معرفی فیلم متولد ماه مهر

یکشنبه، 02 آبان 1400 زمان مطالعه 7 دقیقه

متولد ماه مهر عنوان فیلمی‌است به کارگردانی احمدرضا درویش در سال ۱۳۷۸. بخشی از این فیلم در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی فیلمبرداری شده‌ است.

خلاصه داستان متولد ماه مهر

مهتاب، دختر دانشجویی که در رشته جامعه شناسی تحصیل می کند با پدر مستبد، مادر و برادر کوچکترش زندگی می کند. او که دلباخته دانیال همکلاسی اش است ماجرا را به مادرش می گوید و از او می خواهد که جریان را به پدرش اطلاع دهد تا دانیال به خواستگاری اش بیاید...

نکاتی درباره فیلم متولد ماه مهر

متولد ماه مهر ششمین ساخته ی درویش و یکی از بهترین فیلم های وی در کنار دوئل، رستاخیز و کیمیاست. فیلم مثل اکثر ساخته های درویش گریزی به دوران جنگ دارد، در عین حال که بیش تر فیلم در زمان حال روایت می شود. فیلم در هجدهمین جشنواره فیلم فجر موفق به دریافت سه سیمرغ بلورین برای بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین صدابرداری و بهترین جلوه های ویژه شد و هم چنین در کنار عروس آتش به عنوان فیلم برگزیده تماشاگران انتخاب شد.فیلم در واقع از نیمه شروع می شود. یعنی سکانس میانی. ما با دو شخصیت طرفیم که روزی همدیگر را دوست داشتند و بنابر دلایلی مجبور به جدایی از هم شدند. حالا ما با قطاری که حامل کاراکتر مهتاب است وارد ماجرا می شویم و بعد با یک فلاش بک به گذشته برمی گردیم و سپس به حال برمی گردیم و ادامه ی داستان را تا انتها در زمان حال می بینیم.فیلم حال و هوای آشنای خیلی از فیلم های اواخر دهه ی هفتاد و اوایل دهه ی هشتاد و شعارهای دولت اصلاحات و از این قبیل مسائل را دارد. مهتاب و دانیال عاشق هم اند و هیچ مشکلی با هم ندارند و تنها مشکل شان پدر مهتاب است که آن هم کم کم رو به حل شدن می رود اما مشکل بزرگتری روابط این دو را تار می کند. عده ی معدودی با نوشتن نامه ای درخواست جداسازی کلاس های دختران و پسران را از هیئت امنای دانشگاه دارند. این عده که از دوستان نزدیک دانیال اند بدون جلب رضایت وی، امضای وی را در نامه درج کرده اند، که همین جرقه ای برای اختلاف دانیال با مهتاب است. دانیال با دیوارکشی مخالف است اما با قسم و آیه ی دوستانش مجبور می شود بایستد و بماند و وقتی هم که سایر دانشجویان از کسانی که نامه ی جداسازی را امضا کرده اند، درخواست می کنند دستشان را بالا ببرند، بر خلاف انتظار این تنها دانیال است که دستش را بالا می برد. اتفاقی که مشابه ش برای مهتاب می افتد. فیلم پتانسیل این را داشته که به ورطه ی تکرار، کلیشه و شعاری شدن بیفتد اما فیلمنامه و مهم تر از آن پرداخت خوب درویش اجازه ی این کار را نداده. فیلم ابدا قصد ندارد یکی از دو جنس زن یا مرد را از جامعه حذف کند، بلکه در سکانس های بسیاری راه نجات و تکامل جامعه را در کنار هم بودن و ایستادن این دو جنس در کنار هم می بیند. نمونه ی بارزش سکانس آسانسور است. جایی که زن ها درون آسانسور (یک فضای بسته) و مردها در فضای بیرون که فضایی بازتر است قرار گرفته اند، در این جا هم زن ها در آسانسور دچار مشکل اند و هم مردهایی که برای عبور و مرور به آسانسور نیاز دارند. این سکانس واقعا درجه یک نوشته و کار شده است. ابتدا یک زن با جلوگیری از ورود مردان به آسانسور باعث جداسازی آنان می شود، سپس یک مرد از این رفتار خشمگین شده و آسانسور را متوقف می کند (در حالی که اگر زن آن کار را نمی کرد، مرد هم آسانسور را متوقف نمی ساخت) در ادامه زن ها که می بینند در خفقان اند برای رهایی تلاش می کنند، همین طور مردان هم که بدون آسانسور رفت و آمدشان مشکل شده برای باز شدن درب آسانسور تلاش می کنند. در این جا ما هر دو طرف را می بینیم که تلاش می کنند درب آسانسور که بسیار شبیه دیوار است را کنار بزنند تا مشکلشان را حل کنند. تمام حرف فیلم همین است: عدم حضورِ زنان و مردان کنارِ هم مشکل آفرین است نه حضورشان. در ادامه شبیه این سکانس را چند بار دیگر می بینیم. سکانس هایی که زن و مرد در کنار هم مشکلات را حل می کنند. مثل تعویض لاستیک، میدان مین و ... .نکات مهم دیگری نیز در فیلم وجود دارند: مثل پدر ریاکار مهتاب که به دوستِ فرزندش قول می دهد از جداکردن دختران و پسران در دانشگاه جلوگیری کند اما خلافش عمل می کند. یا در صحنه ای که برای دخترش مشکلی پیش آمده با چک و شیرینی (استفاده مستقیم از واژه ی شیرینی) مشکل اش را حل می کند. سکانسی که چند فرد مشغول شستشوی دست هایشان هستند هم بسیار جالب است. چند بار با جا به جا کردن صابون دستشان را می شویند و صابون را جا به جا می کنند که اشاره ی مستقیم به ارتباط دست های آلوده با دو دستگی دانشجویان دارد که این می تواند علاوه بر این موضوع ارتباطی با مسائل سال 78 و قبل از آن هم داشته باشد. یا صحنه ای که دانیال پلاک های نصفه را پیدا می کند و دوربین چند بار پلاک دانیال را نشان می دهد.سکانس های حضور دو نفره ی مهتاب و دانیال همه و همه گویای ایند که جنگ تمام شده و حالا برای آبادانی، پیشرفت و رهایی از مشکلات باید کنار هم بود، با هر جنسیتی و با هر عقیده ای.صحنه ی ورود مهتاب به جنوب در ابتدای فیلم هم صحنه ی مهمی است. تونل و تاریکی، استرس در چهره، باران سیل آسا، مسیرها و خانه های نیمه مخروب و صحنه ی خروج او پس از شهادت دانیال: آفتاب درخشان، بازی با آینه و آفتاب، خروج قطار از تونل و نمای کلیِ یک شهرِ آباد. همه ی این ها بیش تر جهت توصیفِ حال و درونیات مهتاب است. مشوش و پریشان و بی خبر می آید، آسوده و آرام و آگاه باز می گردد.پوستر فیلم هم خوب طراحی شده. دانشجویانی که اعتراض دارند و دانیالی که تنها قهرمان واقعی این اعتراض هاست و دستش را بلند کرده که بعدا ما در فیلم می فهمیم تمام قصه بر مبنای همین بلند کردن دست شکل می گیرد و غالب بودن رنگ قرمز که نشانه ی ایستادگی است، در میان دانشجویان، دست دانیال و نوشتار کلمه ی مهر که متولدین این ماه ویژگی خاصی دارند، ایستادگی و لجباز بودن و... که در فیلم هم به آن اشاره شد.

کارگردان فیلم متولد ماه مهر

احمد رضا درویش در دوم مرداد ۱۳۴۰ در همدان متولد شد.وی فارغ التحصیل رشته گرافیک و معماری است. فعالیت هنری را از سال ۱۳۶۱ با کارگردانی نمایش های تلویزیونی آغاز کرد وی در سال ۱۳۹۳ برای سال ها فعالیت فرهنگی نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر دریافت کرده است. درویش در سال ۱۳۶۸ اولین فیلم سینمایی خود با نام آخرین پرواز را کارگردانی کرد. کیمیا در سال ۱۳۷۴ چهارمین اثر او بود که توانست نظر منتقدان را جذب کند.متولد ماه مهر در سال ۱۳۷۸ ششمین اثر وی به شمار می رفت که با استقبال جوان ها و با واکنشهای مختلفی از طرف منتقدان، دست اندرکاران سینما و مسئولان فرهنگی روبه رو شد. دوئل که از آن به عنوان عظیم ترین فیلم ژانر دفاع مقدس یاد می شود در سال ۱۳۸۲ با کارگردانی درویش ساخته شد. فیلم نامه دوئل، یکی از فیلم نامه های بسیار خوب، در چند دهه اخیر سینمای ایران است. دوئل دارای فیلمبرداری بیگ پروداکشن و صدای دالبی است. در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر برای یک عمر فعالیت به وی اهدا شد احمد رضا درویش ۲ بار برای فیلم های دوئل و روز رستاخیز برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شده است.

احمد رضا درویش

بازیگران فیلم متولد ماه مهر

محمدرضا فروتن ،میترا حجار،محمود عزیزی ،حسین راضی ،هنگامه فرازمند ،ایمان اشراقی ،لاله اسکندری ،صبا کمالی ،احمد سرفراز ،محمدحسین زارعی فرد،یوسف زارع کار،اسماعیل کاظمی ،حسن محمدی ،رضا غیاثی ،حبیب ثامنیه