مسجد جامع بردستون، مربوط به سده اولیه اسلامی بر روی تپه ای در کنار شهر بردستان از توابع شهرستان دیر در استان بوشهر واقع شده است. این اثر در سال ۱۳۷۷ به شماره ۲۰۶۰ به ثبت ملی رسیده است.
این مسجد از یک عمارت مربع مستطیل با یک مدخل کوچک و شبستان وسیع تشکیل شده است. شبستان برای روشنایی و هواگیری، فضاهای درگاه مانندی دارد که از داخل و خارج با گچ بری های زیبایی تزیین شده اند. بر فراز شبستان، بادگیری به سبک معمول جنوب ایران ساخته شده است که خنکی و مطلوبیت هوای درون شبستان را تأمین می کند.
بنای اولیه مسجد را به عمر بن عبدالعزیز نسبت می دهند. این مسجد در سال ۱۲۷۳ ه.ق توسط حیدرخان دشتی تعمیر شده است. کتیبه ای در درون یکی از اتاق های مسجد وجود دارد که تاریخ تعمیر آن را در سال ۸۵۲ هجری نشان می دهد و گمان می رود از بناهای قرون اولیه اسلامی باشد.
در گورستون پیرامون مسجد بر روی قبور اسلامی سنگهای آهکی که با خط کوفی و عربی قدیم و جدید می باشد که دارای ارزش تاریخی است. با توجه به بقایای خورده شده و تکه سنگهای باقی مانده قدمت این قبرستان را می توان حدود سده چهارم و پنجم هجری، قمری دانست.
معرفی مسجد جامع بردستان
مسجد جامع بردستان از مشهورترین جاهای دیدنی بردستان محسوب می شود؛ مسجدی تاریخی که مورخان و کارشناسان آن را کهن ترین عمارت متعلق به دوره اسلامی معرفی کرده اند. هرچند مسجد فاقد تزیینات متعدد است؛ در عین سادگی، با شکوه تمام نظر گردشگران را به خود جلب می کند. این اثر تاریخی در ۲۹ تیرماه سال ۱۳۷۷ به شماره ۲۰۶۰ به عنوان یکی از آثار ارزشمند ملی کشور، به ثبت رسیده است.
تاریخچه مسجد جامع بردستان
به گفته باستان شناسان، بنای نخستین مسجد جامع بردستان به همت «عمر بن عبدالعزیز» ساخته شده است. البته کتیبه ای در داخل یکی از اتاق های مسجد قرار دارد که سال ۸۲۵ هجری را به عنوان زمان تعمیر و بازسازی آن عنوان می کند و احتمال ساخت آن را در قرون اولیه اسلامی قوت می بخشد.
پیرامون مسجد و در کنار قبرهای جدید، می توان نشانه هایی از قبور قدیمی اسلامی را مشاهده کرد که منقوش به خط کوفی و متعلق به دوره های مختلف تاریخی هستند. با توجه به تکه سنگ هایی بازمانده در قبرستان، باستان شناسان قدمت آن را به قرون چهارم و پنجم هجری قمری نسبت می دهند.
معماری مسجد جامع بردستان
جاهای دیدنی اطراف مسجد جامع بردستان
اگر به بوشهر می روید و مسجد جامع بردستان را بازدید می کنید، امکان دیدن نقاط جذاب دیگری هم برایتان فراهم خواهد بود. مثلاً در بوشهر و نزدیکی بردستان می توانید مکان های زیر را ببینید:
- نیایشگاه مند بوشهر: نیایشگاه مند بوشهر در دل کوه ها ساخته شده و در گذشته های خیلی دور برای عبادت کاهنان از آن استفاده می کرده اند. ساختار ویژه این نیایشگاه و قدمتی که دارد از آن مکانی جذاب برای بازدید می سازد. می توانید علاوه بر مسجد جامع بردستان، به این نیایشگاه زیبا هم سری بزنید.
- تنگ مخدان بوشهر: تنگ مخدان بوشهر هم دیدنی است. در واقع، با تنگه ای با طول ۳ کیلومتر روبه رو هستید که در کف آن، رودی کوچک در جریان است. نخلستان های خرما در اطراف تنگه آن را دیدنی تر کرده است. آب جاری در این تنگه بسیار زلال است و می توانید سنگ های کف آب را به راحتی ببینید. جالب نیست؟
- گوردختر بوشهر: گوردختر بوشهر واقعاً مکان جذابی است. چرا؟ چون به سبک مقبره کوروش ساخته شده و آرامگاه مادر کوروش یعنی ماندانا یا خواهر او آتوساست. سقف و شمائل این آرامگاه شبیه مقبره کوروش است. البته میان متخصصان درباره اینکه این مکان دقیقاً آرامگاه چه کسی است، اختلاف هایی وجود دارد.
- مدرسه سعادت بوشهر: مدرسه سعادت بوشهر نخستین مدرسه نوین ایرانی در جنوب کشور است. قدمت مدرسه سعادت به دوران قاجار می رسد و بعد از تأسیس دارلفنون راه اندازی شده است. بازدید از این مدرسه نیز در کنار سرزدن به مسجد جامع بردستان فکر خوبی خواهد بود.
دیدنی های دیگر مسجد جامع بردستان
دیدنی های دیگری هم در استان بوشهر هست که می توانید در سفرتان به این استان زیبای جنوبی به آن ها نیز سر بزنید:
- بازار بوشهر؛
- قلعه خورموج دشتی؛
- قبر ژنرال؛
- کوه نمک دشتی؛
- نخلستان ها؛
- پارک ملی نایبند؛
- عمارت گلشن؛
- گورستان صخره ای سیراف؛
- و… .
مسیر دسترسی مسجد جامع بردستان
در برنامه های ایران گردی تان، حتماً سری هم به جنوب ایران و بوشهر زیبا بزنید. بوشهر از قدیمی ترین استان های ایران است و در آن، علاوه بر زیبایی های طبیعی، می توانید دیدنی های باستانی و تاریخی متنوعی پیدا کنید. سرزدن به مسجد جامع بردستان نیز فکر بسیار خوبی خواهد بود.
اگر تاکنون به جنوب رفته اید و مسجد جامع بردستان را از نزدیک دیده اید، حتماً از تجربه ای که داشته اید برایمان بگویید. تجربه سفر به نقاطی مشابه را داشته اید؟ احساستان نسبت به مساجد قدیمی چیست؟ چه چیزی بیشتر از همه درباره آن ها برایتان جالب است؟ ما معتقدیم اگر قرار نیست تمام شهرهای زیبای ایران را بگردیم، دست کم دیدن شهرهایی شاخص از جنوب، شمال، غرب و شرق را نباید از دست بدهیم. نظر شما چیست؟ قبول دارید؟ سرزدن به نقاط مختلف ایرانی درک عمیق تری نسبت به جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و به طور کلی زندگی به همه ما می دهد. رسیدن به چنین دستاوردی عالی خواهد بود.
آب انبار قوام کجاست؟
