میدان نقش جهان
میدان نقش جهان یکی از بزرگترین و زیباترین میدان های جهان است. این میدان با ۵۰۷ متر طول و ۱۵۸ متر عرض، چهار اثر تاریخی اصفهان (مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، سر در بازار قیصریه و کاخ عالی قاپو) را در خود جای داده است. دورتادور میدان نقش جهان ۲۰۰ حجره ی ۲ طبقه دارد و گردشگران هم برای بازدید از این میدان می آیند و هم برای خرید. زمانی که صفویان اصفهان را به عنوان پایتخت انتخاب کردند، میدان نقش جهان احداث شد. در این هنگام مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله و سردر بازار قیصریه نیز ساخته شد.
در آن دوران در میدان نقش جهان مسابقات و بازی هایی مانند چوگان و قاپوق اندازی برگزار می شد. سان و رژه ی سربازان و سپاهیان هم در این میدان انجام می شد. در دوران قاجار قسمت هایی از این میدان در اثر بی توجهی تخریب شد اما در دوران پهلوی و پس از پیروزی انقلاب اسلامی کار مرمت روی قسمت های تخریب شده انجام می گیرد. میدان نقش جهان در ۸ بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عمارت عالی قاپو
کاخ عالی قاپو در میدان نقش جهان و روبه روی مسجد شیخ لطف الله قرار دارد. این کاخ را می توان شاهکاری از معماری صفوی نامید. پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، شاه بزرگان و شخصیت های مهم را در این کاخ به حضور می پذیرفت. کاخ عالی قاپو در ۶ طبقه ساخته شده است و هر یک از طبقات تزئینات خاص خود را دارد. «عالی قاپو» به معنی «سردر بلند» یا «درگاه بلند» است و این کاخ را می توان مدخل قصرهایی نامید که در عصر صفویه در محدوده ی میدان نقش جهان ساخته شده بود.
در طبقه ی ششم این کاخ تالاری قرار دارد که به آن اتاق صوت می گویند. این تالار به گونه ای ساخته شده است که مانند استودیوی ضبط، طنین های اضافی را از صدا می گیرد و اصوات را به شکل صاف به تمام قسمت های تالار می رساند. همه جای این تالار گچ بری های زیبا به شکل جام و صراحی است.
مسجد شیخ لطف الله
مسجد شیخ لطف الله یکی دیگر از یادگاری های صفویان در اصفهان و میدان نقش جهان است. ساخت این مسجد که به منظور بزرگداشت مقام شیخ لطف الله عاملی بنا شد، حدود ۱۸ سال (از سال ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۸ هجری قمری) طول کشید. این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان و روبه روی عمارت عالی قاپو و مجاورت مسجد امام قرار دارد. گنبد مسجد شیخ لطف الله هم از بیرون و هم از درون کاشی کاری شده و روی چندین تاق کنگره دار مرتفع ساخته شده است. این تاق ها به قدری بلند هستند که از میدان نقش جهان نیز دیده می شوند. کاشی کاری های گنبد این مسجد از استادانه ترین و زیباترین کاشی کاری های معماری ایرانی است. محراب مسجد نیز یکی دیگر از زیبایی های منحصربه فرد و تحسین برانگیز مسجد شیخ لطف الله است. در این مسجد به گونه ای ساخته شده است که چرخش ۴۵ درجه ای دارد که معماران سنتی ایرانی در اصطلاح به آن «پاشنه» می گویند.
مسجد امام
مسجد امام اصفهان مسجد شاه یا مسجد جامع عباسی هم نامیده می شود و در دوران صفوی و در قسمت جنوبی میدان امام ساخته شد. مسجد امام را می توان شاهکاری از معماری، کاشی کاری و نجاری قرن ۱۱ هجری نامید. چند کتیبه در سردر اصلی آن به چشم می خورد. در دو زاویه ی صحن مسجد نیز دو مدرسه ی سلیمانی و ناصری جلب توجه می کند. هردو مدرسه متعلق به دوران صفوی است و چون در دوران ناصرالدین شاه قاجار، یکی از آن ها مرمت و بازسازی شد، آن را مدرسه ی ناصری نامیدند. در این مسجد چندین فرمان شاه عباس روی لوح های سنگی نصب شده است. در مرکز گنبد بزرگ جنوبی به گونه ای است که انعکاس صوت صورت می گیرد. مسجد امام در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ی ۱۰۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
سردر قیصریه
مسجد حكيم اصفهان
عمارت هشت بهشت
عمارت هشت بهشت را هم صفویان برای اهالی اصفهان به ارمغان آورده اند. این عمارت در اواخر حکومت این سلسله، محل سکونت حاکمان بوده است. عمارت هشت بهشت در باغ بزرگ و بسیار زیبای نقش جهان قرار دارد که بنای اولیه ی آن را شاه اسماعیل اول بنا نهاد. این عمارت هشت ضعی است در دو طبقه ساخته شده و چهار نما دارد و هیچ یک از نماها همانند دیگری نیست. به نظر می رسد نمای شمالی نمای اصلی عمارت باشد اما استخری که در ضلع شرقی قرار دارد، نشان می دهد که نمای اصلی در این سمت قرار دارد. در وسط تالار عمارت، حوض هشت ضلعی به جنس مرمر قرار دارد که به آن حوض مروارید می گویند. در و پنجره های آن نیز خاتم کاری است و زیبایی عمارت را دوچندان کرده است. عمارت هشت بهشت در تاریخ ۲۲ آذر ماه ۱۳۱۳ به شماره ی ۲۲۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
چهل ستون
باغ چهل ستون یکی از جاذبه های گردشگری شهر اصفهان است و کمتر کسی است که آن را نشناسد. این باغ مساحتی بالغ بر ۶۷ هزار متر مربع دارد و ساخت آن سال ها به طول انجامیده است. در آن دوران این باغ را باغ جهان نما می نامیدند و در ابتدا شاه عباس کوشکی به شکل کلاه فرنگی بنا کرد و می توان آن را بنای اولیه ی کاخ چهل ستون نامید. این باغ در میدان امام حسین واقع در خیابان استانداری اصفهان قرار دارد.
عمارت چهل ستون در واقع بیست ستون دارد و انعکاس ستون های عمارت در حوض مقابل آن باعث شده که این عمارت را «چهل ستون» بنامند. اما برخی از مورخان معتقد هستند که کاخی که شاه عباس دوم آن را تکمیل کرد، چهل ستون داشته اما در آتش سوزی سال ۱۱۱۸ هجری قمری تنها بیست ستون از آن ها باقی ماند. آینه کاری ها، نقاشی های بزرگ دیواری و ستون های چوبی از زیبایی های چشم نواز این کاخ است. در و پنجره ها نیز منبت و خاتم کاری بوده و نمایشگر هنرهای اصیل ایرانی هستند. حکمرانان صفوی در تالار مرکزی کاخ از میهمانان و شخصیت های خارجی پذیرایی می کردند.
مسجد جامع یا مسجد جمعه اصفهان
مسجد جمعه اصفهان، از قدیمی ترین مجموعه معماری مذهبی در ایران است. قديمی ترين بنای تاريخی اصفهان را بايد مسجد جمعه يا مسجد جامع اصفهان تلقی کرد. سيمای فعلی مسجد عمدتا مربوط به اقدامات دوره سلجوقی است، اما تعميرات و الحاقات آن به دوران های بعد به خصوص عصر صفويان مربوط می شود. گرچه در کاوش های باستان شناسی آثاری متعلق به دوران آل بويه و قرن سوم هجری باز می گردد. در همين کاوش ها آثار قبل از اسلام نيز کشف شده است.
مسجد جمعه اصفهان که به مسجد جامع عتیق نیز شهرت دارد در میدان قیام، خیابان علامه مجلسی اصفهان واقع شده، به بیانی دیگر در بخش قدیمی اصفهان، ضلع باختری خیابان هاتف و انتهای بازار بزرگ واقع شده است. به طور کلی به همان اندازه که میدان نقش جهان و عمارات تاریخی اطراف آن یادآور معماری و هنر دوران صفوی است، مسجد جمعه و محلات پیرامون آن افسانه زندگی در عهد سلجوقیان و روزگار پیش از آن را بیان می کند.
منارجنبان
منارجنبان هم از دیگر آثار تاریخی است که گردشگران را به اصفهان جذب می کند. در این بنا عارفی به نام «عمو عبدالله کارلادانی» دفن شده و بر سنگ قبر او تاریخ ۷۱۶ هجری ثبت شده است. این تاریخ با حکومت سلطان محمد خدابنده الجایتو ایلخان مصادف است. بنای منارجنبان به شکل یک بقعه و دو مناره است؛ ارتفاع هر یک از این مناره ها ۷/۵ متر بوده و آن چه این ها را از سایر مناره ها متمایز کرده، تکان خوردن آن است. با تکان خوردن یکی از مناره ها، هم مناره ی دیگر و هم کل ساختمان تکان می خورد. دلیل این پدیده مدت ها ناشناخته بود اما یکی از دلایل آن را می توان پدیده ای فیزیکی به نام «تشدید» یا «اثر دوپلر» نامید؛ چون این دو مناره شبیه هم و بسیار سبک هستند، تکان خوردن یکی روی دیگری اثر می گذارد.
محققان قدمت این بنا را به دوران ایلخانی نسبت می دهند اما شکل مناره ها به گونه ای است که این حدس را در ذهن باستان شناسان زنده می کند که آن ها را در دوران صفویه به دیوارها اضافه کرده اند. این اثر در تاریخ ۲۰ خرداد سال ۱۳۲۱ با شماره ی ۳۴۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مدرسه ی چهارباغ
مدرسه ی چهارباغ اصفهان یکی از مدارس تاریخی اصفهان است که آن را مدرسه ی سلطانی یا مدرسه ی مادرشاه نیز می نامند. این بنا را می توان آخرین بنای تاریخی دوران صفوی (دوران حکومت آخرین پادشاه صوفی، شاه سلطان حسین) نامید که به منظور تدریس و تعلیم طلاب علوم دینی مورد استفاده قرار می گرفت. ساخت این مدرسه ۱۰ سال (از سال ۱۱۱۶ تا ۱۱۲۶ هجری قمری) طول کشید و در ضلع شرقی خیابان چهارباغ قرار دارد.
مدرسه چهارباغ که گفته می شود مسجد هم بوده، در زمینی به مساحت ۸۵۰ متر مربع ساخته شده است. این مدرسه کاشی کاری های بسیار زیبایی دارد و در مجلل آن با طلا و نقره کار شده و در نوع خود شاهکار محسوب می شود. در ضلع شرقی مدرسه، کاروانسرایی متصل به آن قرار دارد که حدود ۳ قرن پیش، محل اقامت مسافران بوده است. نام این کاروانسرا «کاروانسرای مادر شاه» بود اما امروزه آن را به مهمان سرایی به اسم مهمان سرای عباسی تبدیل کرده اند و می توان آن را یکی از بهترین ومنحصربه فردترین اقامتگاه های اصفهان نامید. این بنا در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ به شماره ی ۱۱۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ پرندگان
در باغ پرندگان اصفهان ۴ برکه وجود دارد و در آن از پرندگانی مانند اردک، قو، غاز و ... نگهداری می کنند. صخره های ایجادشده نیز میزبان پرندگان کوهستانی و بیابانی است و شما می توانید کنار آن ها کبک پیدا کنید. در این باغ بسته به نوع پرندگان و شرایط زندگی آن ها قفس های شیشه ای و آهنی تعبیه شده است و برخی از پرندگان نیز در فضای سبز جنگلی، در سراسر باغ آزادانه زندگی می کنند.
آتشگاه
آتشگاه یا همان کوه آتشگاه اصفهان یکی دیگر از آثار تاریخی این شهر است که از ایران باستان به یادگار مانده است. نام آن در اصل «مهربین» یا «دژ مهربین» یا «آتشکده ی مهربین» بود که امروزه در خیابان آتشگاه واقع در غرب اصفهان و ۸ کیلومتر مرکز شهر قرار دارد. این بنا روی کوهی در نزدیکیزاینده رود واقع شده و تپه های آن از جنس سنگ های رسوبی است. بافت بنای آن خشتی است و میان دو ردیف خشت، لایه ی نازکی از نی قرار داده اند تا مستحکم تر شود.
روی پایه های آن در گذشته اتاق هایی وجود داشت که امروزه از بین رفته اند. در بالای تپه بنایی گرد وجود دارد که گفته می شود موبدان زرتشتی آتش مقدس را درون آن قرار می دادند. در دوران پهلوی آتشگاه مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است. کوه آتشگاه در تاریخ ۱۱ آذر ماه ۱۳۳۰ با شماره ی ۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
اصفهان با قدمتی کهن، همواره در طول تاریخ مورد توجه بزرگان و حاکمان مملکتی بوده و به همین علت نیز آثار تاریخی فراوانی را در دل خود جای داده است. زاینده رود در قلب اصفهان جریان دارد و همین رود باعث به وجود آمدم بناهایی مانند سی وسه پل و پل خواجو شده است و غیر از این ها آثار دیگری هم در اطراف آن شکل گرفته است.
سی و سه پل
سی و سه پل که آن را پل الله وردی خان هم می نامند، ۳۳ دهانه دارد و در دوران حکومت شاه عباس صفوی روی رودخانه ی زاینده رود ساخته شد. قدمت این پل به سال ۱۰۰۸ هجری قمری بازمی گردد و بعد از گذشت سه سال از این تاریخ، الله وردی خان اوندیلادزه گرجی مامور به پایان رساندن ساخت پل شد. در دوران صفوی سی وسه پل محل برگزاری مراسم جشن آب پاشان و همچنین مراسم خاج شویان ارامنه ی این شهر بود. سی وسه پل را می توان یکی از بهترین پل های جهان و شاهکار معماری ایرانی و صفوی نامید. امکان ندارد کسی به اصفهان بیاید و از سی وسه پل در قلب اصفهان دیدن نکند. سی وسه پل ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ به شماره ی ۱۱۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پل خواجو
پل خواجو با ۲۴ دهانه در شرق سی وسه پل روی رودخانه ی زاینده رود بنا شده است. گفته می شود این پل در سال ۱۰۶۰ هجری قمری، در زمان حکومت شاه عباس دوم ساخته شده است. در میانه ی این پل، ساختمان مخصوصی برای اقامت موقت شاه صفوی و خانواده او ساخته شده بود که به «بیگربیکی» شهرت دارد. طول پل خواجو ۱۳۳ متر و عرض آن ۱۲ متر است و معماری و کاشی کاری های بسیار زیبا و شگفت انگیزی دارد.
پل خواجو چند نام دیگر نیز دارد اما چون در محله ای به همین نام واقع شده، بیشتر آن را به اسم خواجو می شناسند. در گوشه های ضلع شرقی این پل دو شیر سنگی قرار گرفته و گفته می شود نمادی از سپاهیان بختیاری است که محافظ اصفهان و زاینده رود بودند. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ی ۱۱۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای وانک
کلیسای وانک یا کلیسای آمنا پرکیچ در محله جلفای اصفهان قرار دارد و یکی از کلیساهای تاریخی ارامنه ی این شهر است. این کلیسا در مساحتی بالغ بر ۸۷۳۱ متر مربع در دوران حکومت شاه عباس دوم بنا شده است. ساختمان کلیسا فقط ۳۸۵۷ متر مربع از این فضا را اشغال کرده و بقیه ی آن را فضای سبز و باغ وانک تشکیل می دهد. برج ناقوس کلیسا ۳ طبقه است و در طبقه ی دوم ساعتی به وزن ۳۰۰ کیلوگرم قرار داده اند. گنبد این کلیسا مانند گنبد مساجد ایرانی در عصر ساخته شده است. روی دیوارها، طاق نماها، طوق گنبد و داخل گنبد نیز نقاشی هایی با رنگ روغن ترسیم شده و طلاکاری ها و تذهیبی که در تزئین این کلیسا به کار رفته، در میان دیگر کلیساهای ارامنه منحصربه فرد است. کلیسای وانک اصفهان در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ی ۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ گل ها
باغ گل های اصفهان مجموعه ی بزرگ تفریحی، فرهنگی، آموزشی و تحقیقاتی است که در حاشیه ی جنوب شرقی میدان بزرگمهر و در نزدیکی رودخانه ی زاینده رود تاسیس شده است. این باغ شامل باغ صخره ای، باغ ایرانی، باغ گیاهان دارویی، باغ رز، چنیدن آب نما، برکه، آمفی تئاتر در فضای باز، مجموعه ی پرچین، طرح فرشی ایرانی و غیره می شود. شما در این باغ می توانید شاهد معماری اصیل ایرانی نیز باشید، چون در ساخت این باغ از سبک باغ های ایرانی قدیمی هم استفاده شده است. اگر به اصفهان رفتید، حتما سری به این باغ بزنید و از زیبایی های طبیعی آن لذت ببرید.
قلعه سارویه
آکواریوم ناروژان اصفهان
تونل آکواریوم ناژوان اصفهان به عنوان اولین و بزرگ ترین تونل آکواریوم کشور به صورت مشارکتی با سرمایه گذار خارجی ارتفاع منهای ۶ متر زیرزمین احداث شده است. این تونل ناژوان شامل ۳۳ آکواریوم است. گونه های مختلف آبزیان، ماهیان آب های شور و شیرین، ستاره های دریایی از پنج اقیانوس دنیا در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است.این مجموعه شامل ۳۳ آکواریوم پنج تا ده متری است و به صورت دنیای ۳۵ متری زیرآب، حجم ۱۰۸۰ مترمکعب آب را در خود جای می دهد و شهروندان می توانند در کنار و بالای سر خود زیباترین و کمیابترین گونه های دریایی را ببینند و بودن در فضای اقیانوس را تجربه کنند.
حال که با مهم ترین بناها و جاذبه های تاریخی و دیدنی های مشهور این شهر آشنا شدید می توانید حتما به این شهر زیبا با آشنایی بیشتری سفر کنید.
توحیدخانه
در سال های حکومت قاجار، این بنا از رونق و تقدس افتاد و در دوران پهلوی نیز علاوه بر تبدیل گنبد بنا به زندان، در بخشی از زمین های توحیدخانه ساختمان هایی برای شهربانی ساخته شد.
جاذبه تخت فولاد
محله جلفا
بازار قیصریه
یکی دیگر از جاهای دیدنی اصفهان بازار قیصریه است. بازار قیصریه یکی از معروفترین بازارهای تاریخی ایران است که به بازار شاهى نیز شهرت دارد، این بازار از سردر قیصریه شروع و به بازار چیت ساز ها و از آنجا به بـازار دارالشفا منتهى می شود. بازار قیصریه یکی از مراکز مشهور صنایع دستی است. سردر قیصریه، يكي از زيباترين نقاشي های مربوط به دوران صفويه را نشان مي دهد. از اين سردر ، وارد يكي از زيباترين بازارهاي جهان مي شويد. اين بازار در دوران صفويه مركز فروش كالاهاي گران قيمت بوده است و نمايندگان شركتهاي خارجي در اين مكان داراي حجره هایی بوده اند .
ایـن بـازار از بزرگ ترین و باشکوه ترین بازارهاى اصفهان است، در وسط بازار محوطه بزرگ مدور شکلى است کـه گنبـد زیبایی دارد و در طرف مغرب کاروانسراى با شکوه شاهى قرار دارد که دو طبقه و داراى تقریبا ۱۵۰ حجره است.
کوه صفه
یکی دیگر از جاهای دیدنی اصفهان کوه صفه است. صفه در جنوب اصفهان قرار داد و در حقیقت یکی از نمادهای شهر اصفهان است و از بالای آن کل شهر پیدا است. پارک کوهستانی صفه یکی از مکان های طبیعی و تفریحی اصفهان بوده که وجود تله کابین به جذابیت آن بسیار افزوده است. در این پارک دو خط تله کابین وجود دارد که خط اول آن دارای ۵۰ کابین ۴ نفره بوده و از روی بزرگراه صفه تا بالای گردنه باد بالا می رود. صفه طبیعت بکری دارد، پر درخت و سرسبز است و برای پیاده روی جای خوبی است. جدا از زیبایی خود کوه و اطرافش، امکانات خوبی هم برای گردشگران در نظر گرفته شده است. هم رستوران و کافه دارد، هم پارک کوهستانی و هم باغ وحش، آبشار، سالن بولینگ و غارها و آبشارهای متعدد، می تواند صفه را به محیط منحصر به فردی برای گردشگران تبدیل کند.