پلکترانتوس آمبوینیکاس یک گیاه زینتی با اسامی متعدد است اما در ایران با نام پلکترانتوس شناخته شده است. نام های دیگر این گیاه نعنای مکزیکی، آویشن اسپانیایی و گل گاو زبان هندی است. همانطور که می بینید باغبانان در ابتدا مطمئن نبوده اند که این گیاه چیست و هر کس نامی بر روی آن نهاده! اما باید بدانید که این گیاه نه نعنا است، نه آویشن و نه گل گاو زبان. اما این گیاه چیست؟ پلکترانتوس سبزی است که در مناطق استوایی به صورت چند ساله و در بقیه مناطق درون گلدان رشد می کند.
برگ های مخملی پلکترانتوس، این گیاه خانگی عالی و دلربا، خوشبو، کوچک و جذاب هستند. ممکن است لبه برگ های آن سفید باشد. گل های این گیاه ترومپت شکل و به رنگ های سفید، صورتی و بنفش هستند. وقتی گیاه در مکان خود مستقی شد می توان گفت دیگر به نگهداری نیاز ندارد!
پلکترانتوس به سرعت در گلدان خود رشد می کند و آن را پر و سر سبز می کند. از این گیاه برای پخت غذا هم می توان استفاده کرد اما حواس تان باشد چرا که برگ ها رایحه زیادی دارند و نباید خیلی زیاد از آن به غذا زد.
پلکترانتوس از ۳۰ تا ۹۰ سانتی متر بلند خواهد شد و عرضی به اندازه ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر پیدا خواهد کرد. پلکترانتوس در تابستان گل می دهد و در بقیه فصول می توانید از زیبایی برگ هایش استفاده کنید. همانطور که گفتیم زمانی که گیاه در خاکس مستقر شد و با شرایط خو گرفت نگهداری خاصی نمی خواهد و به خشکی هم مقاوم است.
نام انگلیسی : PLECTRANTHUS
خانواده : Lamiaceae
گیاهی است خزنده و علفی از خانواده نعناع سریع الرشد و ارزان با نگهداری ساده و مناسب برای مبتدیان می باشد.حذف جوانه های انتهایی جهت حفظ فرم و شکل بوته الزامی است. پلکترانتوس گیاهی مناسب برای سبد آویزان و پوشش گلدان های بزرگ است.
نور :
نزدیک به پنجره در شرایط نوری نیم سایه نیم آفتاب بهترین مکان است، سایه را تحمل میکند، از اشعه مستقیم آفتاب بیزار است.
دما :
حداقل درجه حرارت در زمستان ۱۳ درجه و حداکثر درجه در تابستان ۲۷ درجه است.
آبیاری :
در تابستان هفته ای دو بار و در زمستان یکبار در هفته آبیاری کافی است، سطح خاک گلدان در فاصله بین دو آبیاری باید خشک شود، در صورتی که به عنوان سبد آویزان از آن استفاده شود ، باید همیشه میزان رطوبت خاک بازدید شود، چون سبد آویزان به علت تأثیر پذیری بیشتر از جریان هوا به مراقبت و آبیاری بیشتری نیاز دارد.
رطوبت :
رطوبت هوای اتاق برای این گیاه کافی است، ولی غبارپاشی هفتگی ضمن تمیز نمودن برگ ها رطوبت مورد نیاز را هم فراهم میکند.
تغذیه :
گیاهی کم توقع است، ولی تغذیه هر سه هفته یکبار با کودهای مخصوص گیاهان زینتی طبق دستور در رشد آن تأثیر مثبت دارد.
خاک مناسب :
خاک لیمونی مخلوط با شن شسته و پیت بهترین محیط برای رشد ریشه این گیاه است.
کود دهی پلکترانتوس آمبوینیکاس
پلکترانتوس را ماهی یک بار با کودهای مایعی که حاوی تمامی عناصر مورد نیاز گیاه هستند، کود دهی کنید.
گلدهی پلکترانتوس آمبوینیکاس
این گیاه در مناطق استوایی در اواخر زمستان تا اواسط بهار گل تولید می کند. انتظار نداشته باشید پلکترانتوس در مناطق سرد که به صورت گیاهی یک ساله پرورش داده می شود گل بدهد.
تکثیر :
گرفتن قلمه از شاخه ها و ریشه دار کردن در دمای ۱۳-۱۸ درجه سانتی گراد انجام می پذیرد.
قلمه گیری از شاخه ها
در بهار قلمه های ۷-۱۰ سانتی متری را از انتهای شاخه ها انتخاب شده و دو برگ پائین قلمه را حذف و در خاک پیت ماسه دار در هوای گرم کاشت میشود، شاخه های جدید پس از یکی دو هفته شروع به ظهور می نمایند.با حذف جوانه های انتهایی علاوه بر کنترل رشد طولی شاخه ها به جوانه های جانبی و در حال خواب اجازه رشد داده میشود.
عوارض و درمان:
ساقه ها خم شده و گیاه خود را انداخته است : گیاه تشنه است، فوراً آبیاری نمایید، غبارپاشی را نیز فراموش نکنید.
برگ ها رنگ پریده اند و رشد گیاه کند شده است : نور کافی نیست، گیاه را به محل روشن تر با نور غیرمستقیم انتقال دهید.
نقاط قهوه ای روی برگ ها نمایان شده است : مواد براق کننده شیمیایی عامل آن است، از آنها استفاده نکنید. در صورت لزوم از غبارپاشی و یا پارچه نرم و اسفنج مرطوب حهت تمیز نمودن برگ ها استفاده کنید.
برگ ها خم شده و می ریزند : هوا خیلی گرم است، گیاه را به محل گرم تری منتقل نموده، غبارپاشی در سایه را فراموش نکنید.
برگ ها زرد رنگ می شوند و می ریزند : خاک گلدان باتلاقی شده است، زهکش را بازدید و آب زیر گلدانی را خارج کنید،اجازه دهید سطح خاک در فاصله بین دو آبیاری خشک شود و سپس آبیاری را با میزان کمتری شروع کنید، ته گلدان با آب زیر گلدانی در ارتباط نباشد.
سفیدک آرد مانند روی ساقه مشاهده می گردد و برگ ها نرم و آبکی شده اند : عامل آن قارچ «بوتری تیس» است که خود ناشی از هوای سرد و مرطوب است، گیاه را به محل گرم تری منتقل نموده و آبیاری و غبارپاشی را تا رفع علائم کمتر یا متوقف کنید.
برگ ها چروک دار هستند و خشک می شوند : گیاه از تابش اشعه مستقیم آفتاب در رنج است، گلدان را به محل مناسب تر منتقل نمایید، برگ های خشک را حذف نمایید.
برگ ها در حالیکه سبز هستند سقوط می کنند : کمبود عناصر غذایی خاک گلدان عامل آن است، با تغذیه مصنوعی هر ۳ هفته یکبار کمبود را جبران کنید.
شاخه ها منحرف و دراز هستند : سن گیاه بالا است، از گیاه به عنوان منبع تکثیر استفاده کنید.
برگ ها زرد و تار عنکبوت در سطح زیرین آنها مشاهده می شود : عامل آن کنه ریز قرمز است، گیاه را با سم کنه کش هر دو هفته یکبار طبق دستور سمپاشی کنید، غبارپاشی و تأمین رطوبت در کاهش آفت موثر است.
تعویض گلدان پلکترانتوس آمبوینیکاس
پلکترانتوس خیلی سریع رشد می کند و گلدانش را پر می کند. در این هنگام یا می توانید گیاه را یک هرس درست و حسابی کنید و یا می توانید آن را به گلدانی بزرگ تر منتقل کنید. برای تعویض گلدان، ابتدا اجازه دهید خاک گلدان گیاه خشک شود. سپس به کف و دیواره های گلدان چند ضربه آهسته وارد کنید، خواهید دید که گیاه به راحتی از داخل گلدان خارج می شود.
خاک قدیمی اطراف ریشه گیاه را به آرامی با دست جدا کنید و مواظب باشید که در این مرحله به ریشه های گیاه آسیبی نرسانید. گلدانی تنها یک سایز بزرگ تر از گلدان قبلی گیاه تهیه کنید و گیاه را در آن قرار دهید و سپس گلدان را با خاک تازه پر کنید.