معرفی فیلم فصل باران های موسمی

یکشنبه، 14 آذر 1400 زمان مطالعه 9 دقیقه

فیلم به کارگردانی مجید برزگر در سال 1387 ساخته شده است. این فیلم محصول کشور ایران و در ژانر خانوادگی و اجتماعی می‌باشد. در این فیلم نوید لایقی مقدم، مرضیه خوش تراش، محمد حسینی علایی، الناز حبیبی و علی باقری به هنرمندی پرداخته‌اند.

خلاصه داستان فصل باران های موسمی

فیلم فصل باران های موسمی ، داستان پسر نوجوانی است که در آستانه جدایی پدر و مادرش زندگی جدیدی را تجربه می کند. این زندگی ساده که در تنهایی و پرسه های طولانی می گذرد، او را ناگزیر به انتخاب های جدید می کند....

نکاتی درباره فیلم فصل باران های موسمی

مجید برزگر تا کنون سه فیلم بلند داستانی ساخته است. او بعد از فصل باران های موسمی «پرویز» را ساخت که توجه های بسیاری را به خود جلب کرد و در چند جشنواره خارجی موفقیت های بین الملی را نیز در پی داشت . نخستین ساخته اش نیز البته در نخستین اکران در جشنواره فجر موفق به دریافت جایزه بهترین فیلمِ اول شد. سومین ساخته اش، «یک شهروند کاملا معمولی» نیز در جشنواره فجر سال گذشته به نمایش در آمد.فیلم، داستان نوجوانی به نام سینا (نوید لایقی مقدم) است که پدر و مادرش در آستانه طلاق هستند. سینا در خانه تنهاست و مادر و پدر همزمان خانه را ترک کرده اند (اتفاقی که البته به خودی خود غیر ممکن نیست اما کمی عجیب و غیرطبیعی است). دو داستان به شکل پیرنگ اصلی و فرعی در فیلم قرار داده شده است. داستان اصلی، به نوعی یک «پیش داستان» است. پیش داستان عبارت است از مجموعه ای از اتفاقات (عینی یا ذهنی) یا مجموعه هایی از ویژگی های شخصیت (ها) که تاثیری قطعی در ادامه زندگی آن ها گذاشته است و تا کنون ادامه دارد. سینا به همراه دوستش علی در ماجرایی مربوط به جابه جایی مواد مخدر شریک بوده اند. حالا فردی به نام مسعود به خاطر آن که سینا بسته کوکایین را از ترس ماموران در هنگام جابه جایی از دست داده است، از او اخاذی می کند و سینا و علی باید هشت میلیون تومان به مسعود بدهند. داستان دوم (پیرنگ فرعی) ماجرای ورود دختری به نام ناهید (مرضیه خوش تراش) است که پس از پایان دوران داشنجویی اش، قصد دارد در تهران بماند. ظاهرا او می خواهد به هرقیمت در تهران بماند و به خانه اش در همدان برنگردد. سینا و ناهید به شکلی اتفاقی در کنار دوستان مشترکشان همدیگر را ملاقات می کنند و ناهید به پیشنهاد سینا به خانه او می رود تا در تهران بماند و به جستجوی کار برود. در بدو امر هر دو داستان کمی غیر منتظره و غیر طبیعی به نظر می رسند. به عبارت دیگر هر سه بستری که داستان فیلم در آنها رخ می دهد همین گونه هستند: تنهایی سینا در خانه، مداخله او در جابه جایی مواد مخدر (با توجه به طبقه اجتماعی مرفهی که به آن تعلق دارد) و آمدن ناهید به خانه او. اما این ها هیچ یک مشکل اصلی فیلم نامه نیست، مشکل فیلم نامه در دو بخش کلی قابل بررسی است، نخست «مساله گسترش بحران (داستان)» و دوم «ارتباط پیرنگ اصلی و فرعی».سینا در تمام مدت فیلم دغدغه اصلیش فراهم کردن مبلغ مورد نیاز برای بدهی اش به مسعود است. در این مسیر سینا به تمام گزینه ها فکر می کند و جز این هیچ چیز دیگری برای او مهم نیست. او حتی به فکر دزدی از آدم هایی که از بانک خارج می شوند نیز می افتد و البته منصرف می شود. دل مشغولی دایم او در داستانِ فراهم کردن پول، ارتباط او با ناهید (پیرنگ فرعی) و حضور او در خانه را به شکلی غیر طبیعی تحت تاثیر قرار می دهد. عدم توجه سینا به ناهید به شکلی که از یک نوجوان دبیرستانی انتظار می رود، غیر طبیعی است. در واقع انگیزه سینا در بی توجهی به ناهید قابل قبول نیست. در واقع انگیزه های ناکافی شخصیت در ارتباطش با ناهید که به ارتباط پیرنگ های داستان با یکدیگر ضربه زده است، یکی از نقاط ضعف فیلم است. این انگیزه ناکافی ممکن است بیننده را به این نتیجه برساند که فیلم نامه نویس برای پرداختن به این انگیزه ها، با مشکل ممیزی مواجه است. اگر اینگونه باشد، پس از اساس فیلم نامه نویس به سراغ داستان اشتباهی رفته است. سینا در مسیر غیر قابل توفقش برای تهیه پول مسعود، به خود اجازه می دهد که با ناهید آشنا شود و با او ارتباط برقرار کند. اما این تنها سطح افزایش بحران داستان است و پیرنگ اول از این بیشتر پیشروی نمی کند. همچنین این تنها ارتباط پیرنگ اصلی و فرعی است. به عبارت دیگر اگر پیرنگ فرعی (داستان ناهید) را از فیلم حذف کنید، عمده کنش های شخصیت (سینا) هم چنان ثابت می ماند: تهیه پول از هر راه ممکن. کارکرد پیرنگ فرعی و شخصیت های مکمل چیزی جز شناخت بهتر شخصیت اصلی نیست. دوستان سینا او را با عنوان «بچه مثبت» خطاب قرار می دهند، چه نیازی است که ما دوباره در رابطه او با ناهید به مثبت بودنش پی ببریم ؟! در واقع پیرنگ فرعی داستان در مجموع انگیزه جدیدی به شخصیت اصلی اضافه نمی کند و شناخت ما از او را دچار تغییر نمی کند تا با جنبه جدیدی از شخصیت او آشنا شویم.«شخصیت» و «شخصیت پردازی» دو عامل جداگانه در فیلم نامه هستند. شخصیت پردازی آن بخش از فیلم نامه است که سعی در شناساندن اتمسفر زندگی شخصیت به مخاطب دارد. سر و و ضع ظاهری، نحوه صحبت کردن، لباس پوشیدن، عادات رفتاری، محل زندگی، طبقه اجتماعی، شغل و غیر از این همگی در «شخصیت پردازی» قرار می گیرند. «شخصیت» اما صرفا به وسیله تصمیم ها شناخته می شود. تصمیم هایی که در مواقع بحرانی گرفته می شوند. بحران هایی که هدف از قرار دادن آن ها در فیلم نامه، شناساندن آن بخش از وجود شخصیت به مخاطب است که در ظاهر چیزی دیگری می نماید. تنها زمانی یک شخصیت را دوست داریم که تغییر کند. تغییر شخصیت در مسیر بحران رخ می دهد و این بحران ها برای وقوع به انگیزه های کافی نیاز دارند. توجه فیلم نامه نویسان فصل باران های موسمی (مجید برزگر و حامد رجبی) برای گسترش داستان جهت ایجاد تغییر مهم و واقعی در شخصیت شان، ناکافی به نظر می رسد. تغییر شخصیت عاملی است که فارغ از فرم و نوع فیلم نامه، ضروری است. خواه ریک باشد در «کازابلانکا»، خواه کلودیا در «ماجرا» یا عماد در «فروشنده». البته بحث در خصوص نحوه تغییر در شخصیت، مبحث مفصلی است که پرداختن به آن نیاز به مثال های متعدی جهت تفهیم بهتر آن دارد. گاهی در یک فیلم تغییر شخصیت به معنای آن است که شخصیت خودش را بشناسد و با واقعیت آن چه که خودش هست آشنا شود. این نیز یک تغییر است، اما تغییری است درونی (شخصیت آیدین خان در فیلم خواب زمستانی ساخته نوری بیلگه جیلان).از سوی دیگر شخصیت مسعود که به اصطاح بدمن داستان اصلی فیلم است، فارغ از انتخاب بسیار بد بازیگر و بازی او در فیلم، هیچ بحران واقعی در مسیر فیلم اضافه نمی کند. جمله معروفی است که می گوید برای پرداخت بهتر شخصیت قهرمان، باید ضد قهرمان خوبی در فیلم نامه داشته باشید. زمانی که در پایان بندی، مسعود توسط عواملی از خارج از فیلم کتک خورده و درمانده به سینا می گوید دیگر نیازی نیست که به او پول بدهد! ببینده از خود می پرسد چرا بدمن فیلم زودتر از اینها کتک نخورد تا منصرف شود و نقش سینا در حل بحران پول چیست ؟!فارغ از ایراد های وارد به ساختار فیم نامه، در مقام پرداخت و کارگردانی نیز مشکلات و البته نکات مثبت قابل ذکر در فیلم به چشم می خورد. از آن جمله می توان به انتخاب درست زاویه دید و پایبند ماندن به آن اشاره کرد. به این معنا که فیلم نامه نویس برای تاکید بر شخصیت محور بودن داستان خود، زاویه دید فیلم را به صورت اول شخص و از زاویه دید سینا انتخاب کرده است (هیج لحظه ای از فیلم نیست که دوربین آنجا باشد اما سینا حضور نداشته باشد). وفادار ماندن به زاویه دید و در اصطلاح پرهیز از شکستن آن نکته مثبتی است که در بسیاری از فیلم نامه ها رعایت نمی شود. به عبارت دیگر منطقی نیست که فیلم نامه نویس برای حل مشکل خود در روایت، ناگهان زوایه دید را عوض کند. البته باید توجه کرد زاویه دید به طور کلی تابعی از ساختار کلی فیلم نامه است و تغییر آن در صورتی که در خدمت پیشبرد صحیح داستان و قابل توجیه باشد، می تواند کاملا مفید و قابل قبول باشد.ضرب آهنگ (ریتم) فیلم و اندازه زمانی نماها در بسیاری موارد، طولانی و کسل کننده است. در چنین مواردی توجیه کارگردان معمولا استفاده از عباراتی مانند زمان واقعی و نزدیکی به درونیات شخصیت است، که البته ساختار فیلم نامه بیش از کارگردانی می تواند به نزدیکی به شخصیت کمک کند. فیلم برداری فیلم به صورت دوربین روی دست است. شیوه ای که همواره موافقان و مخالفان دوآتشه خود را دارد. انتخاب زوایه دید اول شخص و حرکت دوربین روی دست و در بسیاری موارد نزدیک به بدن بازیگر نکته ای مثبت است که به لحاظ بصری ناخودآگاه مخاطب را با حرکت ها و رفتار های شخصیت اصلی نزدیک تر و آشنا تر می کند.علی رغم همه موارد یاد شده، فیلم در مقام فیلمِ اول ، موفقیت نسبی و قابل قبولی برای مجید برزگر محسوب می شد، موفقیتی که به خوبی در فیلم دومش «پرویز» ادامه پیدا کرد و بیش از پیش نام او را بر سر زبان ها انداخت. به گونه ای که پیشرفت برزگر در مقام کارگردان و فیلم نامه نویس به وضوح در پرویز مشهود است. در سومین ساخته اش نیز برزگر قدم های روبه جلویی در مقام کارگردانی برداشته است که قابل ذکر و تقدیر است. دیدن آثار مجید برزگر برای کسانی که به دنبال آثار مستقل و متفاوت از جریان بدنه سینمای ایران هستند، خالی از لطف نبوده و نیست.

کارگردان فیلم فصل باران های موسمی

مجید برزگر نویسنده، کارگردان، تهیه کننده و عکاس ایرانی است. دارای دیپلم گرافیک، لیسانس کارگردانی و فوق لیسانس ادبیات دراماتیک است و هم چنین فارغ التحصیل دوره یک ساله فیلمسازی انجمن سینمای جوانان همدان ۱۳۶۷ است.. تاکنون سه فیلم بلند سینمایی یک شهروند کاملاً معمولی، پرویز و فصل باران های موسمی را کارگردانی کرده و همچنین کارگردانی فیلم انتخاباتی دکتر محمدرضا عارف را برای انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۹۲) بر عهده داشته است.

مجید برزگر