رگ واریسی یک سیاهرگ قابل مشاهده است که در زیر سطح پوست قرار دارد. جوراب واریس میتواند در کاهش ظاهر و علائم دردناک مرتبط با رگ های واریسی به برخی بیماران کمک کند. واریس زمانی اتفاق می افتد که خون به جای اینکه به سمت قلب حرکت کند در پشت دریچه های کوچک رگ ها جمع شود. رگ های واریسی بیشتر در پاها دیده می شوند چون خونی که از آنجا به قلب بازمی گردد باید مسیر طولانی تری را طی کند. پزشکان معمولا استفاده از جوراب های واریس را برای بهبود گردش خون، جلوگیری از بدتر شدن واریس و درمان واریس در کنار سایر درمان ها توصیه می کنند.
فواید جوراب واریس
جوراب های واریسی برای کمک به جریان خون سالم باعث ایجاد فشار گرادیان می شوند. جوراب های واریس فشار بیشتری به اطراف پا وارد می کنند. این فشار به تدریج به سمت بالای پا کاهش می یابد. جوراب های واریس به گونه ای طراحی شده اند که به رگ های ساق پا کمک می کنند تا خون را به سمت قلب برگردانند و وضعیت جریان خون در رگ ها را بهبود بخشند.
جوراب های واریس با حمایت از جریان خون و کاهش فشار داخل رگ ها باعث کاهش علائمی مانند درد و تورم میشوند. این جوراب ها همچنین به مرور زمان باعث جلوگیری از بدتر شدن واریس میشوند. به همین دلیل پزشکان در درجه اول استفاده از جوراب های واریس را برای بهبود وضعیت بیمار توصیه میکنند. استفاده از جوراب های واریس بعد از درمان رگ های واریسی با اسکلروتراپی و لیزر درون وریدی جریان خون را تحریک میکند و شما میتوانید نتایج بهتری از درمان بگیرید.
نحوه عملکرد جوراب واریس

جوراب واریس به طور معمول برای بهبود گردش خون استفاده میشود. طبق گفته نویسندگان کتاب اسکلروتراپی: سربازان رومی اغلب برای درمان رگ های واریسی و تلانژکتاتیک پا، پاهای خود را در تسمه های چرمی میپیچیدند تا گردش خون را در طول راه رفتن های طولانی بهبود بخشند.
در حال حاضر جوراب های واریس پیچیده تر هستند و برای ایجاد فشار ثابت در پاها طراحی شده اند و به برگشت جریان خون به سمت قلب کمک میکنند. جوراب های ساق بلند معمولا فشار بیشتری را در نزدیکی مچ و ساق پا وارد میکنند که باعث افزایش جریان خون میشود.
مطالعات نشان میدهد که جوراب های واریس میتوانند برخی از علائم واریس را بهبود بخشند اما شواهد کمی مبنی اینکه جوراب های واریس به تنهایی رگ های واریسی را از بین میبرند وجود دارد. انواع مختلف جوراب ها فشارهای متفاوتی اعمال میکنند.
اخیرا تحقیقاتی در رابطه با واریس انجام شده که عبارتند از:
- مطالعه ای که در سال 2018 انجام شد نشان داد که استفاده از جوراب های واریس با فشار 18 تا 21 میلی متر جیوه به مدت 1 هفته در مقایسه با جوراب های معمولی به کاهش درد ناشی از رگ های واریسی کمک کرد.
- طی مطالعه ای که در سال 2017 انجام شد، یک متخصص واریس تشخیص داد که پوشیدن جوراب های 22 میلی متر جیوه به مدت 6 ماه به کنترل تورم پا در دوران بارداری به افراد مبتلا به واریس کمک می کند. این متخصص همچنین خاطر نشان کرد که استفاده از یک داروی خوراکی به نام Pycnogenol از جوراب های واریس موثرتر است.
- یک مطالعه در سال 2014 به این نتیجه رسید که جراحی برای از بین بردن واریس درمان موثر تری نسبت به جوراب واریس است.
به طور کلی نتایج نشان میدهند که اگر جوراب های واریس را با درمان های مختلف ترکیب کنید میتواند نتایج موثرتری داشته باشد.
نحوه استفاده از جوراب واریس
پوشیدن جوراب واریس در حالت افقی باعث میشود دریچه رگ های شما موثرتر از حالت نشسته یا ایستاده عمل کنند. در حالت عمودی به دلیل نیروی جاذبه و دریچه های آسیب دیده ممکن است جریان خون به خطر بیافتد. به همین دلیل است که مچ پا و ساق پا معمولا در صبح احساس بهتری دارند و در طول روز متورم و سنگین میشوند.
پوشیدن جوراب های واریس در صبح دریچه های رگ ها را در موقعیت مناسب نگه میدارد تا از گردش خون در طول روز پشتیبانی کند.
اگر به یک بیماری مرتبط به رگ مبتلا شده اید استفاده از جوراب واریس میتواند به کاهش علائمی زیر کمک کند:
- تورم مچ پا
- سنگینی یا درد پا ها
- خستگی و درد
- التهاب پا
- گرفتگی عضلات در شب
از چه نوع جوراب واریسی استفاده کنم؟
میزان فشار مناسب و نوع مناسب جوراب به میزان رگ های واریسی، نوع و علت زمینه ای ابتلا واریس بستگی دارد.
سه نوع اصلی جوراب های واریس عبارتند از:
- جوراب شلواری: این نوع از جوراب های واریسی کم ترین فشار را وارد میکنند.
- جوراب های ساق بلند و ساق کوتاه: این جوراب های میزان فشار مختلفی اعمال میکنند و در داروخانه و فروشگاهها در دسترس هستند. این جوراب ها به نسبت جوراب شلواری ها از وضعیت پا بیشتر حمایت میکنند.
- جوراب واریس تجویزی: این جوراب های فشار بیشتری به پا وارد میکنند و توسط متخصص تجویز میشوند تا فشار آنها به حدی باشد که روی گردش خون تاثیر منفی نداشته باشند.
جوراب های ساق بلند معمولا تا بالای زانو یا ران کشیده میشوند. این جوراب ها باعث افزایش گردش خون در ساق پا و هنگام ورزش میشوند.
ممکن است پزشک جوراب های ساق بلند تا روی ران را برای واریس تجویز کند اما این جوراب ها اغلب برای جلوگیری از لخته شدن خون پس از جراحی به ویژه پس از جراحی تعویض زانو استفاده میشوند.
نحوه انتخاب سایز مناسب

برای احساس راحتی بیشتر و بهره مندی از تمام مزایای جوراب های واریسی سایز و الاستیک بودن آن بسیار مهم است. برای انتخاب سایز مناسب باید اندازه گیری کنید. به نکات زیر دقت کنید:
- صبح قبل از بلند شدن از رختخواب پاهای خود را اندازه گیری کنید.
- برای جوراب ها ی بلند تا زانو باریک ترین قسمت مچ پا و پهن ترین قسمت ساق پا را اندازه بگیرید. سپس روی تخت بنشینید، پاهای خود را روی زمین قرار دهید و زانو های خود را خم کنید تا پاهای شما یک زاویه 90 درجه تشکیل دهند. بین زانوی خم شده هر پا و کف پا را اندازه گیری کنید.
- برای جوراب های بلند تا ران مانند اندازه گیری جوراب های تا زانو شروع شروع کنید. در مرحله بعد ران های خود را در زیر باسن اندازه گیری کنید. در مرحله آخر باسن و کف پا را اندازه گیری کنید.
اندازه گیری در برخی موارد ممکن است دشوار باشد بنابراین از پزشک بخواهید تا به شما کمک کند.
نحوه مراقبت از جوراب واریس
مراقبت صحیح از جوراب واریس کار سختی نیست. اما چند نکته وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید.
- برای شستن جوراب واریس از آب سرد یا ملایم استفاده کنید.
- جوراب های خود را به جای استفاده از ماشین لباسشویی با دست بشویید.
- از نرم کننده پارچه استفاده نکنید. فقط از صابون یا مواد شوینده ملایم استفاده کنید.
- هرگز از خشک کن استفاده نکنید. جوراب هایتان را آویزان کنید تا خشم شوند.
جوراب های واریس ممکن است همیشه از ایجاد واریس جلوگیری نکنند. با این حال این جوراب ها میتوانند به عنوان یک مکانیسم حمایتی عالی برای جریان خون سالم باشند و از بروز علائم آزار دهنده جلوگیری کنند. به خصوص اگر به صورت طولانی مدت استفاده شوند. همیشه باید برای استفاده از جوراب واریس با پزشک خود صحبت کنید.
خطرات جوراب های فشاری یا جوراب های واریس

با توجه به اینکه جوراب های واریس معمولا تنگ هستند پوشیدن آنها ممکن است دشوار باشد. پا ها باید تمیز و خشک باشند. در صورت مصرف هر گونه لوسیون قبل از پوشیدن جوراب صبر کنید تا کاملا جذب شود. عوارض احتمالی استفاده از جوراب های واریس عبارتند از:
- پوست شکسته
- تحریک پوست
- درد و ناراحتی
- فرورفتگی های موقت در پوست
چروک شدن جوراب نشان میدهد که آن را درست نپوشیده اید یا اندازه آن برای شما مناسب نیست و احتمالا باعث ایجاد مشکل می شود. هنگامی که گردش خون در اثر شرایط مانند نروپاتی محیطی که میتواند به اعصاب پا آسیب بزند ممکن است بیمار نتواند تنگ بودن یا گشاد بودن جوراب ها را تشخیص دهد. اگر بیمار برای مدت طولانی جوراب بپوشد احتمال تجربه کردن اثرات منفی بیشتر میشود. هر روز جوراب ساق بلند را بردارید و پا ها را بررسی کنید تا از هر گونه علائم آسیب یا سوزش آگاه شوید و در صورت لزوم برای دیدن پشت پا از آینه استفاده کنید. اگر قسمت های جدید دچار مشکل شد با پزشک خود تماس بگیرید.