانه ی مسجد اورتاکوی را در بر گرفته است. به عنوان تنها نمونه در بین مساجد تاریخی استانبول، برگ های برجسته آکانتوس زیر بالکن مناره ها با تذهیب طلا تزئین شده است.
در سطح داخلی گنبد مسجد، تزئینات داخلی متعددی قرار دارد که شامل صحنه معماری آسمانی است. تزئینات داخل گنبد برخلاف طرح گنبدی مساجد کلاسیک عثمانی به سبک معماری رومی، بیزانسی و اروپایی است.
آداب و رسوم بازدید از مسجد اورتاکوی
با توجه به این مسجد اورتاکوی در استانبول مکانی توریستی به شمار می رود اما در واقع این مسجد مکانی مذهبی به شمار می رود و برای ورود به آن باید آداب و رسوم مربوطه را رعایت فرمایید. لازم به ذکر است که ورود غیرمسلمان ها به مسجد اورتاکوی در استانبول امکان پذیر است و پوشیدن حجاب برای خانم و آقایون نیز اجباری می باشد. در ورودی این مسجد، پوشش های مخصوصی به رنگ های آبی و صورتی به چشم می خورد، این ها را برای ورود افراد بی حجاب گذاشته اند. این را نیز باید ذکر کنیم که در زمان های اذان، به گردشگران اجازه ورود به مسجد را نمی دهند. اگر در این ساعت ها به این منطقه رسیدید، قدری صبر پیشه کنید و از محیط اطراف لذت ببرید تا وقت بازدید برسد. همانند هر مسجد دیگری مسجد اورتاکوی در استانبول در زمان اذان صبح باز می شود و نمازگزاران به اقامه نماز می پردازند. ورودی این مسجد نیازی به پرداخت ورودی نمی باشد و اگر خواستید می توانید به صندوق های خیریه ای که در این مسجد قرار داده شده نیز پول واریز کنید.
مکان های نزدیک مسجد اورتاکوی استانبول
اگر از مسجد دیدن کرده اید، می توانید به مکان های اطراف مسجد مانند دهکده ماهیگیری اختصاص دهید. خود مسجد در انتهای یک میدان روباز زیبا قرار دارد که در اطراف آن برخی از بهترین گزینه های تفریح شبانه و رستوران های استانبول وجود دارد. اگر یکشنبه ها برای بازدید از این مسجد بروید، می توانید بازار صنایع دستی را که هر هفته در خیابان های فرعی برگزار می شود، ببینید. که منعکس کننده طبیعت جهانی و تاریخی این منطقه است.
مسجد اورتاکوی کجاست؟
مسجد اورتاکوی که با نام مسجد «سلطان عبدالمجید» نیز شناخته می شود، در ناحیه بشیکتاش استانبول و در سمت غرب تنگه بسفر واقع شده است. منابع تاریخی این مسجد زیبا و بزرگ را با نام مسجد بزرگ سلطان عبدالمجید می شناسند. از مسجد کنار پل بغاز به این دلیل با نام اورتاکوی یاد می کنند که در کنار اسکله ای به همین نام قرار گرفته است. مسجد بزرگ و زیبای اورتاکوی به مدت دو سال از سال ۱۸۵۴ تا سال ۱۸۵۶ توسط سلطان عبدالمجید اول بنا شد که سی ویکمین پادشاه عثمانی بود.مسجد اورتاکوی هنگام صبح به رنگ سفید، عصر صورتی و شب ها به رنگ زرد درمی آید
تغییر رنگ در نمای بیرونی مسجد و معماری منحصربه فرد مسجد اورتاکوی آن را به یکی از جذاب ترین مساجد استانبول تبدیل می کند. مسجد اورتاکوی به مسجد هزارچهره نیز شهرت دارد. علت این نام گذاری به این جهت است که مسجد اورتاکوی در طول شبانه روز به رنگ های مختلفی درمی آید. این مسجد زیبا در هنگام صبح، سفید رنگ است؛ اما در نزدیکی غروب به رنگ صورتی تغییر چهره می دهد و وقتی شب شد، با روشن شدن چراغ های اطراف، ظاهر بنا به رنگ زرد در می آید. توصیف زیبایی تغییر رنگ مسجد اورتاکوی در نوشتار نمی گنجد و تنها با مشاهده آن امکان پذیر است. گردشگران از دیدن جذابیت ظاهر مسجد اورتاکوی به وجد می آیند.
مسیر دسترسی به مسجد اورتاکوی
اگر در سفر به استانبول علاقه مند به بازدید از مسجد اورتاکوی بودید، ابتدا باید به ناحیه بشیکتاش و به قسمت غرب تنگه بسفر بروید. این مسجد جزو جاهای دیدنی استانبول به شمار می رود و برای رسیدن به آن، امکانات حمل و نقل در نظر گرفته شده است. برای رفتن به مسجد اورتاکوی، هر وسیله نقلیه ای که بخواهید از اتوبوس، مترو و تاکسی در دسترس شما خواهد بود.
تجربه نشان می دهد که طی مسیر با اتوبوس برای بازدید از مسجد، بهترین انتخاب است. برای استفاده از اتوبوس به میدان تقسیم بروید و سوار خط اتوبوس ۴۰Tیا۴۲T بشوید تا شما را به مسجد اورتاکوی ببرد. در مسیر رسیدن به مسجد اورتاکوی، پل باشکوه بسفر با معماری جذاب و مدرنی که دارد، خودنمایی می کند. با تماشای یک صحنه جذاب، می توانید تصویری از معماری کلاسیک و مدرن را در کنار هم در یک قاب ببینید و لذت ببرید.
آدرس: استانبول، منطقه بشیکتاش، محله مجیدیه، میدان اسکله اورتاکوی