تاریخچه اعدام:
اعدام که در تاریخ حقوق کیفری سنگین ترین مجازات بشری به شمار می رود از دیرباز در جوامع و ملت ها جهت برخورد با ناقضان قانون خود وجود داشته است. نخستین سند تدوین شده رسمی به جا مانده به ۱۸ سده پیش از میلاد مسیح و حکومت حمورابی شاه بابل بازمی گردد که در آن مجازات ۲۵ جنایت، اعدام پیش بینی شده است. در یونان باستان نیز از مجازات اعدام جهت مجازات جرائمی چون آدمکشی، خیانت و تجاوز و تحت قوانین دراکو به طور گسترده استفاده می شد، اگر چه افلاطون معتقد بود اعدام تنها باید در مواردی اعمال شود که مجرم اصلاح ناپذیر است. از آن زمان تا کنون انواع روش های مجازات اعدام در سراسر جهان شامل مصلوب کردن، غرق کردن، لت وکوب منجر به مرگ، سنگسار، سوزاندن در آتش، چهارمیل کردن، دار زدن، تیرباران، صندلی الکتریکی و تزریق کشنده و اتاق گاز جهت مجازات مجرمان به کار می رود
انواع اعدام:
- دار زدن
- تیرباران
- سوزاندن در آتش
- زنده به گور کردن
- سر بریدن
- سنگسار
- اتاق گاز
- تزریق سم
- خفه کردن
- صندلی الکتریکی
- گیوتین
- شمع آجین
چگونگی انتخاب طریق اجرای اعدام:
در قوانین جزایی عرفی طبع قضایی جرم ارتکابی و یا عنوان قانونی آن نمیتواند مشخص طریق اجرای حکم اعدام قرار بگیرد بلکه صدور حکم از مرجع مشخص طریق اجرای احکام آن رانیز مشخص میکند. به این ترتیب که هرگاه حکم اعدام از سوی دادگاه نظامی صادر شود محکومُ علیه تیرباران میشود در صورتی که از دادگاه های عادی صادر شود اجرای حکم به صورت به دارآویختن صورت میگیرد. در خصوص محکومان دادگاه های انقلاب اسلامی در قوانین روش خاصی پیش بینی نشده است. درنتیجه ملاحظه میکنیم که محکومان به اعدام دادگاه های انقلاب را گاهی تیر باران میکنند و زمانی نیز به دار مجازات می آویزند. در حالیکه در قلمرو قوانین جزایی اسلامی، نفس عمل ارتکابی ،طریق مختص اجرای مجازات اعدام برای آن عمل را نیز به دنبال دارد. مثلا محکوم به زنای محصنه سنگسار میشود و فاعل و مفعول لواط به یکی ازطریق: قتل با شمشیر، زیر دیوار گذاشتن، ازبلندی انداختن و یا زنده در آتش سوزاندن معدوم میشود. در ماده ۲۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۹۲ حد لواط را اعدام اعلام کرده، ولی کیفیت اجرای آن را ذکر نکرده که این برعهده قاضی ست و باید نحوه اجرای آن را در رای صاده بیان نماید.
زمان اجرای حکم اعدام چه موقع است؟
طبق آیین نامه اجراییه حکم اعدام، موقع اجرای حکم اعدام اول طلوع آفتاب است. این دستور مبتنی بر یک سنت قدیمی است. آفتاب از مطهرات میباشد و بدن انسان مجرم گناهکار، آلوده و پلید است؛ قبل از طلوع آفتاب باید معدوم کنیم تا تابش نور خورشید او را تطهیر نکند و آلوده و ناپاک از دنیا برود.
مکان اجرا:
محل اجرای حکم اعدام می تواند در محوطه زندان و توسط مأموران زندان یا خارج از محوطه زندان و توسط نیروی انتظامی اجرا گردد؛ البته اجرای علنی حکم طبق بخشنامه جدید منوط به موافقت رئیس قوه قضائیه و بنا به ضرورت های اجتماعی امکان پذیر خواهد بود
بعد از اجرای حکم اعدام چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
طبق آن چیزی که در آیین نامه اجراییه حکم اعدام، در ماده ۱۸ بیان شده متهم بعد از به دار کشیده شدن تا مدت یک ساعت در بالای دار می ماند مگر اینکه اطمینان به مرگ او حاصل شود سپس از دار به پایین آورده میشود.در صورت تقاضای کسان معدوم به آنان تحویل و الا طبق مراسم معمولی دفن میشود.
اشخاص حاضر در صحنه اجرای حکم:
بر اساس ماده ۲۹۳ آیین دادرسی کیفری و ماده ۷ آیین نامه، مقامات و اشخاص ذیل باید در صحنه اجرای حکم حاضر باشند:
- قاضی صادرکننده حکم
- رئیس اداره زندان یا قائم مقام وی
- فرمانده نیروی انتظامی محل یا قائم مقام وی
- پزشک قانونی یا پزشک معتمد
- یکی از روحانیون یا افراد بصیر برای انجام تشریفات دینی و مذهبی
- منشی دادگاه
- وکیل محکوم علیه
وظایف هر یک از اشخاص و مقامات فوق در قانون بیان شده است.
گواهی عدم سوپیشینه چگونه صادر میشود؟
