به گزارش سایت خبری ساعد نیوز،پیکره اقتصاد ایران در طول تاریخ همواره درگیر مسائلی همچون تورم، بیکاری، نوسانات شدید متغیرهای کلان اقتصادی و... بوده است، اما مساله جدیدی که طی سال های اخیر در اقتصاد ایران دیده می شود، مساله تحریم های اقتصادی است. تحریم های جدید بیشتر جنبه روانی دارند، اما مشکلاتی که این تحریم ها برای اقتصاد ایران به همراه داشته اند، به هیچ عنوان قابل کتمان نیست.
مساله دور زدن تحریم ها همواره مدنظر دولتمردان بوده اما بعضا نتایج مطلوبی نداشته است. مهم ترین انقلاب در قرن بیستم، انقلاب در حوزه الکتریکی و اطلاعاتی است و این انقلاب باعث شد تجارت از مرز کشورها فراتر رفته و کشورها برای تسهیل تجارت جهانی و انجام دادوستد، مفهومی تحت عنوان ارز دیجیتال ایجاد کنند. در تازه ترین تحولات صورت گرفته در سطح جهان شاهد حرکت کشور چین به سمت این گونه ارزها و رونمایی از ارز یوان دیجیتالی در شهر شنزن چین هستیم؛ هرچند این ارز یوان دیجیتالی به صورت آزمایشی در شهر شنزن پیاده سازی شد، ولی پذیرفته شدن این گونه ارز ها ازسوی کشور های مختلف، امکان تجارت و دادوستد را نسبت به گذشته، تسهیل می کند و در اهداف خود به دنبال بی اثر کردن تحریم های اقتصادی است.
چرا استخراج رمزارز در ایران مزیت دارد؟
مزیت ایران در تولید و استخراج رمزارز را می توان در 3 بخش اصلی دید:
۱. منابع غنی انرژی در کشور
ایران چهارمین کشور بزرگ از نظر منابع نفتی (۱۵۶ میلیارد بشکه نفت) و دومین کشور بزرگ از نظر منابع گازی (۳۲ تریلیون متر مکعب) در دنیا است. علاوه بر این، با توجه به وضعیت میزان آفتاب در ایران، می توان گفت این کشور منبع خوبی برای تامین انرژی خورشیدی است. مجموع این شرایط نشان می دهد ایران به عنوان کشوری که منابع تامین انرژی فراوانی دارد، شرایط مناسبی برای تأمین انرژی مورد نیاز استخراج رمزارزها در اختیار دارد.
۲. تحریم ایران
دارابودن منابع غنی انرژی، دلیل خوبی برای تبدیل شدن یک کشور به بهشت استخراج بیت کوین نیست. ایران علاوه بر دارابودن منابع عظیم انرژی، به دلیل تحریم های بین المللی، قادر به صادرکردن این منابع نیست. از این رو، فرصت خوبی برای صادرات انرژی از طریق استخراج رمزارزها فراهم شده است. ایران می تواند با فروش انرژی به قیمت پایین تر، به استخراج کنندگان بیت کوین در کشور و امکان تولید برق ارزان برای آنها، ایران را به بهشت استخراج رمزارز تبدیل کنند. توسعه زیرساخت استخراج رمزارز، می تواند شبکه برق کشور را نیز تا چندین برابر وضعیت کنونی گسترش دهد و وضعیت ایران را در تأمین انرژی در سال های آینده بهبود بخشد.
۳. وجود دو پیک مصرفی در کشور
ایران از معدود کشورهای جهان است که دو پیک مصرفی دارد. در فصل تابستان به دلیل مصرف بسیار بالای برق، به منظور خنک سازی ساختمان ها، مصرف برق کشور تا نزدیکی ۶۰ هزار مگاوات افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر، در زمستان نیز به دلیل سرمای هوا و ضرورت گرم کردن خانه ها، مصرف گاز به رکوردهای خود می رسد. از این رو، کشور ایران در تابستان با پیک مصرف برق و در زمستان با پیک مصرف گاز روبه رو است. وجود دو پیک، منجر می شود صادرات انرژی با مشکلاتی روبه رو شود. اما استخراج رمزارز می تواند این مشکل را تا حد زیادی حل کند. با ایجاد زیرساخت استخراج بیت کوین، کشور می تواند در زمان های افت مصرف برق و یا گاز، به سمت استفاده حداکثری از زیرساخت تولیدی کشور، با استفاده از استخراج رمزارز برود.
از فرصت به تهدید
با وجود فرصت بکر استخراج بیت کوین در کشور، این فرصت با رفتارهای دولت به یک تهدید بزرگ تبدیل شده است. قیمت بسیار پایین برق صنعتی و کشاورزی سبب شده است، عمده مردم برای استخراج بیت کوین، از برق کشاورزی و صنعتی استفاده کنند. به همین دلیل، صنایع تولیدی خود را تعطیل و به استخراج بیت کوین روی آورده اند. در واقع، باز هم شاهد تبدیل یک فرصت بزرگ توسعه ای به یک تهدید بزرگ توسعه ای هستیم
از سوی دیگر، افرادی که حاضر به سرمایه گذاری وسیع در این صنعت هستند نیز نسبت به استخراج قانونی آن بسیار کم انگیزه هستند. دولت ایران با اعلام افزایش شدید قیمت برق برای استخراج بیت کوین، عملاً صرفه اقتصادی تولید آن را از بین برده است.
تفاوت بیت کوین و سیمان
در گزارشی که سال گذشته، روزنامه دنیای اقتصاد چاپ کرده بود، دولت سالانه حدود ۹ هزار میلیارد تومان به صنعت سیمان یارانه انرژی می دهد؛ در صورتی که کل سود شرکت های سیمانی در حدود ۱,۵۰۰ میلیارد تومان بوده است. اگر مبلغ یارانه انرژی را به طور متوسط بین شاغلین این صنعت تقسیم کنیم، به هر نفر ماهانه حقوقی در حدود ۳۷ هزار تومان می رسد. لازم به ذکر است این مفروضات در سال گذشته و با دلار حدوداً ۱۲ هزارتومانی محاسبه شده است و احتمالاً در شرایط کنونی اعداد باید در ۲ ضرب شوند. با این وجود، دولت به صنعت استخراج بیت کوین به چشم یک صنعت نگاه نکرده و تلاشی در جهت توسعه آن انجام نداده است.
از آنجایی که استخراج بیت کوین همچون سایر صنایع کشور همچون تولید سیمان، فولاد و کاشی و سرامیک بسیار انرژی بر است، به نظر می رسد قیمت منصفانه انرژی برای استخراج بیت کوین باید مشابه قیمت انرژی برای سایر صنایع انرژی بر باشد. البته دولت می تواند به دلیل محدودیت های موجود در شبکه توزیع برق، استخراج بیت کوین را محدود به ایجاد ظرفیت جدید کند که از این جهت این کار می تواند کل صنعت برق کشور را دگرگون کند. در حال حاضر، قیمت برق برای صنایعی همچون فولاد حدود ۲۵۰ تومان است که معادل ۱ سنت می شود. افزایش این رقم به حدود ۳ سنت، می تواند هم رانت انرژی فولاد را کاهش دهد و هم قیمت مناسب و جذابی به منظور توسعه زیرساخت استخراج رمزارز در کشور باشد.
تکلیفی که هنوز مشخص نیست
با وجود گذشت چندین سال از عمر صنعت رمزارز در جهان، همچنان تکلیف استخراج رمزارزها در ایران مشخص نیست. هنوز روشن نیست که فرایند دریافت مجوز، قیمت دقیق برق مصرفی این واحدها، قیمت گاز به منظور تأسیس نیروگاه برای تولید برق موردنیاز استخراج بیت کوین و… به چه صورتی است. دولت ایران که همواره با بحران تصمیم گیری روبه رو است، این بار نیز همانند گذشته نمی تواند یک تصمیم مشخص در زمینه استخراج رمزارز اتخاذ کند. این موضوع، شرایط را برای سرمایه گذاران و مردم سخت کرده است. به همین جهت، استخراج بیت کوین عمدتاً به صورت زیرزمینی انجام می شود.
البته چندین بخشنامه در راستای استخراج رمزارزها آمده است، اما اعلام فروش برق و یا گاز با قیمت بالا برای استخراج کنندگانِ بیت کوین، سبب شده است که عملاً مزیت ایران در قیمت پایین تر انرژی از بین برود. علاوه بر این، سخت گیری های زائد در تأیید مجوز مربوط به استخراج بیت کوین، سبب شده است که سرمایه گذاران یا عملاً از خیر استخراج بیت کوین بگذرند و یا آن را به صورت غیرقانونی و چراغ خاموش جلو ببرند. حتی مشروط کردن استخراج بیت کوین به احداث نیروگاه جدید و تأمین گاز موردنیاز آن، می توانست مزیت خوبی برای ایران فراهم کند، اما به نظر می رسد همین کار نیز با بروکراسی گسترده روبه رو است.
فرصتی که سوخت
کشور ایران نه تنها در دوران تحریم به استقبال استخراج رمزارز و تسهیل تجارت آن نرفت، بلکه همانند رفتارهای گذشته خود، با قدرت جلوی آن ایستاد و فرایند مربوط به دریافت مجوز را با یک بروکراسی گسترده روبه رو کرد. در شرایط کنونی که ایران با مشکلات زیادی در صادرات انرژی روبه رو است، می توانست سوخت مازاد خود را با قیمت رقابتی و ارزان تر در بازار داخلی عرضه کند و از این طریق به صادرات انرژی دست پیدا کند. حتی سوزاندن مازوت در مناطق غیرمسکونی و تأمین برق موردنیاز استخراج کنندگان رمزارز، می تواند بحران مازوت در کشور را کاهش دهد و استخراج کنندگان غیرقانونی را به سمت برق ارزان به منظور تولید رمزارز هدایت کند.
