معرفی فیلم سیستم گرون هلم

فیلم تئاتر «سیستم گرون هلم» The Grönholm method یکی از آثار علیرضا کوشک جلالی است که سال ۹۳ به روی صحنه رفته است. «سیستم گرون هلم» نمایشنامه ای به قلم جوردی کالچران است که جلالی مطابق همیشه خودش آن را ترجمه کرده است.«سیستم گرون هلم»، قصه ساده اما جذاب و درگیر کننده ای دارد. بنیان های جامعه شناختی و روان شناختی این نمایشنامه آن را به یک اجرای پیچیده تبدیل کرده است و جلالی به خوبی توانسته است ظرافت و پیچش نهفته در این اثر را به اجرایش منتقل کند. جلالی با انعکاس لحن طنز نمایشنامه، تراژدی واقعی ارتباطات انسانی این نمایش را به بیننده نشان می دهد. در حقیقت، پشت قصه ساده و لحن شوخ این نمایش، یک تراژدی به غایت غم انگیز وجود دارد که جلالی با هنرمندی بیننده را با آن روبرو می کند.«سیستم گرون هلم» از همان اکت و اولین پرده، شرایط نامتعارفی که قصه در آن اتفاق می افتد را بسط می دهد. چهار نفر برای مرحله پایانی مصاحبه یک شغل مهم در یک شرکت بزرگ و چندملیتی دعوت شده اند. شرایط مصاحبه، نه تنها شبیه هیچ مصاحبه کاری نیست، بلکه به شدت عجیب و غیرعادی است. چهار نفر هم زمان در آزمون های سخت روانشناسی و شرایط بحرانی قرار می گیرند، تا درنهایت فرد مناسب گزینش شود.آنچه در نگاه اول از «سیستم گرون هلم» دریافت می شود، نگاهی انتقادی به مناسبات شغلی در محیط کاری است. رقابت، عطش قدرت و آرزوی پیشرفت، عملاً شرایطی شبیه زندگی انسان های نخستین ایجاد کرده است. «سیستم گرون هلم» در دل یکی از بزرگ ترین شرکت های جهان، فضایی با قانون جنگل ترسیم می کند. آن کسی زنده می ماند که قدرتمندتر است. بی رحمی محض، عدم اطمینان و خلأ آرامش، در کنار مرگ عواطف انسانی، آن شرکت موفقی است که در «سیستم گرون هلم» تصویر می شود.شرکتی که در «سیستم گرون هلم» می بینیم، برای همه محیط آشنایی از جنگلی که آن را محیط کار می خوانیم یادآوری می کند. «سیستم گرون هلم» نشان می دهد که ما، انسان های معمولی، برای موقعیت بهتر، چگونه به جان هم می افتیم و غیرمعمول ترین آدم های ممکن می شویم. درنهایت هم نام این عطش قدرت وبرتری را بلندپروازی می نامیم و هرکس که آرزوهایش به اندازه ما مهم نباشد زیر پایمان له می کنیم.ازاین جهت است که «سیستم گرون هلم»، تبدیل به اثری می شود که مخاطب در همه جای دنیا می تواند با آن ارتباط برقرار کند. چراکه سیستمی قدرتمندتر پشت این هوس های هول انگیز انسانی است. سیستمی که در تمام دنیا، فضای کسب وکار را برای افراد تبدیل به چنین جنگل بی قانونی می کند. این سیستم، پیام اصلی و پیچیدگی نهان متن «سیستم گرون هلم» است.«سیستم گرون هلم» یک تراژدی کامل است. در تعریف کلاسیک،تم اصلی تراژدی ناتوانی انسان در مقابل تقدیر یا قدرت برتری مثل خدایان است. تراژدی هم ذات پنداری می آفریند و بیننده را در وضعیتی آمیخته از ترس و همدلی قرار می دهد. پایان تراژدی غمبار و همراه با نگون بختی قهرمان اصلی است.«سیستم گرون هلم» هم دقیقاً این خصوصیات اصلی تراژدی را دارد. ناتوانی انسان در مقابل قدرتی برتر، اما غایب که سعی می کند او وزندگی اش را کنترل کند. این بار به جای خدایان، سیستمی که افراد را برای انجام یک شغل انتخاب می کند قرار دارد. سیستمی که انسان ها را وادار می کند مثل یک میمون سیرک یا عروسک خیمه شب بازی به میل و اراده او حرکت کنند. سیستمی که حضور ندارد اما چشم و گوشش همه جا هست.در سایه این سیستم است که انسان ها هویت خود را گم می کنند و به نسخه ای بدلی از خود تبدیل می شوند. این سیستم با انسان به مثابه کالای مصرفی برخورد می کند. هرکس در هرجایی قابل حذف شدن است. هیچ انسانی ارزشی ورای مسئولیتش ندارد. یک سیستم سرمایه داری محض.چنین سیستمی، از به جان هم انداختن آدم ها سود می برد. آدم ها باهم برای جایگاه بهتر می جنگند، توهم قدرت می گیرند و فکر می کنند بر دیگران و اطرافیانشان کنترل دارند. حال آنکه خود این آدم های قلدر و بی احساس هم فقط ملعبه ای در دست این قدرت بزرگ تر هستند، رام و کنترل شده. به همین دلیل هم هست که در این شرایط دیگر قربانی وجود ندارد. قربانی همان جلاد است و جلاد، قربانی.«سیستم گرون هلم»، بازنمایی مینیاتوری از چنین جهانی است. چهار فرد، که برای کسب یک پست باهم می جنگند. فردی که در میان این ها از همه بی احساس تر و حرفه ای تر است و با حرف ها و رفتارهای بی رحمانه اش، همه را می رنجاند و درنهایت این شغل را از آن خود می کند. درست درزمانی که او سرمست پیروزی خود است، زیر چرخ دنده های این قدرت عظیم خرد می شود و چیزی جز یک شمایل درهم شکسته از او باقی نمی ماند. او هم باوجود توهم قدرتی که دارد کاملاً مانند دیگر افرادی که قضاوتشان می کند، در مقابل سیستمی که آن ها را دورهم جمع کرده است، ناتوان است. سرنوشت تلخ او نیز تائید دیگری بر تراژدی است که جلالی روی صحنه برده است.یکی از مهم ترین شگردهای متن «سیستم گرون هلم» برای پرورش فضای موردنظرش، استفاده از تیپ های شخصیتی به جای کاراکترهای واقعی و ملموس است. تماشاگر این نمایش هیچ دانشی از شخصیت ها به دست نمی آورد و هیچ کدام از کاراکترها پرداخت نمی شوند. این چهار نفر فقط نشانه هایی از تیپ های شخصیتی دارند که به گروه های اجتماعی بزرگی قابل تعمیم هستند. از سوی دیگر، همه اطلاعاتی که کاراکترها نسبت به خود ارائه می دهند، قسمتی از بازیشان است و دروغی بیش نیست.دروغ ها در «سیستم گرون هلم» نقش مهمی بازی می کند. از یک سو، بیننده در مسیر روایت خیلی زود می فهمد که به هیچ چیز نباید اعتماد کند. از سوی دیگر، بازی که چهار کاراکتر درگیر آن هستند به شیوه ای پیش می رود که بیننده کاملاً درگیر می شود و همه چیز را باور می کند. درنتیجه غافلگیری به عنصری مهم در این نمایش تبدیل می شود. هر قدم، با یک غافلگیری مواجه هستیم که در پایان به یک غافلگیری بزرگ تر ختم می شود.جلالی به عنوان مترجم این اثر، ارتباطی عمیق با متن اصلی برقرار کرده است. برداشت او دسته اول و شخصی است. جلالی با واردکردن مؤلفه های ایرانی به اجرای این نمایش، قصه تعمیم پذیر «سیستم گرون هلم» را برای بیننده ایرانی بیشتر از پیش قابل باور است. مجموعه گفتارها و نشانه ها به گونه ای است که انگار نمایشی به قلم نویسنده ای ایرانی درباره مشکلات یک جامعه ایرانی را تماشا می کنید.همچنین جلالی با یک دکور مینی مال که فقط از چهار صندلی تشکیل شده است، تمرکزش را روی کنش های روی صحنه می گذارد. بااین حال او از پرداخت جزئیات در آرایش صحنه اش هم غافل نشده است. همه عناصری که روی صحنه می بینیم در پیشبرد روایت نقش کلیدی دارند و بیننده را متقاعد می کنند که اکتی را در میان دفتری در یک شرکت تماشا می کند.از سوی دیگر، طراحی حرکات به گونه ای است که هم هویتی به کاراکترها نمی بخشد و هم چینش کاراکترها و کنش هایشان را در مسیر قصه قرار می دهد. گاهی این چهار شخصیت، واقعاً چهار کارمند در جستجوی شغل هستند و گاهی چهار کودک که از بازی که در آن درگیر هستند لذت می برند.در میان بازیگران، رضا مولایی بسیار خوب ظاهرشده است. از ورودش به صحنه تا فروپاشی شخصیتی اش در پرده آخر، مولایی کاملاً بیننده را متقاعد می کند. سینا رازانی هم به خوبی توانسته لحن کمدی خوبی چاشنی بازی اش کند. البته به نظر می رسد که رازانی کنترلی روی خنده هایش ندارد، اما همین موضوع فضای غافلگیرکننده «سیستم گرون هلم» را باورپذیرتر می کند و مخاطب قانع می شود که او در میان این بازی واقعاً گیج شده است. امیرحسین رستمی، در مقام یک بازیگر تئاتر هنوز به اندازه کافی پخته نشده است و گاهی صحنه تئاتر را با فضای جلوی یک دوربین سینمایی اشتباه می گیرد. الهام پاوه نژاد هم با فن بیان مناسب و اجرای خوب فراز و نشیب نقشش، مهره مناسبی به نظر می رسد.
درنهایت کارگردانی تلویزیونی این تئاتر که بر عهده بابک برزویه بوده است، به شیوه ای است که هم حس تئاتر را به بیننده القا کند و هم نگاهی دقیق تر و نزدیک تر به او عرضه می کند. برزویه از گرفتن نماهای نزدیک یا تغییر مداوم نما خودداری می کند. اما در موقع مناسب زاویه ای را بیننده عرضه می کند که می تواند کاملاً با بازیگر و احساساتش عجین شود.

کارگردان فیلم سیستم گرون هلم

نویسنده، کارگردان تاتر، کارگردان فیلم کوتاه، کارگردان تله تاتر ،مترجم، محقق، مدرس، بازیگر. دیپلم ریاضی تهران؛1376‏-دوره کارگردانی و بازیگری در هنرکده آناهیتا زیر نظر مصطفی اسکوئی و مهدی فتحی 3-1980 ‏-‏ مسافرت به آلمان برای ادامه تحصیل؛ 1984‏-دوره بازیگری در کرفلد، آلمان، پایان نامه بازیگری - لیسانس 1991-1987‏-دوره کارگردانی و دراماتورژی در تائتر دولتی شهرهای کلن ، بن ، هاگن 3-1991 ‏-

بازیگران فیلم سیستم گرون هلم

الهام پاوه نژاد،رضا مولایی، سینا رازانی، امیرحسین رستمی

سایر عوامل فیلم سیستم گرون هلم

نویسنده: جوردی گالچران مترجم و کارگردان: علیرضا کوشک جلالی تهیه کننده: آوا فیاض برنامه ریز و مدیر تولید: فواد خراباتی دستیارکارگردان و منشی صحنه: رها شیرازی مدیران صحنه: سارا شاهرودیان، معصومه حبابی، رضا سیدآبادی طراح صحنه: علیرضا کوشک جلالی طراحی افکت و موسیقی: ارشام مودبیان ضبط موسیقی: صداخانه زروان طراح پوستر و بروشور: سینا افشار مشاور رسانه ای: عسل عباسیان عکاس: امیر حسین بزرگزادگان مدیر تبلیغات و روابط عمومی: آوا فیاض

​​​​مشخصات فیلم سیستم گرون هلم