به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، کارشناسان جمعیت معتقدند رواج تک فرزندی باعث می شود جمعیت کشور رو به پیری برود و فضای جوانی و شادابی کمتر دیده شود. ادامه روند تک فرزندی در خانواده ها و تداوم آن در جامعه باعث می شود که در طول زمان جمعیت کشور کم شود.
آمار تک فرزندی در ایران
بر اساس آمار رسمی بیش از ۳۳ تا ۳۴ درصد خانواده های ایرانی تک فرزند و بدون فرزند هستند .البته رقم دقیقی درباره تک فرزندی در سال ۹۸ مطرح نشده است، اما طبق آخرین آماری که شهین دخت ملاوردی معاون سابق امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در همایش روز ملی جمعیت در سال ۹۵ اعلام کرد حدود ۱۴ و ۴ دهم درصد خانواده های ایرانی بدون فرزند و ۱۸ و ۹ دهم درصد نیز فقط یک فرزند دارند.
تک فرزندی چه پیامدهایی دارد؟
پیامدهای تک فرزندی را باید در خانواده و اجتماع بررسی کرد.
پیامدهای تک فرزندی در جامعه
جامعه روز به روز پیرتر می شود. بررسی نتایج سرشماری سال ۹۵نشان داد در فاصله سال های ۹۰ تا ۹۵، جمعیت و خانوار به ترتیب با رشد سالانه ۲۴/۱درصد و ۳/۳ درصد همراه بود اما نرخ رشد سالانه جمعیت، نشان از تداوم شیب منفی آغاز شده از سال ۸۵ داشت. یکی از مباحث مهمی که در تحلیل نتایج سرشماری سال ۹۵ مطرح و بر آن تاکید شده در مورد نسبت جمعیتی کشور بود؛ آمارها نشان می دهد سهم جمعیت سالمند با سن بیش از۶۵ سال از ۷/۵ درصد در سال ۹۰به ۱/۶ درصد در سال ۹۵ افزایش پیدا کرده است. براساس آمار سرشماری سال ۹۵سهم میانسالان از کل جمعیت کشور به ۸/۴۴درصد رسیده و با در نظر گرفتن سهم سالمندان، یعنی حدود ۵۱درصد از کل جمعیت ایران را میانسالان و سالمندان تشکیل می دهند.
پیامدهای تک فرزندی در خانواده و شخصیت فرزند
توجه بیش از حد پدر و مادر
توجه بیش از حد پدر و مادر تاثیر منفی بر شخصیت کودک دارد. رشد در چنین محیطی باعث می شود کودک از جامعه انتظار داشته باشد که مثل پدر و مادرش با او رفتار کنند. روانشناسان معتقدند فرزند سالاری مانع شکل گیری شخصیت فعال کودک می شود. شخصیت فعال یعنی فرد نسبت به نگرش و رفتار خود هوشیار است، به راحتی تصمیم می گیرد، با اعتماد به نفس کارهایش را انجام می دهد و خیلی کم مردد می شود. توجه بیش از حد پدر و مادر بر روی تک فرزند باعث تقویت غرور کاذب در او می شود و توقعات او را تا جایی بالا می برد که تحمل هر شکست و ناکامی برای او در جامعه سخت می شود.
بلوغ زودرس
وقتی کودک خواهر و برادر بزرگتر ندارد، به والدینش متکی می شود و در نتیجه تجربه ای از کودکی و نوجوانی خود ندارد و با بازی ها، کارهای این گروه سنی آشنا نیست و یک دفعه پرشی به دوران مسئولیت پذیری بزرگسالان پیدا می کند و دچار بلوغ زودرس می شود.
افزایش ابتلا به افسردگی
این افسردگی می تواند دو طرفه باشد. یعنی هم پدر و مادر را درگیر می کند و هم تنها فرزند خانواده را. جدا شدن از فرزند به دلیل ازدواج یا مهاجرت و حتی مرگ می تواند پدر و مادرهای دارای یک فرزند را دچار افسردگی کند. تک فرزندها هم در معرض ابتلا به افسردگی هستند. تک فرزندها آن قدر در خانواده مورد توجه بی دریغ والدین قرار می گیرند که با وارد شدن به جامعه و دیدن کوچکترین بی توجهی، سرخورده می شوند.
نداشتن تجربه در دوران کودکی و نوجوانی
کودکان در دومین دوره کودکی شان مهارتهای زیادی از همسالانشان یاد می گیرند. وجود خواهر یا برادر بزرگتر می تواند مهارتهای لازم را برای اجتماعی شدن او فراهم کند. اگر فرزند تک باشد و به دلیل تربیت سختگیرانه والدین اجازه ارتباط با همسالان خود را نداشته باشد. مجبور است در کنار بزرگسالان بزرگ شود، به همین دلیل او تجربه های از کودکی و نوجوانی خود ندارد و با بازی ها، کارها و نقش های این گروه سنی آشنا نیست و ناگهان پرشی به دوران مسئولیت پذیری بزرگسالان پیدا می کند.
ضعیف شدن روابط اجتماعی
رشد و زندگی در کنار برادر یا خواهر روحیه جامعه گرایانه کودک را تقویت می کند و مدیریت در روابط اجتماعی را به او می آموزد. وقتی کودک در خانواده فقط با پدر و مادرش رابطه داشته باشد در روابط اجتماعی دچار ضعف و سرخوردگی در جامعه می شود. گرایش به انزوا، افسردگی، ضعف در برقراری ارتباط با همسالان، توجه بیش از حد به بازی های رایانه ای و انفرادی، ترس یا تنفر از حضور در گروه های اجتماعی از جمله خصوصیات تک فرزندهاست.
نبود رابطه خویشاوندی
کارشناسان می گویند روابط انسانی در قالب زندگی خانوادگی همراه با خواهر و برادر و داشتن عمه و دایی و خاله و عمو شکل می گیرد. سیاست تک فرزندی می تواند تبعات مخرب عاطفی داشته و نسل برآمده از این خانواده ها را به سمت انزوا و تنهایی سوق دهد.
