نگاهی به زندگی اطرافیان تان می اندازید و می خواهید از اشتباهاتی که بعضی از آنها انجام می دهند فرار کنید و گاهی هم دوست دارید زندگی تان را مثل برخی دیگر از آدم های اطراف تان بسازید. گاهی گمان می کنید همه راه را اشتباه آمده اید و حساب و کتاب زندگی تان با هم نمی خواند و گاهی هم ناامید می شوید و دلتان می خواهد نامه استعفایتان از این حساب های پیچیده را امضا کنید. اگر گمان می کنید مناسبات مالی که از ابتدا در زندگی مشترکتان در نظر گرفته اید اشتباه است و اگر آرزوی شرایط بهتری را دارید، نگاهی به ادامه این مطلب بیندازید. شاید شما با باورهای نادرستی درگیر شده اید که ادامه دادن را برایتان دشوار می کند.
تاثیرات مشکلات مالی در زندگی مشترک
در صورتی که افراد در زندگی مشترک با مشکلات مالی روبرو شوند، ممکن است با توجه به شرایط، در شدت صمیمیت زوجین و موفق بودن رابطه، عواقب مختلفی برای این خانواده ایجاد شود.این عواقب می تواند شامل افسردگی، استرس، دعوا، طلاق و… باشد که ممکن است در هر خانواده به یکی از این عواقب دچار شود.در حالت کلی تاثیرات مشکلات مالی در زوجین عبارتند از:
- افسردگی:یکی از مشکلاتی که ممکن است بعد از بروز مشکلات مالی افراد را درگیر کند، افسردگی است. در واقع در بحران های مالی، افراد نمی توانند مایحتاج خود را تامین کنند. بنابراین دچار نگرانی، استرس و اندوه می شوند.این موارد سلامت روان افراد را تحت تاثیر قرار داده و اگر به موقع مدیریت و کنترل نشوند، منجر به افسردگی خواهند شد.
- اضطراب:مشکلات مالی مخصوصا زمانی که پای فرزند یا فرزندانی در میان باشد، اضطراب و استرس زیادی را به دنبال خواهد داشت. این اضطراب ها ممکن است به فرزندان نیز انتقال یابند.بنابراین به مرور زمان این اختلالات باعث عواقب تلخ و جبران ناپذیری خواهند شد.
- مشکلات در روابط جنسی:از دیگر تاثیرات مشکلات مالی در زندگی مشترک، می توان به واپس زدگی جنسی اشاره کرد. یعنی اینکه ممکن است که یکی از طرفین از رابطه جنسی اجتناب کند و مدام او را پس بزند.مثلا زنی که از طرف همسر خود تامین مالی نمی شود، دیگر به او امیدی نداشته باشد و نیازهای جنسی همسر خود را تامین نکند. این امر باعث دلزدگی زناشویی خواهد شد.
عوامل تشدید کننده تاثیرات مشکلات مالی بر زندگی مشترک
از عواملی که باعث تشدید تاثیرات مشکلات مالی در زندگی مشترک می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اعتقادات کلیشه ای، مثلا اینکه زن بگوید: «من مسئول تامین مالی خانواده نیستم و مشکلات مالی به من ارتباطی ندارد.»
- داشتن یک جیب پنهانی؛ مثلا در اوج بحران اقتصادی خانواده، اگر یکی از زوجین به صورت پنهانی پس اندازی داشته باشد که نخواهد آن را رو کند، به شدت به بنیان خانواده و همسرش آسیب خواهد زد.
- ریسک پذیر بودن یکی از طرفین و محافظه کار بودن طرف دیگر نیز از دیگر عواملی است که می تواند باعث تشدید تاثیرات مشکلات مالی در زندگی مشترک شود.
- عدم صحبت اصولی زوجین؛ یکی از بزرگترین مشکلات این است که در زمان بروز مشکلات مالی زوجین با دعوا و بحث های بی نتیجه سعی در حل این مشکل دارند. این دو هیچ صحبتی با هم نمی کنند و بدون ایجاد همدلی، درک متقابل و تصمیم گیری های صحیح، تاثیرات مشکلات مالی را افزایش می دهند.
مشکلات مالی شامل چه مواردی است؟
وقتی شما دائما در مورد پول با هم مشاجره می کنید، رضایت کافی از رابطه ای که در آن هستید را نخواهید داشتد. حتی در مواردی که کاهش رضایت از رابطه به جدایی ختم نشود، می تواند باعث افزایش میزان استرس شده و تأثیر منفی بر روی سلامتی و شادکامی دیگر اعضای خانواده، از جمله فرزندان تان داشته باشد. درک این نکته که درباره ی چه چیزی و به چه دلیل مشاجره می کنید، به شما و همسرتان کمک می کند تا راهی برای خاتمه دادن به مشاجره پیدا کنید.در ابتدای مقاله مواردی که ممکن است زن و شوهر بابت آن در مسائل مالی به اختلاف بخورند را بررسی می کنیم:
اختلاف بر سر شیوه خرج کردن
یکی از اختلافات مهم مالی بین زن و شوهر اختلاف بر سر این است که چطور و برای چه چیزی باید خرج کرد، مثلا یکی معتقد است باید برای سفر کردن هزینه کرد و دیگری دلش می خواهد خانه بخرد! یکی دوست دارد در ماه چندین بار به رستوران بروند و دیگری می خواهد لباس بخرد! یا حتی برای هزینه هایی مانند هدایای مناسبتی اطرافیان، خورد و خوراک و … نیز می توان اختلاف نظر داشت.
راه حل
وقتی بر سر خرج کردن اختلاف نظر دارید در قدم اول باید بدانید حق شما و همسرتان در این زندگی به یک اندازه است. برخی تصور می کنند چون درآمدشان بیشتر است یا همسرشات درآمد ندارد پس حق کمتری برای اظهار نظر دارد! این طرز فکر لزوما صحیح نیست، شما و همسرتان در زندگی شریک هستید، دستاورد شما از خرج کردن هرچه باشد باید منجر به آرامش هردویتان شود، پس سعی کنید خرج و مخارجتان را الویت بندی کنید، فرقی ندارد در الویتتان خواسته چه کسی در درجه بالاتر اهمیت قرار گیرد، مهم این است هردوی شما اهداف مشترک داشته باشید و برای رضایت یکدیگر تلاش کنید. مثلا اگر یک نفرتان معتقد است باید ماشین را عوض کند و دیگری معتقد است باید سفر برید برای هر دویش با یکدیگر برنامه ریزی کنید، به جای اختلاف بر سر اینکه کدام مهم تر است و کدام باید زودتر انجام شود ببینید کدام بیشتر به نفع هر دوی شما و زندگی تان است. اگر حس می کنید مخارج خودتان یا همسرتان معقول نیست مثلا میل به ولخرجی وجود دارد یا اعتیاد به خرید و … دوستانه کمک کنید برطرف شود.
اختلاف بر سر شیوه پس انداز کردن
مشکل دیگری که ممکن است در مسائل مالی وجود داشته باشد مساله نوع و میزان پس انداز کردن است. پس انداز کردن رکن مهمی در مدیریت مالی است اما همیشه افراد در آن نظر یکسانی ندارند، برخی معتقدند باید هرچه دارند در لحظه حال خرج کنند چون معلوم نیست تا کی زنده هستند، برخی دیگر معتقد هستند باید هرچه دارند زمین و ملک بخرند، برخی با طلا پول پس انداز می کنند و برخی دیگر دوست دارند پولشان را در بانک نگه دارند و البته برخی هم کار کردن با پولشان را سرمایه گذاری می دانند! نمی توانیم برای دیگران نسخه بپیچیم که کدام روش صحیح است، هر فردی بنابر توانایی ها، طرز فکرش ، و آنچه تجربیاتش به او آموخته است برای پولهایش تصمیم می گیرد! اگر شما و همسرتان بر سر این موضوع اختلاف نظر دارید باید بتوانید امنیت روانی یکدیگر را تامین کنید تا هردویتان استرس مالی نداشته باشید، اگر عقیده تان را به همسرتان تحمیل کنید او همیشه از نظر مالی دچار تنش خواهد بود و نمی توان از پس اندازی که کرده اید خاطر جمع باشد.
راه حل
همانطور که گفتیم پس انداز کردن بسیار کار درست و واجبی است اما حد و حدود دارد! اگر قرار باشد به دلیل پس انداز کردن افراطی کل زندگی حالتان را از دست بدهید از کنار هم بودن لذتی نمی برید! برخی افراد به دلیل اختلال شخصیت وسواسی، کمال گرایی، اضطراب از آینده و … گرفتار خساست می شوند. خساست به معنای تفکر اقتصادی نیست، تفکر اقتصادی یعنی فرد بداند بر حسب بودجه ای که دارد چطور آرامش خودش را فراهم کند و در حد توان از زندگی لذت ببرد و در عین حال در آینده هم تامین باشد، اما خساست یعنی فرد با وجود توان مالی، به علت طمع از دست ندادن مالش آن را خرج نمی کند! اگر خودتان یا همسرتان درگیر خساست هستید باید این موضوع را برطرف کنید، خساست مشکلی است که طرف مقابل شما را دچار فرسودگی می کند! از طرف دیگر اگر در مورد نوع و شیوه پس انداز کردن دچار اختلاف نظر هستید باید برنمه های مالی خود را واضح و روشن بیان کنید و آن ها را الویت بندی کنید، مهم نیست پس اندازتان در بانک باشد یا آن را یرمایه گذاری کرده باشید، مهم این است که شما برای خرج آن در آینده برنامه داشته باشید و بی گکدار هم به آب نزده باشید. البته زندگی گاهی همراه با ریسک است، تا جایی که معقول است از ریسک کردن نترسید و این شجاعت را از همسرتان نیز نگیرید!
اختلاف بر سر میزان درآمد و درصد خرج کردن
یکی دیگر از اختلافات مالی این است که زن و شوهر بر سر اینکه درآمد کدامشان بیشتر است، چه کسی باید خرج چه چیزی را بدهد و هرکدام چقدر از حقوقش را باید خرج کند اختلاف نظر داشته باشند. متاسفانه برخی افراد به خصوص خانم ها درگیر این کلیشه هستند که مرد وظیفه دارد تمام رفاه خانه را تامین کند، بله درست است این تفکر در قانون ما وجود دارد اما عصر امروز چنین تفکری را برنمی تابد! با توجه به تغییر نقش ها، مشارکت قابل توجه زنان در عرصه اقتصادی، شرایط سخت اقتصادی حال حاضر و … مردان نیز نسیت به گذشته دیدگاه متفاوتی پیدا کرده اند و دلشان می خواهد همسرشان در امور مالی کنار آن ها باشد! برخی خانم های شاغل با این فکر که تمام امور مالی بر عهده همسرشان است هیچ گونه کمک مالی به همسرشان نمی کنند، برخی دیگر از خانم های خانه دار که شاغل نیستند توقعات بیش از توان مالی از همسرشان دارند و برخی دیگر نیز که شاغل هستند و از درآمدشان خرج زندگی می کنند دائم بر سر همسرشان منت می گذارنند که این وظیفه آنهاست که مخارج را تامین کنند.
راه حل
ما نمی توانیم افراد را مجبور کنیم شبیه به ما فکر کنند، اگر شما عقیده دارید همسرتان باید تمام مخارج را به عنوان یک مرد بر عهده بگیرد باید مردی را انتخاب کنید که چنین تفکری دارد، یا اگر مردی هستید که عقیده دارید باید همسرتان کمک خرجتان باشد باید با فردی ازدواج کنید که چنین تفکری دارد، نباید عقابد مالی تان را پنهان کنید، باید مسائل مالی را قبل از ازدواج مطرح کنید، برخی خانم ها و آقایان قبل از ازدواج می گویند:” این چیزها مهم نیست، بعدا هرچی تو بگی، هرچی تو بخوای”. این تفکر شعارگونه اجازه نمی دهد شما یکدیگر را بشناسید با اینکه رابطه قبل از ازدواج دقیقا برای همین است که شما افکار یکدیگر را بشناسید. اگر هم بعد از ازدواج درگیر این مسائل هستید و تفاهم ندارید باید به توافق برسید تا این موضوع حل شود. اما به طور کلی در دنیای امروز بهتر است کنار یکدیگر باشید و در خرج و مخارجتان به یکدیگر کمک کنید و یکدیگر را درک کنید.
اختلاف بر سر تقسیم نقش
گاهی اختلاف مالی تنها به دلیل این است که هر کس چه نقشی بر عهده دارد، چه کسی خریدها را انجام دهد؟ چه کسی قبض ها را پرداخت کند، چه کسی در مورد مخارج سفر تصمیم بگیرد و … این موارد گاهی به عهده مرد خانه، گاهی به عهده زن خانه و گاهی هم با توافق هردو بین آن ها تقسیم می شود اما گاهی زن و شوهر در مورد آن توافق ندارند و دائم بر سر آن جر و بحث می کنند.
راه حل
تقسیم وظایف مالی مانند سایر نقش های زندگی زناشویی باید بر اساس توان و شرایط هر دو نفر انجام شود، نمی توانیم برای همه افراد تعیین کنیم که چه کارهایی مختص زنان و چه کارهایی مختص مردان است، این موضوع بسته به شرایط شما و همسرتان متفاوت است، شاید شرایط شما طوری است که خرید باید با آقا و پرداخت قبوض با خانم باشد، شاید چون آقا سر کار هستند خانم باید هر دو را انجام دهد و شاید چون خانم مشغول نگه داری از نوزاد کوچک است آقا باید آن ها را انجام دهد. به صلاح خانواده قدم بردارید و دست از تفکرات کلیشه ای بردارید.
اختلاف به دلیل توان مالی پایین
متاسفانه یکی از اصلی ترین و مهم ترین اختلاف نظرهای مالی به علت توانایی پایین مالی زوجین به وجود می آید که در شرایط اقتصادی امروز عجیب نیست. افراد بسیاری هستند که توان فراهم کردن رفاه اولیه و ابتدایی زندگی را ندارند. در این شرایط به خصوص وقتی فرزند داشته باشید باید الویت بندی کنید که مخارج چطور مدیریت شوند و به موازات آن راه های ممکن را بر حسب شرایط خودتان برای بالا بردن درآمد به اجرا بگذارید. در چنین شرایطی فراموش نکنید شما و همسرتان یک تیم هستید و هر دو باید از این شرایط عبور کنید و همه بار مالی را بر دوش یک نفر نیندازید.