کوفته یکی از غذاهای معروف، قدیمی و پرطرفدار ایرانی است، که در تهیهٔ گونه های مختلف آن سبزی های خوشبو و گوشت قرمز استفاده می شود. انواع کوفته در جاهای مختلف تهیه می شود.کوفته ها بر اساس مواد سازنده شان بسیار متنوع اند. از آنجایی که در تهیهٔ این غذا از مواد مقوی و پُرکالری استفاده می شود ارزش غذایی بالایی دارد. کوفته ها مزه و رنگ طبیعی دارند و هرگز در آن ها افزودنی ها، مواد رنگی یا ادویهٔ فراوان ریخته نمی شود.در درست کردن این غذا باید دقت و ظرافت کافی نشان داد تا کوفته ها مزه واقعی خود را نگه دارند و شکل گِرد خود را از دست ندهند.از انواع کوفته ها می توان به کوفته تبریزی ، کوفته برنجی،کوفته سبزی شیرازی و… اشاره کرد.
انواع کوفته
۱. کوفته ساده
کوفته ساده، غذایی لذیذ و مقوی است که از گوشت چرخ کرده، برنج، جعفری خردشده، آرد، آب لیمو، زرده تخم مرغ، پیاز، هویج، سیب زمینی، نمک و فلفل تشکیل می شود. برای طبخ این نسخه از کوفته باید برنج را بپزید و سپس آبکش کنید. در ادامه گوشت را به همراه پیاز، هویج و سیب زمینی رنده شده، تخم مرغ، جعفری، نمک و فلفل مخلوط کنید و حسابی ورز دهید. مایه کوفته را به اندازه دلخواه دربیاورید و در آب، آب لیمو و رب گوجه فرنگی بپزید.
۲. کوفته تبریزی
کوفته تبریزی یکی از نسخه های مشهور و محبوب کوفته ایرانی است و همان طور که از نام آن مشخص است، اصالت آن به شهر تبریز برمی گرددکوفته تبریزی یکی از نسخه های مشهور و محبوب کوفته ایرانی است که همان طور که از نام آن مشخص است، اصالت آن به شهر تبریز برمی گردد. این کوفته خوشمزه به دلیل طعم بسیار لذیذش در سراسر کشور فراگیر شده است و تقریبا در تمام شهرهای ایران طبخ می شود.برای درست کردن کوفته به روش سنتی، گوشت را در یک هاون سنگی و با دسته هاون چوبی می کوبند و کم کم سبزی ها و لپه را به آن اضافه می کنند. در حال حاضر، به جای کوبیدن گوشت در هاون، آن را چند بار چرخ می کنند. سپس تخم مرغ آب پز، گردو و آلو خشک را در داخل آن می گذارند و با پیاز داغ و زرشک تزئین می کنند. در سس این کوفته نیز از رب گوجه فرنگی و زعفران استفاده می کنند.
طرز تهیه کوفته تبریزی
۳. کوفته سبزی شیرازی
کوفته سبزی، یکی از غذاهای سنتی شیرازی است که با نام آش کوفته سبزی نیز شناخته می شود. مواد تشکیل دهنده این نسخه از کوفته، برنج نیم دانه، نخود ریز، گوشت چرخ کرده و سبزیجات مخصوص کوفته (شوید، تره، ریحان، ترخون و جعفری) هستند. سبزی های معطر طعم بسیار خوشایند و دلچسبی را به کوفته سبزی اعطا می کنند.برخی افراد، سس کوفته را غلیظ تر درست می کنند و آن را همراه با کوفته به سر میز می آورند، در حالی که برخی آن را به صورت آش سرو می کنند.
۴. کوفته قلقلی
کوفته قلقلی با گوشت چرخ کرده، پیاز، آرد نخودچی، تخم مرغ، گوجه فرنگی، آب لیمو، نمک، زردچوبه، فلفل، رب گوجه فرنگی و غوره درست می شود. برای طبخ این غذا گوشت چرخ کرده، پیاز، آرد نخودچی، تخم مرغ، نمک، زردچوبه، فلفل را به همراه آب مخلوط کنید تا شبیه به ماست شود. سپس از این مایه کوفته های ریز درست کرده و در روغن داغ سرخ کنید.کوفته قلقلی ها را در مخلوط پیازداغ، گوجه رنده شده، رب گوجه فرنگی، آب لیمو و غوره بریزید و کمی بپزید. این غذای خوشمزه را با سبزی خوردن و ماست سرو کنید.
۵. کوفته شیرین کرمانشاهی
مواد تشکیل دهنده کوفته شیرین کرمانشاهی، گوشت چرخ کرده، برنج، نعنا خشک، شکر، سرکه، پیاز، تخم مرغ، آب، نمک و فلفل هستند. در ابتدا برنج را با مقداری آب بپزید تا شفته شود. سپس گوشت، پیاز رنده شده، نمک، شکر، ادویه و نعنا خشک را به برنج اضافه کنید و ورز دهید. در ادامه تخم مرغ را در مایه کوفته بشکنید و خوب ورز دهید تا مایه حالت چسبندگی پیدا کند. با مایه کوفته، گلوله های گرد درست کنید.برای تهیه سس کوفته، شکر، سرکه، روغن و آب را مخلوط کنید و روی حرارت گاز قرار دهید تا کمی غلیظ شود. سپس آن را روی کوفته ها بریزید و به مدت یک ساعت بپزید تا کوفته ها کاملا مغزپخت شوند.
۶. کوفته برنجی
کوفته برنجی با گوشت چرخ کرده، لپه، آلو، برنج، سبزی، پیاز، تخم مرغ، نمک، زردچوبه، فلفل، رب گوجه فرنگی و زرشک درست می شود.
۷. کوفته تبریزی بدون گوشت
برای تهیه کوفته تبریزی بدون گوشت باید لپه و برنج پخته را چرخ کنید. سپس سبزی خردشده، آرد نخودچی و ادویه جات را به آن ها بیفزایید و ورز دهید. کوفته های خود را شکل دهید و در وسط آن ها آلوچه یا مغز گردو قرار دهید. کوفته ها را در قابلمه ای مناسب به همراه سس آب و گوجه فرنگی بپزید.
8. کوفته شیرین کرمانشاهی
انواع کوفته های خوشمزه در ایران اینقدر تنوع پخت و طعم دارند، که به طور قطع نمی توان در یک مقاله آن را گنجاند. از دیگر انواع کوفته ، کوفته شیرین کرمانشاهی است، و همانطور که از نامش پیداست مخصوص خطه پهلوان خیز کرمانشاه می باشد. در این مدل از پخت ابتدا مقداری برنج را با آب میپزیم طوری که شفته شود و حالت چسبندگی پیدا نماید. بعد گوشت چرخکرده، پیاز رنده شده، نعنا خورد شده، فلفل، زردچوبه، چند قاشق شکر، تخم مرغ و نمک را به برنج اضافه کرده و خوب ورز می دهیم. از مایع کوفته اندازه یک گردو یا کمی بزرگتر جدا کرده و با دست گرد کنید. در یک تابه با شعله ملایم کوفته ها را تفت دهید. در ظرفی جداگانه مقداری شکر، سرکه، آب و روغن را ریخته و روی شعله بگذارید تا قوام بیاید. در مرحله آخر کوفته ها را در سس قرار دهید تا خوب مغز پخت شوند.
نکات لازم برای تهیه ی کوفته
1 مایه ی کوفته باید کاملا مخلوط و مالش داده شود تا چسبندگی پیدا کند.
2 آبی که کوفته را در آن می ریزیم تا بپزد باید به حدی باشد که روی کوفته را بگیرد.
3 در ظرف کوفته را در اواخر طبخ نباید گذارد و حرارت آن باید ملایم باشد تا مغز کوفته ها کاملا بپزد.
4 وقتی کوفته ها پخته و آماده شد نباید بیش از 1 تا 2 لیوان باشد.
5 در آب کوفته که معمولا پیاز داغ دارد باید مقداری نمک و فلفل و در صورت تمایل کمی زرد چوبه ریخته و بعد کوفته را در آن انداخت.
6 برای آن که کوفته های شما در آب از هم نپاشد قدری آرد و تخم مرغ در آن بریزید.
