به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، امروزه در بیشتر خودروهای تولیدی در سراسر جهان از سیستم سوخت رسانی انژکتور استفاده می شود و می توان گفت با فراگیر شدن استفاده از سیستم سوخت رسانی انژکتور، می توان کاربراتور را پیوسته به تاریخ نامید! در ادامه به بررسی بیشتر سیستم سوخت رسانی انژکتور می پردازیم.
عملکرد سیستم انژکتور(Fuel Injection System)
سیستم جرقه زنی و انتقال سوخت به محفظه احتراق در خودروهای دارای سیستم سوخت رسانی انژکتور بسیار متفاوت از سیستم کاربراتوری است که از بخش های مختلف مکانیکی و برقی تشکیل شده است. سیستم سوخت رسانی انژکتور در واقع به مانند یک سرنگ عمل می کند که با کنترل الکترونیکی اجزا، سوخت را با فشار بالا به محفظه احتراق یا منیفولد هوا پاشش می کند.سیستم سوخت رسانی انژکتور از اجزایی همچون:
1-انژکتور
2- ریل سوخت
3- پمپ بنزین برقی
4-ECU خودرو
تشکیل شده است که این مجموعه در کنار هم وظیفه کنترل و انتقال سوخت به محفظه خودرو بر اساس شرایط کارکرد موتور را بر عهده دارند.
در حقیقت سیستم سوخت رسانی انژکتور، توسط یک سوپاپ که به صورت الکترونیکی کنترل می شود عمل تزریق سوخت را انجام می دهد. این سوپاپ می تواند چندین بار در هر ثانیه باز و بسته شود و بنزین را از طریق پمپ بنزین با فشار به محفظه احتراق تزریق کند. به این شکل که در زمان تزریق سوخت یک آهنربای الکتریکی، میله ای را که در برابر مسیر سوخت قرار دارد را حرکت می دهد و سوپاپ انژکتور باز می شود.
با این عمل سوخت با فشار از نازل سوپاپ به شکل قطرات بسیار ریز به داخل سیلندرها پاشیده می شود. نازل داخل انژکتور به گونه ای طراحی شده است که سوخت را به طور کامل به شکل پودری پاشش می کند و تا جایی که ممکن باشد آن را به ذرات بسیار ریز پودری شکل درمی آورد. این روش پاشش سوخت باعث می شود تا احتراق سوخت به طور کامل انجام شود وبا افزایش راندمان خودرو، آلایندگی آن نیز کاهش یابد.
یکی از نکاتی که ضروری است قابل توجه قرار گیرد، بحث تميز بودن سیستم انژکتور می باشد در واقع انژکتورهای سوخت در عملکرد مناسب موتور، مصرف بهینه سوخت و کاهش آلایندگی تاثیر به سزایی دارد. انژکتور وظیفه سوخت رسانی را عهده دار می باشد و در شرایطی که کثیف باشد، قادر به انتقال مناسب سوخت همچون انژکتورهای تمیز نخواهد بود. در واقع زمانی که انژکتور در مدار بسته قرار دارد، سیستم کنترل بازخورد سوخت، رقیق بودن بنزین را جبران می کند، اما قادر به رفع و اصلاح مشکل نخواهد بود.
علائم تمیز نبودن انژکتور
در این مواقع درجا كار كردن خودرو به سختی صورت می گیرد، اختلال در استارت زدن به وجود می آید، كشش موتور کم شده و همچنین تولید دود با آلایندگی بالا مثل هیدروکربن و مونوکسید کربن را شاهد خواهیم بود که در این صورت لازم است انژکتور را شستشو داده تا رسوبات ایجاد شده را برطرف سازیم. البته گفتنی است رقیق بودن مخلوط سوخت و هوا ، باعث اعلام کد خطا در ECU می شود که منجر به روشن نشدن موتور و در نتیجه روشن شدن چراغ چک می گردد.
تجمع رسوب در انژکتور
گفتنی است اختلال در پاشش انژکتورهای سوخت به ميزان هشت تا 10 درصد موجب تاخیر در روشن شدن موتور می شود. بدین صورت که اکسیژن تركيب نشده با سوخت وارد اگزوز خودرو می گردد و حسگر اکسیژن، مخلوط سوخت و هوا را رقیق کرده؛ در این حین است که، ECU نسبت به پیام دریافتی واکنش نشان داده و در نتیجه انژکتور را تحریک می کند تا بنزین بیشتری پاشش کند.
ضمنا كثيفي انژکتورها در موتورهای توربو باعث آسیب جدی به موتور خواهد شد. در دور بالای موتور، انژکتورها تمام سوخت را انتقال می دهند که با وجود کثیف بودن انژکتورها، مخلوط سوخت و هوا رقیق شده و احتراق ناقص رخ خواهد داد.
در واقع بنزین مخلوطی است از هیدروکربن های مختلف که دارای ترکیبات مومی شکل و سنگین است. به هر میزان که هیدروکربن سنگین تر باشد، انرژی بیشتری برای سوزاندن آن لازم است. که در زمان خاموش بودن موتور، انژکتورها گرمای زیادی را محتمل می شوند، رسوب بنزین در سوزن های انژکتور بخار شده و مواد مومی شکل از خود به جای می گذارند. همچنین در صورت خاموش بودن موتور، جریان خنک کننده ای برای عبور از ورودي ها وجود ندارد و هیچ بنزینی از انژکتورها عبور نخواهد کرد و در انتها گرما رسوبات باقیمانده را به مواد سخت و مومی شکل تبدیل می کند. که به مرور زمان رسوبات تشکیل شده موجب گرفتگي انژکتورها خواهد شد. گفتنی است این رسوبات در نتیجه كاركرد معمولی موتور تشکیل می شود، براین اساس افزودن مواد پاک کننده به بنزین باعث تمیز ماندن انژکتورها می شود.
شایان ذکر است ایجاد اینگونه رسوبات در رانندگی های کوتاه مدت و روشن و خاموش هاي مكرر ، بیشتر به چشم می خورد.
بنزین با اكتان پايين
دیده شده برخی از تامین کنندگان مواد نفتي برای افزایش درآمد و سود بیشتر، مقدار مواد پاک کننده در داخل بنزين را از حد مجاز کاهش داده و به تولید بنزینی روی آورده اند که مواد افزودنی ارزانتر و بی کیفیت تري دارد، که همین امر موجب تشکیل رسوبات خواهد شد. برای جلوگیری از بروز این مشکل، مواد افزودنی همچون بعضی سیالات به بنزین افزوده می شود، که به مرور زمان امکان دارد این مواد به شکل گیری رسوبات در محفظه احتراق کمک كند تا تراکم و نیازهای اکتان موتور را بالا ببرد.
همانطور که در بالا اشاره شد كثيفي انژکتورها موجب رقیق شدن تركيب سوخت و هوا، تاخیر در روشن شدن موتور و حتی احتراق ناقص می گردد. که با تمیز کردن و شست و شو، انژکتورها عملکرد قبلی خود را باز خواهند یافت.
گفتنی است پلی ترامین ، یکی از بهترین مواد افزودنی می باشد که تمیزی انژکتورها، سوپاپ ها و اتاق های احتراق را بدون نیاز به سیالات افزودنی به دنبال دارد، ولی به دلیل هزینه بالای این ماده نسبت به مواد افزودنی رایج ، کمتر از این گزینه استفاده می نمایند.
تا چه میزان مواد افزودنی موجب حفاظت از انژکتور خواهند شد؟
در پاسخ به این سوال می توان گفت: بنابر اعلام شرکتهای صنعتی، حدود يك گرم از این مواد در هر كيلو مواد پاک کننده در داخل بنزین توصیه می شود. اما 85 درصد از بنزین هايي كه به فروش می رسند، تنها یک دهم مقدار توصیه شده را در بردارد. که در واقع مصرف بنزین ارزان قیمت موجب شکل گیری رسوبات انژکتور می گردد. که در این شرایط شست وشوي انژکتورهای کثیف شاید نتواند مشکل را به کل رفع کند ولی برای مدتی باعث می شود انژکتور عملکرد مناسب تری در انتقال سوخت داشته باشد.
روش شستوشوي انژکتور
زمانی که موتور روشن است و به صورت درجا کار میکند ، بهترین زمان برای شستشوی انژکتورها می باشد، در این حالت بسیاری از رسوبات روی سوپاپ ها و داخل اتاق های احتراق برداشته می شود و همچنین این کار در حدود 10 تا 15 دقیقه زمان لازم دارد. زمانی که موتور روشن است باید از تجهیزات خاص تحت فشار برای زودودن رسوبات استفاده کنید تا حلال را مستقیما به سمت ریل سوخت هدایت کند و در این شرایط باید یا پمپ بنزین را غیرفعال کرده و یا لوله نعلي شکلی را نصب كنيد تا بنزین دوباره به سمت باک حرکت کند. البته در برخی از خودروها، غیر فعال شدن پمپ بنزین، کد خطا در ECU ایجاد خواهد کرد که باید بعد از اتمام کار، کد را پاک کنید. زمانی که خودتان به تنهایی كار شست وشوي انژكتور را انجام مي دهيد، محدودیت هایی وجود دارند، بدین گونه که امکان دارد انژکتورها به شدت مسدود شده باشند و حلال قادر نباشد به خوبی از آن عبور کند. بعضی از رسوبات به سختی پاك می شوند و برای اینکار باید فرایند تمیز کردن را طولانی یا آن را تکرار کنید. همچنین در صورتی که انژکتورها بعد از شست وشو کار نکردند، ضروری است آن ها را با دستگاه شست وشوي انژکتور تمیز نمایید یا انژکتور نو جایگزین آن کنیم.
براین اساس شست وشوي انژکتورها در هر 40 تا 50 هزار کیلومتر برای رسیدن به بهترین کارآیی ،توصیه می شود.
برای اطمینان از عملکرد مناسب انژکتور خودرویتان پس از شست و شو بهتر است چند مورد را تست نمایید: تست كشش و عملكرد خودرو که در حین رانندگی امکان پذیر است، تست آلایندگی و همچنین تست افت فشار انژکتور که این موارد به شما کمک خواهد کرد تا از بهبود عملکرد انژکتور خودرویتان مطلع شوید.
روش شست وشو انژکتور در بيرون از خودرو
این روش در خصوص انژکتورهایی که واقعا کثیف هستند و شستوشوي درجا برای آنها کارآمد نیست، بهتر است از حلال قدرتمند و همچنین از زمان طولانی تر برای حل کردن رسوبات استفاده نمایید. این نکته فراموش نشود دستگاه شست وشوي انژکتور از نیروی کار انسانی گران تر و در حدود 35 تا 45 دقیقه زمان بر می باشد و در برخی موارد ترجیحا تعویض انژکتورها با یک نسخه نو آن، مقرون به صرفه تر خواهد بود.
