به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از مهر، «واکسن» یک فراورده زیستی است که در برابر یک بیماری میکروبی مشخص، ایمنی فعالِ اکتسابی تولید می کند و معمولاً برای پیشگیری از بیماری ها و ایجاد ایمنی در برابر آن ها استفاده می شود.
امروزه هر کودکی که متولد می شود مجموعه ای از واکسن ها را دریافت می کند تا در برابر بیماری هایی که خاصیت اپیدمی دارند، مصون شود. آبله، سه گانه (دیفتری، کزاز، سیاه سرفه)، فلج اطفال، سل، MMR (سرخک، اوریون و سرخجه)، هپاتیت بی، مننژیت مننگوکوکی، آنفلوانزا، تب زرد، تیفوس، هاری و کرونا معروف ترین بیماری هایی هستند که واکسن مؤثر دارند.
واکسن ها با تقلید یک عامل عفونی – ویروس، باکتری یا دیگر میکروارگانیسم های عامل بیماری – عمل می کنند. این کار به سیستم ایمنی ما «یاد می دهد» که چگونه به طور سریع و مؤثر به این عامل واکنش نشان دهد. واکسن ها معمولاً یک نوع ضعیف شده از یک عامل عفونی را ارائه می کنند که به سیستم ایمنی ما اجازه می دهد تا آن را در حافظه اش ضبط کند. بدین ترتیب، قبل از اینکه ویروس ما را بیمار کند، سیستم ایمنی ما می تواند سریعاً آن را شناسایی کرده و مقابله کند.
از زمان بروز همه گیری کرونا، مقابله با این بیماری به روش های مختلف دغدغه اصلی پژوهشگران حوزه سلامت بود. از روش های ساده ای چون شستن دست ها و ماسک زدن تا روش های پیچیده ای همچون بررسی تغییرات ژنتیک ویروس. ویروس کووید ۱۹ از زمانی که از ووهان به جهان گسترش یافت تاکنون نقاب های متعددی به چهره زده و همچنان جان انسان ها را می گیرد.
پس از اینکه ویروس کرونا به شدت در جهان گسترش یافت بسیاری از محققان به این نتیجه رسیدند که باید از ایمنی زایی بدن انسان به عنوان سد مقابله با بیماری استفاده کنند و از این رو به فکر ساخت واکسن کرونا افتادند. کشورهایی که در زمینه واکسن سازی سابقه ای داشتند پلتفرم های متعددی را آزمایش کردند و در نهایت چندین واکسن توانستند از کوره آزمایش ها سربلند بیرون بیایند.
ایران کشوری است که سابقه واکسن سازی دارد و با برنامه واکسیناسیون کشوری تاکنون توانسته است بیماری هایی همچون فلج اطفال، آبله، سرخک و بسیاری دیگر از بیماری های عفونی را شکست دهد. از زمان ساخت واکسن های علیه کرونا در جهان، ایران نیز به سمت تولید واکسن ضد کرونا حرکت کرد تا در این مسیر بتواند زودتر به دوران پیش از کرونا بازگردد.
در حال حاضر چند واکسن ایرانی مراحل تحقیقاتی خود را گذرانده و وارد چرخه واکسیناسیون علیه کرونا شده اند و در کنار واکسن های وارداتی، عملکرد خوبی را از خود نشان داده اند. اما چرا برخی فکر می کنند واکسن ها اثر ندارند.
اثربخشی واکسن های کرونا که در ایران استفاده می شود در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است.
هیچ واکسنی بدون حداقل ۵۰ درصد کارآیی تصویب نمی شود
دکتر حمیدرضا جماعتی دبیر کمیته علمی کشوری کووید ۱۹، در این باره به مهر می گوید: در تمام دنیا تحقیقات بر روی جمعیت هدف بر اساس در دسترس بودن واکسن انجام می شود. هیچ واکسنی در دنیا برای استفاده مورد تصویب قرار نمی گیرد مگر اینکه بیش از ۵۰ درصد کارآیی داشته باشد. البته ممکن است بالاتر از ۵۰ درصد هم در جلوگیری از سه سطح مدنظر ابتلاء، شدت بیماری و مرگ و میر کارآیی داشته باشند.
وی می افزاید: بنابراین اگر واکسنی اکنون مورد استفاده قرار می گیرد فارغ از اینکه اسم اش چه باشد و متعلق به کدام برند باشد، حتماً کارآیی دارد، البته ممکن است این کارآیی با یک درجاتی بالاتر یا پایین تر باشد. حتی واکسن فایزر که بسیاری می گویند واکسن خوبی است در یکی از کشورها مورد بررسی قرار گرفت و مشاهده شد که کارآیی آن در آن کشور زیر ۴۰ درصد است.
اثربخشی بیش از ۷۰ درصدی واکسن های ایرانی کرونا در کارآزمایی بالینی
دبیر کمیته علمی کشوری کووید ۱۹ می گوید: نکته مهم در مورد کارآیی واکسن های کرونا این است که بسته به نوع ویروس که در آن جامعه وجود دارد و برحسب اینکه سیستم ایمنی آن جامعه چگونه باشد، می تواند بر کارآیی واکسن تاثیرگذار باشد.
وی درباره واکسن های ایرانی یادآور می شود: در مورد اثربخشی واکسن های ایرانی نیز با توجه به اینکه مجوز سازمان غذا و دارو را برای استفاده دریافت کرده اند، کارآیی آنها مشخص است. تمام واکسن های ایرانی مورد بررسی در بخش کلینیکال ترایال ها (کارآزمایی بالینی) اثربخشی متفاوتی از ۷۰ درصد تا ۸۰ درصد داشته اند.
میزان اثربخشی دو واکسن ایرانی برکت (کوو ایران) و پاستوکووک
بر اساس مطالعاتی که در انستیتو پاستور ایران در زمینه واکسن پاستوکووک که اکنون در چرخه واکسیناسیون وارد شده، انجام شده است آنالیز میانی اثربخشی واکسن پروتئین نوترکیب در سه سطح پیشگیری از کووید- ۱۹، پیشگیری از موارد شدید عفونت کووید -۱۹، پیشگیری از مرگ ناشی از عفونت کووید -۱۹ در جمعیت ایرانی ۱۸ تا ۸۰ سال اعلام شده است.
اثربخشی علیه موارد علامت دار بعد از دو دوز تزریق واکسن سوبرانا ۲ به میزان ۶۵ درصد و بعد از تزریق دوز بوستر (یادآور) با واکسن سوبرانا- پلاس، ۹۱.۶ درصد گزارش شده است. تاثیرگذاری علیه موارد شدید و بستری بعد از ۳ دوز، ۱۰۰ درصد گزارش شده است.
همچنین تاثیر واریانت دلتا بر اثربخشی واکسن های مختلف موجود در دنیا در سه منطقه مدیترانه و آمریکای شمالی در زمان غلبه این سویه هم در این موسسه بررسی شده است و در نهایت اثربخشی رژیم ۳ دوزه واکسن سوبرانا ۲ در پیشگیر از موارد قطع علامتدار ۷۰.۵۸ درصد، در پیشگیری از موارد قطعی بستری ۹۱.۷۶ درصد و در پیشگیری از موارد قطعی شدید ۸۳.۵۲ درصد بیان شده است.
دکتر علیرضا بیگلری رئیس انستیتو پاستور ایران در تازه ترین بررسی مطالعه واکسن پاستوکووک در مقابل دو واریانت بسیار واکسن گریز کووید ۱۹ در ایران گفته است: این واکسن بر روی ۲۴ هزار نفر در ۸ دانشگاه علوم پزشکی کشور مورد آزمایش قرار گرفت. مطالعات نشان داد که ۹۸.۹ درصد از افرادی که واکسن پاستوکووک را دریافت می کنند، در بدن شان آنتی بادی تولید می شود و ۹۱.۷ درصد از افرادی که با این واکسن واکسینه می شوند به فرم شدید بیماری مبتلا نشده و نیاز به بستری پیدا نمی کنند که بسیار ارزشمند است. همچنین ۷۰ درصد از افراد مورد مطالعه نیز واجد بیماری علامتدار نشدند که این نه تنها در کشور، بلکه در سطح واکسن های دنیا هم از نتایج بسیار مهم تلقی می شود.
نتایج مطالعات در زمینه کارآزمایی بالینی واکسن برکت نیز نشان می دهد در زمان غلبه واریانت دلتا و بر اساس آنالیز میانی تحویل سازمان غذا و دارو شده، تزریق دو دز واکسن کوو ایران برکت می تواند در حدود ۸۴ درصد (به صورت میانگین بین ۵۴ تا ۹۶ درصد) از موارد بحرانی ای که بیمار نیاز به بستری در آی سی یو داشته باشد یا نیازمند به اقدامات تهاجمی پزشکی شود، پیشگیری کند. همچنین حدود ۷۱ درصد (بین ۶۳ تا ۷۶ درصد) تزریق دو دز واکسن کوو ایران برکت از بستری شدن افراد در بیمارستان پیشگیری می کند.
نظارت دو مجموعه اصلی وزارت بهداشت بر تمام واکسن های ایرانی کرونا
دکتر احسان شمسی گوشکی دبیر کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش درباره بررسی اثربخشی واکسن های ایرانی کرونا و تایید آنها از سوی کمیته اخلاق به مهر می گوید: تمام واکسن های ایرانی کرونا که کلینیکال ترایال (کارآزمایی بالینی) آنها در ایران انجام می شود تحت نظارت دو مجموعه اصلی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند.
وی می افزاید: سازمان اصلی نظارت کننده سازمان غذا و دارو است و به عنوان رگولاتری دارویی کشور نظارت کامل بر این موضوع دارد. نهاد دیگری که بر این مسئله نظارت می کند کمیته های اخلاق در پژوهش است که در مورد واکسن ها تنها کمیته ملی اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی یا همان کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت این کار را انجام می دهد.
به مردم اطمینان می دهم، هم ایمنی و هم اثربخشی واکسن هایی که در داخل کشور تولید می شود در فازهای یک، دو و سه توسط نهادهای ناظر به ویژه سازمان غذا و دارو کنترل می شود و نظارت بسیار دقیقی منطبق بر استانداردهای جهانی روی این واکسن ها صورت می گیرد. به همین دلیل می توانم بگویم وقتی واکسنی از سوی سازمان غذا و داروی ایران تایید می شود مردم می توانند با خیال راحت آن را مصرف کنند.
شمسی گوشکی تاکید می کند: به مردم اطمینان می دهم، هم ایمنی و هم اثربخشی واکسن هایی که در داخل کشور تولید می شود در فازهای یک، دو و سه توسط نهادهای ناظر به ویژه سازمان غذا و دارو کنترل می شود و نظارت بسیار دقیقی منطبق بر استانداردهای جهانی روی این واکسن ها صورت می گیرد. به همین دلیل می توانم بگویم وقتی واکسنی از سوی سازمان غذا و داروی ایران تایید می شود مردم می توانند با خیال راحت آن را مصرف کنند.
دبیر کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت یادآور می شود: در عین حال واکسن های خارجی هم وقتی می خواهد وارد ایران شود، ابتدا داده های موجود در مورد آن واکسن ها توسط سازمان غذا و دارو بررسی می شود. این طور نیست که بدون بررسی واکسنی وارد شود و در چرخه واکسیناسیون قرار گیرد.
وی می گوید: ضمن اینکه مطالعات مختلفی در کشور در زمینه واکسن در حال انجام است اما جزئیات این مطالعات از جمله جمعیت مورد مطالعه آنها، شرایط اپیدمیولوژیک مختلفی که در زمان انجام مطالعه حاکم بوده است، میزان چرخش ویروس، سویه های غالب در آن زمان، روش انجام مطالعه و سایر عوامل با هم متفاوت است. ضمن اینکه تفسیر نتایج یک تحقیق کار بسیار مشکلی است. ممکن است در یک تحقیق داده های مختلفی جمع آوری شوند اما تفسیر این داده ها کار بسیار فنی است که دانشمندانی که بر ابعاد مختلف موضوع اشراف دارند می توانند آن را تفسیر کنند.
مردم به اظهارنظر رسمی وزارت بهداشت درباره واکسن ها اعتماد کنند
شمسی گوشکی یادآور می شود: به همین دلیل خیلی مهم است که مردم به اظهارنظر رسمی وزارت بهداشت که این داده ها را جمع آوری می کند، در جلسات متعدد با حضور بزرگان جامعه پزشکی و خرد جمعی این نتایج را تفسیر می کند و در نهایت تصمیم می گیرند؛ اعتماد کنند.
وی تاکید می کند: در حال حاضر بر اساس آنچه که دانشمندان در کل دنیا و من جمله کشور ما به نتیجه رسیده اند، یک واکسیناسیون با واکسن هایی که اکنون تزریق می شود یکی از مهمترین راه های مقابله با کرونا است. این موضوع مورد تاکید همه مقامات بلند پایه سیاسی و همچنین دانشمندان و نخبگان و بزرگان نظام سلامت هم است.
واکسیناسیون کرونا یک تصمیم شخصی نیست، یک وظیفه اجتماعی است
دبیر کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش خاطرنشان می کند: همه مردمی که تاکنون واکسن نزده اند لازم است برای ایمنی خود و سایرین برای واکسن زدن اقدام کنند. واکسیناسیون کرونا یک تصمیم شخصی نیست، یک وظیفه اجتماعی است. دلیل این تاکید این است که اگر فردی که باید واکسن بزند، واکسن نزند تنها خودش را در معرض خطر قرار نمی دهد بلکه دیگران را هم با خطر مواجه می کند. تا زمانی که همه گیری کنترل نشده است شرایط کشور بسیار ویژه خواهد بود.
وی می گوید: تا زمان کنترل همه گیری، جامعه با محدودیت های زیادی روبرو است و همه ابعاد زندگی شهروندان تحت تأثیر این همه گیری است از جمله اینکه بچه ها نمی توانند مدرسه بروند، کسب و کارها باز نمی شوند و… از این رو قطعاً کسانی که ضد واکسن صحبت و تبلیغ می کنند و مردم را بدون وجود دلایل علمی می ترسانند در مقابل رفتارهایشان مسئول هستند زیرا بهداشت و سلامت عمومی را تهدید می کنند. این در حالی است که مقامات بلندپایه کشور، دانشگاهیان، مسؤولین نظام سلامت و سایر گروه های مرجع اولین کسانی بودند که واکسن تزریق کردند برای اینکه به مردم نشان دهند که به واکسیناسیون کرونا اعتماد دارند.
اثربخشی مناسب ۳ واکسن ایرانی
شمسی گوشکی با تاکید بر این نکته که برای کنترل این همه گیری راهی به جز اعتماد به نهاد علم و خرد جمعی که در نهادهایی مانند وزارت بهداشت با حضور متخصصان شکل گرفته است، نیست، اضافه می کند: مردم اطمینان داشته باشند برای کارشناسان فنی و علمی این نهادهای تخصصی بیش و پیش از همه چیز سلامت تک تک مردم در اولویت قرار دارد. کماکان پیشنهادم این است که مردم به نظر رسمی وزارت بهداشت اطمینان کنند زیرا راه دیگری غیر از واکسیناسیون گسترده برای کنترل وضعیت فعلی همه گیری نیست.
دبیر کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت اضافه می کند: دانشمندان، متخصصین و نمایندگان مردم در کمیته های اخلاق در پژوهش که نهادهای مستقلی هستند کاملاً به این موضوع اشراف دارند و وقتی واکسن ها مراحل تحقیقات شان را طی می کنند، اگر هر مشکلی مشاهده کنند بلافاصله جلسات مفصلی گذاشته می شود که آیا این مشکل به واکسن مربوط است یا خیر. اگر مشکلی وجود داشته باشد اجازه ادامه کارآزمایی بالینی داده نمی شود. اگرچه که خوشبختانه تاکنون کارآزمایی های بالینی واکسن کووید - ۱۹ در ایران به خوبی پیش رفته است.
وی تاکید می کند: خوشبختانه واکسن هایی که تاکنون مجوز وزارت بهداشت را برای تزریق عمومی دریافت کرده اند، واکسن هایی بوده اند که بر اساس اعلام سازمان غذا و دارو به لحاظ ایمنی سطح استاندارد مناسبی داشته اند و سه واکسن ایرانی که مجوز دریافت کرده اند نیز از نظر اثربخشی وضعیت مناسبی داشته اند. ضمن اینکه کماکان نظارت ها هم ادامه دارد.
وضعیت اثربخشی واکسن های خارجی در زمان غلبه سویه دلتا کووید ۱۹
طبق گزارش نشریه فورچون در آگوست سال جاری محققان متوجه شدند واکسن های سینوواک و سینوفارم چین در کل ۷۰ درصد در جلوگیری از ابتلا به کووید ۱۹ در بازه شیوع سویه دلتا این بیماری در شهر گوانگژو تاثیرگذار بوده اند. این تحقیق بیش از ۱۰ هزار فرد مبتلا به بیماری و افراد نزدیک به آنها را رصد کرد. همچنین این تحقیق نشان داد واکسن ها در جلوگیری از نوع شدید کووید ۱۹ و مرگ و میر ناشی از آن ۱۰۰ درصد کارآمد هستند.
از سوی دیگر رویترز نیز در ماه جولای به تحقیقی اشاره کرد که در نشریه «نیوانگلند ژورنال آو مدیسن» منتشر شده بود کارآمدی واکسن آسترازنکا و چند واکسن دیگر را براساس داده های واقعی بررسی کرده بود. براساس این تحقیق دو دوز از واکسن آسترازنکا در مقابل سویه دلتا ویروس کرونا ۶۷ درصد کارآمد است.
نشریه ساینس اوگ نیز در گزارشی درباره واکسن اسپوتنیک V روسیه نیز نوشته است طبق گزارشی که در سرورmedRxiv منتشر شده، این واکسن در مقابل سویه دلتا کارآمدی مناسبی دارد. تحقیقی در جمعیتی ۱۴ هزار نفری نشان می دهد تزریق ۲ دوز از این واکسن خطر بستری شدن در نتیجه ابتلا به کووید ۱۹ را ۸۱ درصد کاهش می دهد و از آسیب جدی به ریه جلوگیری می کند.
عدم مجوز به یک واکسن تا زمان محرز نشدن اثربخشی
به نظر می رسد مهمترین نکته ای که برخی از مخالفان واکسن از آن غفلت می کنند موضوع اثربخشی در پیشگیری از بستری شدن و مرگ و میر افراد در اثر ابتلاء به کرونا است. دکتر حسین وطن پور استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و نماینده وزیر بهداشت و مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی COVID-۱۹ در این باره به مهر می گوید: درباره اثربخشی واکسن های تولید داخل باید گفت ما در وزارت بهداشت طبق پروتکل های مصوبه سازمان غذا و دارو حرکت می کنیم.
وی می گوید: اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو و اخذ مجوز از کمیته اخلاق از مهمترین نهادهای تایید کننده واکسن های داخلی هستند. همچنین کمیته های نظارتی بر روند کار تولید یک واکسن کار می کنند. تا زمانی که اثربخشی واکسن های ایرانی برای وزارت بهداشت محرز نشود اصلاً اعلام نمی شود.
وطن پور به موضوع اطلاع رسانی های کارآزمایی بالینی اشاره می کند و می گوید: به نظر می رسد شاید اطلاع رسانی ها و رسانه ای کردن کارآزمایی بالینی واکسن ها بیشتر از اینکه مردم را مطمئن کند، آنها را نگران کرده است. در همه جای دنیا کارآزمایی بالینی هیچ دارو و واکسنی اعلام عمومی ندارد و هر شرکت داروسازی پس از طی روند کار و اتمام مطالعات فاز یک، فاز دوم و فاز سوم و حتی پس از فاز سه عوارض جانبی نادر را جمع آوری می کند و در نهایت محصول را به بازار عرضه می کند و در این مسیر تنها مقالات علمی منتشر می کند.
وی اضافه می کند: اما در مورد واکسن های ایرانی وقتی فازهای مطالعاتی خبری شد، مردم بیش از آنکه مطمئن شوند، نگران شدند که آیا این واکسن ها اثر دارند یا خیر. اما واقعیت این است که واکسن های تولید داخل تمام مراحل را طی کرده اند و آزمایش ها را در سنین مختلف از جمله ۱۲ تا ۱۸ سال، ۱۸ تا ۵۰ سال و ۵۰ سال به بالا برای آنها انجام شده است، تمام تست ها با وسواس بسیار بالا آنالیز می شود زیرا تولید کننده داخلی می داند که اگر خطا کند چقدر این موضوع برایش گران تمام می شود بنابراین با وسواس بسیار بالا این کار پیش می رود.
مردم نگران اثربخشی واکسن های ایرانی کرونا نباشند
مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی COVID-۱۹ می گوید: تمامی واکسن های ایرانی کرونا در نسخه های متعدد پیش رفته است و برخی از آنها مانند پاستور و برکت ایمنی زایی خوبی ایجاد کرده اند. بنابراین مردم نباید نگران اثربخشی واکسن های ایرانی باشند.
اثربخشی یک واکسن به چند دسته تقسیم می شود. وقتی می گوییم اثربخشی واکسن تا چه اندازه است میزانی مدنظر است که چقدر از ابتلاء جلوگیری می کند که این بسیار مهم است. بخش دیگری از اثربخشی به این برمی گردد که اگر فرد مبتلا شود چقدر عوارض شدید منجر به بستری دارد. معنای دیگر اثربخشی این است که اگر فرد بستری شد، چقدر احتمال فوت دارد.
وی درباره موضوع اثربخشی واکسن می گوید: اثربخشی به چند دسته تقسیم می شود. وقتی می گوییم اثربخشی واکسن تا چه اندازه است میزانی مدنظر است که چقدر از ابتلاء جلوگیری می کند که بسیار مهم است. یک بخشی از اثربخشی مدنظر است که اگر فرد مبتلا شود چقدر عوارض شدید منجر به بستری دارد. معنای دیگر اثربخشی این است که اگر فرد بستری شد، چقدر احتمال فوت دارد.
وطن پور می افزاید: در واقع در بررسی واکسن ها تست هایی انجام می شود که ببیند یک واکسن چقدر ایمنی سلولی و چقدر ایمنی هومورال را بالا می برد و نتیجه آخر اینکه تست های متعددی انجام می شود که وقتی می گوییم واکسنی اثربخش است در واقع میزان ابتلاء کاهش پیدا کند. در برخی از خانواده ها مشاهده شده که کسانی که واکسن نزده اند کرونا گرفته اند و کسانی که واکسن زده اند کرونا نگرفته اند. پس اولین شرط واکسن این است که فرد کرونا نگیرد و دوم اینکه اگر فرد به کرونا مبتلا شد عوارض شدید منجر به بستری نداشته باشد و اگر هم بستری شد منجر به مرگ نشود.
اثربخشی در سطوح ابتلاء، بستری و مرگ در تمام واکسن های ایرانی ضد کرونا
وی تاکید می کند: تمام واکسن های ایرانی ضد کرونا که در کشور تولید شده است اثرات خوبی را در این سه حوزه داشته اند. ضمن اینکه اثرات آن را در جامعه می بینیم. اگر مردم ماسک زدن و استفاده از ضد عفونی کننده را در کنار واکسن رعایت کنند مطمئناً میزان ابتلا، میزان بستری و میزان مرگ کاهش می یابد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به این نکته اشاره می کند که موضوع بررسی اثربخشی واکسن های ایرانی و خارجی همواره در حال انجام است و اضافه می کند: بخشی از کار حرفه ای در شرکت های دارویی این است که وقتی یک محصول در داخل تولید می شود و معادل خارجی دارد حتماً عوارض و اثرات آن را نه در مرحله ورود به بازار بلکه در طی دوره کنترل کنند. از همین رو کنترل مرتب یک محصول با نمونه های خارجی یکی از سوژه های مارکتینگ دارویی است و در مورد واکسن های ضد کرونا نیز این کار در حال انجام است.
مدیر اجرایی پروژه واکسن داخلی COVID-۱۹ درباره واکسن های ایرانی و نمونه های خارجی می گوید: در حال حاضر واکسن اکتوور همانند اسپوتنیک روسیه ایمنی زایی ایجاد کرده، اثربخشی واکسن پاستور همانند واکسن کوبایی است چرا که واکسن کوبا تاکنون یکی از بهترین واکسن های ضد کرونای جهان بوده و حتی در کوبا به بیش از ۱.۵ میلیون کودک تزریق شده است و هیچ عوارض خطرناکی نداشته است. برکت هم قابل مقایسه با سینوفارم و سایر واکسن های نوع غیرفعال است و ایمنی زایی و اثربخشی آن قطعاً از سینوفارم کمتر نیست.
تامین ۱۴ میلیون دوز واکسن های ایرانی کرونا تاکنون
وی تاکید می کند: البته ژن و گونه هر جمعیتی ممکن است در ایمنی زایی واکسن ها موثر باشد اما به طور کلی وقتی بیش از ۵۵ درصد ایمنی زایی در یک واکسن مشاهده می شود به معنی اطمینان به واکسن است. در مجموع واکسن های ایرانی کرونا ۱۴ میلیون دوز تولید و توزیع شده اند.
وطن پور به اهمیت تولید واکسن کرونا در داخل کشور اشاره کرده و خاطرنشان می کند: ما هر سال ۱۲۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم و معلوم نیست هر سال این میزان پول داشته باشیم که بتوانیم از خارج واکسن بخریم. لذا باید روی پای خود بایستیم و تولید کنندگان داخلی را حمایت کنیم و قیمت ها را برای آنها مشخص کرده و با آنها قرارداد ببندیم. نمی توانیم تولید کننده داخلی را معلق نگه داریم و انتظار داشته باشیم با سرمایه های خودشان تولید کنند و پول آنها را ندهیم.
وی تاکید می کند: اگر واکسن سازها بدون قرارداد و بدون مجوز سازمان غذا و دارو، واکسن تولید کنند هر مقدار واکسن که تولید کنند مورد سوال قرار می گیرند. دلیل آن این است که مشتری واکسن دولت است. منطقی نیست که واکسن سازها بدون قراردادهای دولتی و مشخص بودن وضعیت شان واکسن تولید کنند. بنابراین باید سیستم واکسن سازی را مورد حمایت قرار دهیم.
واکسیناسیون علیه کرونا در کشور شتاب بی سابقه ای گرفته و اکنون بیش از هر زمان دیگری نیازمند اطمینان به توان علمی محققان و متخصصان کشورمان هستیم. همانطور که سال ها پیش با واکسن های ساخت ایران توانستیم ریشه چندین بیماری را بخشکانیم امروز هم می توانیم با توسعه زیرساخت ها و حمایت و اطمینان به واکسن سازی ایرانی بر کرونا غلبه کنیم.
