پرورش حسن یوسف
نام انگلیسی : Solenostemon
خانواده : Labiatae
نام های دیگر : Coleus blumei
بومی : مناظق استوایی و به خصوص کشور مالزی
حُسن یوسف در گروه گیاهان آپارتمانی برگ رنگی می باشد و داری ۱۵۰ گونه است. این گیاه بومی جاوا می باشد. ارتفاع آن به بیش از ۶۵ سانتی متر و گسترش آن نیز به بیش از ۲۵ سانتی متر می رسد. این گیاه گرچه دائمی است ولی هنگام فصول سرد اگر خارج از گلخانه یا آپارتمان نگهداری شود از بین خواهد رفت. برگهای زیبای آن به رنگ های مخلوط قرمز، سفید، سبز، زرد و قهوه ای دیده می شوند. گل ها در این گیاه کوچک و آبی رنگ می باشند. این گونه دارای واریته های بسیاری است که هر کدام دارای برگ هایی به رنگ ها یا مخلوطی از رنگ های مختلف می باشد.
این گیاه اسم فارسی خودش را از نام حضرت یوسف(ع) که به زیبارویی مشهور بود، گرفته است. حسن یوسف از خانواده نعناعیان است. گل هایش مثل گل های نعناع و پونه های کنار جوی آب ها در یک سنبله جای گرفته است اما برگ هایش در زیبایی، از گل ها پیشی گرفته اند.البته این گل در بیشتر کشورهای غربی با نام «ملکه ای با دنباله های قرمز» شهرت دارد.
پرورش حسن یوسف بسیار آسان بوده و ازدیاد و تکثیر آن نیز به همین صورت راحت انجام می شود. در حقیقت ریشه زایی این گیاه به راحتی انجام میشود و می توانید قلمه آن را در آب و یا خاک به راحتی ریشه دار کرده و از گیاه جدید لذت ببرید. همچنین می توانید حسن یوسف را از بذر پرورش دهید . برای این کار هشت تا ده هفته پیش از آخرین سرما زدگی بهار، بذرها را در خاک بکارید و در داخل خانه نگهداری کنید تا زمانی که بذرها جوانه زده و خطر سرما زدگی بهار برطرف شده باشد.
حسن یوسف نسبت به سرمای زمستان حساس است.
ویژگی گیاه حسن یوسف
یکی از گل های زیبای آپارتمانی که در رنگ های متنوع زیبا و شادی وجود دارد، گیاه حسن یوسف است .این گیاه فصلی دارای ساقه های چهارگوش است و برگ های متنوع سبز مایل به زرد، زرد طلایی، قرمز یا ارغوانی مایل به سیاه دارد که جاذبه های تزئینی آن در زیبایی برگ های درخشانش نهفته است.این گیاه دائمی می باشد اما اگر در فصول سرد خارج از گلخانه یا آپارتمان باشد از بین می رود.
پرورش و نگهداری حسن یوسف :
دمای مناسب حسن یوسف :
این گل، نیاز به دمای متوسط داشته، بهترین دما برای رشد این گل زیبا، ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است.
نور مورد نیاز حسن یوسف :
گل حسن یوسف برای حفظ زیبایی و رنگ برگ هایش به نور فراوان و غیر مستقیم خورشید نیاز دارد. بهترین مکان برای نگهداری این گل زیبا پشت پنجره آفتاب گیر می باشد. چنانچه محیط حسن یوسف نور کافی نداشته باشد رنگ برگ ها تغییر کرده و سبز و علفی می شود. نور مستقیم و شدید خورشید هم باعث می شود برگ ها کم رنگ شده، بسوزند و یا حتی گیاه شما از بین برود.
آبیاری حسن یوسف :
خاک گلدان حسن یوسف باید همیشه مرطوب باشد. به محض خشک شدن خاک باید آن را آبیاری کنید. البته در فصل زمستان بهتر است دفعات آبیاری کاهش پیدا کند. چنانچه آب محل زندگی شما دارای املاح فراوان و سنگین می باشد بهتر است آب جوشیده و سبک استفاده کنید. یکی از نشانه های رایج اینکه حسن یوسف شما تشنه است بیحال شدن برگ هایش می باشد.
البته آبیاری بیش از اندازه باعث سیاه شدن ساقه و پژمرده شدن حسن یوسف می شود. بنابراین حتما در آبیاری این گل زیبا دقت کنید. زهکشی گلدان باید قوی باشد تا به محض آبیاری گیاه تان آب اضافی حتما از ته گلدان خارج شود.
خاک مناسب حسن یوسف :
بهترین خاکی که پشنهاد می شود مخلوطی از ماسه و کوکوپیت می باشد . این گیاه به راحتی در خاک باغچه و خاک برگ نیز ریشه زایی می کند.
رطوبت مورد نیاز حسن یوسف :
ایجاد رطوبت در هوای اطراف برگهای گل حسن یوسف ضروری است. بنابراین توصیه میکنیم گاهی به برگها با مه پاش آب پاشیده شود.
تعویض گلدان و هرس حسن یوسف :
ساقه های بلند حسن یوسف ایجاب می کند که این گیاه همواره کوتاه نگهداشته شود تا از سخت و چوبی شدن برگهای پایین گیاه جلوگیری شود. بنابراین گیاه خود را کوتاه نگه داشته و در هر بهار گلدان آن را تعویض کنید.
تکثیر حسن یوسف :
راه های ازدیاد و تکثیر گیاه حسن یوسف بسیار آسان و راحت بوده، حتی میتوانید قلمه های گرفته شده از گیاه را در آپارتمان یا محل کار خود تا مدتی در گلدانهای حاوی آب نگهداری کنید.
تکثیر از طریق بذر
تکثیرحسن یوسف از طریق بذر بسیار آسان و سریع است. بذرهای این گیاه ارزان بوده و به آسانی در دسترس هستند و ظرف تنها ۲ هفته جوانه زده و اولین رنگ های خود را نمایان می کنند. یکی دیگر از مزیت های پرورش حسن یوسف به این شیوه این است که هر پاکت گیاه حاوی رنگ های بسیار متنوعی است و شما میتوانید مجموعه ای از رنگهای مختلف این گل را در خانه خود داشته باشید.
اگر قصد دارید از حسن یوسف به عنوان گیاه خانگی استفاده کنید، بذر آن را در هر موقع از سال می توانید در خانه بکارید. بذر حسن یوسف بسیار کوچک است. به منظور تکثیر از طریق بذر، بذرها را باید در لایه ای از خاک گلدان مرطوب در سینی کم عمق بکارید و سپس با لایه نازکی از خاک روی آن را بپوشانید. بهتر است برای حفظ رطوبت تا زمان جوانه زدن بذر ها این سینی را با یک صفحه شیشه ای یا پلاستیکی بپوشانید. بعد از جوانه زدن، گیاه را به گلدان اصلی منتقل کنید.
تکثیر از طریق قلمه
قلمه زدن حسن یوسف در خاک
در ابتدا با استفاده از یک چاقوی تیز و تمیز یا قیچی باغبانی هر تعداد قلمه ای که می خواهید از گیاه مادر بگیرید.
برش شاخه را درست زیر گره برگ و به صورت اریب انجام دهید همچنین بهتر است، هر شاخه ای که می برید بین ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر طول داشته باشد.
سپس تمام برگهای نیمه پایینی قلمه را بکنید و دور بریزید. این کار برای اینکه تمام انرژی گیاه صرف ریشه زایی گردد، ضروری است.
خاکی را که میخواهید قلمه را در آن قرار دهید تا ریشه بزند، آماده کنید. (بهترین خاک برای کاشت و نگهداری حسن یوسف مخلوطی از خاک برگ، خاک باغچه و ماسه است.) توجه داشته باشید که خاک کاملا مرطوب باشد.
در زمان انتقال مراقب باشید ریشه های گیاه آسیب نبیند. همچنین لازم است حداقل پایین ترین گره بدون برگ شاخه را بپوشاند. خاک را داخل گودال بریزید و آن را پر کنید.
برای ایجاد رطوبت و شرایط گلخانه ای، روی گلدان یک کیسه پلاستیکی شفاف بکشید. فقط مراقب باشید پلاستیک در تماس با گیاه قرار نداشته باشد. در صورت لزوم می توانید برای دور کردن پلاستیک از خود گیاه از خلال دندان کمک بگیرید.
گلدان را در مکانی روشن با نور غیر مستقیم خورشید قرار دهید.
قلمه حسن یوسف ظرف دو تا سه هفته ریشه تولید می کند. هر زمان که متوجه جوانه جدیدی در گیاه شدید به معنی آن است که گیاه ریشه زده است.
قلمه زدن گل حسن یوسف در آب
یکی دیگر از روش های معمول قلمه زدن حسن یوسف در آب است، ریشه این گیاه به آسانی در آب رشد می کند و میتوانید پس از ریشه دار شدن، قلمه ها را به گلدانهای مناسب انتقال دهید بنابر این پس از این که از گیاه حسن یوسف بالغ و سالم طبق مراحلی که در بالا اشاره شد، قلمه گرفتید، آنها را در یک لیوان آب بگذارید و در مکانی با نور غیر مستقیم قرار دهید
مشکلات احتمالی گیاه حسن یوسف
سیاه شدن ساقه حسن یوسف
آبیاری بیش از حد و تهیه نامناسب خاک گلدان موجب سیاه شدن ساقه حسن یوسف می شود.
کم رنگ شدن برگ های گیاه
اگر نور کافی به حسن یوسف نرسد گیاه علفی می شود و رنگ دانه های خود را از دست می دهد .
زرد شدن و ریختن برگ های پایین
با مشاهده زرد شدن و ریختن برگ های پایین ، آبیاری را کم کنید و زهکش گلدان را بازدید کنید.