پرورش رازیانه
کاشت رازیانه در محیط های کوچک نیز امکان پذیر است. این گیاه از نوع علفی است و گاهی با پهنای ۱۰ تا ۵۰ سانتی متر دیده می شود. رازیانه گل می دهد و از نظر ارتفاعی به یک و نیم تا ۲٫۵ متر می رسد. از نظر رشدی سرعت بالایی دارد.
بر روی ساقه این گیاه خطوط منظم و ممتدی وجود دارد. برگ های رازیانه نازک می باشند و در شکل اولیه سبزی شوید را یادآوری می کنند. گل های آن به شکل بوته ای به رنگ زرد و در اندازه کوچک می باشد. رازیانه در ماه مرداد تا مهر به گل می نشیند.
شیزوکارپ تخم مرغی میوه رازیانه بوده و این میوه دارای برجستگی هایی طویل می باشد. برگ و میوه گیاه رازیانه برای تهیه ادویه مورد استفاده قرار می گیرد.
کاشت رازیانه و نکات پرورشی آن
نام علمی رازیانه Foeniculum vulgare می باشد و گیاهی با سابقه طولانی در سواحل دریای مدیترانه است و از نظر اصالت به خانواده چتریان مرتبط می گردد. این گیاه در مناطق صخره ای و کوهستانی در دامنه رو به آفتاب رشد می کند. جنس این صخره ها باید از نوع آهکی باشد. جنس آهکی، قابل نفوذ بودن سنگ را تامین می کند. این سنگ های صخره ای رطوبت زیادی ندارند و قابل نفوذ می باشند.
تمام این ویژگی ها نشان می دهد که این گیاه برای زیست و رشد به دنبال نواحی ساحلی شبه مدیترانه می گردد. کشورهای گرمسیر ساحلی اروپا شرایط مناسبی را برای کاشت رازیانه عرضه می کنند. این گیاه در مناطقی چون آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اتیوپی، اروپای مرکزی و غربی، چین، آفریقای جنوبی، ژاپن و نیوزیلند به شکل خودرو دیده می شود. معمولاً به شکل خودرو در نواحی چون اطراف راه آهن، تاکستان و کنار جاده ها دیده می شود. در ایران نیز رازیانه در سواحل شمالی ایران و بخش های مختلف البرز با ارتفاع بین ۷۰۰ الی ۷۵۰ رویت می گردد.
مراحل کاشت رازیانه
برای تکثیر رازیانه می توانید از بخش های مختلفی چون بذر، پیاز و ساقه برگ استفاده کنید. برای نوع فلورسنسی رازیانه از پیاز استفاده می گردد. این نوع رازیانه در انواع مختلف پخته شده، کباب شده و خام کاربرد دارد. ساقه های رازیانه نیز برای این نوع تکثیر مورد توجه قرار می گیرند. این ساقه ها بسیار شبیه به کرفس هستند.
رازیانه نوع علفی پیاز ندارد و برای تکثیر این نوع رازیانه از برگ استفاده می شود. رازیانه علفی بذر لازم برای کاشت را به همراه دارد. این دانه خام، طعم شیرین بیان را به شما یادآوری می کند. البته در نوع خود نیز چاشنی بی نظیری می باشد.
برای کاشت رازیانه در دو نوع مختلف از روش های مشابهی بهره مند می شوند. برای تکثیر رازیانه بعد از اتمام آخرین یخبندان و سرمای بهاره اقدام کنید. بذر انتخابی خود را به شکل مستقیم در زمین بکارید. رازیانه به خاکی با زهکشی فوق العاده نیاز دارد.
این بذرها باید با یکدیگر حدود ۱۳ سانتی متر فاصله داشته باشند. عمق لازم برای کاشت رازیانه برابر با ۳ میلی متر است. برای بازدهی محصول، چند عدد بذر را درون خاک بکارید. بعد از رشد جوانه ها، نمونه های مرغوب آن را نگه دارید و بقیه را حذف کنید. این محصول باید با فاصله از گشنیز و شوید کاشت شود. زیرا این گونه سبزی ها در میان محصولات رازیانه دانه ایجاد می کنند و این موضوع منجر به تغییر طعم رازیانه می گردد.
اگر قصد کاشت رازیانه را در گلدان دارید، از ۴ هفته قبل از آخرین سرمای بهاره اقدام کنید. رازیانه را بعد از رسیدن به ارتفاع ۷ الی ۱۲ سانتی متر به خاک باغچه انتقال دهید. این گیاه زمانی که به ارتفاع ۷ الی ۱۲ سانتی متر می رسد، باید گلدانی برابر با ۳۰ سانتی متر داشته باشد. رازیانه ریشه مقاوم و مشهودی دارد. خاک تهیه شده این گیاه مخلوطی با شن می باشد. این مسئله به دلیل فراهم کردن زهکشی خوب برای خاک انجام می گردد.
اگر قصد رسیدن به پیازهای بزرگ را دارید، برای یک گلدان با قطر ۳۰ سانتی متری تنها یک بذر رازیانه را در نظر بگیرید. با این کار جای مناسبی برای کاشت رازیانه تهیه خواهید کرد. در صورت تنگ بودن مکان رشد، پیازها در اندازه کوچک نمود می یابند.
نکات مهم در پرورش رازیانه
کاشت رازیانه به تابستان های طولانی و زمستان های ملایم نیاز دارد. در دمای ۶ تا ۸ درجه سانتی گراد جوانه زدن اتفاق می افتد و برای جوانه زنی به شکل عالی، دمای ۱۶ تا ۶۵ درجه سانتی گراد مناسب خواهد بود.
میزان اسیدیته خاک بین ۸ الی ۸٫۴ است و برای پرورش رازیانه از مخلوط هوموسی، عناصر غذایی و خاک های لوم رسی استفاده می شود. زمین های زیر کشت باید از نظر آبیاری رازیانه تامین باشند. میوه رازیانه در دمای ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتی گراد رویت می گردد.
زمان آبیاری در رشد رازیانه و بهبود محصول اهمیت زیادی دارد. در واقع این موضوع کمیت و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار می دهد. آبیاری رازیانه در مراحل مختلف انجام می شود. ابتدا در مرحله شروع رشد گیاه، آن گاه در مرحله پدید آمدن ساقه و درآخر نیز در زمان گلدهی رازیانه انجام می شود.
این گیاه از نظر نور مانند کاشت باریجه باید در معرض نور مستقیم باشد. در واقع نیاز نوری از الزامات مهم برای نگه داری رازیانه می باشد. زمستان های سخت، ریشه رازیانه را نابود می سازد و باعث یخ زدگی می شود.
ردیف های کاشت رازیانه با فاصله ۳۶ تا ۴۸ سانتی متر از یکدیگر قرار می گیرند. این فاصله باید به شکل استاندارد رعایت شود. در غیر این صورت بازدهی محصول را کاهش خواهد داد. در هر متر از ردیف کشت از ۶۰ تا ۸۰ عدد بذر استفاده می شود.
برای رشد رازیانه از کود ازته استفاده کنید. البته این کود باید در حد مطلوب به خاک گیاه وارد شود. در غیر این صورت بازدهی محصول را کاهش می دهد و گیاه را در برابر سرمای زمستانه ضعیف می سازد.
پرورش رازیانه اگر طبق اصول انجام شده باشد، بسیار ثمربخش است اما این بازدهی در نواحی مستعد با برقراری شرایط طبیعی بیشتر خواهد بود. ضمن اینکه دردسر کمتری نیز برای فرد پرورش دهنده به دنبال خواهد داشت. در صورت علاقه مندی می توانید به لینک سایر گیاهان دارویی مانند کاشت استویا و شاهدانه در سایت سبزانه مراجعه و از مطالب مرتبط در این زمینه دیدن فرمایید.