ضمایر مفعولی مستقیم و غیر مستقیم
همانطور که می دانید زبان آلمانی دو حالت مفعولی متفاوت دارد. حالت مفعولی مستقیم و حالت غیر مستقیم. در جدول های زیر با ضمایر مفعولی مستقیم (Akkusativ) و غیر مستقیم (Dativ) آشنا خواهید شد.
ضمایر شخصی |
مفرد | جمع | ||||||
اول شخص | دوم شخص | سوم شخص | اول شخص | دوم شخص |
سوم شخص |
|||
فاعلی (Nominativ) |
ich | du | er | sie | es | wir | ihr |
sie |
مفعولی غیر مستقیم (Dativ) |
mir | dir | ihm | ihr | ihm | uns | euch |
ihnen |
مفعولی مستقیم (Akkusativ) |
mich | dich | ihn | sie | es | uns | euch |
sie |
مفعول مستقیم و غیر مستقیم چه تفاوتی دارند؟
احتمالا مثال درس قبل را هنوز به خاطر دارید. این بخش را هم با یک مثال مشابه شروع می کنیم.
علی حمید را با عینک دید.
در جمله بالا “علی” همچنان فاعل ، “دید” فعل و “حمید” مفعول است، اما ما اسم دیگری هم در این جمله داریم. نقش “عینک” چیست؟ عینک هم در واقع یک مفعول است. اما عمل دیدن که روی عینک اتفاق نیوفتاده؟ درست است به همین دلیل هم عینک را مفعول غیر مستقیم جمله می نامیم. پس در جمله مثال بالا ما دو مفعول داریم: “حمید” مفعول مستقیم و “عینک” مفعول غیر مستقیم است.
یک مثال دیگر را بررسی می کنیم، سعی کنید در این جمله هم مفعول مستقیم و غیر مستقیم را شناسایی کنید:
کامران توپ را به مجید داد.
- “کامران” فاعل
- “توپ” مفعول مستقیم
- “مجید” مفعول غیر مستقیم
- “داد” فعل
توضیحی کوچک در مورد “را”
در زبان فارسی “را” یک حرف نشانه است. “را” در واقع نشان دهنده مفعول مستقیم جمله است و به ما کمک می کند درک بهترین از یک جمله داشته باشیم. البته استفاده از “را” همیشه صورت نمی گیرد و ساختاری پیچیده برای استفاده دارد. اما این حرف همیشه بعد از مفعول مستقیم جمله استفاده می شود.
تفاوت ها در ساختار مفعولی در زبان آلمانی
مثال های گفته شده بالا تنها برای درک بهتر از مفهوم مفعول مستقیم و غیر مستقیم بود اما نکته بسیار مهم این است که هرگز سعی نکنید ساختار های مفعولی فارسی را در آلمانی معادل سازی کنید. برخی از ساختارهایی که در فارسی به عنوان مفعول مستقیم ساخته می شوند در آلمانی غیر مستقیم هستند و برعکس پس در طول یادگیری مفاهیم مفعولی تنها به ساختار آلمانی توجه کنید و از ترجمه مستقیم بپرهیزید.
حالت مفعولی غیر مستقیم یا داتیو (Dativ)
در درس قبلی با حالت مفعولی مستقیم یا Akkusativ آشنا شدید. در این درس میخواهیم تاثیر حالت Dativ را بر روی اسامی بررسی کنیم. حالت داتیو هم تاثیر مستقیمی بر روی اسم نمی گذارد و تنها حروف تعریف آن را تغییر می دهد. جدول زیر تغییرات در حروف تعریف را در حالت های فاعلی، مفعولی مستقیم و غیر مستقیم مقایسه می کند.
حروف تعریف معرفه
جنسیت |
فاعلی (Nominativ) |
مفعولی Akkusativ |
مفعولی Dativ |
مذکر |
der |
den |
dem |
مونث |
die |
die |
der |
خنثی |
das |
das |
dem |
جمع |
die |
die |
den |
حروف تعریف نکره
جنسیت |
فاعلی (Nominativ) |
مفعولی Akkusativ |
مفعولی Dativ |
مذکر |
ein |
einen |
einem |
مونث |
eine |
eine |
einer |
خنثی |
ein |
ein |
einem |
حروف تعریف منفی
جنسیت |
فاعلی (Nominativ) |
مفعولی Akkusativ |
مفعولی Dativ |
مذکر |
kein |
keinen |
keinem |
مونث |
keine |
keine |
keiner |
خنثی |
kein |
kein |
keinem |
جمع |
keine |
keine |
Keinen |
با نگاهی به ردیف های مربوط به حالت داتیو متوجه می شوید که اینجا تفاوت ها بسیار زیاد هستند. و البته در حالت مونث و جمع کمی گیج کننده به نظر می رسند. شکل مونث از حالت داتیو مشابه شکل مذکر از حالت فاعلی است و شکل جمع از حالت داتیو مشابه شکل مذکر از حالت آکوزاتیو!