میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر داروی استازولامید
عوامل مختلفی در ایجاد حالت تشنج دخیل هستند. در کودکان تب بالا می تواند منجر به بروز تشنج شود که در این صورت سریعا باید اقدامات درمانی برای او صورت گیرد. بیماری صرع از دیگر دلایل بروز تشنج است که این تشنج ها در بیشتر موارد با مصرف دارو قابل کنترل و درمان می باشند. طبق گفته پزشکان و متخصصان کاهش برخی مواد مغذی و معدنی مثل کلسیم، منیزیم یا افت قند خون بدن، عفونت های مغزی، ضربه های وارده بر سر، مسمومیت دارویی و… هم می توانند از دلایل ایجاد این عارضه باشند. برخی از داروها در زمینه کنترل تشنج وجود دارند که با نظر پزشک می توان آن ها را مصرف کرد. استازولامید یکی از این داروهاست که در ادامه بیشتر با آن آشنا می شویم.
میزان مصرف داروی استازولامید
- بزرگسالان
- ادم : دوز اولیه 375 -250 میلی گرم خوراکی یا وریدی بصورت یک بار در روز که روز در میان یک دوز به دوز روزانه افزوده می شود تا اثر مطلوب ایجاد شود.
- بیماری ارتفاع : 1000- 500 میلی گرم خوراکی روزانه در دوزهای منقسم ( بهتراست دارو 24 تا 48 ساعت قبل از صعود شروع شده و در حین صعود ادامه یابد.)
- گلوکوم زاویه باز : 1000- 250 میلی گرم روزانه خوراکی ( دوز بیشتر از 250 میلی گرم بصورت منقسم مصرف شود.)
- آماده سازی بیمار قبل از جراحی گلوکوم زاویه بسته: 250 میلی گرم خوراکی هر 4 ساعت ( در موارد حاد، دوز یاد شده به صورت وریدی مصرف می شود).
- پروفیلاکسی تشنج : دوز اولیه 30 – 8 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در دوزهای منقسم ( 1000- 375 میلی گرم روزانه).
دوز اولیه در بیمارانی که از سایر داروهای ضد تشنج نیز استفاده می کنند: 250 میلی گرم روزانه به صورت خوراکی یا وریدی یک بار در روز
- کودکان (12 ساله و بزرگتر)
- بیماری حاد ارتفاع : 2.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن بصورت خوراکی هر 12 ساعت (هر دوز ماکسیمم 125 میلی گرم)
- گلوکوم : کپسول آهسته رهش 500 میلی گرم خوراکی روزانه 2 مرتبه
مکانیزم اثر داروی استازولامید
استازولامید مهارکننده غیر رقابتی و برگشت پذیر آنزیم کربنیک انهیدراز است که با کاهش ساخت یون های هیدروژن و بیکربنات از کربن دی اکسید و آب سبب کاهش غلظت این یون ها در انتقال فعال به ترشحات می شود. استازولامید یک مهارکننده آنزیم است که اختصاصا روی کربنیک انهیدراز اثر گذاشته و از هیدروژنه شدن کربن دی اکساید و دهیدروژنه شدن کربنیک اسید جلوگیری می کند. این مهار آنزیمی باعث کاهش ترشح مایع زلالیه و درمان فشار بالا در چشم (گلوکوم) می شود. در کلیه ها نیز کم شدن این یون ها روی ترشح سدیم, پتاسیم و آب تاثیر گذاشته و دیورز ایجاد می شود.
اثر فارماکوکنتیک داروی استازولامید
- استازولامید به خوبی از راه خوراکی جذب شده و حداکثر غلظت پلاسمایی آن در قرص های معمولی 1 تا 4 ساعت و در قرص های آهسته رهش 3 تا 6 ساعت بعد از مصرف ایجاد می شود.
- استازولامید در گلبول های قرمز، کورتکس کلیه و مایع زلالیه چشم توزیع شده و از جفت نیز عبور می کند.
- در خصوص ورود دارو به شیر اطلاعات دقیقی در دست نیست. نهایتا دارو بدون تغییر در ادرار دفع می شود.
سخن آخر
این دارو معمولاً برای مدت طولانی تجویز نمی شود، در غیر این صورت شمارش عناصر خونی و کنترل غلظت الکترولیت های پلاسما باید انجام شود. این دارو در موارد زیر باید با احتیاط فراوان مصرف شود: نارسایی غده آدرنال(بیماری آدیسون)، اسیدوز هیپرکلرمیک، کاهش پتاسیم و سدیم خون و اختلالات الکترولیتی، بیماری کبد، نارسایی کلیه و سنگ کلیه.