معرفی فیلم هفت معکوس

پنجشنبه، 04 شهریور 1400 زمان مطالعه 6 دقیقه

هفت معکوس فیلمی ایرانی به کارگردانی مهدی خسروی است که در سال ۱۳۹۴ منتشر شد. در این فیلم بازیگرانی نظیر جواد عزتی، نیوشا ضیغمی، حسام نواب صفوی، کامران تفتی و مهران رجبی ایفای نقش می‌کنند.

خلاصه داستان فیلم هفت معکوس

احساس می کنم همیشه توی زندگیم لبه یه پرتگاه وایسادم، دوست دارم بپرم پایین ولی هیچوقت جراتشو نداشتم،الانم ندارم...کاش می شد برگردم به عقب تا یه چیزایی رو درست کنم ولی افسوس که غیرممکنه!

نکاتی درباره فیلم هفت معکوس

«احساس می کنم همیشه توی زندگیم لبه یه پرتگاه وایسادم، دوست دارم بپرم پایین. ولی هیچ وقت جرئتشو نداشتم، الانم ندارم… کاش می شد برگردم به عقب تا یه چیزایی رو درست کنم… ولی افسوس که غیرممکنه»! (نریشن آغازین فیلم)شهروز جوانی است که از گذشته خود فراری است. او معتاد بوده و به دلیل سرقت به زندان افتاده است. عشقش را به اعتیادش باخته و تصمیم دارد بعد از آزادی از زندان، شیوه درست زندگی را انتخاب کند. اما او از خودش مطمئن نیست. شهروز با این آرزو قصه زندگی اش را هفته به هفته به عقب بازمی گردد. شاید که متوجه چالش و کاستی های آن شود. مرشد راه را از چاه برایش جدا می سازد. اما او باز هم ظرفیت لازم برای متفاوت بودن را نیافته است…«هفت معکوس» با مضمونی اجتماعی، در ژانر فانتزی شبیه سازی شده است. به عبارتی دیگر، این فیلم نسخه ای ایرانیزه شده از داستانی تکراری است که پیش از این در سینمای جهان به کرات تجربه شده است. مجموعه اتفاقاتی که در بازه زمانی منفی (برعکس) از گذشته می آیند و کاراکتر را بر آینده خود مسلط می کنند.«یادآوری» (Memento) ازجمله این فیلم هاست. این فیلم متعلق به سینمای نئو نوآر با موضوعی روان شناسانه است که کریستوفر نولان، آن را در سال۲۰۰۰ کارگردانی کرده است. سکانس های سیاه و سفید در «یادآوری» روایت خطی را می سازند و سکانس های رنگی، به صورت برعکس (از آخر به اول) در آن ها روایت می شوند. در آخر داستان هم این دو نوع روایت به هم پیوند می خورند. سازه ساختاری «یادآوری» به نحوی ساده تر و ابتدایی تر، در «هفت معکوس» پیاده سازی شده است.«لبه فردا» (Edge of Tomorrow)، به کارگردانی داگ لیمان محصول ۲۰۱۴، دیگر فیلمی است که با همین شیوه روایتی، مشابه با فیلم «یادآوری»، با همان پیرنگ اصلی و همان چرخش زمانی ساخته شده است. اگرچه این فیلم آمریکایی در ژانر علمی و با موضوعی متفاوت و جنگی تولید شده، اما شیوه روایت و جان قصه آن، شامل همان پیرنگ و پریود زمانی می گردد. افسر روابط عمومی در این فیلم، در خط مقدم یک عملیات بسیار مهم علیه بیگانگان شرکت می کند و در میدان جنگ کشته می شود، اما خود را گرفتار یک حلقه زمانی می بیند که با هربار کشته شدن او را به روز قبل از جنگ بازمی گرداند. «هفت معکوس» نه تنها در شیوه، بلکه در محتوا نیز تلاش فراوانی داشته تا با الگوبرداری از نمونه های یادشده بالا و البته نمونه های تجربی تر دیگری از این سینما، بر این شیوه روایتی تسلط یابد. این تلاش همان طور که در متن بارز است، در الگوهای اجرایی و ساختاری فیلم نیز به وضوح قابل رویت است. آن چه در این مجال قابل تامل و توجه است، این است که این شیوه روایتی یا گونه و ژانر تنها استثنای ذاتی اش تدوین یا ساختار دگرگونه آن نیست. فیلمنامه نویس در این شیوه هویت ها را نشانه می گیرد و قصد دارد با این شیوه روایتی چیزی فراتر از یک قصه را در فیلم روایت کند. شاید چیزی که در کنج فراموش شده ناگفته های وجودمان مخفی باشد، یا آن را در خواب هایمان دنبال کرده باشیم. این گونه فیلم با داستان و روایت معکوسش، دو لایه از ساختار فکری مخاطب را به خود مشغول می سازد. لایه اول همان خودآگاهی است و لایه دوم اصل روایت و داستان فیلم است. نکته اصلی اما در همان لایه اول دنبال می شود. در این روش فیلمنامه نویس و فیلم ساز قصد دارند مخاطب را به چالش با خود بکشانند. نقبی بر هویت پوشیده و خودآگاه درون. در لایه های دیگر، فیلم از خودآگاه فراتر می رود و به گوشه های تاریک ناخودآگاه هم سرک می کشد. همان هویتی که از کودکی همراه ما بوده و در بزنگاه های مهم ما را پیروز یا ناموفق میدان زندگی ساخته است.«هفت معکوس» تلاش خود را کرده تا در این مسیر توصیف شده حرکت کند. ارزش های این فیلم یا نمونه هایی از این دست در گذشته و آینده متوجه جنبه های تکنیکی و ساختار وارونه آن نیست. تکنیک در این گونه سینما شاید در فیلم هایی چون «پالپ فیکشن» (تارانتینو)، «فیل» (گاس ون سنت) یا «بیست ویک گرم» (الخاندرو گونزالس ایناریتو)، به بهترین شکل ممکن اجرا و دیده شده باشند. اما دنیای ترسیم شده کارگردان در این گونه فیلم ها، تنها متوجه دنیایی سراسر دریغ است. دنیایی که مدام با رفت و برگشت به گذشته و آینده تکرار می شود. زمانی که مخاطب فیلم را وارونه، از گذشته تا آینده دنبال می کند، متوجه می شود که باز هم پیروزی در میان نیست. تغییرات بنیادی نیستند و هیچ خاطره ای بازیافت نمی شود.«هفت معکوس» به هرحال با وجود نمونه های فراوانی که در سینمای حرفه ای و تجربی دارد، برای کارگردان آن حرکتی رو به جلو محسوب می شود. بازگشت به گذشته و سفر در زمان، شمشیری است دو لبه، که می تواند هم به نقطه قوت فیلم بدل شود و هم موجب ضعف و سردرگمی مخاطب گردد. وضعیت «هفت معکوس» به مورد اول نزدیک تر است. مهدی خسروی در اولین تجربه سینمایی اش تا حدی قابل قبول از عهده اجرای آن برآمده است. فیلم با پیرنگ اصلی جابه جایی زمان، موضوعاتی چون اعتیاد، بزه های اجتماعی، ازدواج و… را هم چاشنی داستان خود کرده است. اما به برکت متفاوت بودن شیوه روایت، چرخش روایتی خرده پیرنگ ها نیز از قالب کلیشه فاصله گرفته و بر موفقیت فیلم افزوده اند. «هفت معکوس» به شعور مخاطب توهین نمی کند. شاخ و برگ اضافی ندارد و بی جهت المان های آخرالزمانی یا بعضا فلسفی را هم به فیلمنامه اضافه نکرده است. جواد عزتی در نقش شهروز مثل همیشه نقش را از آن خود کرده و به کاراکتر صورت واقعی بخشیده است. تدوین، جلوه های ویژه، دکوپاژ و ریتم از شاخص های موفق فیلم، البته در اندازه و استاندارد سینمای ایران به حساب می آیند.

کارگردان فیلم هفت معکوس

مهدی خسروی کارگردان، فیلمنامه نویس و تدوینگر اهل ایران است. او کارگردانی فیلم های کوتاه هبوط، حقیقت پنهان و حریم آب را برعهده داشته است.فیلم سینمایی هفت معکوس نخستین فیلم بلند خسروی به شمار می آید.

مهدی خسروی

بازیگران فیلم هفت معکوس

جواد عزتی، نیوشا ضیغمی، حسام نواب صفوی، کامران تفتی، مهران رجبی

ساير عوامل فیلم هفت معکوس

کارگردان:مهدی خسروی، نویسنده:مهدی علی میرزایی، مدیر فیلمبرداری:محمود عطشانی، تدوین:مهدی خسروی، سروش امیر آبادی، مدیر صدابرداری:علی ذوالفقاری، طراح گریم:امیر ترابی، مدیر تولید:علی بیات، مدیر جلوه های ویژه رایانه ای:احسان شمالی، موسیقی:یاسین ترکی، طراح صحنه و لباس:آزاده قوام، دستیار اول کارگردان و برنامه ریز:وحید میهن دوست، مدیر تدارکات:سعید دلاوری، عکاس:نوید خداپناهی، منشی صحنه:مرجان شاهوردی، مشاور رسانه ای:منصوره بسمل، مجری طرح:موسسه بیتا فیلم، تهیه کننده:علی عطشانی.