معرفی رمان جمشیدخان عمویم اثر بختیار علی 

درباره کتاب جمشیدخان عمویم

"جمشید خان عمویم، که باد همیشه او را با خود می برد" اثری است به قلم "بختیار علی" که با ترجمه ی "مریوان حلبچه ای" موفق شده جوایز متعددی را از آن خود کند. این رمان جذاب به قلم یکی از نویسندگان کرد معاصر، قصه ی مردی به نام جمشیدخان را روایت می کند که در نتیجه ی رخدادهای قصه، چنان لاغر و نحیف گشته که حتی باد هم می تواند او را با خود ببرد. راوی قصه، برادرزاده ی جمشیدخان، یعنی سالارخان است، که داستان زندگی عمویش را روایت می کند. جمشیدخان در دوران نوجوانی، اسیر دست بعثی ها شده و شکنجه های روحی و جسمی آنان باعث شده که او به حدی از لاغری برسد که باد بتواند او را جا به جا کند؛ هر دفعه ای که این اتفاق رخ می دهد، جمشید خان از نظر فکری و روحی هم دگرگون شده و بخشی از حافظه ی خود را از دست می دهد."بختیار علی" داستان "جمشید خان عمویم، که باد همیشه او را با خود می برد" را با سبک رئالیسم جادویی به نگارش درآورده و در آن از اسامی غیرمعمولی هم بهره برده است؛ آنچه می توان از این رمان برداشت کرد این است که در صورت نداشتن یک خط فکری مشخص، باد حوادث، شما را به سمت و سوهای مختلفی خواهد برد و این محکم نبودن در عقیده و حزب باد بودن، می تواند برای فرد گران تمام شود. "جمشید خان عمویم، که باد همیشه او را با خود می برد" یک کتاب نمادین اجتماعی و فلسفی است و کار آن به چالش کشیدن عقاید و افکار خوانندگان است؛ بنابراین تمام کسانی که به دنبال یک رمان قابل تامل با داستانی جذاب می گردند، مخاطب این قصه ی درخشان از "بختیار علی" می باشند.

خلاصه کتاب جمشیدخان عمویم

در کتاب جمشیدخان، عمویم، که باد همیشه او را با خود می برد ، سالار خان روای داستان زندگی عمویش جمشیدخان را تعریف می کند. جمشیدخان که افکار کمونیستی دارد در نوجوانی به دست بعثی ها اسیر می شود و پس از شکنجه و آزار زیاد آنقدر لاغر و نحیف می شود که باد می تواند او را جابه جا کند و هر بار که این اتفاق می افتد، تحولی هم در روح و افکار جمشید خان ایجاد می شود و او بخشی از حافظه اش را هم از دست می دهد. در ادامه ماجرا جنگ ایران و عراق پیش می آید و جمشیدخان دوباره آلت دست بعثی ها می شود و ماجراهای دیگری پیش می آید.سبک بختیار علی در کتاب جمشیدخان عمویم، که باد همیشه او را با خود می برد، رئالیسم جادویی است و نام آن هم عجیب و غریب است. شاید بختیار علی در این رمان می خواهد بگوید اگر خط فکری خاص نداشته باشید و در عقایدتان محکم نباشید عضو حزب باد هستید و قطعا باد شما را خود خواهد برد و به ناچار باید با جریان تاریخ همراه شوید و به هر طرف کشانده شدید، بروید.

درباره نویسنده کتاب جمشیدخان عمویم

"بختیارعلی" رمان نویس، شاعر و نظریه پرداز اندیشمند کرد عراقی است. او در سال 1960 در شهر سلیمانيه ی کردستان عراق چشم به جهان گشود و در همانجا تحصیلات مقدماتی و متوسطه را به پایان رساند وسپس در دانشگاه های شهرهای " سلیمانیه " و " هولیر "(اربیل) به تحصیل در رشته زمین شناسی پرداخت تا اینکه در تظاهرات دانشگاه سلیمانیه درسال ۱۹۸۳ مجروح شد. بدین ترتیب بود که دانشگاه را رها کرد وتمام وقت خود را صرف آفرینش ادبی کرد. در همان سال بود که قصیده ی " سرزمین " که قدیمی ترین قصیده از مجموعه قصیده های او می باشد را سرود. همان قصیده که 9 سال بعد آن را در مجموعه شعر " گناه " و " کارناوال " چاپ کرد.با راه افتادن دوباره ی جنگ های داخلی میان احزاب سیاسی کردستان عراق در سال 1994، "بختیار علی" کردستان را به نشانه اعتراض به این برادر کشی ها ترک می کند و رهسپار سوریه می شود و بعد از 9 ماه زندگی در دمشق خود را به آلمان می رساند و تا سال 1999 در "فرانکفورت" اقامت می کند. در همان ایام به همراه جمعی از همراهان كرد خود، مجله "ره هه ند"(رهند) را در اروپا منتشر می کنند. او در همان سال به شهر "کلن" آلمان نقل مکان می کند و هم اكنون نیز مقيم آنجاست. بختيار على نخستین رمانش "مرگ دومین تک فرزند" را در سال 1997در سوئد منتشر کرد و یک سال بعد نیز دومین رمان خود با عنوان "غروب پروانه" توسط انتشارات "رهند" در استکهلم سوئد به چاپ رسانيد. وقتی هم که رمان سوم او با عنوان "واپسین انار جهان" سال 2002 در سلیمانیه منتشر شد، اتفاقی جدید درعرصه ی رمان نویسی کردی روی داد و توجه فرهیختگان و نویسندگان و شاعران کرد را بر انگیخت.بختیار علی همچنین یکی از شاعرانی بود که همراه با دکتر فرهاد پیربال، دیگر شاعر و نویسنده ی کرد، راه برون رفت از بحرانی که شعر کردی به آن دچار شده بود را پیدا کردند و با آثاری همچون «دروازه ها، عشق، جلاد، کتاب آدمکش ها، کارناوال، شهر، گناه، کار کردن در جنگل های فردوس" خدمت بزرگی به ادبیات کردی کرد.رمان های "شهر موسیقیدانان سپید" و "غزل نویس و باغ های خیال" از آثار متاخر این رمان نویس مشهور نوگرا و فیلسوف کرد هستند که هر دو از جانب صاحب نظران ادبی از آثار جریان ساز و قابل توجه و تامل ادبیات امروز کردی قلمداد شده اند.بختیار علی علاوه بر این، یکی از جدى ترين و تاثيرگذارترين روشنفكران معاصر كردستان با تاليفاتی نظرى و تحليلى است که بیشتر آنها را در مجله "رهند" به چاپ رسانده است و در اين زمينه كتاب هاى "ستيزه جويان ايمان" و "خواننده قاتل" را نیز نوشته است. عمده شهرت بختيارعلى در این زمینه به دلیل نوشتن نقدهاى بنيادينی است كه در آنها به نقد و تحلیل ساختارهاى فرهنگى، اجتماعى و سياسى حاكم بر كردستان پرداخته است. در اين ميان تقدس زدايى و نقد درونى راديكال وى از مفهوم موجود «هويت و ناسيوناليسم كردى" بسیار چشمگیر بوده و واكنش هاى گوناگون و متفاوت روشنفكران و سياسيون كرد وهمچنین واكنش خصمانه ى سنت گرایان را بر انگیخته است. از سوى ديگر تاليفات بختيار على مورد استقبال متجددان و جوانان علاقه مند واقع شده و موجى نو از مباحث نظرى را در ميان آنان به راه انداخته كه در نوع خود بى نظير است. او كارهاى تحليلى و مقالاتى نیز حول محور غرب شناسى دارد اما عمده شهرت وی به نو شتن چندین رمان و مجموعه شعر او بر می گردد.آثار "بختیار علی" سرشار از شاعرانگی ناب و تجلی گاه خیال های ظریف و رنگارنگ و تصاویر نابی هستند که مخاطب را به یک سفر عمیق درونی خیالی دعوت می کنند. او در این مسیر ما را به کشف های جدیدی نایل می کند. کشف هایی که ما را به چالش با اندیشه های سطحی پیرامون مان وا می دارد و در این میان چشم اندازهای تازه ای را بر روی مان می گشاید که در آنها یک زیست انسانی آرمانی و به دور از تعصب های مستبدانه و فاشیستی متصور شده است.

قسمتی از کتاب جمشیدخان عمویم

او همیشه بهانه ای داشت تا از روی غرور و تکبر به ما بنگرد… البته او نگاه دیگری به زندگی داشت. از سن پانزده سالگی که به خیل کمونیست ها پیوسته بود، با چشم حقارت به پدر و برادر و همه ی بستگان خان زاده و نجیب زاده اش می نگریست و آن ها را خون خوار و ستمکار می نامید و نمی گذاشت کسی او را با نام جمشیدخان بخواند، بلکه باید او را رفیق جمشید می نامیدند. اتاقش را نیز با عکس های بزرگی از مارکس و انگلس تزیین کرده بود. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۱۲)

او بی آن که بگذارد افسران عرب اشک هایش را ببینند، گفت: «از این به بعد به خاطر من، آدمای زیادی کشته می شن… به خاطر من بچه های بسیاری یتیم می شن و مادرای زیادی که من نمی شناسم شون، داغدار می شن… من هیچ وقت دوست نداشته م توی جنگ شرکت کنم.» (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۳۰)

عشق کاری می کند که انسان همه ی استعدادهای پنهانی اش را به کار بیندازد و تمام توانش را برای مبهوت کردن معشوقه اش به کار ببندد. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۶۰)

پس از بازگشت به شهر، جمشیدخان ریش گذاشت و سجاده ی بزرگی خرید و به نماز و عبادت مشغول شد. بازگشت جمشید به نزد خدا، در میان خاندان ما با استقبال مواجه شد. عموادیب و پدرم که آدم هایی مذهبی بودند، با صدای بلند به تعریف و تمجید از جمشیدخان و ستودن استعدادهای او برای ارتباط با آسمان پرداختند. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۷۶)

آدم وقتی از بالا به این مملکت نگاه می کنه، ناخودآگاه یه مشت تصویر توی روحش تلنبار می شه که در اون لحظه همچی معنی خاصی نداره… اما بعدها همین تصویرا آدمو به سمتی می کشونه که خودش هم انتظارش رو نداشته. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۸۵)

تا زمانی که توی مرزای این خاک هستیم، نمی تونیم فکر کنیم. هوای این جا با عقل و اندیشه سازگار نیست. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۸۷)

هر آدمی یه روزی توی زندگیش هوس نوشتن یه کتاب به سرش می زنه. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۱۰۶)

یه قاشق از نویسنده ی بد رو با یه قاشق از سیاست مدار بد قاطی کن و خوب به هم بزن… بعد چند قاشق از محلولِ بی سوادی بهش اضافه کن… مقدار کمی هم آب رو این معجون بریز و بذار رو آتیش تا خوب بجوشه… چیزی که درمیاد، روزنامه نگار تمام عیار مملکت ماست. (رمان جمشیدخان عمویم – صفحه ۱۰۷)

شناسنامه کتاب جمشیدخان عمویم

• نویسنده: بختیار علی
• ترجمه: مریوان حلبچه ای
• انتشارات: نیماژ
• تعداد صفحات: ۱۳۶
• نسخه صوتی: دارد
• نسخه الکترونیکی: دارد
  معرفی رمان حصار و سگ های پدرم اثر شیرزاد حسن