پرورش حنا
نام انگلیسی:Busy lizzie | Balsam | Touch me not
نام علمی: Impatiens spp
خانواده: Balasminaceae
خاستگاه: جنوب آسیا
- گل حنا از گیاهان آپارتمانی همیشه سبز است که بیشتر اوقات سال گل خواهد داشت و دوام زیادی دارد، همچنین کاشت این گل در فضای باغچه و فضای باز نیز امکانپذیر است و در فضاي سبز براي نقشه هاي گلکاري، کاشت در جعبه ها و گلجاها استفاده می شود.
- دارای بوته های علفی گل ها به صورت کم پر و پر پر ، دارای گونه های یکساله حساس به سرما و یا نیمه مقاوم به سرما رنگ گل ها سفید قرمز صورتی ارغوانی زمان گل دهی بهار تا پاییز ، موطن اصلی کنیا و موزامبیک.
- گلهای حنا به صورت فنجانی یا بشقابی و در نوع کم پر و پر پر وجود دارند و برخی از گونه های این گل از بهترین گلهای آپارتمانی محسوب میشوند زیرا چنانچه در خاک خوب و شرایط مساعد پرورش یابند، بیشتر اوقات سال گل خواهند داشت و دوام زیادی دارند.
- همچنین این گل دارای دو نوع پا کوتاه (۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر) و پا بلند (بالغ بر ۹۰ سانتیمتر) است. نمونه های پا بلند آن برای کشت در هوای آزاد و نمونه های پاکوتاه برای پرورش در گلدان مناسبتر است.
- گل حنا در رنگهای قرمز، عقیقی، ارغوانی، نارنجی، صورتی، سفید و بنفش یا در رنگهای خال خال و ابلق دیده میشود. میوه گل حنا پس از رسیدن با کوچکترین ضربه دست یا خود به خود شکفته میشود، از همین رو به آن “گل بی تاب” یا “Touch me not” نیز میگویند.
- میوه های کپسولی حاوی بذرها زمانی که می رسند منفجر می شوند و بدین طریق دانه ها را منتشر می کنند. از این گیاه هیبریدهای زیادی وجود دارد که گل هایی با رنگ های متنوع و گاه حتی دو رنگ و یا با بیش از یک لایه گلبرگ دارند. برگ ها لوزی شکل و گاها با خال هایی قرمز یا قهوه ای رنگ در لایه ی زیرین هستند. جوانه های گیاه جوان زمانی که به ارتفاع ۲ سانتیمتر برسند شروع به گل دادن می کنند و به ندرت متوقف می شوند.
شرایط نگهداری و پرورش گل حنا :
دمای مناسب پرورش گل حنا :
دمای مناسب برای نگهداری این گل ، ۱۶ تا ۲۳ درجه سانتی گراد است، همچنین حد اقل د رجه حرارت مناسب برای گل حنا د ر زمستان ۱۲ـ۱۳ د رجه سانتی گراد است و چنانچه د ر محیط گرم تری قرار گیرد ، به گل د هی خود اد امه می د هد ، ولی د ر هر صورت گیاه احتیاج به استراحت زمستانه د ارد . دمای زیاد محیط باعث کاهش گلدهی و ریزش گلهای گیاه میشود.
آبیاری گل حنا :
به خاکی مرطوب و آبیاری منظم احتیاج دارد اما نباید اجازه داد که خاک دائم خیس و غرقابی باشد، با لمس خاک میتوان زمان آبیاری رو تشخیص داد، زمانی که خاک تا حدودی رطوبتش رو از دست داد آبیاری کنید. خشکی کشیدن زیاد باعث کاهش گلدهی و ریزش برگ ها میشود.
آبیاری بیش از اندازه هم باعث میشود که برگ ها زرد بشوند و ساقه پوسیده بشود. آب و هوای مرطوب و مدیترانه ای رو میپسندد و بهتراست که محیطی مرطوب برایش فراهم کنید.(استفاده از ظرف آب و سنگریزه در زیر گلدان به طوری که گلدان روی سنگ باشد و کف آن با آب در تماس نباشد).
نور مناسب گل حنا :
یکی از شرایط نگهداری گل حنا فراهم کردن نور برای گلدهی و رشد می باشد سعی کنید گیاه را در محلی پر نور و به دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید، ولی در زمستان برای فراهم کردن شرایط گلدهی مجدد حتما روزانه چند ساعت را در مقابل نور آفتاب قرار دهید. اگر گیاه را در حیاط و باغچه میکارید سعی کنید محلی را انتخاب کنید که حداقل در زمان نور ظهر تابستان در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرد.
خاک مناسب گل حنا :
خاک باید دارای رطوبت باشد. برای این منظور می توان در هنگام کاشت مقداری خاک حاصلخیز پیت ماس را به خاک باغچه اضافه کنیم. از کود ورمی کمپوست نیز برای تقویت استفاده میکنیم. برای کاشت در گلدان مقداری خاک باغچه + پیت ماس+ ورمی کمپوست را مخلوط کرده و داخل گلدان با زهکشی مناسب ریخته.
هرس گل حنا :
گاهی ساقه های این گیاه بسیار بلند می شود که در این حالت می توان نیمی از طول ساقه را کوتاه کرد تا علاوه بر تحریک رشد. ساقه های جانبی گیاه به تولید گل بیشتر تحریک شود البته توجه داشته باشید که ساقه ها نباید به کمتر از ۱۰-۱۵ سانت کوتاه شوند.
تکثیر گل حنا :
- روش های متفاوتی برای تکثیر این گیاه وجود دارد که از جمله آن ها می توان به قلمه زدن . خوابانیدن ریشه های هوایی گیاه اشاره کرد. بهترین روش برای تکثیر این گیاه قلمه زدن گیاه است. بهترین زمان برای قلمه زدن گیاه هر سال در فصل بهار و تابستان است و برای این کار باید از ساقه هایی از گیاه استفاده کرد که دارای حداقل سه برگ هستند.
- قلمه زدن گیاه باید توسط ساقه های جوان انجام گیرد. برای این کار باید به این صورت عمل کنید که با استفاده از یک قیچی باغبانی که قبلا آن را ضد عفونی کرده اید قلمه هایی را به طول تقریبا ۷ تا ۱۰ سانتی متر از نوک ساقه های گیاه را که حداکثر دارای دو جفت برگ است جدا کنید.
- دقت داشته باشید که باید قلمه های گیاه را به صورت اریب برش بزنید. باید برگ های انتهایی قلمه را از گیاه حذف کنید و فقط دو یا سه برگ بالای قلمه ها را باقی بگذارید زیرا در غیر این صورت سرعت ریشه زایی قلمه های گیاه کاهش می یابد.
- پس از برش دادن قلمه های گیاه بهتر است برای اینکه سرعت ریشه زایی قلمه ها افزایش یابد آن ها را ابتدا در هورمون ریشه زایی فرو ببرید و سپس در گلدان هایی مناسب بکارید. می توانید بدون فرو بردن قلمه های گیاه در هورمون ریشه زایی هم قلمه های گیاه را در گلدان بکارید اما در این صورت سرعت ریشه زایی قلمه های گیاه در مقایسه با استفاده از هورمون ریشه زایی کمتر می شود. می توانید.
- بهترین ترکیبی که می توانید قلمه ها را در آن بکارید خاک های سبک است. برای آن ها رطوبت مناسب را ایجاد نمایید. برای تامین رطوبت مناسب برای رشد گیاه بهتر است روی سطح گلدان ها را با نایلونی شفاف بپوشانید و برای اینکه تهویه مناسب برای قلمه های گیاه فراهم شود می توانید روی سطح نایلون را سوراخ های کوچکی ایجاد کنید .
- برای قلمه های باید خاکی را فراهم کنید که مرطوب باشد برای این کار پس از کاشت باید با استفاده از اسپری گلدان ها را آبیاری نمایید. قلمه ها را برای اینکه بتوانند سریع تر رشد کنند باید در دمای مناسب و نور خورشید غیر مستقیم قرار دهید.
- نور مستقیم خورشید می تواند سبب صدمه دیدن قلمه های گیاه شود. باید برای رشد قلمه های گیاه آن ها را در مکانی با دمای ۲۱ درجه سانتی گراد قرار دهید. بعد از اینکه شرایط مورد نیاز را برای رشد گیاه فراهم کردید حدود چند هفته زمان نیاز است تا قلمه های گیاه بتوانند ریشه زایی داشته باشند.
- پس از ریشه زایی قلمه ها باید نایلون را از روی سطح گلدان بردارید. پس از گذشت مدتی از زمان ریشه زایی قلمه ها می توانید گلدانی را که قلمه های گیاه در آن قرار دارند عوض کنید و قلمه های گیاه را در گلدان جدیدی بکارید. در واقع پس از ریشه زایی قلمه های گیاه باید زمانی که هوا مناسب است گیاهان جدید را به زمین اصلی برای کاشت منتقل نمایید.
تعویض گلدان گل حنا :
اگر شما این گیاه زیبا را در گلدان نگهداری میکنید تا زمانی که گلدان پر از ریشه نشده باشد گیاه به گل نخواهد نشست پس در تعویض گلدان عجله نکنید و اجازه دهید که ریشه ها از زیر گلدانی خارج شوند و سپس اقدام به تعویض گلدان با یک سایز بزرگتر و نه بیشتر کنید. توجه داشته باید که حتما زمان تعویض گلدان زهکشی را بررسی کنید.
مشکلات و بیماری های گل حنا :
ریزش برگها :
علت آن می تواند سرد بودن محیط نگهداری گیاه باشد سعی کنید گیاه رو به محلی گرمتر منتقل کنید و همچنین یکی دیگر از دلیلها آبیاری نا منظم یا حمله کنه قرمز یا شته باشد.
پژمرده شدن گل حنا :
در صورت بروز چنین مشکلی علت میتواند از آبیاری زیاد ، نداشتن زهکشی مناسب، و یا تعویض گلدان و آسیب به ریشه باشد.در صورت آبیاری زیاد اجازه بدید که خاک گلدان کاملا خشک شود و سپس اقدام به آبیاری مجدد کنید، در صورت زیاده روی در استفاده از سم میتواند باعث ایجاد مسمومیت در گیاه شما بشود. برای زهکشی هم حتما سوراخ خای ته گلدان را بررسی کنید که باز باشند و بعد از آبیاری آب اضافی از اون خارج شود.
کم شدن گل ها :
دلیل اصلی آن میتواند کمبود نور و مواد مغذی باشد.
زنگ زدگی یا پوسیدگی ساقه :
آبیاری بیش از حد علت این مشکل خواهد بود هرچه سیرعتر از گیاه قلمه گرفته و میزان آبیاری را کاهش دهید.
ریزش گلها :
کمبود نور و هوای خشک میتواند باعث این مشکل شود پس گیاه را به محلی با نور بیشتر و رطوبت بالا منتقل کنید.