پرورش گیاه شاه سپند
شاه پسند درختچه کوچک گلدانی است که در مناطق سردسیر و هوای زمستانی باید در گلخانه نگهداری شود. در دمای حدود صفر از بین می رود. در مناطق گرمسیر در هوای آزاد کشت شده و گاهی به عنوان گیاه فضای سبز نیز استفاده می شود. برگهای آن متقابل و دائمی است و در نتیجه خرد شدن برگ ها بوی نسبتا زننده ای می دهد. گل ها خوشه ای و به رنگ زرد و قرمزند و میوه آن به صورت حبه های آبی تا سیاه دیده می شوند.
گل شاه پسند در ابتدای شکفتن زرد رنگ و سپس نارنجی و در آخر قرمز رنگ می گردند و هر سه نوع رنگ غالبا روی یک مجموعه گل دیده می شود. در شمال نیز کشت و کارش در باغات توصیه می شود. تکثیر آن به راحتی از طریق قلمه و بذر انجام می گیرد.
منشأ و شکل و شمایل:
شاه پسند گیاهی با عادت رشد درختچه ای بوده و متعلق به تیرۀ شاه پسند (Verbenaceae) است. گفته شده که در صورت داشتن قیم می تواند حتی تا ارتفاع ۱۵ متری رشد کند، ولی چنین ارتفاعی در ایران مشاهده نشده، بلکه ارتفاعی که معمولاً دیده شده ارتفاعی برایر ۱ تا ۳ متر است. این گونه به شدت متنوع، پیچیده و کمپلکس است، به طوری که حدود ۶۰۰ رقم زینتی، وحشی و دورگه از آن وجود دارد. برگهای بیضی آن با آرایش متقابل روی ساقه های چهار گوش خاردار (کرکهای سفت) چیده شده اند. البته رقم های زینتی آن خار ندارند. تماس پوست با شاخ و برگ و خارهای آن موجب بروز خارش و ایجاد حساسیت می شود. گل آذین شاه پسند درختچه ای به صورت خوشۀ انتهایی با ۲۰ تا ۴۰ گل ظاهر می شود. رنگ گل ها در شاه پسند متنوع بوده و به رنگ های زرد، نارنجی، قرمز، سفید، صورتی و بنفش دیده می شود. گل ها به موازات مسن شدن تغییر رنگ می دهند، و این مسئله موجب می شود که گل آذین دو رنگ دیده شود.
نیازهای گیاه:
آبیاری:
این گیاه نیاز آبی کمی دارد و به خشکی خاک مقاومت نسبتا خوبی دارد و اصولا آبیاری بیش از اندازه موجب کاهش گلدهی گیاه میشود.از طرفی اگرچه شاهپسند به خشکی مقاومت خوبی دارد اما آبیاری منظم این گیاه می تواند منجر به گلدهی بهتر این گیاه شود.
اگر در مناطق گرم زندگی می کنید سعی کنید که لایه ای به ضخامت حدود ۸-۳ سانتیمتر از خاک برگ در اطراف ساقه گیاه پخش کنید. وجود این لایه به تاخیر در تبخیر آب و مرطوب نگهداشتن خاک پای گیاه در روزهای گرم کمک می کند.
نور:
در مکانی که در طی روز حداقل ۶-۵ ساعت از نور مستقیم آفتاب بهره مند است این گیاه را بکارید. کمبود نور از جمله عوامل عدم گلدهی مناسب شاهپسند و زرد شدن برگهای گیاه است که اگر با رطوبت نیز همراه شود احتمال شیوع بیماریهای قارچی همانند سفیدک پودری وجود دارد.
دما:
گرمای هوا را به خوبی تحمل می کند و مشکلی با هوای گرم ندارد. البته در هوای بسیار گرم بخصوص اگر با خشکی خاک نیز مواجه شود اگرچه از بین نمی رود اما گلدهی آن کاهش می یابد. سرمای هوا را حداقل تا ۱۰ درجه تحمل می کند.
خاک:
خاکی که شاه پسند را در آن می کارید نباید بیش از اندازه مرطوب باشد زیرا رطوبت زیاد باعث پوسیده شدن ریشه گل می شود.اگر در مناطق گرم خیز سکونت دارید برای جلوگیری از تبخیر آب و مرطوب باقی ماندن خاک در روزهای گرم حدود ۳ تا ۸ سانتی متر خاک برگ در اطراف ساقه گیاه بریزید.
روش های قلمه زدن گیاه شاه پسند
یکی از روش های مناسب برای تکثیر و زیاد شدن پرورش گل شاه پسند قلمه زدن آن است که به دو دسته قلمه نرم و قلمه خشک تقسیم می شود.
چگونگی قلمه زدن این گیاه :
در ابتدا شما باید وسایل مورد نیاز شامل ( کاردک تیز_تعیین محل کاشت_یه گلدان ۱۰ سانتی متری_کش_ یک پلاستیک شفاف و در آخر هورمون ریشه زایی) را فراهم نمایید. بهترین زمان قلمه زدن گل صبح زود و در فصل تابستان است. اکنون یک شاخه که نزدیک به شاخه اصلی و همچنین فاقد گل باشد را انتخاب کرده و از جایی که برگ ها به ساقه متصل هستند ساقه را می توان جدا کرد و باید حتما طول این قلمه باید ۷ سانتی متر برسد.پس از اینکه شاخه مورد نظر را انتخاب کردید حالا ساقه را می توانید از زیر گره قطع کنید. اجازه بدهید قلمه ۵ روز جوانه داشته باشد.