زندگی در یک خانواده بالا و پایین زیادی دارد، مسلما مشکلاتی در مسیر رسیدن به اهداف برایتان پیش خواهد آمد و تفاوت سلیقه ها و تعارض منافع باعث بروز تنش در خاناده خواهد شد. تعارضات در خانواده میتواند در زمینه تحصیلی، کاری، مالی یا اخلاقی باشد که باید سعی کنید جلوی ایجاد اثرات منفی بلند مدت آن ها را بگیرید.متاسفانه اگر راههای کاهش تنش در خانواده را نیاموخته باشد این شکلات میتواند باعث بروز خشم و کینه و نفرت وحسادت شود و آرامش خانواده را به هم بریزد و در بدترین حالت باعث بروز قهر و یا از هم پاشیدگی خانواده شود.
دلایل اصلی بروز تنش در خانواده
- مشکلات اقتصادی: مهم ترین عامل تنش در خانواده به خصوص در دنیایی که بدون پول نمیتوان مایحتاج اولیه را هم تامین کرد ، مشکلات اقتصادی است.
- مشکلات عاطفی: خانواده ای که نتواند همبستگی عاطفی خود را حفظ کند و نیاز روحی و عاطفی اعضای خانواده براورده نشود ، کمبودها و عقده های عاطفی ایجاد شده بین اعضا منجر به دعوا و جنجال خواهد شد.
- تفاوت فرهنگی : تفاوت فرهنگی میان زن و شوهر یکی از عوامل مهم تنش زا در خانواده است به خصوص اگر یکی از آن ها یا هر دو نفرشان انتقاد پذیر نبوده و اهل مشورت نباشند. سبک زندگی متفاوت ، تفاوت سطح اعتقادی و فرهنگی منجر به سبک متفاوت زندگی زن و شوهر می شود که میتواند تنش زا بشود.
- دخالت اطرافیان : اگر زن و شوهر نتوانند حریم خصوصی زندگیشان را حفظ کنند و اجازه دخالت به اطرافیان بدهند نه تنها مشکلاتشان کمتر نخواهد شد بلکه باید با مشکلات بیشتری از جمله ناراحتی های همسر از خانواده شان هم روبرو شوند. به نظر شما مشکل ایجاد شده بین دو نفر سریعتر حل می شود یا مشکل ایجاد شده بین 4 نفر ؟
- نداشتن مهارت ارتباطی : مهارت ارتباطی نقش بسیار زیادی در موفقیت کاری و زندگی دارد. عدم درک متقابل ، عدم همدردی ، نداشتن صداقت و مهارت های حل اختلاف و عدم انعطاف پذیری و عدم استفاده از لحن مناسب برای رساندن منظور خود میتواند تنش های بی دلیل ایجاد کند.
انواع آسیب های تنش در خانواده
- یکی از آسیب هایی که خشم در پی دارد آسیب های جسمی است. اگر خشم به درستی کنترل نشود و با انسان باقی بماند می تواند باعث تخریب سلول های مغز گردد و حافظه ی فرد ضعیف گردد و در دراز مدت مغز این افراد کوچک می شود. بیماری های دیگری مثل افسردگی و مانیا نیز می تواند بر اثر وجود خشم مستمر ایجاد گردد. آریتمی، دردهای ماهیچه ای، سندروم روده ی تحریک پذیر، ورم معده و بیماری های پوستی می تواند از دیگر عوارض خشم مداوم باشد.
- یکی دیگر از آسیب های عدم کنترل خشم می تواند آسیب های اجتماعی برای فرد باشد. هنگامی که فردی کنترل بر روی خشمش نداشته باشد، مسلما روابطش با اطرافیان دچار مشکلاتی خواهد شد.
- یکی دیگر از آسیب ها می تواند صدمه زدن به دیگران باشد. هنگامی که فرد نتواند عصبانیتش را کنترل کند، ممکن است در شرایطی ناخواسته حتی دست به قتل بزند، قتلی ناخواسته و فقط از روی عصبانیت.خشم معمولا حال روحی فرد را نیز خراب می کند. فردی که مدام عصبانی می شود، مسلما کمتر می تواند شاد باشد و بخندد. اطرافیان نیز از این نوع افراد فراری هستند، از این رو کم کم به انزوا کشیده می شود.
- وجود خشم و عصبانیت مستمر و مداوم در خانواده که باعث نزاع و کشمکش های مداوم در خانواده می گردد می تواند تاثیرات مخرب فراوانی بر روی فرزندان داشته باشد و باعث شود که آنها خشمی فروخورده را همواره با خود داشته باشند و در بزرگسالی مشکلات زیادی را تجربه کنند. یکی از این مشکلات می تواند تجربه ی بیماری های مختلف روحی و روانی باشد
کاهش تنش در خانواده و راه های مقابله با آن
- مشورت کردن:اولین گزینه ای که در این اقدام می تواند به شما کمک بسیاری بکند مشورت کردن و همچنین همدل بودن اعضای خانواده با یکدیگر می باشد که می تواند تاثیرات بسزایی در روابط خانوادگی برای شما داشته باشد.
- آموختن مهارت های ارتباطی:شما می باید نحوه ایجاد ارتباط با سایر افراد خانواده را به خوبی فرا بگیرید. به عنوان مثال شما باید بتوانید به حرف های دیگران به خوبی گوش داده و عقیده و نظر های دیگران احترام بگذارید.
- یافتن راه حل برای مسائل:در صورتی که در مورد خاصی دچار اختلاف نظر و سوء تفاهم شدید نمی باید به سرزنش کردن یکدیگر بپردازید. بلکه با شناسایی این موردی که موجب سوء تفاهم شده است اقدام به رفع و حل آن نمایید.
- مقابله سریع با سوء تفاهم ها:در صورتی که دچار سوء تفاهم در مورد خاصی شده اید می باید در اولین فرصت نسبت به رفع آن اقدام کنید. چرا که ماندن در شک باعث ایجاد اثرات مخرب تری خواهد شد که که درست کردن آنها به مراتب سنگین تر از مقابله با آنها است.
- حفظ حریم افراد:در صورتی که مایل به تشویق افراد می باشید می باید آنها را در جمع تشویق کرده و اگر انتقادی از آنها دارید باید این انتقاد را در خفا و به صورت خصوصی با وی مطرح نمایید تا حریمها حفظ شوند.
- پرسیدن از یکدیگر یکی از راه های کاهش تنش در خانواده:در صورتی که هدف از انجام کاری را که توسط یکی از افراد خانواده شما انجام شده است و شما نمی دانید بهترین کار قبل از هر گونه قضاوت پرسیدن از قصد وی برای انجام این کار می باشد که می تواند بسیار سازگار باشد.
- پیشداوری نکنید:در برخورد با مشکلات مختلف از پیشداوری کردن پرهیز کنید. و نقاط قوت کار را مشاهده فرمایید. طبق ضرب المثل معروف به جای توجه به نیمه خالی لیوان نیمه پر آن را ببینید.
- با یکدیگر گفت و گو کنید:هر فرصتی را که به دست می آورید می توانید با گفت و گو کردن با اعضای خانواده مشغول شوید. این کار نه تنها برای شما لذت بخش خواهد بود بلکه می تواند به روابط عاطفی شما نیز کمک بسیاری بکند.
- ارزیابی رفتار یکدیگر:بعد از گذشت مدت زمانی مشخص افراد می توانند در فضایی محبت آمیز به ارزیابی رفتار یکدیگر بپردازند. و برای داشتن رفتار های مناسب با تصمیم های درست اقدام به انجام آنها کنند.
- با همسرتان درد و دل کنید:یکی از راه های کاهش تنش در خانواده درد و دل هایی است که میان زن و شوهر انجام می گیرد. که می تواند علاوه بر بهبود بخشیدن به فضای عاطفی در جلوگیری از ایجاد تنش نیز موثر باشد.
- از سوء ظن های مختلف بپرهیزید:اگر رفتار یا کار خاصی که از جانب یکی از افراد خانواده فکر شما را مشغول کرده است بهترین راه کار این است که به طور صریح به گفت و گو با وی بپردازید. از هر گونه سوء ظن نسبت به دیگری پرهیز کنید.
- افراد را به خوبی بشناسید:برای زندگی کردن در خانواده ای سالم و نداشتن هر گونه تنش در آن می باید با روانشناسی افراد خانواده آگاهی داشته باشید همچنین شما می توانید با روانشناسی دروغ نیز آشنا شوید. و آنها را همانگونه که هستند بشناسید و بدانید که چه چیز هایی می تواند برای آنها ارزشمند باشد و آنها به آن بها می دهند.
- متلک پرانی نکنید:از صحبت کردن با کنایه و داشتن منظور خاص در رفتار خود با سایرین برای کاهش تنش در خانواده دوری کنید. چرا که متلک پرانی می تواند به افزایش مقاومتها در برابر یکدیگر دامن بزند.
- گذشت داشته باشید:اگر هر یک از افراد خانواده دچار اشتباهی می شوند می باید سریع آن خطا از طرف سایر افراد خانواده بخشیده شود و به زندگی عادی خود ادامه دهید.
- آراسته زندگی کنید:افراد خانواده باید به وضع ظاهری خود در زندگی مشترک رسیدگی کنند. چرا که همه افراد از پریشانی و به هم ریختگی وضع دیگران احساس بدی کسب می کنند.
- حس مرد سالارانه یا زن سالاری نداشته باشید:اگر هر یک از طرفین زندگی مشترک خود را صاحب این زندگی بدانند و به دیگر بها کافی ندهند همین امر موجب می شود بین طرفین زندگی تنش ایجاد شود.
- از مقایسه کردن با دیگران بپرهیزید:شما برای این که بتوانید در زندگی اجتماعی خانوادگی پیشرفت های موثری داشته باشید می باید هر یک از افراد خانواده را با خود آن شخص مقایسه کرده و از انجام مقایسه با سایرین خودداری کنید.
- گرفتن تصمیمات صحیح در زندگی:هیچ گاه در حالی که عصبانی هستید نسبت به سایر افراد خانواده تصمیم گیری نکنید. چرا که تصمیم گیری در این حالت می تواند باعث بروز اشتباه در آن شده که می تواند به افزایش تنش در خانواده منجر شود.
- به یکدیگر برچسب نزنید:از این که دیگران را با لقب های منفی مورد خطاب قرار دهید پرهیز کنید. چرا که این کار در روحیه آنها تاثیرات منفی به جای می گذارد و باعث ناراحتی افراد می شود.
- داشتن احساس مسئولیت:یکی از راه های کاهش تنش در خانواده داشتن احساس مسئولیت در قبال کارهای انجامی و آنچه که باید انجام شود می باشد.
نحوه رفتار با افراد ناسازگار خانواده
