نحوه درمان سندروم پای بیقرار در بارداری
خانم های باردار فقط با مشکلاتی مانند تهوع صبحگاهی، تکرر ادرار یا اضافه وزن روبرو نیستند. سندرم پای بیقرار یا RLS یک بیماری عصبی است که تقریباً ۴۰ درصد از خانم های باردار را درگیر می کند. به همین دلیل قصد داریم در این مطلب اطلاعات دقیقی در مورد علت سندرم پای بیقرار در بارداری و راه های درمان آن بیان کنیم و نگرانی خانم های باردار و اطرافیان آن ها را برطرف کنیم. به شما هم توصیه می کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
دلیل ایجاد سندرم پای بیقرار در بارداری
مجموعه ای از عوامل مختلف ژنتیکی، هورمونی و محیطی به عنوان علت سندرم پای بیقرار در بارداری مطرح هستند.کسانی که به طور ژنتیکی مبتلا به این عارضه باشند و قبل از بارداری علائم سندرم پای بیقرار را تجربه کرده باشند، در هر بارداری علائم را با شدت بیشتری تجربه می کنند.سندرم پای بیقرار در اوایل بارداری خفیف است اما در سه ماهه سوم به دلیل افزایش پروژسترون و استرادیول در سه ماهه سوم بارداری می توانیم انتظار داشته باشیم شدت علائم بیشتر شود. پس می توانیم نتیجه بگیریم اگر علت سندرم پای بیقرار در بارداری هورمونی باشد، بعد از زایمان علائم سندرم کاهش پیدا می کند.عوامل محیطی و کمبودهای غذایی مانند کمبود ذخیره آهن، اسید فولیک یا آلرژی به مواد غذایی خاص هم می تواند علت بروز سندرم پای بیقرار در بارداری باشد. همچنین عواملی مانند استرس و اضطراب و کمبود خواب می تواند به عنوان علت محیطی بروز سندرم پای بیقرار در دوران بارداری مطرح باشد.
سندرم پاهای بی قرار چگونه تشخیص داده می شود؟
هیچ آزمایشی برای تشخیص RLS وجود ندارد، ولی معمولاً پزشکان از ۴ معیار اصلی برای تشخیص بیماری استفاده می کنند. این معیارها عبارت اند از:
- بیمار برای رهایی از درد و ناراحتی مجبور به تکان دادن پاهاست.
- نیاز به تکان دادن پا در زمان استراحت بیشتر می شود.
- وقتی که درد و حس ناخوشایند با حرکت دادن پاها برطرف شد، تمایل به تکان دادن پاها به طور موقت وجود ندارد تا دوباره درد ایجاد شود.
- عصر و شب علائم بیماری مثل درد و احساس ناخوشایند تشدید می شود.
علل بروز سندرم پای بی قرار در بارداری
- واریس و نارسایی مزمن وریدی ممکن است موجب ایجاد پاهای بی قرار شود. در اکثر موارد رفع و درمان کردن واریس می تواند این نشانه ها را از بین برده و یا از میزان آن کم کند.
- مبتلا بودن به بیماری هایی همچون ام اس، دیابت، ناراحتی های کلیوی، فقر آهن، پارکینسون به طور کلی موجب ایجاد سندروم پای ناآرام می شود. از بین بردن این عوامل یا کنترل نمودن این بیماری ها موجب کاسته شدن نشانه های سندروم پای بی قرار خواهد شد.
- همچنین می توان گفت افراد مبتلایی که دارای سن کمتر از ۴۰ سال هستند به طور معمول بستر ارثی و خانوادگی این بیماری را دارند.
- دلایل دیگری همچون استفاده از الکل، مصرف کافئین و نیکوتین و همچنین اختلال در الگوی خواب امکان دارد که باعث ایجاد علائم و یا شدید شدن آن شوند.
- استفاده از بعضی داروها از قبیل داروهای ضد انعقادی، ضد افسردگی، داروهای ضد ویروس و همینطور داروهای سرماخوردگی و حساسیت امکان دارد که علائم را تشدید نمایند.
- بهبود یافتن الگوی خواب یا ترک مصرف الکل امکان دارد که باعث کاهش و رفع نشانه ها گردد.
- برخی از بانوان در دوره حاملگی به ویژه در سه ماه پایانی دچار RLS می شوند. نشانه های آن اغلب حدود یک ماه بعد از زایمان برطرف می شوند.
علائم و نشانه های سندرم پای بیقرار در بارداری
- به تعویق افتادن خواب و ایجاد اختلال در فعالیت روزانه از جمله این علائم می باشد که در مراتب شدیدتر در طول هفته دو مرتبه این نشانه ها بروز پیدا می کند.
- این نشانه ها اغلب امکان دارد در قسمت بازوها و به ندرت در قسمت سر و سینه نیز ایجاد شوند.
- در روزهای اول امکان دارد نشانه ها به مدت یک هفته تا حدود چند ماه مشاهده نشوند. ولی باید گفت که با گذشت زمان و با افزایش سن نشانه ها شدیدتر خواهند شد.
- میزان شدت نشانه ها در ایام مختلف و در میان افراد فرق دارد. در حالت عادی بیماری نشانه ها در طول هفته حدود یک الی دو مرتبه اتفاق می افتند.
- با توجه به این که تکان دادن پاها نشانه ها را کاهش می دهد. اکثر افراد مبتلا پاهای خود را به حرکت در می آورند.
- به طور معمول علائم در هر دو پای فرد ایجاد می شود اما بعضی اوقات امکان دارد تنها در یک طرف بدن مشاهده شود.
- فرد مبتلا به سندرم پای بیقرار در بارداری معمولا در قسمت پاها احساس درد، نبض، خارش، مور مور شدن، کشیده شدن و … می کند.
- نشانه ها در هنگام خواب ظاهر می شوند و اغلب در ساعات نزدیک به صبح کاهش پیدا می کنند و در این زمان فرد می تواند به راحتی بخوابد.
نحوه رفع و درمان سندرم پای بیقرار در بارداری
- در صورتی که این نوع بیماری در تمام طول شب باعث بیدار ماندن شما می شود می توانید به این صورت عمل نمایید که در نیمه های شب به تخت خواب بروید و ساعت ۹ از خواب بلند شوید. میزان آهن و دوپامین اغلب در طی شب کم شده و در طی روز افزایش می یابد. بنابراین خوابیدن در این اوقات به شما این فرصت را می دهد که در زمان بروز علائم خواب نباشید تا سندروم باعث بیداری شما گردد.
- از داروهایی که موجب ایجاد اختلال در میزان دوپامین می شوند و باعث تشدید این بیماری می گردند تا جای امکان دوری نمایید. داروهایی همچون داروهای ضد تهوع، داروهای ضد حساسیت و … از جمله این داروها می باشند.
- پیش از این که بخوابید از نشستن و یا دراز کشیدن به صورت طولانی مدت پرهیز نمایید. در صورتی که میزان کارکرد شما پیش از خواب کم باشد به میزان زیادی این علائم در طی خواب رخ خواهند داد.
- تا جایی که امکان دارد هر روز به انجام ورزش بپردازید چرا که ورزش موجب بهبودی جریان خون شده و انروفین ها تسکین درد را بالا می برد و همچنین موجب افزایش میزان جریان خون به طرف ماهیچه ها می شود. باید این نکته را در نظر داشته باشید که در انجام ورزش هرگز افراط نداشته باشید و ورزش موردنظر را در اوقات نزدیک به وقت خوابتان انجام ندهید.
- مادران باردار حدود ۳ الی ۴ برابر به آهن و ۸ الی ۱۰ برابر به فولات احتیاج دارند. در این رابطه با پزشک خود مشورت نمایید تا تستی برای مشخص شدن میزان آهن و فولات برایتان تجویز نماید و تا جای امکان تلاش کنید که در برنامه غذایی خود از منابع طبیعی آهن و فولات استفاده نمایید.
- از خوردن قهوه و یا نوشیدنی های کافئین دار خودداری نمایید. البته در صورتی که میزان آب بدنتان به مقدار لازم باشد قطعا جریان خون مناسب تری خواهید داشت. بنابراین بهتر است به جای قهوه و چای از دمنوش های گیاهی و یا چای سبز و آب استفاده نمایید.
- سعی کنید در طول هفته ماساژ انجام دهید چرا که این امر موجب بهبودی و رفع علائم این بیماری خواهد شد.