نشست گازی سران ترکیه، آذربایجان و ترکمنستان در آوازه/ آیا ایران از معادلات انرژیک منطقه حذف می شود؟

  شنبه، 26 آذر 1401 ID  کد خبر 234597
نشست گازی سران ترکیه، آذربایجان و ترکمنستان در آوازه/ آیا ایران از معادلات انرژیک منطقه حذف می شود؟
تحرک اردوغان و علی اف در بازار انرژی در یک سال اخیر نشان از تحولات شگرفی در سطح بین الملل و منطقه دارد. ترکیه کشوری بدون هیچ منابع گازی، امروز در مقام یک هاب انرژی بین المللی معرفی می شود و علی اف با اتحادیه اروپا درباره انتقال گاز به قاره سبز مذاکره می کند. ساعدنیوز در گفتگو با علی حیدری کارشناس مسائل قفقاز به این مسأله پرداخته است.

پوتین تلاش می کند تا ترکیه را به عنوان هاب انرژی منطقه و دنیا معرفی کند، تا کشورهای اروپایی ناچار شوند، با قیمت هایی که به هر حال پوتین تحت عنوان بورس گاز و بورس انرژی تعیین می کند، خریداری کنند!

ساعدنیوز: تحرک ترکیه و آذربایجان در حوزه انرژی در ماه های اخیر بسیار بیش از گذشته شده است و برگزاری جلسات متعدد منطقه ای و بین المللی سران این دو کشور با محوریت انرژی افزایش یافته است. چه مسائلی به عقیده حضرتعالی چه مسائلی باعث شده است که سطح بازیگری ترکیه و آذربایجان حداقل در عرصه دیپلماسی انرژی ارتقاء یابد؟

علی حیدری: طی دو سال گذشته، و بعد از جنگ قره باغ، روابط سیاسی، اقتصادی و نظامی ترکیه و آذربایجان، بسیار عمق پیدا کرده است. همه تلاش ترکیه مبنی بر تحقق این شعار "یک ملت، دو دولت" از طرف آنکارا در حال عملیاتی شدن است. بنابراین، ترکیه در تلاش است تا این شعار را محقق کند و تأثیرگذاری خودش در منطقه را از طریقِ اتحاد با آذربایجان پیش ببرد.

آنکارا تلاش می کند تا از این طریق بر قفقاز مسلط شود، و در مرحله بعد، ارتباط بهتر، سریعتر با کشورهای آسیای میانه از طریق آذربایجان برقرار کند. به همین دلیل، در دو سال گذشته، رابطه ترکیه با آذربایجان به نحو چشمگیری توسعه پیدا کرده است.

اما این که چرا روابط انرژیک دو کشور، طی ماه های گذشته گسترش پیدا کرده، می توانیم به تحولاتی اشاره کنیم که در منطقه رخ داده است؛ از جمله جنگ روسیه و اوکراین که باعث شده، مسکو، تمرکزش در منطقه کاهش پیدا کند، و طرف های منطقه ای و کشورهای منطقه، از این کاهش تمرکز برای پیشبرد اهداف خودشان، به خصوص در حوزه انرژی و گاز استفاده کنند.

ما طی ماه های گذشته، علاوه بر آذربایجان، تحرک کشورهای دیگر، مثل ترکمنستان، را شاهد هستیم. گذشته از این، می توانیم بگوئیم که آقای پوتین در این اثناء تلاش می کند تا ترکیه را به عنوان هاب انرژی منطقه و دنیا معرفی کند، تا کشورهای اروپایی ناچار شوند، با قیمت هایی که به هر حال پوتین تحت عنوان بورس گاز و بورس انرژی تعیین می کند، خریداری کنند! پوتین مسئولیتی هم در قبال این نخواهد داشت، و خواهد گفت، که این قیمت ها در ترکیه تعیین می شود. از طرف دیگر، امتیاز بسیار خوبی به اردوغان داده شده، تا در محور روسیه قرار بگیرد.

مجموعه این عوامل باعث شده که تحرکات ترکیه در زمینه انرژی و گاز در منطقه افزایش پیدا کند. اولین گام این تحرکات، با هم پیمان منطقه ای اش یعنی آذربایجان در حال برداشته شدن است. آذربایجان هم انگیزه بسیار زیادی برای این موضوع دارد، چون علاوه بر ابعاد مالی قضیه، که عایدات زیادی را نصیب این کشور خواهد کرد، در بُعد سیاسی هم، باعث افزایش وزنه سیاسی باکو در حوزه انرژی و در اروپا خواهد شد.

این امر باعث می شود که سطح بازیگری ترکیه و اردوغان در اروپا هم افزایش پیدا کند.

تصویر

اگر قرار باشد که فشاری بر ایران وارد شود، در حوزه تعیین قیمت گاز برای قراردادهای بلندمدت در آینده خواهد بود.

ساعدنیوز: نشست سران سه کشور ترکیه، آذربایجان و ترکمنستان در شهر آوازه با محوریت موضوع انرژی چه اهداف راهبردی ای در حوزه انرژی را دنبال می کند و آیا این نشست اهداف دیگری نیز در موضوعات دیگر دارد؟

علی حیدری: هدف از این نشست، به دست گرفتن بخش عظیمی از نیازهای انرژیک اروپا از طرف این کشورها است، یعنی مجموعه کشورهای آذربایجان، ترکمنستان و احتمالاً در گام های بعدی، ازبکستان و دیگر کشورهای آسیای میانه. ترکیه تلاش می کند تا از طریق این کشورها بتواند علاوه بر این که، مرکز تبادل جهانی گاز بشود، و نیز تأمین نیازهای گازی و تنوع بخشیدن به سبد خرید گازی خودش، تأمین نیازهای گازی اروپا را هم در دست داشته باشد. این امر باعث می شود که سطح بازیگری ترکیه و اردوغان در اروپا هم افزایش پیدا کند.

همان طور که در پاسخ به سؤال قبلی هم عرض کردم، این کشورها، یعنی آذربایجان، ترکمنستان و بخشی از کشورهای آسیای میانه، هم تمایل دارند تا در این بازی نقش آفرینی کنند. زیرا، علاوه بر عایدات مالی، باعث می شود که وضعیت جدیدی در حوزه سیاسی و بین المللی را تجربه کنند، و از وابستگی تام به روسیه تا حدودی فاصله بگیرند، و در وضعیت جدید اروپا هم نقش آفرین باشند.

ساعدنیوز: با توجه به اهمیت همکاری های ایران و ترکمنستان در حوزه سوآپ گازی و نیز واردات ایران از ترکمنستان در پی افت فشار در استان های شمالی و ضرورت تداوم این همکاری، آیا این احتمال وجود دارد که ترکیه و آذربایجان برای تحت فشار قرار دادن ایران جهت تن دادن به اجرای طرح کوریدور زنگزور در روند همکاری های ترکمنستان و ایران در حوزه انرژی اختلال ایجاد کنند؟

علی حیدری: تصور من این است که اگر قرار بر این است که ایران در این حوزه تحت فشار قرار گیرد، برای قرارداد جدید گازی با ترکیه تحت فشار قرار خواهد گرفت. یعنی ترکیه از این موضوع به عنوان برگی برای چانه زنی با ایران برای کاهش قیمت پیشنهادی گاز استفاده کند و در مذاکرات گازی، دست بالا را داشته باشد. مذاکرات گازی ای که از مدتی پیش آغاز شده، و طی 3 سال آینده یعنی تا 2025 باید نهایی شود. ترکیه تلاش می کند تا سبد دریافت گازی خودش را متنوع کند، تا بتواند با همه طرفین، چانه زنی را داشته باشد و از بهترین قیمت گازی برای خودش بهره مند گردد. چون سالانه بیش از 50 میلیارد دلار بابت واردات گاز و انرژی از سوی ترکیه هزینه می شود!

بنابراین، هر چقدر دست آنکارا در حوزه انتخاب کشورها و تعیین قیمت ها بازتر باشد، می تواند در این موضوع، یعنی پرداختِ گازبها صرفه جویی کند و در رشد اقتصادی بیشتری داشته باشد. همین طور، می تواند برای خرید گاز ایران و انتقال آن به اروپا چانه زنی داشته باشد؛ که به نوعی، این کشوری که هیچ منبع گازی را ندارد، تبدیل به هاب انرژی منطقه و دنیا کرده؛ و به نوعی، از یک کشور ترانزیتی به یک کشور تأثیرگذار در قیمت انرژی تبدیل خواهد کرد. در کنار این مسائل، ترکیه می تواند نیازهای خودش به انرژی را نیز تأمین کند. پس اگر قرار باشد که فشاری بر ایران وارد شود، در حوزه تعیین قیمت گاز برای قراردادهای بلندمدت در آینده خواهد بود.

به نظر نمی رسد که روابط ترکمنستان، آذربایجان و ترکیه، اختلالی در همکاری های گازی ایران و ترکمنستان ایجاد کند. اما در این خصوص، ما هم باید هشیار باشیم و فعالیت ها و اقدامات منطقه ای خودمان در حوزه گازی را باید افزایش دهیم. از جمله این که تلاش بیشتری داشته باشیم، تا کشورهای دیگر، انتقال گاز خودشان به اروپا را از طریق ایران داشته باشند. این کار کمک خواهد کرد تا در آینده در حوزه ترانزیت انرژی دچار انزوای راهبردی نشویم.

اردوغان برای نبرد با یونان مهیا شده است؟ اردوغان برای نبرد با یونان مهیا شده است؟

*** این مصاحبه توسط سمیرا شمس عضو تحریریه ساعدنیوز تهیه شده است.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
داریوش ارجمند: خانومه میره وزنه بردار میشه 2 سال دیگه نه رحم داره نه تخمدان همشو عمل میکنه میریزه دور! من پدر سنتی رو دوست دارم تا پدری که سفره عرق پهن میکنه+فیلم (515 نظر) نگاهی به سینی غذای ساده رهبر انقلاب با 2 استکان چای و قند و پنیر +عکس / آقا چهار زانو روی زمین نشسته اند (484 نظر) نگاهی به خانه بدون تجملات محمود احمدی نژاد با فرش ماشینی و مخده های قدیمی و مزین به تصویر امام خمینی و رهبر معظم انقلاب (عکس) (300 نظر) عکسی از اولین روز مادر شدن فرح پهلوی/ قرق بیمارستان و نمایش زندگی سلطنتی... (229 نظر) ساده زیستی رهبر انقلاب به روایت تصویر / از عینک شکسته و کفش ساده تا سفره غذای ساده در کنار سیاستمداران (220 نظر) مادر علی دایی: پسرم به بیمارستانها گفته اگه کسی توان مالی نداشت به من خبر بدین؛ به هر نیازمندی که من بگم به حسابش پول واریز می‌کنه +ویدیو (206 نظر) سفره غذای ساده و دورهمی صمیمی رهبر معظم انقلاب با فرماندهان ارشد سپاه+عکس/ آقا هم مثل همه روی زمین غذا می خورد (179 نظر) محمدرضا گلزار: تا میتونین دعا کنین تا میتونین نماز بخونید؛ آدم بی‌اعتقاد هیچ چیز در زندگیش نداره+ویدیو (175 نظر) مهنوش صادقی همسر دوم مهدی هاشمی: 20 سال با مهدی هاشمی رابطه داشتم و گلاب آدینه خبر داشت (170 نظر) نگاهی به لباس عروس های زنان شاه پهلوی؛ از لباس عروس 30 کیلویی ثریا اسفندیاری تا پیراهنی مزین به پرهای لک‌لک آفریقایی! / به نام مردم به کام خاندان منحوس پهلوی+عکس (169 نظر) داریوش ارجمند: من مختار رو خوب میشناسم! مختار خیلی علیه السلام نیست/ اصلا از مختار و فریبرز عرب نیا خوشم نمیاد! (154 نظر) خنده رهبر انقلاب از پیشنهاد عجیب احمدی‌نژاد: ساخت اتوبان از فرودگاه امام به مسجد جمکران تا امام زمان در ترافیک و شلوغی اتوبان قم گیر نکنند! (146 نظر) علی دایی: همسرم بهترین مشاورم هست؛ ویلای به شکل توپ در کلاردشت ندارم؛ میلیون‌ها علی دایی هم برای مردم کم است+عکس (117 نظر) نگاهی به مجلل ترین مدرسه در سوئیس که بچه های پهلوی در آنجا درس خواندند/ زمانی که بچه های مردم از امکانات کم تحصیلی هم برخوردار نبودند! (117 نظر) تصویری از اعلامیه ترحیم همسر تایلندی یوسف تیموری/ روحش شاد و یادش گرامی (115 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
سیما خضرآبادی: من هیج عنوان پرسپولیسی نیستم ولی عاشق رنگ قرمزم
فال قهوه با نشان روز پنجشنبه 29 شهریور ماه 1403
فال حافظ با تفسیر روز پنجشنبه 29 تیر 1403 + فیلم
4 هنرمند محبوب ایرانی که همسر خارجی دارند/ از ازدواج ساعد سهیلی با دختر فرانسوی تا زن هندی بنیامین بهادری+عکس
فال روزانه پنجشنبه 29 شهریور ماه 1403
فال شمع روزانه پنجشنبه 29 شهریور 1403
فال انبیاء روزانه پنجشنبه 29 شهریور 1403
فال ابجد روزانه چهارشنبه 29 شهریور 1403
برگزاری مسابقات فوتبال جام شهدای خدمت در ارومیه
بیوگرافی و زندگی خصوصی محمدرضا هلال زاده، ضیا سریال طوبی و همسرش+تصاویر جذاب و دیدنی
عموی تتلو: تتلو گیاهخوار است، ماموران زندان هم برای گیاهخواری او شرایط را فراهم می‌کنند
آتش سوزی کارخانه تولیدی فولاد در تیکمه داش + فیلم
اهدای زمین به آموزش و پرورش شهرستان مرند
از پرستاری تا طبابت/کتاب"سمفونی موگادیشو" خاطرات من از سومالی است
نجات معجزه آسای مرد 55 ساله از چاه 35 متری در مرند
منتخب روز   
توئیت جدید پزشکیان به زبان کُردی و عربی +عکس وزیر اسبق کشور: رهبر معظم انقلاب یک دوره تندخوانی شرکت کردند و یک کتاب 300 صفحه‌ای را در یک شب می‌خوانند+ویدیو نیکی کریمی از مهمترین اتقاق زندگی اش پرده برداشت ؛ خانم بازیگر : پدرم مرا به این سمت سوق داد تاج گل اعیانی با گل‌های سفید و سیاه محمدباقر قالیباف در مراسم ختم پدر خداداد عزیزی+عکس استاندار بصره راننده شخصی مسعود پزشکیان در سفر به این شهر شد+عکس/ چهره خندان رئیس جمهور سوار بر BMW جمله امروز پزشکیان که گفت «خیلی خراب نکردم که؟» در فرهنگ آذری زبان ها یعنی چه؟ +عکس کیک تولد خاص و شکلاتی شهاب حسینی برای تولد 13 سالگی پسرش با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس خاطره خنده دار مهران مدیری : یه آقایی با کیف سامسونِت و کت و شلوار آبی استخری اومد صداشو کلفت کرد مغرورانه گفت آقای مدیری من برای اینکه وارد سینما شم باید چیکار کنم گفتم باید بلیط بخری+ویدئو کیک تولد خاص و شکلاتی همسر هاشمی رفسنجانی برای تولد 82 سالگی یارش با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس تصویر رهبر معظم انقلاب در دستان وزیر کودک‌کش+عکس انتشار غزل جدیدی از رهبر معظم انقلاب + فیلم/ دیدن این ویدیو با صدای دلنشین رهبری رو از دست ندید نگاهی به کیک تولد 44سالگی شهاب حسینی با دیزاین خاص در خانه اش/مبارکا باشه +عکس