درباره نظامی عروضی
نظامی عروضی سمرقندی نویسنده و شاعر ایرانی سده ششم هجری و نویسندهٔ کتاب چهار مقاله است. احمد بن عمر بن علی سمرقندی، مکنی به ابوالحسن، ملقب به نظام الدین یا نجم الدین، و معروف به نظامی عروضی، از نویسندگان و شاعران قرن ششم هجری قمری است. در اواخر قرن پنجم در سمرقند زاده شد. هنگامی که در سمرقند زندگی می کرد، یک دهقان، به نظامی گفت که چگونه رودکی شاعر برای اشعار خود در ستایش فضایل امیر سامانی نصر بن احمد حقوق می گرفت. وی پس از کسب علوم مقدماتی در سمرقند، در سالهای ۵۰۴ تا ۵۰۶ رهسپار خراسان شد. در سال ۵۰۶ در بلخ به خدمت عمر خیام، و در سال ۵۱۰ در طوس به خدمت امیر معزی رسید. وی به دربار ملوک آل شنسب پیوست و سال ها مداحی شاهان آن سلسله را می کرد. کتاب معروف خویش مجمع النوادر مشهور به چهار مقاله را در حدود سال های ۵۵۱–۵۵۲ ه.ق به نام ابوالحسن حسام الدین علی بن فخرالدوله مسعود برادرزاده ملک شمس الدین محمد، پادشاه غوری تألیف کرد. تمام آنچه از زندگی شخصی وی مشهود است، از خود چهار مقاله گرفته می شود.کتاب چهار مقاله یا چهار گفتمان، کتابی است شامل چهار گفتمان در مورد چهار فن مختلف، که نظامی معتقد است که یک پادشاه باید در کاخ خود داشته باشد. در مقدمه کتاب، نظامی دربارهٔ ایدئولوژی فلسفی یا دینی آفرینش جهان و نظم امور بحث می کند. با اینکه او در وهله اول یک ندیم بود، در کتاب خود خاطرنشان کرده که او یک اخترشناس و پزشک نیز بوده است.
درباره کتاب چهارمقاله: مقاله اول: دبیری
در میان آثار منثور ادبیات کلاسیک، کتاب چهارمقاله جایگاهی والا و درخور دارد. این کتاب هم به لحاظ نثر ویژه و هم به لحاظ محتوایش، اثری قابل احترام و شنیدنی ست. نظامی عروضی (Nizami Aruzi) که خود عالمی بزرگ و شاعری توانمند بود، در گفتارها یا «مقالت»های این کتاب، درباره ی مسائل و بحث هایی که حولِ چهار علم بزرگ دوران خویش وجود داشته به تأمل پرداخته است. او در مقالت اول این اثر به تعریف دبیری و بیان ماهیت آن پرداخته است، و با آوردن حکایاتی شیرین در روشن کردن مطالب و آموزه های خود کوشیده است. نویسنده در مقالت دوم کتاب، به موضوع شعر و ویژگی ها و صلاحیت های شاعر پرداخته است. این پاره از کتاب به گمان بیشتر متخصصان و ادب پژوهان برجسته ترین بخش آن است. مقالت سوم عنوان «در علم نجوم و غزارت منجم» را بر خود دارد و همانگونه که از نامش پیداست، موضوع آن نجوم و ستاره شناسی است. سرانجام، مقالت چهارم قرار دارد که موضوع آن طب است و همچون سایر بخش های چهارمقاله، مشتمل بر حکایت ها و قصه های آموزنده و شنیدنی ست. این کتاب را علامه محمد قزوینی تصحیح کرده و مجددا با کوشش مهدخت معین به تصحیح محمد معین رسیده است.
در بخشی از کتاب چهارمقاله میخوانیم
اسکافی دبیری بود از جمله دبیران آل سامان، و آن صناعت نیکو آموخته بود. و بر شواهق نیکو رفتی و از مضایق نیکو بیرون آمدی. و در دیوان رسالت نوح ابن منصور، محرری کردی. مگر قدر او نشناختند، و به قدر فضل او را ننواختند. از بخارا به هرات رفت، به نزدیک آلپ تگین. و آلپ تگین ترکی خردمند بود و ممیز. او را عزیز کرد و دیوان رسالت بدو تفویض فرمود و کار او گردان شد. و به سبب آنکه نوخاستگان در حضرت پدیدار آمده بودند، بر قدیمان استخفاف همی کردند، و آلپ تگین تحمل همی کرد. و آخر کار او به عصیان کشید، به استخفافی که در حق او رفته بود...
شناسنامه کتاب چهارمقاله
-
نویسنده: نظامی عروضی
- زبان: فارسی
- ناشر چاپی: _
- تعداد صفحات:_
- موضوع کتاب:کتاب درسی و ادبیات و زندگینامه
- نسخه الکترونیکی:دارد
- نسخه صوتی : دارد
بنابراین بی تردید تمام دوست داران ادبیات کلاسیک فارسی از گوش سپردن به کتاب چهارمقاله لذت خواهند برد. امیدوارم از محتوای معرفی کتاب نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که کتاب دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید و برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش فرهنگ و هنر ساعدنیوز مراجعه نمایید. همچنین شما نیز بهترین کتابی که تا حال مطالعه کرده اید، برای ما معرفی نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.