معرفی فیلم شادروان

شادروان روایتی است از یک ملودرام اجتماعی در بستر خانواده‌ ای حاشیه‌ نشین.در ادامه مطلب به بررسی فیلم شادروان می پردازیم.

خلاصه فیلم شادروان

«شادروان» به دردسرهای یک خانواده پس از فوت ناگهانی پدرشان می پردازد. خانواده آنها که در حاشیه شهر زندگی می کنند درآمدی جز فروش سبزی ندارند و حالا با درگذشت پدرشان ماجراهای تازه ای برایشان بوجود می آید. دیالوگی از فیلم : آهو من از وقتی بچه بودم تو سر همه فرو کردم بهم بگن نادر مارادونا؛ هردومون کله فرفری، بچه پر رو ، دنبال یه توپ که حتی اگه با دست هم شده گلش کنیم. پیشنهاد می شود از فیلم شیشلیک و سه کام حبس نیز دیدن کنید.

نقد فیلم شادروان

فیلم شادروان فیلمی معمولی است، هیچ توصیفی بهتر از این عبارت نمی توان برای شادروان پیدا کرد چرا که فیلم نه یک شاهکار بی بدیل است و نه یک اثر ماندگار و البته نه یک اثر سخیف و به درد نخور. گرچه ترازوی اشکالات فیلم سنگین تر است و نکات مثبت آن اندک، اما در کل می توان آن را با یک نمره ناپلئونی به رتبه قبولی رساند. فیلم یک کمدی موقعیت است، فیلمنامه ای گروتسک دارد و بازیگران مشهوری هم در آن حضور دارند و در همه این موارد به شدت لنگ می زند.شادروان دومین اثر حسین نمازی است و سبک و سیاقش کاملا با آثار بلند و کوتاه گذشته این کارگردان متفاوت است. داستان فیلم یک داستان دو خطی است که به آن شاخ و برگ اضافه شده، ایده و سوژه فیلم به خودی خود اصلا مشکلی ندارد اما این شاخ و برگ های اضافه شده هیچ هارمونی و نظمی ندارند و فیلم عملا سرگردان است.

اما ایده ای که از آن صحبت می کنم چیست؟ فیلم داستان مرگ نابهنگام پدر یک خانواده زیر خط فقر در حاشیه شهر تهران را روایت می کند. خانواده ای چهار پنج نفره که حالا با مرگ پدرشان نمی دانند باید چه خاکی به سرشان بریزند؛ کل ایل و تبار آنها به خانه شان آمدند تا ادای احترام کنند و یخچال خانه خالی است، یک پاپاسی در جیب اعضای این خانواده نیست و حساب بانکی پدر هم که کورسوی امیدی برای این خانواده است از سوی بانک مسدود شده و کارهای اداری اش طول می کشد. این خانواده حتی پول ندارد که جنازه پدرش را از بیمارستان ترخیص کند و در کنار تمام این مصیبت هایی که گفته شد، یک خروار بدبختی دیگر از زمین و زمان بر سر آنها می ریزد که خرده داستان های فیلمنامه را تشکیل می دهند.ایده مرگ یک پدر خانواده فقیر و بدبختی خانواده برای برگزاری مراسم ختم و کفن و دفن، یک موقعیت کمدی خوبی را شکل می دهد و فیلم در یک سوم ابتدایی خود به خوبی در این جاده حرکت می کند. شوخی ها آنچنان سخیف نیستند (پاستوریزه کامل هم نیستند!) و به لودگی کشیده نمی شوند. بیشتر شوخی ها زبانی است و در دل دیالوگ ها گنجانده شده و کار در این یک سوم ابتدایی خوب پیش می رود. پس از رد کردن این یک سوم اما فیلمنامه به شدت کم می آورد، نمی داند باید چه کند و به دست و پا زدن می افتد.

تمام لحظات خنده دار شادروان سرجمع به یک ربع هم نمی رسد، الباقی فیلم داستان دراماتیک این خانواده را به تصویر می کشد که هیچ چیزی در آن جفت و جور نیست. از همین اساس نمی توان فیلم را یک کمدی دانست هر چند پتانسیل بسیار خوبی برای کمدی شدن داشت. فیلم تا حد کمی تماشاگر را یاد مهمان مامان مهرجویی می اندازد اما بنا به دلایل متعدد به گرد پای آن هم نمی رسد؛ از بازیگر اصلی فیلم شادروان گرفته که بسیار بازی بدی از خودش ارائه می دهد (در سطور پایین بیشتر درباره گروه بازیگری حرف خواهم زد) تا فیلمنامه ای که مشکلات ریز و درشتی دارد. خرده داستان ها در شادروان برای کشدار شدن فیلم به تصویر کشیده شده اند و تاثیری در داستان اصلی ندارند؛ به عنوان مثال ماجرای عاشقانه شخصیت آهو و قهرمان داستان اگر از فیلم حذف شود، هیچ اتفاقی برای «شادروان» نمی افتد.

با این وجود باید اذعان کرد که شادروان توانسته در خلق یک فیلمنامه گروتسک تقریبا خوب عمل کند. در واقع تمام لحظات فیلم قاعدتا باید تلخ باشند چرا که ما با یک خانواده داغدار طرف هستیم که حتی پول ندارد تا جنازه مرحوم را به دست بیاورد؛ اما این لحظات زشت و غمگین حالت ناراحت کننده ای برای بیننده ندارد. این دقیقا همان تعریف درست گروتسک است که در کل فیلم رعایت شده و حس و حال فیلم را تبدیل به یک حس و حال خوب می کند. موضوع مهم دیگر این است که فیلم هیچ تلاشی برای سیاه نمایی نمی کند با اینکه پتانسیل این کار در فیلمنامه بسیار بالاست! خانواده فقیر فیلم که هیچ پولی ندارند، همچنان با هم خوب هستند، مشکلات مالی آنها را تبدیل به انسان هایی ناشریف نکرده و دوست دارند به یکدیگر کمک کنند. نمایش این خانواده با این روحیه، بدون سیاه نمایی های رایج در فیلم هایی که درباره فقر ساخته می شود، ارزشمند است.

گروه بازیگری شادروان را بازیگران شهیری تشکیل می دهند و نقش اصلی فیلم بر عهده «سینا مهراد» است. بدون تعارف باید گفت که بازی مهراد تقریبا با سایر بازی هایی که از او دیدیم متفاوت است اما این تفاوت به معنای بازی خوب نیست. او بدترین بازیگر فیلم به حساب می آید و حتی از کاراکترهای فرعی بدتر ظاهر شده است. این ضعف به شخصیت پردازی ضعیف کاراکترها هم برمی گردد اما در برخی سکانس ها مانند سکانس پایانی و گیر کردن او در داستان آهو، آنچنان به چشم می آید که بر همگان مشخص می شود بازی ضعیف او چقدر روی فیلم اثر منفی گذاشته است. بازی خوب و روان نازنین بیاتی در مقابل سینا مهراد و یا گل سر سبد فیلم یعنی بهرنگ علوی (که او هم در نقش و گریمی کاملا متفاوت نسبت به آثار پیشین خود ظاهر شده) ضعف بازی مهراد را دوچندان نشان می دهد.

فیلم شادروان و سازنده اش، مخاطبان را خیلی دست کم گرفتند و آنها را آدم های ساده ای پنداشتند و از همین رو اثری خلق کردند که روان و یکدست باشد ولی حرف خاصی برای گفتن نداشته باشد. این پرسش در انتهای فیلم وجود دارد که در نهایت شادروان چه می خواست بگوید و یا از روی چه هدفی ساخته شده است؟ حرف خاص و جدیدی که در فیلم نیست و هدف کمدی و سرگرم کننده بودن هم در فیلم به دیوار بن بست خورده است، پس در نهایت چه؟ در نهایت و برای حسن ختام کلام باید برگردم به همان جملاتی که در اول این مطلب نوشتم، یک ایده خوب و پرداخت متوسط. اثری که می توانست شانه به شانه فیلم اجاره نشین ها و یا مهمان مامان داریوش مهرجویی بزند اما نتوانست خود را آن گونه که باید جا بیندازد و در نهایت تبدیل به اثری شده که پس از تماشای آن نه قرار است کف مرتب بزنید و نه تماشای آن را به دیگران توصیه کنید.

کارگردان فیلم شادروان

حسین نمازی: حسین نمازی متولد 8 اسفند 1360 در تویسرکان، کارگردان و فیلمنامه نویس ایرانی است. حسین نمازی فعالیت هنری خود را با فیلم سینمایی «آپاندیس» در سال 1395 آغاز کرد و جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره بین المللی فیلم مونترآل در سال 2017 را برای این فیلم کسب کرد. او بعد از فیلم سینمایی «آپاندیس»، سریال «حوالی پاییز» را برای تلویزیون ساخت.

بازیگران فیلم شادروان

سینا مهراد، گلاره عباسی، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی، رویا تیموریان، چهره هایی چون رضا رویگری و بهرام ابراهیمی نیز در این اثر سینمایی به ایفای نقش می پردازند. در کنار اسامی نام برده شده در این فیلم چهره های تئاتری چون ایمان برات پور، محسن مهری، سجاد رضایی، حافظ نبی زاده، بهناز نادری، اعظم کبودیان، فرناز صالحتاش، الهه افشاری، بابک جعفریه، مریم افشار و محمدموسی اکبری نیز نقش آفرینی می کنند.